سال ۱۶۰ هجری قمری در سال‌شمار هجری قمری، مصادف با سال ۱۵۵ و ۱۵۶ هجری شمسی و هم‌زمان با امامت امام موسی کاظم(ع) و زندگانی امام رضا(ع) است.
 سال ۱۶۱ هجری قمری سال ۱۵۹ هجری قمری  | |
| امامت | |
|---|---|
| امام کاظم(ع) (دوره امامت: ۳۵ سال از ۱۴۸ق تا ۱۸۳ق) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| بنی‌عباس در عراق | مهدی عباسی |
| امویان در اندلس | عبدالرحمن الداخل |
سال ۱۶۰ق سومین سال خلافت مهدی عباسی بود. تغییرات متعدد در والیان شهرهای مهم اسلامی مانند مدینه، شورش یوسف البرم در خراسان، توسعه مسجدالنبی توسط خلیفه عباسی و درگذشت مومن طاق از جمله اتفاقات این سال بود.
معرفی
روز نخست این سال، یعنی شنبه، ۱ محرم، مصادف بوده است با ۱ آبان سال ۱۵۵ هجری شمسی و ۲۳ اکتبر سال ۷۷۶ میلادی. روز پایانی این سال، یعنی چهارشنبه، ۳۰ ذی‌الحجه نیز مصادف است با ۲۰ مهر سال ۱۵۶ هجری شمسی و ۱۲ اکتبر سال ۷۷۷ میلادی.[۱]
سال ۱۶۰ق سومین سال حکومت مهدی عباسی بر جهان اسلام بود. در این سال شورش‌هایی در سرزمین‌های اسلامی از جمله در خراسان رخ داد. ظهور زندقه و بی‌دینی و همچنین مسیحی‌شدن بربرهای بلغار و انجام غسل تعمید توسط تیلیریج پادشاه آنان از وقایع سال ۱۶۰ق بود.[۲]
تغییرات متعدد در والیان مدینه، بصره، خراسان و ری[۳] و لغو انتساب خاندان زیاد به خاندان ابوسفیان که معاویه با اعلام برادری میان خود و زیاد بن ابیه آن را ایجاد کرده بود، از دیگر اقدامات مهدی عباسی در این سال بود.[۴]
رویدادها
خلیفه عباسی در سال ۱۶۰ق جهت انجام مراسم حج به مکه رفت و مسجدالنبی را توسعه داد.[۵] وی در راه بازگشت از زیارت حج به زیارت قدس رفت و اموالی را میان مردم توزیع کرد.[۶]
وقایع نظامی
در سال ۱۶۰ق ثمامة بن ولید در رأس نیروهای تابستانی و عمر بن عباس خثعمی، با ناوگان دریایی خود در دریای مدیترانه، به سرزمین روم تاختند.[۷]
شورش یوسف البرم: یوسف بن ابراهیم بخاری، معروف به یوسف البرم علیه خلیفه عباسی شورش کرد. او قیام خود را از شهر پوشنگ خراسان شروع کرد و بر شهرهای دیگری از منطقه خراسان، از جمله مرو و گرگان غلبه یافت. خلیفه عباسی لشکری به فرماندهی یزید بن مزید شیبانی برای سرکوبی این شورش فرستاد و آنان را شکست داد.[۸]
شکست شورش شقیا بن عبدالواحد مکناسی: بزرگ‌ترین حرکت شیعی در اندلس توسط شقیا بن عبدالواحد در منطقه سنتایر صورت گرفت. وی مدعی بود از فرزندان حسن بن علی بن ابی‌طالب و نام مادرش فاطمه است؛ به همین دلیل خود را فاطمی می‌دانست و در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا ۱۶۰ق ادامه پیدا کرد.[۹]
تولدها و وفات‌ها
پانویس
- ↑ «تبدیل تاریخ»، باحساب.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴.
- ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷، ج۱۰، ص۱۳۲.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۰.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴.
- ↑ مقری، نفخ الطیب، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۳۰.
- ↑ نگاه کنید به: شفیعی، مکتب حدیثی شیعه در کوفه، ۱۳۸۹ش، ص۱۷۹.
- ↑ ترمائینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۸۱.
منابع
- ابن کثیر، إسماعيل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق.
- بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة منهم، بیروت، دارالجیل-دارالآفاق، ۱۴۰۸ق.
- ترمائینی، عبدالسلام، دائره‌المعارف تاریخی رویدادهای تاریخ اسلام، مترجم جمعی از پژوهشگران، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
- شفیعی، سعید، مکتب حدیثی شیعه در کوفه (تا پایان قرن سوّم هجری)، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، قم، ۱۳۸۹ش.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق.
- مقری، احمد بن محمد، نفح الطيب من غصن الأندلس الرطيب، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۹ق.