میزان الفقاهة (کتاب)

از ویکی شیعه
میزان الفقاهه
اطلاعات کتاب
نویسندهسید محمدباقر درچه‌ای
تاریخ نگارشقرن چهاردهم هجری قمری
موضوعفقه، کلام، اصول، فلسفه و مباحث متفرقه
سبکفقه استدلالی
زبانعربی
تعداد جلد۲۶ جلد
قطعوزیری
مجموعهمباحث فقه، کلام، فلسفه و بیع
اطلاعات نشر
ناشرمجمع ذخائر اسلامی
محل نشرایران-قم
تاریخ نشر۱۳۹۶ش
نوبت چاپاول
شمارگان۱۰۰۰ دوره


میزانُ الفِقاهَه مجموعه‌ای از تألیفات، تعلیقات، تقریرات و تحقیقات سید محمدباقر درچه‌ای از فقیهان شیعه در قرن ۱۴ق است. این کتاب شامل موضوعاتی مانند فقه، اصول، کلام، فلسفه و مباحث متفرقه دیگر و به زبان عربی است. میزان الفقاهه در سال ۱۳۹۶ش منتشر و طی مراسمی در قم در دی‌ماه سال ۱۳۹۷ش رونمایی شد.

نویسنده

سید محمدباقر درچه‌ای (۱۲۶۴ق-۱۳۴۲ق) فرزند سید مرتضی در درچه از توابع اصفهان متولد شد. وی تحصیلات مقدماتی، ادبیات عرب، فقه و اصول و اخلاق را در اصفهان نزد پدرش سیدمرتضی درچه‌ای آموخت، آنگاه در حوزه علمیه اصفهان نزد اساتیدی چون میرزا محمدحسن نجفی، آقامیرزا ابوالمعالی کلباسی و آقامیرزا محمدباقر چهارسوقی (صاحب روضات الجنات) تلمّذ کرد.[۱]

درچه‌ای سپس عازم حوزه علمیه نجف شد و در آنجا نزد میرزا حبیب الله رشتی، میرزای شیرازی و سید حسین کوه‌کمره‌ای حاضر شد. درچه‌ای در چهل سالگی به اصفهان بازگشت و تدریس فقه و اصول را آغاز کرد.[۲] وی پس از درگذشت سید اسماعیل صدر در نجف مرجعیت شیعیان ایران و عراق را عهده‌دار گردید. درچه‌ای در انقلاب مشروطه از شیخ فضل‌الله نوری حمایت کرد. سید تقی درچه‌ای مرگ وی را توسط ایادی رضاخان دانسته است.[۳]

اهمیت و جایگاه

جعفر سبحانی از مراجع تقلید شیعه درباره این کتاب گفته است: «کتاب فقهی فراوان است ولی نوآوری کم است و مشکلی را حل نمی‌کند، اما میزان‌الفقاهه اثر درچه‌ای مشکلات را حل کرده و سئوالات فقهی را پاسخ داده است»[۴] و همچنین وی در این کتاب نوآوری‌های فراوانی دارد.[۵]

محتوای کتاب

میزان‌الفقاهه مجموعه‌ای از تألیفات، تقریرات و تعلیقات سید محمدباقر درچه‌ای است. این مجموعه مشتمل است بر موضوعاتی مانند فقه، فلسفه، کلام، و چند رساله در باب اصول فقه است.[۶]

کتاب مذکور علاوه بر دروس فقه سید محمد باقر درچه‌ای دربردارنده تقریرات درس میرزا حبیب‌الله رشتی، تقریرات فقه و اصول آخوند خراسانی، تقریرات فقه سید محمدکاظم طباطبایی یزدی و تعلیقاتی بر استصحاب و رساله مناسک حج شیخ انصاری که به‌قلم مؤلف نگاشته شده است می‌باشد. رساله‌‌هایی نیز مانند رساله در جبر و تفویض، رساله‌ای در باب ولایت الائمه(ع)، ولایت فقیه و ولایت پدر و جد پدری (که مباحث مربوط به آن در جلد ۲۳ این مجموعه تنظیم شده)، رساله عملیه مؤلف و چند رساله دیگر هم در این مجموعه گردآوری شده است.[۷]

مراسم رونمایی

چاپ و نشر

میزن الفقاهه را انتشارات ذخایر اسلامی جمع‌آوری و در سال ۱۳۹۶ش منتشر کرده است. میزان‌الفقاهه در مراسمی با حضور جعفر سبحانی از مراجع تقلید و جمعی از طلاب و خاندان درچه‌ای در دی‌ماه ۱۳۹۷ش معرفی و رونمایی شد.[۸] گفته شده که این کتاب بعد از سید محمدباقر درچه‌ای نامگذاری شده و بخش عمده آن در نجف نوشته شده است.[۹]

پانویس

  1. درچه‌ای، میزان الفقاهه، قم، ج۲۶، ص۴۹.
  2. درچه‌ای، میزان الفقاهه، قم، ج۲۶، ص۴۹.
  3. درچه‌ای، در وادی عشق، تهران، ص۴و۵
  4. کتاب میزان الفقاهه آیت الله درچه ای مشکلات را حل و به سؤالات فقهی پاسخ داده است، خبرگزاری حوزه.
  5. کتاب میزان الفقاهة در قم رونمایی شد، خبرگزاری فارس.
  6. درچه‌ای، میزان الفقاهه، قم، ج۲۶، ص۵۷-۵۹.
  7. درچه‌ای، میزان الفقاهه، قم، ج۲۶، ص۵۷-۵۹.
  8. مراسم رونمایی از کتاب "میزان الفقاهه" در قم برگزار شد، خبرگزاری تسنیم.
  9. آیین رونمایی از کتاب میزان الفقاهه برگزار شد.، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

منابع