سال ۱۶۰ هجری قمری
 سال ۱۶۱ هجری قمری سال ۱۵۹ هجری قمری  | |
| امامت | |
|---|---|
| امام کاظم(ع) (دوره امامت: ۳۵ سال از ۱۴۸ق تا ۱۸۳ق) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| بنی‌عباس در عراق | مهدی عباسی |
| امویان در اندلس | عبدالرحمن الداخل |
سال ۱۶۰ هجری قمری در سال‌شمار هجری قمری، مصادف با سال ۱۵۵ و ۱۵۶ هجری شمسی و هم‌زمان با امامت امام موسی کاظم(ع) و زندگانی امام رضا(ع) است.
سال ۱۶۰ق سومین سال خلافت مهدی عباسی بود. تغییرات متعدد در والیان شهرهای مهم اسلامی مانند مدینه، شورش یوسف البرم در خراسان، توسعه مسجدالنبی توسط خلیفه عباسی و درگذشت مومن طاق از جمله اتفاقات این سال بود.
معرفی
روز نخست این سال، یعنی شنبه، ۱ محرم، مصادف بوده است با ۱ آبان سال ۱۵۵ هجری شمسی و ۲۳ اکتبر سال ۷۷۶ میلادی. روز پایانی این سال، یعنی چهارشنبه، ۳۰ ذی‌الحجه نیز مصادف است با ۲۰ مهر سال ۱۵۶ هجری شمسی و ۱۲ اکتبر سال ۷۷۷ میلادی.[۱]
سال ۱۶۰ق سومین سال حکومت مهدی عباسی بر جهان اسلام بود. در این سال شورش‌هایی در سرزمین‌های اسلامی از جمله در خراسان رخ داد. ظهور زندقه و بی‌دینی و همچنین مسیحی‌شدن بربرهای بلغار و انجام غسل تعمید توسط تیلیریج پادشاه آنان از وقایع سال ۱۶۰ق بود.[۲]
تغییرات متعدد در والیان مدینه، بصره، خراسان و ری[۳] و لغو انتساب خاندان زیاد به خاندان ابوسفیان که معاویه با اعلام برادری میان خود و زیاد بن ابیه آن را ایجاد کرده بود، از دیگر اقدامات مهدی عباسی در این سال بود.[۴]
رویدادها
خلیفه عباسی در سال ۱۶۰ق جهت انجام مراسم حج به مکه رفت و مسجدالنبی را توسعه داد.[۵] وی در راه بازگشت از زیارت حج به زیارت قدس رفت و اموالی را میان مردم توزیع کرد.[۶]
وقایع نظامی
در سال ۱۶۰ق ثمامة بن ولید در رأس نیروهای تابستانی و عمر بن عباس خثعمی، با ناوگان دریایی خود در دریای مدیترانه، به سرزمین روم تاختند.[۷]
شورش یوسف البرم: یوسف بن ابراهیم بخاری، معروف به یوسف البرم علیه خلیفه عباسی شورش کرد. او قیام خود را از شهر پوشنگ خراسان شروع کرد و بر شهرهای دیگری از منطقه خراسان، از جمله مرو و گرگان غلبه یافت. خلیفه عباسی لشکری به فرماندهی یزید بن مزید شیبانی برای سرکوبی این شورش فرستاد و آنان را شکست داد.[۸]
شکست شورش شقیا بن عبدالواحد مکناسی: بزرگ‌ترین حرکت شیعی در اندلس توسط شقیا بن عبدالواحد در منطقه سنتایر صورت گرفت. وی مدعی بود از فرزندان حسن بن علی بن ابی‌طالب و نام مادرش فاطمه است؛ به همین دلیل خود را فاطمی می‌دانست و در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا ۱۶۰ق ادامه پیدا کرد.[۹]
تولدها و وفات‌ها
- درگذشت مومن طاق، از اصحاب امام صادق(ع) که در مناظره تبحر داشت.[۱۰]
- درگذشت شعبة بن حجّاج از رجال حدیث اهل سنت که به او لقب شیخ المحدثین دادند.[۱۱]
پانویس
- ↑ «تبدیل تاریخ»، باحساب.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴.
- ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷، ج۱۰، ص۱۳۲.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴.
- ↑ مقری، نفخ الطیب، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۳۰.
- ↑ نگاه کنید به: شفیعی، مکتب حدیثی شیعه در کوفه، ۱۳۸۹ش، ص۱۷۹.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۱.
منابع
- ابن کثیر، إسماعيل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق.
- بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة منهم، بیروت، دارالجیل-دارالآفاق، ۱۴۰۸ق.
- ترمائینی، عبدالسلام، دائره‌المعارف تاریخی رویدادهای تاریخ اسلام، مترجم جمعی از پژوهشگران، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
- شفیعی، سعید، مکتب حدیثی شیعه در کوفه (تا پایان قرن سوّم هجری)، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، قم، ۱۳۸۹ش.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق.
- مقری، احمد بن محمد، نفح الطيب من غصن الأندلس الرطيب، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۹ق.
| نسب |  | |
|---|---|---|
| فرزندان | امام رضا(ع) • حضرت معصومه • شاهچراغ • حمزه • سید محمد عابد • اسحاق • عبدالله عوکلانی • حکیمه • ابراهیم • قاسم • حسین • زیدالنار • اسماعیل • هارون • فهرست فرزندان امام کاظم(ع) • حمزة بن موسی الکاظم(ع) | |
| القاب | ||
| کنیه‌ها | ||
| اصحاب | ||
| خلفای معاصر | ||
| کتاب‌شناسی | ||
| مرتبط | مناظرات امام کاظم(ع) • دعای جوشن صغیر • دعای یا علی یا عظیم • سندی بن شاهک • صریا • کاظمین • حرم کاظمین • سادات موسوی • سید ابراهیم مجاب • واقفیه • نجمه‌خاتون • قیام فخ • بریهه • یحیی برمکی • فضل بن ربیع • علی بن اسماعیل بن جعفر • عیسی بن جعفر • فطحیه • اسماعیلیه • ناووسیه • بشر حافی • کظم غیظ • کنیه‌ها و لقب‌ها • مدفونان در حرم کاظمین | |