خالد بن عبدالرحمان عطار

از ویکی شیعه
خالد بن عبدالرحمان عطار
راوی و از اصحاب امام جعفر صادق(ع)
اطلاعات فردی
کنیهابوالهیثم
صحابیامام صادق (ع)
اطلاعات حدیثی
مشایخیحیی بن سلمه
اعتباراختلافی


خالد بن عبدالرحمان عطار، راوی امامی و از اصحاب امام صادق(ع) که درباره موثق بودن وی اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی با اعتماد به نقل ابن داوود حلی و علامه حلی او را ثقه، ممدوح یا موثق دانسته‌اند. برخی دیگر درباره این توثیق تردید کرده‌اند و اعتماد علامه حلّی و ابن داوود حلّی به ابن عقده و ذکر نام او در شمار موثقان را کافی ندانسته‌اند.

وثاقت

طوسی[۱] خالد را در شمار اصحاب امام صادق(ع) آورده، اما توثیق نکرده است. ابن داوود حلی[۲] و علامه حلّی[۳] به نقل از ابن عقده از ابن نمیر او را با تعبیر «ثقةٌ ثقةٌ» توثیق کرده‌اند.[۴]

از این رو متأخران درباره توثیق وی اختلاف‌نظر دارند. برخی با اعتماد به نقل ابن داوود حلی و علامه حلّی او را ثقه،[۵] ممدوح[۶] یا موثق[۷] دانسته‌اند. برخی دیگر درباره این توثیق تردید کرده‌اند و اعتماد علامه حلّی و ابن داوود حلّی به ابن عقده و ذکر نام او در شمار موثقان را کافی ندانسته و با توجه به غیرشیعه بودن و عدم وثاقت ابن نمیر، توثیق وی را بی‌ثمر شمرده‌اند[۸] و در نتیجه او را مجهول[۹] یا ضعیف[۱۰] خوانده‌اند.

فرد دیگری با همین نام و کنیه در کتب رجالی اهل سنّت ملقب به عبدی و کوفی یافت می‌شود. برخی این دو را یکی تلقی کرده و ذیل یک عنوان آورده‌اند.[۱۱] از این فرد در زمره راویان ضعیف اهل سنّت یاد شده[۱۲] که از سماک بن حرب نقل حدیث کرده و اسحاق بن فرات مصری شاگردش بوده است.[۱۳]

همچنین برخی از رجالیان اهل سنّت خالد بن عبدالرحمان عطار کوفی را با خالد بن عبدالرحمان خراسانی[۱۴] یکی انگاشته‌اند[۱۵] که نادرست است.[۱۶]

مشایخ و شاگردان

در مورد شاگردان یا مشایخ خالد، سند دقیقی در دسترس نیست، جز آنکه نام وی در زمره کسانی آمده است که از یحیی بن سلمه نقل حدیث کرده‌اند.[۱۷]

پانویس

  1. رجال الطوسی، ص۱۹۸
  2. کتاب الرجال، ص۸۷
  3. خلاصه الاقوال فی معرفة الرجال، ص۱۳۸
  4. نیز رجوع کنید به نقدالرجال، ج۲، ص۱۸۷؛ جامع الرواة و ازاحه الاشتباهات عن الطرق و الاسناد، ج۱، ص۲۹۲
  5. تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۲۵، ص۱۵۴ - ۱۵۵
  6. الوجیزه فی الرجال، ص۷۳
  7. قاموس الرجال، ج ۴، ص۱۳۳
  8. رجوع کنید به معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۳۰؛ تنقیح المقال فی علم الرجال، ج ۲۵، ص۱۵۳، پانویس ۲، ص۱۵۵، پانویس
  9. حاوی الاقوال فی معرفه الرجال، ج۳، ص۴۴۷؛ المفید من معجم الرجال الحدیث، ص۲۰۶
  10. تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۲۵، ص۱۵۵، پانویس
  11. رجوع کنید به قاموس الرجال، ج۴، ۱۳۳؛ الفائق فی رواه و اصحاب الامام الصادق علیه‌السلام، ج۱، ص۵۱۰
  12. رجوع کنید به کتاب الضعفاء الکبیر، سفر۲، ۸؛ ابن حِبّان، ج۱، ص۲۸۱؛ ذهبی، ج۱، ص۶۳۴
  13. رجوع کنید به کتاب الضعفاء الکبیر سفر۲، ۸ ؛ قاموس الرجال، ج۴، ص۱۳۳
  14. درباره او رجوع کنید به الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۳، ص۳۶ - ۳۹
  15. رجوع کنید به الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۳، ص۴۰؛ کتاب الضعفاء، ص۷۷؛ نیز رجوع کنید به تهذیب التهذیب، ج۳، ص۹۰
  16. برای تفصیل بیشتر در این باره رجوع کنید به تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۸، ص۱۲۳، پانویس ۴
  17. رجوع کنید به تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۳۱، ص۳۶۲؛ رجال الشیعه فی اسانید السنه، ص۴۳۸

منابع

  • ابن حِبّان، کتاب المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین، چاپ محمود ابراهیم زاید، حلب، ۱۳۹۵۱۳۹۶/ ۱۹۷۵ ۱۹۷۶.
  • ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، بیروت، ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
  • ابن داوود حلّی، کتاب الرجال، چاپ محمدصادق آل بحرالعلوم، نجف ۱۳۹۲/۱۹۷۲، چاپ افست قم، بی‌تا.
  • ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، بیروت، ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
  • ابونعیم اصفهانی، کتاب الضعفاء، چاپ فاروق حماده، مغرب: دارالبیضاء، بی‌تا.
  • محمد بن علی اردبیلی، جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الاسناد، قم: مکتبة المحمدی، بی‌تا.
  • مصطفی بن حسین تفرشی، نقدالرجال، قم، ۱۴۱۸ق.
  • عبدالنبی بن سعدالدین جزائری، حاوی الاقوال فی معرفة الرجال، قم، ۱۴۱۸ق.
  • محمد جواهری، المفید من معجم الرجال الحدیث، قم، ۱۴۲۴ق.
  • خویی، ابوالقاسم، معجم رجال‌الحدیث، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳، چاپ افست قم، بی‌تا.
  • محمد بن احمد ذهبی، میزان الاعتدال فی نقدالرجال، چاپ علی محمد بجاوی، قاهره ۱۹۶۳۱۹۶۴، چاپ افست بیروت، بی‌تا.
  • عبدالحسین شبستری، الفائق فی رواه و اصحاب الامام الصادق علیهالسلام، قم، ۱۴۱۸ق.
  • شوشتری، محمدتقی شوشتری، قاموس الرجال، قم، ۱۴۱۰۱۴۲۴ق.
  • محمد جعفر طبسی، رجال الشیعه فی اسانید السنه، قم، ۱۳۷۸ش.
  • محمد بن حسن طوسی، رجال الطوسی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم، ۱۴۱۵ق.
  • محمد بن عمرو عقیلی، کتاب الضعفاء الکبیر، چاپ عبدالمعطی امین قلعجی، بیروت، ۱۴۱۸/۱۹۹۸.
  • حسن بن یوسف علامه حلّی، خلاصه الاقوال فی معرفة الرجال، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم، ۱۴۱۷ق.
  • عبداللّه مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ محیی الدین مامقانی، قم، ۱۴۲۳ق.
  • محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، الوجیزه فی الرجال، چاپ محمدکاظم رحمان ستایش، تهران، ۱۳۷۸ش.
  • یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، چاپ بشارعواد معروف، بیروت، ۱۴۲۲/۲۰۰۲.

پیوند به بیرون