سراقة بن عمرو
سُراقَة بن عَمرو از اصحاب پیامبر و نخستین فاتح شهر باب الابواب (شهر دربند کنونی واقع در داغستان). در سال ۲۲ قمری، عمر بن خطاب، سراقه را به فتح باب الابواب (شهر دربند در جمهوری داغستان) فرستاد.[۱] سراقة بن عمرو بعد از پیروزی و فتح باب الابواب، امان‌نامه‌ای برای شَهرْبُراز (حاکم ایرانی باب الابواب) و اهالی ارمینیه (ارمنستان کنونی) نوشت و در آن جان و مال و دین مردم را محترم شمرد.[۲]
سپس سراقة بن عمرو سرداران خود را برای ادامۀ فتوحات به نواحی کوهستانی اطراف ارمینیه فرستاد.[۳] اما به جز یکی از فرماندهان، هیچ‌کدام از فرستادگان سراقه در لشکرکشی خود پیروز نشدند.[۴] سراقه اندکی پس از فتح باب الابواب، در همین منطقه درگذشت.[۵]
از زندگی سراقة بن عمرو ملقب به ذوالنور[۶]، گزارش‌های تاریخی اندکی وجود دارد. همچنین از نسب وی اطلاعی نیست.[۷] عسقلانی در الاصابه به نقل از استیعاب نوشته است که نام سراقه در بین صحابه هست، ولی کسی نسب او را ننوشته است.[۸] عسقلانی بر اساس این قاعده که هیچ‌گاه یک غیرصحابی را به عنوان فرمانده در فتوحات به کار نمی‌گرفتند نتیجه می‌گیرد که پس باید سراقه یکی از صحابه باشد.[۹] با این حال سید مرتضی عسکری تاریخ‌پژوه شیعه معتقد است او شخصیتی ساختگی است و چنین صحابه‌ای وجود نداشته است.[۱۰]
سراقه ذوق شعری داشت و در مواردی، اشعاری سروده که یاقوت حموی (ذیل «باب‌الابواب») پاره‌ای از اشعار سراقه را که پس از فتح باب سروده، نقل کرده است.[۱۱]
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بی‌تا، ج۴، ص۱۵۵؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۳۹۹، ج۳، ص۲۸.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بی‌تا، ج۴، ص۱۵۶-۱۵۷؛ ابن‌عبدالبرّ، الاستیعاب، ۱۹۹۲م، ج۲، ص۵۸۰
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بی‌تا، ج۴، ص۱۵۷؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۳۹۹ق، ج۳، ص۲۹.
- ↑ رجوع کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، بی‌تا، ج۴، ص۱۵۷، ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۳۹۹ق، ج۳، ص۲۹.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بی‌تا، ج۴، ص۱۵۷-۱۵۸
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عبدالبرّ، الاستیعاب،۱۹۹۲م، ج۲، ص۵۸۰؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۳۹۰-۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۳۰؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴.
- ↑ رجوع کنید به ابن‌عبدالبرّ، الاستیعاب، ۱۹۹۲م، ج۲، ص۵۸۰؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۳۹۰-۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۳۰؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴.
- ↑ العسکری، خمسون ومائة صحابی مختلق، ۲۰۰۰م، ج۳، ص۲۸۹.
- ↑ طولابی، سُراقَة بن عَمرو، نشر اینترنتی، سُراقَة بن عَمرو، کتابخانه مدرسه فقاهت.
منابع
- ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، چاپ محمدابراهیم بنا، محمداحمد عاشور و محمود عبدالوهاب فاید، بیروت ۱۳۹۰-۱۳۹۳ق/ ۱۹۷۰-۱۹۷۳م.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمدبن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ علی محمد بجاوی، دار الکتب العلمیه، بیروت ۱۴۱۵ق.
- ابن‌عبدالبر، یوسف‌بن محمد، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
- طبری، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، بی‌تا.
- طولابی، توران، دانشنامه جهان اسلام، سُراقَة بن عَمرو، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، سُراقَة بن عَمرو، کتابخانه مدرسه فقاهت.
- العسکری، مرتضى، خمسون ومائة صحابی مختلق، قم، التوحيد، قم، ۲۰۰۰م.
پیوند به بیرون
- منبع اصلی مقاله: دانشنامه جهان اسلام