کاربر:Gholamzadeh/صفحه تمرین

آیه ۲۱۶ سوره بقره

مشخصات آیه
شماره آیه	۲۱۶
جزء	۲
اطلاعات محتوایی
مکان نزول	مدینه
موضوع	وجوب کفایی جهاد، علم علی الاطلاق خدا، محدود بودن دانش بشری و لزوم ارسال پیامبران.
آیات مرتبط	آیات ۱۹۰ و ۲۵۵ سوره بقره، آیه ۵ سوره آل عمران،

آیه ۲۱۶ سوره بقره آیه ای درباره جهاد و وجوب کفایی آن است. به گفته طبرسی، غیر از عطا ابن ابی ریاح که وجوب جهاد را در این آیه مخصوص صحابه دانسته، بقیه مفسران اجماع دارند که مخاطب آیه همه مسلمانان هستند.

﴿كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْهٌ لَكُمْ وَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ۝٢١٦﴾ [بقره:216]
﴿بر شما کارزار واجب شده‌است در حالی که برای شما ناگوار است و بسا چیزی را خوش نمی‌دارید و آن برای شما خوب است و بسا چیزی را دوست می‌دارید و آن برای شما بد است و خدا می‌داند و شما نمی‌دانید ۝٢١٦﴾

گفته شده آیه مذکور آمده مشتمل بر این اصل کلی درباره زندگی بشر است که محدود شدن به علم و دانش ناقص بشری برای تعیین برنامه زندگی، کافی و مطلوب نیست و انسان لازم است که خود را به علم نامحدود الهی متصل کند. توجه به این حقیقت، سبب تقویت روح تواضع و تسلیم در برابر احکام الهی در انسان شمرده شده است.

همچنین از این آیه برای اثبات لزوم ارسال پیامبران استفاده شده زیرا این آیه از یک سو علم علی‌الاطلاق را برای خدا اثبات می‌کند و از سوی دیگر بر ناکافی بودن دانش بشری دلالت دارد.

گفتنی است شیخ طوسی در توضیحی مختصر، فراز پایانی «والله یعلم و انتم لا تعلمون» را دلیلی بر غلط بودن دیدگاه جبرگرایان دانسته است.

منابع

• طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۵۲ش.
• طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان في تفسیر القرآن، بیروت، دار العلوم، ۱۴۲۶ق.
• طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحياء التراث العربی، بی‌تا.
• مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن، قم، مؤسسه در راه حق، ۱۳۶۸ش.
• مکارم شیرازی، و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۳۷۴ش.