فروة بن نوفل اشجعی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | فروة بن نوفل اشجعی |
| محل زندگی | کوفه |
| وفات | ۴۵ق |
| مذهب | خوارج |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) |
فَروَة بن نَوفَل اَشجَعی راوی حدیث و از یاران امام علی(ع) در جنگ صفین بود که پس از ماجرای حکمیت به خوارج پیوست. او در جنگ نهروان با ۵۰۰ نفر از یارانش میدان را ترک کرد و پس از شهادت امام علی(ع) به جنگ علیه معاویه پرداخت. در نهایت معاویه با کمک کوفیان سپاه فروه را شکست داد و فروة بن نوفل در سال ۴۵ق کشته شد.
معرفی و جایگاه
به گفته بعضی محققان، فَروَة بن نَوفَل اَشجَعی، از اهالی کوفه،[۱] راوی حدیث[۲] و از تابعین بود.[۳] او از پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) و برخی صحابه نقل حدیث کرده است.[۴] در صحابی بودن فروة بن نوفل اختلاف نظر است.[۵] به گفته برخی منابع، فروة بن نوفل در جنگ صفین از یاران امام علی(ع) بود و در حمایت از امام(ع) علیه معاویه جنگید.[۶]
از یاران امام علی(ع) تا رهبری خوارج
به گفته رسول جعفریان، تاریخ‌پژوه شیعی، در ماجرای حکمیت، فروة بن نوفل از جمله افرادی بود که نزد امام علی(ع) آمد و از ایشان خواست که ابوموسی اشعری را برای حکمیت انتخاب نکند.[۷] اما پس از ماجرای حکمیت و انتخاب ابوموسی، فروه از امام علی(ع) فاصله گرفت و به خوارج پیوست و به یکی از چهره‌های برجسته آن‌ها تبدیل شد.[۸] به گفته بلاذُری در اَنساب الاَشراف، فروة بن نوفل در جنگ نهروان با ۵۰۰ نفر از یارانش میدان جنگ را ترک کرد[۹] و اظهار داشت که نمی‌فهمد چرا باید با علی(ع)، ولی خدا، وصی پیامبر(ص) و برادر و پسرعموی او جنگید.[۱۰] او معتقد بود که پس از رسیدن به نتیجه، دو گزینه پیش رو داریم: اطاعت از علی(ع) یا مقابله با او.[۱۱]
به گزارش منابع تاریخی، پس از شهادت امام علی(ع)، فروة بن نوفل معتقد بود حال که خلافت امام حسن(ع) به معاویه واگذار شده، در جهاد با معاویه هیچ شکی وجود ندارد و باید علیه معاویه جنگید.[۱۲] معاویه پس از کمک خواستن از امام حسن(ع) و رد درخواست وی، لشکری از شام به مقابله با فروة بن نوفل فرستاد که با شکست مواجه شد.[۱۳] معاویه مردم کوفه را مجبور به جنگ با خوارج کرد[۱۴] و با شکست خوارج، در نهایت فروة بن نوفل در سال ۴۵ق کشته شد.[۱۵]
پانویس
- ↑ امینی، أصحاب أمیرالمؤمنین(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
- ↑ نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ج۴، ص۲۹۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری،۱۴۱۰ق، ۱۹۹۰م، ج۲، ص۲۶۵.
- ↑ امینی، أصحاب أمیرالمؤمنین(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
- ↑ ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ ابن حجر، الإصابة فی تمییز الصحابة، ۱۴۱۵ق، ج ۵ص۲۸۰.
- ↑ المنقری، وقعة صفین، ۱۳۷۰ش، ص۲۸۶.
- ↑ جعفریان، حیات فکری و سیاسی ائمه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۱۰۴.
- ↑ جعفریان، حیات فکری و سیاسی ائمه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۱۰۴.
- ↑ أنساب الأشراف، البلاذری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۷۱.
- ↑ اعثم کوفی، الفتوح، ۱۳۷۲ش، ص۷۴۵.
- ↑ ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ نویری، نهایة الأرب، ۱۴۲۳ق، ج۲۰، ص۲۷۲؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰۹.
- ↑ نویری، نهایة الأرب، ۱۴۲۳ق، ج۲۰، ص۲۷۳.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰۹، ناظم‌زاده قمی، اصحاب امام علی(ع)، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۹۵۲.
- ↑ امینی، أصحاب أمیرالمؤمنین(ع) و الرواة عنه،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۷.
منابع
- ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار الصادر، ۱۳۸۵ش.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اوّل، ۱۴۱۵ق.
- اعثم کوفی، احمد بن علی، الفتوح، ترجمه: محمد بن احمد مستوفی، تصحیح: غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲ش.
- امینی، محمدهادی، أصحاب أمیر المؤمنین(ع) و الرواة عنه، بیروت، دار الکتاب الإسلامی، چاپ اوّل، ۱۴۱۲ق.
- بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الأشراف، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی ائمه(ع)، قم، انصاریان، چاپ ششم، ۱۳۸۱ش
- المنقری، نصر بن مزاحم وقعة صفین، تصحیح: عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتبة آیةالله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- ناظم‌زاده قمی، سید اصغر، اصحاب امام علی(ع)، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۷ش.
- نویری، احمد بن عبدالوهاب، نهایة الأرب فی فنون الأدب، قاهره، دار الکتب و الوثائق القومیة، چاپ اول، ۱۴۲۳ق.