سال ۱۳۱ هجری قمری
 سال ۱۳۲ هجری قمری سال ۱۳۰ هجری قمری  | |
| ۷۴۸ و ۷۴۹م | |
|---|---|
| امامت | |
| امام صادق علیه‌السلام(۸۳-۱۴۸ق) ششمین امام شیعیان امامیه (از ۱۱۴ تا ۱۴۸ق) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| بنی‌امیه در شام | مروان بن محمد (حکومت:۱۲۷ - ۱۳۲ق)، آخرین خلیفه |
| وقایع مهم | |
| پیروزی نیروهای ابومسلم بر سربازان بنی‌امیه | |
| تولدها | |
| محمد بن اسماعیل پسر امام صادق(ع) | |
| وفات‌ها / شهادت‌ها | |
| ابراهیم امام | |
| ایوب سجستانی | |
| واصل بن عطاء | |
| مالک بن دینار | |
| عبدالله بن ذکوان | |
سال ۱۳۱ هجری قمری مصادف با هفدهمین سال امامت حضرت جعفر بن محمد(ع) و همراه با پیشروی نیروهای ابومسلم در مناطق تحت تصرف بنی‌امیه بود. عبدالله بن ذکوان، مالک بن دینار، واصل بن عطاء، (مؤسس مکتب معتزله) و ابراهیم امام، (بزرگ بنی‌عباس) در این سال فوت کردند.
رویدادها
- قَحطَبة بن شبیب از سوی ابومسلم برای جنگ با نصر بن سیار، حاکم اموی خراسان اعزام شد. او با همراهی فرزندانش حسن و حمید، مناطق قومس، ری و نهاوند را تصرف کرد و نصر بن سیار در ساوه درگذشت.[۱]
- خوارج اباضیه در شمال افریقا به‌رهبری عبدالجبار بن قیس مرادی و حارث بن تلید حَضرَمی علیه حاکم بنی‌امیه قیام کردند و توانستند طرابلس(پایتخت لیبی فعلی) را تصرف کنند.[۲]
درگذشت و تولد
- درگذشت ايوب بن ابی‌تميمة، معروف به ایوب سجستانی/سیستانی از اصحاب امام باقر(ع).[۳] کنیه‌اش ابوبکر و وابسته عمار بن یاسر و تابعی بود. گفته شده از راویان امام صادق(ع) نیز بوده است.[۴]
- فوت ابراهیم بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس(تولد:۸۲ق) معروف به ابراهیم امام، بزرگ بنی‌عباس. او در ۱۲۷ق به داعیانش به‌خصوص ابومسلم دستور داد به خراسان برود و قیام علیه بنی‌امیه را شروع کند. سپس مروان بن محمد، آخرین خلیفه اموی، او را دستگیر کرد و در زندان درگذشت. ابراهیم برادرش سفاح را که کوچکتر از برادر دیگرش، منصور بود، به جانشینی خود برگزید.[۵]
- فوت عبدالله بن ذکوان، ابوالزناد،[۶] ابوالزناد با امام زین العابدین علیه‌السلام ارتباط داشته[۷] و احادیث وی از آن امام در برخی از صحاح وارد شده است.[۸]
- درگذشت همام بن منبه بن کامل بن شیخ (تولد: حدود ۴۰) ابوعقبه، يمنی صنعانی. شیخ طوسی، یک روایت از او گزارش کرده که در آن، از ابوذر غفاری، روایت «النظرُ إلی علیٍ عبادةٌ» را نقل کرده است.[۹]
- درگذشت واصل بن عطاء: واصل پایه‌گذار مکتب معتزله بود.[۱۰]
- درگذشت مالک بن دینار، راوی حدیث و زاهد معروف.[۱۱]
- تولد محمد فرزند اسماعیل پسر امام صادق(ع). او همچنین از راویان پدربزرگش بود.[۱۲] اسماعیلیه او را امام و جانشین پدرش می‌دانند.[۱۳] عارف تامر پژوهشگر معاصر اسماعیلی، سال تولد او را ۱۳۲ق نوشته است.[۱۴]
- تولد محمد بن حسن شیبانی، شاگرد ابوحنیفه و مالک بن انس، معروف‌ترین فقیه حنفی و نویسنده «المبسوط».[۱۵] وقتی هارون عباسی می‌خواست امان‌نامه‌اش به یحیی بن عبدالله بن حسن مثنی را که علیه او قیام کرده بود، نقض کند، شیبانی با آن مخالفت کرد و هارون بر او خشم گرفت.[۱۶]
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۸۷۹م، ج۶، ص۶۲ـ۶۵.
- ↑ ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۳۶.
- ↑ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۱۶۲.
- ↑ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۱۶۲.
- ↑ طبری، تاريخ الامم و الملوك، ۱۸۷۹م، ج۶، ص۸۴و۸۵؛ زرکلی، الاعیان، ج۱، ص۵۹.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۸۵.
- ↑ طوسی، رجال طوسی، ج۱، ص۹۶.
- ↑ مزی، تهذیب الکمال، ج۹، ص۸۲.
- ↑ طوسی، امالی، ص۴۵۵، ح ۱۰۱۶/۲۲.
- ↑ ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۳۶ و ۳۳۸.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ج۵، ص۲۶۰.
- ↑ طوسی، رجال طوسی، ص۲۷۶.
- ↑ زرکلی، الاعیان، ج۶، ص۳۴.
- ↑ تامر، تاریخ الاسماعیلیه، ج۱، ص۱۱۸و۱۱۹.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ج۶، ص۸۰.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۸۷۹م، ج۸، ص۲۴۷.
منابع
- تامر، عارف، تاریخ الاسماعیلیه، رياض الريس، لندن، ۱۹۹۱م.
- ترمانینی، عبدالسلام، رویدادهای تاریخ اسلام، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
- خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، موسسه اسلامی خویی، ۱۴۰۹ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاريخ الامم و الملوك، موسسه اعلمی، بیروت، براساس نشر بریل، شهر لیدن، ۱۸۷۹م.
- طوسی، محمد بن حسن، الامالی، تحقیق: مؤسسة البعثة، قم، دار الثقافة، چ۱، ۱۴۱۴ق.
- همان، رجال طوسی، تحقیق: جواد قيومى اصفهانى، قم، نشر اسلامی، ۱۳۷۳ش.
- زرکلی، خیرالدین، الاعلام، دار العلم للملايين، بیروت، ۱۹۸۰م.
- مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذيب الكمال في أسماء الرجال، تحقیق: بشار عواد معروف، مؤسسة الرسالة - بيروت، چ۱، ۱۹۸۰تا۱۴۰۰م.