زید نرسی
| از مؤلفان اصول اربعمأة | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | زید نَرسی |
| مذهب | شیعه |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) |
| مشایخ | سَمَاعَة بن مِهرَان، عبدالله بن سنان، عُبَید بن زُرَارَه، علی بن فَرقَد صاحبِ السَّامِری و محمد بن علی حَلَبی |
| راویان از او | ابن ابی عمیر |
| تألیفات | کتاب زید نرسی |
| شهرت | اصل زید نرسی |
زید نَرْسی از راویان شیعه که از امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) نقل روایت کرده است.[۱] به گفته برخی رجال‌شناسان شیعی قرن پنجم قمری همچون نجاشی، و شیخ طوسی، زید نرسی کتابی به نام اصل زید نرسی دارد که ابن ابی عُمیر، از اصحاب اجماع،[۲] آن را نقل کرده است.[۳]
به گفته برخی حدیث‌پژوهان شیعی، زید نرسی علاوه بر امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) از افرادی همچون ابو بصیر، معاویة بن وهب[۴] سَمَاعَة بن مِهرَان، عبدالله بن سنان، عُبَید بن زُرَارَه، محمد بن علی حَلَبی[۵] و علی بن فَرقَد صاحبِ السَّابری[۶] روایت نقل کرده است.[۷]
پژوهشگران، درباره وثاقت زید نرسی اختلاف دارند؛ علامه حلی در خلاصة الاقوال او را در بخش دوم کتابش که مختص به راویان ضعیف است، ذکر کرده؛ ولی در پذیرفتن روایات زید، توقف کرده چون معتقد است از سوی رجال‌شناسان، درباره وی جرح و تعدیلی صورت نگرفته است.[۸] ابن‌داود نیز زید نرسی را هم در بخش راویان مدح شده[۹] و هم در قسمت راویان ضعیف آورده است.[۱۰]
بحرالعلوم در الفوائد الرجالیه زید نرسی را صحیح‌المذهب(شیعه) دانسته[۱۱] و معتقد است ابن‌ابی عمیر به زید نرسی اعتماد داشته است.[۱۲] به‌گفته بحرالعلوم، اینکه کتاب زید از اصول شمرده شده و آن را اصل نامیده‌اند، نشان‌دهنده وثاقت زید و اعتبار کتاب او است.[۱۳] زیرا به گفته مامقانی در تنقیح المقال اصل کتاب قابل اعتمادی است که از کتاب دیگر نقل نکرده است. [۱۴]اما یوسف بن احمد بحرانی، محدث شیعه، زید نرسی را مجهول دانسته و به اصلش اشکال کرده است.[۱۵]
زید نرسی به منطقه نَرْس کوفه (نهری که نَرْسِی بن بَهرام، هفتمین پادشاه ساسانی،[۱۶] آن را نزدیک فرات، حفر و به فرات وصل کرد) منسوب است.[۱۷]
پانویس
- ↑ نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۱۷۴.
- ↑ کشی، رجال الکشی- اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۶.
- ↑ نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۱۷۴؛ طوسی، الفهرست، ۱۴۲۰ق، ص۲۰۲.
- ↑ خویی، «اعتبار سنجی اصل زید نرسی»، ص۱۲۱.
- ↑ ساعدی، الضعفاء من رجال الحدیث، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۶۸.
- ↑ خوئی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج ۸، ص۳۸۳.
- ↑ بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۶۵؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج ۸، ص۳۸۳.
- ↑ حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۲-۲۲۳.
- ↑ ابن داود، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۱۶۴.
- ↑ ابن‌داود، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۴۵۵.
- ↑ بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۶۰.
- ↑ بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۶۵.
- ↑ بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۶۷.
- ↑ مامقانی، تنقیح المقال،۱۳۸۱ش، ۱۴۲۳ق، ج۲۹، ص۱۸۱.
- ↑ بحرانی، الحدائق الناضرة، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۴۸.
- ↑ برقعی، راهنمای دانشوران در ضبط نامها، نسب‌ها و نسبت‌ها، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۳۴۳.
- ↑ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۱، ص۴۷۱.
منابع
- بحرالعلوم، محمدمهدی، الفوائدالرجالیة، تهران، مکتبةالصادق(ع)، چاپ اول، ۱۳۶۳ش.
- بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، تحقیق: محمدتقی ایروانی و عبدالرزاق مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.
- برقعی، علی اکبر، راهنمای دانشوران در ضبط نامها، نسب‌ها و نسبت‌ها، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۸۴ش.
- ابن‌داود، حسن بن علی، الرجال، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۴۲ش.
- حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.
- خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال‌الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بی‌جا، بی‌نا، چاپ پنجم، ۱۳۷۲ش.
- خویی، مهدی، «اعتبار سنجی اصل زید نرسی»، مجله حدیث حوزه، شماره ۸، ۱۳۹۳ش.
- ساعدی، حسین، الضعفاء من رجال‌الحدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
- طوسی، محمد بن الحسن، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماءالمصنّفین و أصحاب الأصول، تحقیق: عبدالعزیز طباطبائی، قم، مکتبة المحقق الطباطبائی، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
- کشی، محمد بن عمر، رجال الکشی- اختیار معرفة الرجال، تحقیق: محمد بن حسن طوسی و حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
- مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، نجف، مطبعة المرتضویة، چاپ اول، بی‌تا.
- مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ناشر موسسه آال البیت، ۱۳۸۱ش، ۱۴۲۳ق.
- نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، موسسة النشر الاسلامی، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش.