حاجر

از ویکی شیعه

حاجِر، از منزلگاه‌های مسیر مکه به کوفه. در واقعه کربلا امام حسین(ع) در این منزلگاه، عبدالله بن یقطر یا قیس بن مسهر صیداوی را به همراه نامه‌ای به کوفه فرستاد.

وقایع

حاجر منزلی در مسیر مکه به کوفه است که پیش از خزیمیه قرار دارد.[۱] در برخی منابع از آن به حاجز یاد شده است.[۲] حاجز به معنای مانع. جایی مانند درّه که آب در آن جمع می‌شود.[۳]

امام حسین(ع) در این منزل‌گاه در پاسخ نامه مسلم بن عقیل، نامه‌ای به اهالی کوفه نوشت. و آن را به وسیله عبدالله بن یقطر[۴] یا قیس بن مسهر صیداوی[۵] به کوفه ارسال کرد.[۶] ابن کثیر گفته است که امام حسین(ع) جمله «وقَدْ خَذَلَنَا شِیعَتُنَا فَمَنْ أَحَبَّ مِنْکمُ الِانْصِرَافَ فَلْینْصَرِفْ غَیرَ حَرِجٍ لَیسَ عَلَیهِ ذِمَام؛پیروانمان ما را خوار کردند، هرکس می‌خواهد بازگردد باکی بر او نیست، بازگردد و ذمه و عهدی از ما بر او نخواهد بود.» را در این منزل فرموده است.[۷] اما منابع دیگر این سخنان امام را مربوط به منزل زباله دانسته‌اند.[۸]

متن نامه

متن نامه امام حسین(ع) در پاسخ به نامه مسلم بن عقیل را چنین نقل کرده‌اند:

متن ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
مِن الْحُسَینِ بْنِ عَلِی إِلَی إِخْوَانِهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُسْلِمِینَ
سَلَامٌ عَلَیکمْ فَإِنِّی أَحْمَدُ إِلَیکمُ اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ أَمَّا بَعْدُ: فَإِنَّ کتَابَ مُسْلِمِ بْنِ عَقِیلٍ جَاءَنِی یخْبِرُ فِیهِ بِحُسْنِ رَأْیکمْ وَ اجْتِمَاعِ مَلَئِکمْ عَلَی نَصْرِنَا وَ الطَّلَبِ بِحَقِّنَا فَسَأَلْتُ اللَّهَ أَنْ یحْسِنَ لَنَا الصَّنِیعَ وَ أَنْ یثِیبَکمْ عَلَی ذَلِک أَعْظَمَ الْأَجْرِ وَ قَدْ شَخَصْتُ إِلَیکمْ مِنْ مَکةَ یوْمَ الثَّلَاثَاءِ لِثَمَانٍ مَضَینَ مِنْ ذِی الْحِجَّةِ یوْمَ التَّرْوِیةِ فَإِذَا قَدِمَ عَلَیکمْ رَسُولِی فَانْکمِشُوا فِی أَمْرِکمْ وَ جِدُّوا فَإِنِّی قَادِمٌ عَلَیکمْ فِی أَیامِی هَذِهِ وَ السَّلَامُ عَلَیکمْ وَ رَحْمَةُ اللَّه”.[۹]
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
از حسین بن علی به برادران از مؤمنین و مسلمانان خود
سلام علیکم، همانا خدائی را سپاس‌گزارم که شایسته پرستشی جز او نیست. اما بعد: پس همانا نامه مسلم بن عقیل به من رسید که در آن از نیک اندیشی شما و فراهم آمدنتان برای یاری و گرفتن حق از دست رفته ما خبر می‌داد، من از خدا خواسته‌ام که کار ما را نیک گرداند و بهترین پاداش را در این باره به شما دهد، من در سه‌شنبه ۸ ذی‌الحجه روز ترویه از مکه به سوی شما رهسپار شدم، و چون فرستاده من به شما رسید در کار خود شتاب و کوشش کنید، زیرا من همین روزها بر شما درآیم، و السّلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.»


پانویس

  1. معجم البلدان، ج۲، ص۳۷۰.
  2. بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۶۶؛ معجم البلدان، ج۳، ص۲۵۵.
  3. معجم البلدان، ج۲، ص۲۰۴.
  4. إبصارالعین، السماوی، ص۹۳؛ ارشاد، ج۲، ص۷۰.
  5. ارشاد، ج۲، ص۷۰؛ طبری، ج۵، ص۳۹۴-۳۹۵.
  6. ارشاد، ج۲، ص۷۰؛ طبری، ج۵، ص۳۹۴-۳۹۵.
  7. البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۶۹.
  8. ارشاد، ج۲، ص۷۵؛ طبری، ج۵، ص۳۹۸-۳۹۹.
  9. ارشاد، ج۲، ص۷۰.

منابع

  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
  • بلاذری، انساب الأشراف(ج۳)، تحقيق: محمدباقر المحمودي، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷م-۱۳۹۷ق.
  • حموی بغدادی، یاقوت، معجم البلدان، دارصادر، بیروت، ۱۹۹۵م.
  • سماوی، محمد بن طاهر، إبصار العین فی أنصار الحسین علیه‌السلام، دانشگاه شهید محلاتی، قم،۱۴۱۹ق.
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
  • مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.