پرش به محتوا

جبار: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۹
جز
←‏جباریت خدا: تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (←‏جباریت خدا: تمیزکاری)
خط ۶: خط ۶:
گفته شده نخستین بار واصل بن عطا، عالم [[معتزلی]]، جبار را برای [[خدا]] به معنای جبران و اصلاح به کار برده است.<ref>عسکری، الفروق اللغویة، ۱۴۱۲ق، ص۲۰۵.</ref>
گفته شده نخستین بار واصل بن عطا، عالم [[معتزلی]]، جبار را برای [[خدا]] به معنای جبران و اصلاح به کار برده است.<ref>عسکری، الفروق اللغویة، ۱۴۱۲ق، ص۲۰۵.</ref>
==جباریت خدا==
==جباریت خدا==
جبار در [[قرآن کریم]]، ۱۰ بار به کار رفته است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج‏۲۳، ص۵۵۴.</ref> یک مورد آن درباره خدا و نه مورد دیگر به عنوان صفت برای افراد ستمکار و ناصالح بکار رفته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج‏۲۳، ص۵۵۴.</ref>  در [[سوره حشر]]، این واژه همراه برخی دیگر از [[اسماء و صفات الهی|اسماء خداوند]] مانند عزیز و متکبر آمده است<ref>سوره حشر، آیه۲۳.</ref> و در آیه بعدی، [[خداوند]] صاحب [[اسماء الحسنی]] (بهترین نام‌ها) معرفی شده است. <ref>سوره حشر، آیه۲۴.</ref> به گفته لغت‌شناسان، کاربرد جبار درباره خدا پسندیده و مثبت، و درباره غیرخدا زشت و منفی است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به:‌ طریحی، مجمع‌‏البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۳۹؛ راغب اصفهانی، مفردات فی غرایب القرآن، ۱۴۱۲ق، ماده جبر.</ref> در روایات نیز کلمه جبار برای خدا به صورت مثبت به کار رفته، اما انسان‌های جبار نکوهش و سرانجام بد برای آنها پیش‌بینی شده است.<ref>ری‌شهری، میزان الحکمة، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۳۶۸.</ref>  
جبار در [[قرآن کریم]]، ۱۰ بار به کار رفته است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج‏۲۳، ص۵۵۴.</ref> یک مورد آن درباره خدا و نه مورد دیگر به عنوان صفت برای افراد ستمکار و ناصالح بکار رفته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج‏۲۳، ص۵۵۴.</ref>  در [[سوره حشر]]، این واژه همراه برخی دیگر از [[اسماء و صفات الهی|اسماء خداوند]] مانند عزیز و متکبر آمده است<ref>سوره حشر، آیه۲۳.</ref> و در آیه بعدی، [[خداوند]] صاحب [[اسماء الحسنی]] (بهترین نام‌ها) معرفی شده است. <ref>سوره حشر، آیه۲۴.</ref> به گفته لغت‌شناسان، کاربرد جبار درباره خدا پسندیده و مثبت، و درباره غیرخدا زشت و منفی است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به:‌ طریحی، مجمع‌‏البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۳۹؛ راغب اصفهانی، مفردات فی غرایب القرآن، ۱۴۱۲ق، ماده جبر.</ref> در روایات نیز کلمه جبار برای خدا به صورت مثبت به کار رفته، اما انسان‌های جبار نکوهش شده‌اند.<ref>ری‌شهری، میزان الحکمة، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۳۶۸.</ref>  


جبار و کلمات هم‌خانواده آن در برخی دعاها مانند [[کمیل]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۶۲.</ref> [[یستشیر]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۷۸.</ref> [[مشلول]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۷۴.</ref> و [[مجیر]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۸۰.</ref> نیز به کار رفته است. در دعای [[جوشن کبیر]]، جبّار پس از کلمه قهّار (مسلط و چیره)، جابر پس از کاسِر (شکننده) و نیز به صورت جابر العَظمِ الکَسیر (بهبود دهنده استخوان شکسته) آمده است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۸۶.</ref>
جبار و کلمات هم‌خانواده آن در برخی دعاها مانند [[کمیل]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۶۲.</ref> [[یستشیر]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۷۸.</ref> [[مشلول]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۷۴.</ref> و [[مجیر]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۸۰.</ref> نیز به کار رفته است. در دعای [[جوشن کبیر]]، جبّار پس از کلمه قهّار (مسلط و چیره)، جابر پس از کاسِر (شکننده) و نیز به صورت جابر العَظمِ الکَسیر (بهبود دهنده استخوان شکسته) آمده است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۹۲ش، ص۸۶.</ref>