کاظم مدیرشانه‌چی

از ویکی شیعه
کاظم مدیرشانه‌چی
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۰۶ش
تاریخ وفات۲۳ اردیبهشت سال ۱۳۸۱ش
محل دفنحرم امام رضا(ع)
شهر وفاتمشهد
اطلاعات علمی
استادانادیب نیشابوری، میرزا احمد مدرس یزدی، شیخ هاشم قزوینی، سید محمد هادی میلانی، مجتبی قزوینی
محل تحصیلمشهد
تألیفاتتاریخچه ادوار منطق، تاریخ حدیث، چهل حدیث امام رضا، درایة الحدیث، کتاب و کتابخانه در جهان اسلام، مزارات خراسان، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه‌های مشهد
سایرتصحیح و ترجمه کتب، مقالات علمی


کاظم مُدیرْشانه‌چی (۱۳۰۴ یا ۱۳۰۶ش-۱۳۸۱ش)، حدیث‌پژوه شیعه که دانش‌آموخته حوزه علمیه مشهد بود و ازعالمانی چون آقابزرگ تهرانی، اجازه اجتهاد و روایت دریافت کرد. تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد و تألیفات متعدد در فقه، حدیث و علوم مرتبط با آن در قالب کتب و مقالات از جمله فعالیت‌های علمی اوست. همچنین سامان‌دهی و فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی تعدادی از کتابخانه‌های مشهد از دیگر فعالیت‌های مدیرشانه‌چی است. او در سال ۱۳۸۱ش درگذشت و در حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.

زندگی‌نامه

کاظم مدیرشانه‌چی در سال ۱۳۰۴ش یا ۱۳۰۶ش در مشهد به دنیا آمد. پدرش بازرگان و مادرش از خانواده‌ای روحانی و دختر میرزا احمد مدرس یزدی از عالمان مشهد بود.[۱] [۲] [۳]

وفات

کاظم مدیر‌شانه‌چی در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۸۱ش مصادف با ۲۹ صفر ۱۴۲۳ق درگذشت و در اتاق ۲۵ صحن آزادی در حرم امام رضا(ع) دفن شد.[۴] [۵]

فعالیت‌های علمی

مدیرشانه‌چی تحصیلات اولیه را در مشهد گذراند و سپس در سال ۱۳۱۹ش برای تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه مشهد وارد و در مدرسه خیرات‌خان ساکن شد.[۶] [۷]

اساتید

استادان مدیرشانه‌چی در دروس ادبیات عرب و فارسی، فقه و اصول، درس خارج و فلسفه عبارتند از:

اجازات

او از عالمانی نظیر آقا بزرگ تهرانی، هاشم قزوینی، مهدی الهی قمشه‌ای و میرزا حسین فقیه سبزواری اجازه روایت و اجازه اجتهاد داشت.[۹]

تدریس در دانشکده الهیات

پس از تأسیس دانشکده در سال ۱۳۳۷ش در مشهد با دعوت علی‌اکبر فیاض و امر هاشم مدرس قزوینی، عهده‌دار تدریس فقه در این دانشکده شد. تدریس علم الحدیث و درایة الحدیث از دیگر دروس دانشکده الهیات بود که مدیرشانه‌چی به آن اهتمام داشت.[۱۰]

تألیفات

آثار و نوشته‌های مدیرشانه‌چی را می‌توان به سه بخش مستقل، تحقیق (تصحیح، مقدمه، برگزیده) و مقالات تقسیم کرد. بیشتر آثار وی پیرامون حدیث‌پژوهی است.[۱۱] [۱۲]

سامان‌دادن به نسخ خطی

مدیرشانه‌چی با هدف صیانت از متون دینی و نسخه‌های علوم اسلامی با همکاری دو نسخه‌شناس دیگر، اقدام به فهرست نسخه‌های خطی شش کتابخانه مشهد کرد و حاصل آن در دو جلد منتشر شده است. وی برای این امر، سفرهایی به شهرهای مختلف ایران و دیگر کشورها نظیر آذربایجان، ازبکستان، تاجیکستان، مصر، سوریه، عربستان، ترکیه، اردن، لبنان، مراکش و پاکستان داشت. او در این دیدارها به شهرها، کتابخانه‌ها، موزه‌ها، مساجد، دانشگاه‌ها و مدارس قدیمی مراجعه کرد و به استنساخ و جمع‌آوری نسخه‌های اسلامی پرداخت.[۱۳]

بزرگداشت

مدیر شانه‌چی در سال ۱۳۸۰ش، به‌عنوان چهره ماندگار معرفی شد و کتاب «چهره‌های ماندگار: دکتر محمدکاظم مدیر شانه‌چی» درباره زندگی‌نامه وی، در سال ۱۳۸۵ش چاپ شد.[۱۴]

دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد نیز، در خرداد ۱۳۸۰ش آیین گرامیداشتی برای او برپا کرد.[۱۵] او همچنین در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۲ش به عنوان استاد نمونه آموزش عالی کشور، انتخاب شد.[۱۶]

پانویس

  1. سید کاظم طباطبایی، سال‌شمار زندگانی استاد کاظم مدیر‌شانه‌چی.
  2. گفتگو با استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۷۷ش.
  3. کاظم مدیرشانه‌چی، شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان.
  4. درگذشت استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۸۱ش.
  5. کاظم مدیرشانه‌چی، شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان.
  6. سید کاظم طباطبایی، سال‌شمار زندگانی استاد کاظم مدیر‌شانه‌چی.
  7. گفتگو با استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۷۷ش.
  8. بهاردوست، زندگی‌نامه و کتاب‌شناسی توصیفی استاد کاظم مدیر شانه‌چی، ۱۳۷۹ش.
  9. بهاردوست، زندگینامه و کتاب‌شناسی توصیفی استاد کاظم مدیر شانه‌چی، ۱۳۷۹ش.
  10. گفتگو با استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۷۷ش.
  11. باشتنی، کتاب‌شناسی آثار شادروان استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۸۱ش.
  12. بهاردوست، زندگینامه و کتاب‌شناسی توصیفی استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۷۹ش.
  13. بهاردوست، زندگی‌نامه و کتاب‌شناسی توصیفی استاد کاظم مدیر شانه‌چی، ۱۳۷۹ش.
  14. «کتابشناسی چهره‌های ماندگار: دکتر محمدکاظم مدیر شانه‌چی»، مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران.
  15. درگذشت استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۸۱ش.
  16. کاظم مدیرشانه‌چی، مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد.

منابع

  • باشتنی، موسی‌الرضا، کتاب‌شناسی آثار شادروان استاد کاظم مدیر شانه‌چی، مشکوة، بهار و تابستان ۱۳۸۱ش، شماره ۷۴ و ۷۵.
  • بهار دوست، علی‌رضا، زندگی‌نامه و کتاب‌شناسی توصیفی استاد کاظم مدیر شانه‌چی، مطالعات اسلامی، پاییز و زمستان ۱۳۷۹ش، شماره ۴۹ و ۵۰.
  • درگذشت استاد کاظم مدیر شانه‌چی، مطالعات اسلامی، بهار ۱۳۸۱ - شماره ۵۵.
  • طباطبایی، سید کاظم سال‌شمار زندگانی استاد کاظم مدیر شانه چی، پاییز و زمستان ۱۳۷۹ش، شماره ۴۹ و ۵۰.
  • کاظم مدیرشانه‌چی، مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ بازدید: ۲ دی ۱۴۰۰ش.
  • کاظم مدیرشانه‌چی، شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان، تاریخ بازدید:۲۴ خرداد ۱۴۰۱ش.
  • «کتابشناسی چهره‌های ماندگار: دکتر محمدکاظم مدیر شانه‌چی»، مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۰ش.
  • گفتگو با استاد کاظم مدیر شانه چی، علوم حدیث، تابستان ۱۳۷۷ش، شماره ۸.