پرش به محتوا

حسنعلی نخودکی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
(ویکی سازی)
خط ۱۲: خط ۱۲:
| کشور تولد        =
| کشور تولد        =
| محل تحصیل        =
| محل تحصیل        =
| محل زندگی        = [[اصفهان]]،[[شهرضا]]، [[نجف]]، [[مشهد]]،
| محل زندگی        = [[اصفهان]]، [[شهرضا]]، [[نجف]]، [[مشهد]]
| تاریخ وفات        =[[۱۷ شعبان]] ۱۳۶۱ق/ [[۸ شهریور]] [[۱۳۲۱ش]]
| تاریخ وفات        =[[۱۷ شعبان]] ۱۳۶۱ق/ [[۸ شهریور]] [[۱۳۲۱ش]]
| شهر وفات          =
| شهر وفات          =
| محل دفن            = [[مشهد]]
| محل دفن            = [[مشهد]]
| استادان          = [[جهانگیرخان قشقایی]]، [[میرزا حبیب الله رشتی]]، [[سید محمد فشارکی اصفهانی]]، [[سید محمد کاظم طباطبائی یزدی]]، [[محمدحسن مامقانی]]
| استادان          = [[جهانگیرخان قشقایی]]، [[میرزا حبیب الله رشتی]]، [[سید محمد فشارکی اصفهانی]]، [[سید محمد کاظم طباطبائی یزدی]]، [[محمدحسن مامقانی]]
| شاگردان          = [[محمدحسین خراسانی]]، [[محمود حلبی]]، [[محمد احمدآبادی]]، [[سید علی رضوی]]، و در عرفان {{سخ}}  [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]] و [[غلامرضا عرفانیان یزدی]] در [[حدیث]]
| شاگردان          = [[محمدحسین خراسانی]]، [[محمود حلبی]]، [[محمد احمدآبادی]]، [[سید علی رضوی]]، و در [[عرفان نظری|عرفان]] {{سخ}}  [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]] و [[غلامرضا عرفانیان یزدی]] در [[حدیث]]
| اجازه روایت از    =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه اجتهاد از  =
خط ۲۶: خط ۲۶:
| وب‌گاه رسمی        =
| وب‌گاه رسمی        =
}}
}}
'''حسنعلی مقدادی اصفهانی''' (۱۲۷۹-۱۳۶۱ق)، مشهور به نخودکی اصفهانی، عالم و [[عرفان|عارف]] [[امامیه|امامی]]، مشهور به داشتن کرامت و [[استجابت دعا]].
'''حسنعلی مقدادی اصفهانی''' (۱۲۷۹-۱۳۶۱ق)، مشهور به نخودکی اصفهانی، عالم و [[عرفان نظری|عارف]] [[امامیه|امامی]]، مشهور به داشتن [[کرامت]] و [[استجابت دعا]].


وی از محضر [[جهانگیرخان قشقایی]]، [[آخوند کاشی|آخوند ملا محمد کاشی]] و [[سید محمد کاظم طباطبائی یزدی]]  بهره برد و پس از آن، [[تهذیب نفس]] و [[ریاضت|ریاضت‌های شرعی]] را با نظر شخصیت‌هایی چون [[سید جعفر حسینی قزوینی]] و [[سید مرتضی کشمیری]] در پیش گرفت.
وی از محضر [[جهانگیرخان قشقایی]]، [[آخوند کاشی|آخوند ملا محمد کاشی]] و [[سید محمد کاظم طباطبائی یزدی]]  بهره برد و پس از آن، [[تهذیب نفس]] و [[ریاضت|ریاضت‌های شرعی]] را با نظر شخصیت‌هایی چون [[سید جعفر حسینی قزوینی]] و [[سید مرتضی کشمیری]] در پیش گرفت.


او در کنار [[فلسفه]]، [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و ریاضی، بر [[علوم غریبه]] هم تسلط داشت. وی [[صوفیه|صوفی‌مسلک]] بود و اعتقاد داشت صورت کامل [[تصوف]] در [[اسلام]] به ظهور رسیده است.
او در کنار [[فلسفه]]، [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و ریاضی، بر [[علوم غریبه]] هم تسلط داشت. وی صوفی‌مسلک بود و اعتقاد داشت صورت کامل [[تصوف]] در [[اسلام]] به ظهور رسیده است.
==زیست نامه==
==زیست نامه==
===ولادت و مرگ===
===ولادت و مرگ===
خط ۳۶: خط ۳۶:
حسنعلی مقدادی در [[۱۵ ذی‌القعده]] ۱۲۷۹ق/۱۲۴۲ش در [[اصفهان]] به دنیا آمد. شهرت وی به نخودکی در اواخر عمر، به سبب اقامتش در نخودک، یکی از روستاهای اطراف [[مشهد]] بود.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۴ـ ۱۵، ص۸۰ـ۸۱، پانویس ۱؛ آشتیانی،در حکمت و معرفت، ص‌‌۱۳۶.</ref>
حسنعلی مقدادی در [[۱۵ ذی‌القعده]] ۱۲۷۹ق/۱۲۴۲ش در [[اصفهان]] به دنیا آمد. شهرت وی به نخودکی در اواخر عمر، به سبب اقامتش در نخودک، یکی از روستاهای اطراف [[مشهد]] بود.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۴ـ ۱۵، ص۸۰ـ۸۱، پانویس ۱؛ آشتیانی،در حکمت و معرفت، ص‌‌۱۳۶.</ref>


پدر او، علی اکبر مقدادی، فردی عامی و از کاسبان [[اصفهان]] و متصف به [[زهد]] و پارسایی بود.<ref>امامی خویی، مرآةالشرق، ج‌۲، ص‌‌۹۶۵؛ مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۴؛ قس رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۱؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات، ج‌۲، ص‌‌۳۰۷؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸، که از پدر نخودکی با عنوان آخوند و ملا یاد کرده‌اند</ref> وی همچنین [[مرید]] [[محمدصادق تخت پولادی|محمدصادق تخت‌پولادی]]، از مشایخ [[سلسله چشتیه]]، و مشهور به [[استجابت دعا]] و [[کرامت]] بود.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج۱، ص۱۴؛ همایی، ص‌‌۱۲۱؛ مدرسی چهاردهی، سلسله های صوفیۀ ایران، ص‌‌۱۸۲؛</ref><br>
پدر او، علی اکبر مقدادی، فردی عامی و از کاسبان [[اصفهان]] و متصف به [[زهد]] و پارسایی بود.<ref>امامی خویی، مرآةالشرق، ج‌۲، ص‌‌۹۶۵؛ مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۴؛ قس رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۱؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات، ج‌۲، ص‌‌۳۰۷؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸، که از پدر نخودکی با عنوان آخوند و ملا یاد کرده‌اند</ref> وی همچنین [[مرید]] [[محمدصادق تخت پولادی]]، از مشایخ سلسله چشتیه، و مشهور به [[استجابت دعا]] و [[کرامت]] بود.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج۱، ص۱۴؛ همایی، ص‌‌۱۲۱؛ مدرسی چهاردهی، سلسله های صوفیۀ ایران، ص‌‌۱۸۲؛</ref><br>
نخودکی در [[۱۷ شعبان]] ۱۳۶۱ق ([[۸ شهریور]]، [[سال ۱۳۲۱ هجری شمسی|۱۳۲۱ش]])<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۴.</ref> در ۸۲ سالگی در گذشت. پیکر وی با حضور بسیاری از اهالی [[مشهد]] [[تشییع]] و در صحن عتیق [[حرم امام رضا(ع)]] به خاک سپرده شد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۳۴ ـ ۳۵؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸ ـ ۱۲۲۹؛ قس بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ص‌‌۲۱۷، که به اشتباه سال درگذشت وی را ۱۳۶۵ نوشته است.</ref><br>
نخودکی در [[۱۷ شعبان]] ۱۳۶۱ق ([[۸ شهریور]]، [[سال ۱۳۲۱ هجری شمسی|۱۳۲۱ش]])<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۴.</ref> در ۸۲ سالگی در گذشت. پیکر وی با حضور بسیاری از اهالی [[مشهد]] [[تشییع]] و در صحن عتیق [[حرم امام رضا(ع)]] به خاک سپرده شد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۳۴ ـ ۳۵؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸ ـ ۱۲۲۹؛ قس بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ص‌‌۲۱۷، که به اشتباه سال درگذشت وی را ۱۳۶۵ نوشته است.</ref><br>
نخودکی گفته بود در زمان حیات خود، هنگامی که در یکی از حجره های صحن عتیق رضوی مشغول عبادت بود، کرامت و لطف ویژه [[امام رضا(ع)]] به زائران خود را شهود کرده و [[وصیت]] کرد در همان مکانی که امام را شهود کرده بود زیر پای زائران [[دفن]] شود.<ref>[http://www.farhangnews.ir/content/39503 فرهنگ نیوز]</ref>{{یاد|برخی برای وی کرامت دیگری نقل کرده‌اند که [[وصیت]] کرده بود قبرش ده متر پایین‌تر از صحن باشد و سال‌ها بعد که در صحن گودبرداری انجام شد به قبر ایشان آسیبی نرسید و راز وصیت ایشان روشن گشت. در منابع معتبر، منبعی برای این ادعا نقل نشده است.([http://www.shia-news.com/fa/news/12724 شیعه نیوز])}}
نخودکی گفته بود در زمان حیات خود، هنگامی که در یکی از حجره های صحن عتیق رضوی مشغول [[عبادت]] بود، [[کرامت]] و لطف ویژه [[امام رضا(ع)]] به زائران خود را شهود کرده و [[وصیت]] کرد در همان مکانی که امام را شهود کرده بود زیر پای زائران [[دفن]] شود.<ref>[http://www.farhangnews.ir/content/39503 فرهنگ نیوز]</ref>{{یاد|برخی برای وی [[کرامت]] دیگری نقل کرده‌اند که [[وصیت]] کرده بود قبرش ده متر پایین‌تر از صحن باشد و سال‌ها بعد که در صحن گودبرداری انجام شد به قبر ایشان آسیبی نرسید و راز وصیت ایشان روشن گشت. در منابع معتبر، منبعی برای این ادعا نقل نشده است.([http://www.shia-news.com/fa/news/12724 شیعه نیوز])}}


===تربیت===
===تربیت===
پدر حسن‌علی، وی را نیز نزد مرشدش برد و از او خواست تا تربیت و مراقبت از وی را برعهده بگیرد. حسنعلی از هفت سالگی تا یازده سالگی زیر نظر [[محمدصادق تخت ‎پولادی|محمدصادق تخت‌پولادی]] به [[ریاضت شرعی]] مشغول شد.<ref> مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۵ ـ ۱۶</ref> در ۱۲۹۰ق محمدصادق تخت‌‎پولادی درگذشت و حسنعلی ۳ سال دیگر نیز به [[ریاضت]] پرداخت، چنان‎که شب‌ها تا صبح بیدار می‌ماند و هر روز، [[روزه]] می‌گرفت. پس از آن برای بهره بردن از محضر [[سید جعفر حسینی قزوینی]] {{یاد|گویا از مجذوبان سالک بود،}} به [[شهرضا]] رفت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج۱، ص۱۵ـ۱۶، ۱۸؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ قس مهدوی،تذکرةالقبور، ص‌‌۱۸۴، که حسینی قزوینی را از مریدان [[محمدجواد سرجوئی بیدآبادی]] دانسته است؛ نیز قس بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ص‌‌۲۱۷، که او را از مریدان عارفی به نام رستم از [[نعمت اللهیه]] خوانده است.</ref>
پدر حسن‌علی، وی را نیز نزد مرشدش برد و از او خواست تا تربیت و مراقبت از وی را برعهده بگیرد. حسنعلی از هفت سالگی تا یازده سالگی زیر نظر [[محمدصادق تخت ‎پولادی]] به [[ریاضت شرعی]] مشغول شد.<ref> مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص۱۵ ـ ۱۶</ref> در ۱۲۹۰ق محمدصادق تخت‌‎پولادی درگذشت و حسنعلی ۳ سال دیگر نیز به [[ریاضت]] پرداخت، چنان‎که شب‌ها تا صبح بیدار می‌ماند و هر روز، [[روزه]] می‌گرفت. پس از آن برای بهره بردن از محضر [[سید جعفر حسینی قزوینی]] {{یاد|گویا از مجذوبان سالک بود،}} به [[شهرضا]] رفت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج۱، ص۱۵ـ۱۶، ۱۸؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان، ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ قس مهدوی،تذکرةالقبور، ص‌‌۱۸۴، که حسینی قزوینی را از مریدان [[محمدجواد سرجوئی بیدآبادی]] دانسته است؛ نیز قس بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ص‌‌۲۱۷، که او را از مریدان عارفی به نام رستم از [[نعمت اللهیه]] خوانده است.</ref>


==فعالیت‌های علمی==
==فعالیت‌های علمی==
نخودکی تا سال ۱۳۱۱ق در کنار [[تهذیب نفس]]، به آموختن علوم دینی و ادبی، [[منطق]]، [[فلسفه]]، [[فقه]]، [[علم اصول|اصول]] و ریاضی، در [[حوزه علمیه اصفهان]]،<ref> امامی خویی، مرآةالشرق، ج‌۲، ص‌‌۹۶۵؛ مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۶ـ ۱۷؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان،  ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات، ج‌۲، ص‌‌۳۰۷</ref> [[حوزه علمیه مشهد]] و [[حوزه علمیه نجف]]  پرداخت.<ref> مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۷، ۲۰ ـ ۲۱؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸ ـ ۱۲۲۹؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات،  ج‌۲، ص‌‌۳۰۷</ref>
نخودکی تا سال ۱۳۱۱ق در کنار [[تهذیب نفس]]، به آموختن علوم دینی و ادبی، [[منطق]]، [[فلسفه]]، [[فقه]]، [[علم اصول|اصول]] و ریاضی، در [[حوزه علمیه اصفهان]]،<ref> امامی خویی، مرآةالشرق، ج‌۲، ص‌‌۹۶۵؛ مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۶ـ ۱۷؛ رازی، گنجینۀ دانشمندان،  ج‌۷، ص‌‌۱۱۲؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات، ج‌۲، ص‌‌۳۰۷</ref> [[حوزه علمیه مشهد]] و [[حوزه علمیه نجف]]  پرداخت.<ref> مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۷، ۲۰ ـ ۲۱؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۸ ـ ۱۲۲۹؛ مرعشی، المسلسلات فی الاجازات،  ج‌۲، ص‌‌۳۰۷</ref>
او در نجف به دیدار عالم و زاهد مشهور، [[سید مرتضی کشمیری]]، رفت و مدت‎ها با او ارتباط داشت و در [[تهذیب نفس]]، از راهنمایی‌های وی بهره برد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۷</ref>
او در [[نجف]] به دیدار عالم و زاهد مشهور، [[سید مرتضی کشمیری]]، رفت و مدت‎ها با او ارتباط داشت و در [[تهذیب نفس]]، از راهنمایی‌های وی بهره برد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ج‌۱، ص‌‌۱۷</ref>


نخودکی از ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ق در [[مشهد]] اقامت گزید و به ریاضت‌های شرعی پرداخت و از درس استادانی همچون [[محمدعلی خراسانی]] (مشهور به حاجی فاضل)، [[سیدعلی حائری یزدی]]، [[آقا حسین قمی|حاج‌ آقا حسین قمی]] و [[عبدالرحمن مدرس]] استفاده کرد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۱۷ـ ۱۸، ۲۱</ref> وی در ۱۳۱۹ به [[شیراز]] سفر کرد و در آنجا به فراگرفتن طب و آموختن کتاب [[قانون (کتاب) |قانون]] نزد [[میرزا جعفر طبیب]] پرداخت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۲ </ref>
نخودکی از ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ق در [[مشهد]] اقامت گزید و به ریاضت‌های شرعی پرداخت و از درس استادانی همچون [[محمدعلی خراسانی]] (مشهور به حاجی فاضل)، [[سیدعلی حائری یزدی]]، [[سید حسین طباطبایی قمی]] و [[عبدالرحمن مدرس]] استفاده کرد.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۱۷ـ ۱۸، ۲۱</ref> وی در ۱۳۱۹ به [[شیراز]] سفر کرد و در آنجا به فراگرفتن طب و آموختن کتاب [[قانون (کتاب) |قانون]] نزد [[میرزا جعفر طبیب]] پرداخت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۲ </ref>


نخودکی در [[رمضان]] همان سال به [[بوشهر]] و از آنجا، از طریق دریا، به [[مکه]] رفت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۳</ref> وی چند بار دیگر نیز به [[نجف]] و [[اصفهان]] سفر کرد<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۲</ref> و سرانجام در ۱۳۲۹ق به [[مشهد]] رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۳ ـ ۲۴</ref>
نخودکی در [[رمضان]] همان سال به [[بوشهر]] و از آنجا، از طریق دریا، به [[مکه]] رفت.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۳</ref> وی چند بار دیگر نیز به [[نجف]] و [[اصفهان]] سفر کرد<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۲</ref> و سرانجام در ۱۳۲۹ق به [[مشهد]] رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند.<ref>مقدادی اصفهانی، نشان از بی‌نشان‌ها، ص‌‌۲۳ ـ ۲۴</ref>
خط ۶۸: خط ۶۸:
===علوم غریبه===
===علوم غریبه===
گفته شده است نخودکی به [[علوم غریبه]] نیز مسلط بود و در این رشته شاگردانی داشت.<ref>ابطحی، پرواز روح، ص‌‌۲۴۳ ـ ۲۴۴</ref>  
گفته شده است نخودکی به [[علوم غریبه]] نیز مسلط بود و در این رشته شاگردانی داشت.<ref>ابطحی، پرواز روح، ص‌‌۲۴۳ ـ ۲۴۴</ref>  
پاره‌ای از اوقاتِ او نیز صرف پاسخگویی به سؤالات طالبان [[سیر و سلوک]] و دادن دعا و دوا به گرفتاران و بیمارانی می‌شد که از شهرهای دور و نزدیک به او مراجعه می‌کردند.<ref>عبدالرحمن مدرس، تاریخ علماء خراسان، ص‌‌۲۵۲ ـ ۲۵۳</ref>
پاره‌ای از اوقاتِ او نیز صرف پاسخگویی به سؤالات طالبان [[سیر و سلوک]] و دادن [[دعا]] و دوا به گرفتاران و بیمارانی می‌شد که از شهرهای دور و نزدیک به او مراجعه می‌کردند.<ref>عبدالرحمن مدرس، تاریخ علماء خراسان، ص‌‌۲۵۲ ـ ۲۵۳</ref>


===شاگردان و مریدان===
===شاگردان و مریدان===
۹٬۴۴۹

ویرایش