دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{ جعبه اطلاعات دعا و زیارت | ||
| عنوان = دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نامهای دیگر = | |||
| موضوع = دعا در روز عید قربان و جمعه | |||
| مأثور/غیرمأثور = مأثور | |||
| صادره از = [[امام سجاد(ع)]] | |||
| راوی = [[متوکل بن هارون]] | |||
| منابع شیعی = [[صحیفه سجادیه]] | |||
| منابع سنی = | |||
| تکنگاریها = | |||
| زمان = | |||
| مکان = | |||
}} | |||
'''دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه''' از دعاهای مأثور از [[امام سجاد(ع)]] که در [[عید قربان|روز عید قربان]] و [[روز جمعه]] آن را میخواند. | |||
دعای چهل و هشتم در [[فهرست شرحهای صحیفه سجادیه|شرحهای صحیفه سجادیه]] همچون [[دیار عاشقان]] اثر [[حسین انصاریان]] و [[شهود و شناخت]] اثر [[حسن ممدوحی کرمانشاهی]] به زبان فارسی و در کتاب [[ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین|ریاض السالکین]] اثر [[سید علیخان مدنی]] به زبان عربی شرح شده است. | |||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
==آموزهها== | |||
دعای چهل و هشتم، از دعاهای [[صحیفه سجادیه]] که [[امام سجاد(ع)]] در [[روز عید قربان]] و [[روز جمعه]] آن را میخواند. امام(ع) در این دعا افزون بر بیان ویژگیهای عید قربان و روز جمعه و نزول رحمتهای خاص خدا در این ایام، به مسئله رهبری در جامعه اسلامی میپردازد. حضرت زین العابدین(ع) با اشاره به این نکته که حاکم جامعه اسلامی باید [[معصوم]] باشد، به دلیل افتادن حکومت به دست نااهلان ابراز تأسف میکند.<ref> ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۲۳.</ref> | |||
آموزههای این دعا به شرح ذیل است: | |||
{{ستون|۲}} | |||
* روز [[عید قربان]] روز مبارک و فرخندهای است. | * روز [[عید قربان]] روز مبارک و فرخندهای است. | ||
* فرمانروایی جهان و [[حمد]] و ستایش از آنِ [[خدا]]ست. جز او خدایی نیست. | * فرمانروایی جهان و [[حمد]] و ستایش از آنِ [[خدا]]ست. جز او خدایی نیست. | ||
خط ۱۵: | خط ۳۵: | ||
* برنامه [[توحید]] و [[ایمان]] به دست اولیای الهی اجرا میشود؛ کسانی که خدا اطاعت از آنان را [[واجب]] کرده است. | * برنامه [[توحید]] و [[ایمان]] به دست اولیای الهی اجرا میشود؛ کسانی که خدا اطاعت از آنان را [[واجب]] کرده است. | ||
* خدا ستم نمیکند و در انتقام شتاب نمیورزد؛ چراکه کسی محتاج ستم است که ناتوان باشد و کسی شتاب میکند که میترسد چیزی از دست دهد، حال آنکه خدا از اینها بَری است. | * خدا ستم نمیکند و در انتقام شتاب نمیورزد؛ چراکه کسی محتاج ستم است که ناتوان باشد و کسی شتاب میکند که میترسد چیزی از دست دهد، حال آنکه خدا از اینها بَری است. | ||
{{پایان}} | |||
==شرحها== | ==شرحها== | ||
دعای چهل و هشتم در [[فهرست شرحهای صحیفه سجادیه|شرحهای صحیفه سجادیه]] از جمله در کتاب [[دیار عاشقان]] اثر [[حسین انصاریان]]،<ref>انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۵۵۷-۵۷۶.</ref> شهود و شناخت اثر [[محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی]]<ref>ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۱۵-۲۶۷.</ref> و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر [[سید احمد فهری]]<ref>فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۵۰۵-۵۱۶.</ref> به زبان فارسی شرح شده است. | دعای چهل و هشتم در [[فهرست شرحهای صحیفه سجادیه|شرحهای صحیفه سجادیه]] از جمله در کتاب [[دیار عاشقان]] اثر [[حسین انصاریان]]،<ref>انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۵۵۷-۵۷۶.</ref> شهود و شناخت اثر [[محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی]]<ref>ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۱۵-۲۶۷.</ref> و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر [[سید احمد فهری]]<ref>فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۵۰۵-۵۱۶.</ref> به زبان فارسی شرح شده است. | ||
خط ۵۲: | خط ۷۲: | ||
[[ar:الدعاء الثامن والأربعون من الصحيفة السجادية]] | [[ar:الدعاء الثامن والأربعون من الصحيفة السجادية]] | ||
[[tr:Sahife-i Seccadiye’nin 48. Duası]] | [[tr:Sahife-i Seccadiye’nin 48. Duası]] | ||
[[Category:دعاهای صحیفه سجادیه]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:دعاهای صحیفه سجادیه]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ج]] | |||
[[رده:دعاهای صحیفه سجادیه]] | [[رده:دعاهای صحیفه سجادیه]] | ||
[[رده:مقالههای با درجه اهمیت ج]] | [[رده:مقالههای با درجه اهمیت ج]] |
نسخهٔ ۲۱ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۶
اطلاعات دعا و زیارت | |
---|---|
موضوع | دعا در روز عید قربان و جمعه |
مأثور/غیرمأثور | مأثور |
صادره از | امام سجاد(ع) |
راوی | متوکل بن هارون |
منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
دعاها و زیارات مشهور | |
دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امینالله • زیارت اربعین |
دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) که در روز عید قربان و روز جمعه آن را میخواند.
دعای چهل و هشتم در شرحهای صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
نیایش |
آموزهها
دعای چهل و هشتم، از دعاهای صحیفه سجادیه که امام سجاد(ع) در روز عید قربان و روز جمعه آن را میخواند. امام(ع) در این دعا افزون بر بیان ویژگیهای عید قربان و روز جمعه و نزول رحمتهای خاص خدا در این ایام، به مسئله رهبری در جامعه اسلامی میپردازد. حضرت زین العابدین(ع) با اشاره به این نکته که حاکم جامعه اسلامی باید معصوم باشد، به دلیل افتادن حکومت به دست نااهلان ابراز تأسف میکند.[۱]
آموزههای این دعا به شرح ذیل است:
- روز عید قربان روز مبارک و فرخندهای است.
- فرمانروایی جهان و حمد و ستایش از آنِ خداست. جز او خدایی نیست.
- خداوند بردبار، بزرگوار، مهربان، بخشندهٔ نعمت و صاحب شکوه و بزرگی و پدیدآورنده آسمان و زمین است.
- محمد(ص) رسول، حبیب، برگزیده و بهترین خلق خداست و اهل بیت او نیکان و پاکان و خیرخواهاناند.
- اصرار خواهندگان، خدا را به زحمت نمیاندازد و عطای خدا به آنان، چیزی از خدا نمیکاهد.
- مقام [نماز جمعه] مخصوص خلفا، برگزیدگان و جایگاه اُمنای خداست که درجه رفیعی به آنان اختصاص داده است؛ اما غاصبان آن را به غارت بردهاند.
- از آنجا که خدا به مقتضای حکمتش از همه داناتر است، درباره آفرینش و ارادهاش متهم نیست.
- امام سجاد(ع) درباره غصب جایگاه امامان معصوم میفرماید: برگزیدگان و خلفای تو مغلوب و مقهور و جدای از حق خود شدند و اکنون مینگرند که فرمانت مبدل شده و کتابت به گوشهای افتاده و واجبات از مسیر شریعتات منحرف شده و سنتهای رسولت متروک مانده است.
- خدایا دشمنان ایشان (اولیای الهی) را لعنت فرست و پیروان و یاران آن دشمنان را نیز لعنت کن.
- برنامه توحید و ایمان به دست اولیای الهی اجرا میشود؛ کسانی که خدا اطاعت از آنان را واجب کرده است.
- خدا ستم نمیکند و در انتقام شتاب نمیورزد؛ چراکه کسی محتاج ستم است که ناتوان باشد و کسی شتاب میکند که میترسد چیزی از دست دهد، حال آنکه خدا از اینها بَری است.
شرحها
دعای چهل و هشتم در شرحهای صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۲] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی[۳] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۴] به زبان فارسی شرح شده است.
دعای چهل و هشتم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی،[۵] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۶] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۷] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضلالله[۸] به زبان عربی شرح شده است. واژههای این دعا هم در شرحهای لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی[۹] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری[۱۰] توضیح داده شده است.
متن و ترجمه دعا
دعای چهل و ششم صحیفه سجادیه
مـتـن | ترجمه[۱۱] |
---|---|
(۱) اللَّهُمَّ هَذَا يَوْمٌ مُبَارَكٌ مَيْمُونٌ، وَ الْمُسْلِمُونَ فِيهِ مُجْتَمِعُونَ فِي أَقْطَارِ أَرْضِكَ، يَشْهَدُ السَّائِلُ مِنْهُمْ وَ الطَّالِبُ وَ الرَّاغِبُ وَ الرَّاهِبُ وَ أَنْتَ النَّاظِرُ فِي حَوَائِجِهِمْ، فَأَسْأَلُكَ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ وَ هَوَانِ مَا سَأَلْتُكَ عَلَيْكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ. (۲) وَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا بِأَنَّ لَكَ الْمُلْكَ، وَ لَكَ الْحَمْدَ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ، بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، مَهْمَا قَسَمْتَ بَيْنَ عِبَادِكَ الْمُؤْمِنِينَ: مِنْ خَيْرٍ أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ بَرَكَةٍ أَوْ هُدًى أَوْ عَمَلٍ بِطَاعَتِكَ، أَوْ خَيْرٍ تَمُنُّ بِهِ عَلَيْهِمْ تَهْدِيهِمْ بِهِ إِلَيْكَ، أَوْ تَرْفَعُ لَهُمْ عِنْدَكَ دَرَجَةً، أَوْ تُعْطِيهِمْ بِهِ خَيْراً مِنْ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ أَنْ تُوَفِّرَ حَظِّي وَ نَصِيبِي مِنْهُ. (۳) وَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ بِأَنَّ لَكَ الْمُلْكَ وَ الْحَمْدَ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ حَبِيبِكَ وَ صِفْوَتِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ، وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ الْأَبْرَارِ الطَّاهِرِينَ الْأَخْيَارِ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا إِلَّا أَنْتَ، وَ أَنْ تُشْرِكَنَا فِي صَالِحِ مَنْ دَعَاكَ فِي هَذَا الْيَوْمِ مِنْ عِبَادِكَ الْمُؤْمِنِينَ، يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ، وَ أَنْ تَغْفِرَ لَنَا وَ لَهُمْ، إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. (۴) اللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَعَمَّدْتُ بِحَاجَتِي، وَ بِكَ أَنْزَلْتُ الْيَوْمَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي وَ مَسْكَنَتِي، وَ إِنِّي بِمَغْفِرَتِكَ وَ رَحْمَتِكَ أَوْثَقُ مِنِّي بِعَمَلِي، وَ لَمَغْفِرَتُكَ وَ رَحْمَتُكَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِي، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ تَوَلَّ قَضَاءَ كُلِّ حَاجَةٍ هِيَ لِي بِقُدْرَتِكَ عَلَيْهَا، وَ تَيْسِيرِ ذَلِكَ عَلَيْكَ، وَ بِفَقْرِي إِلَيْكَ، وَ غِنَاكَ عَنِّي، فَإِنِّي لَمْ أُصِبْ خَيْراً قَطُّ إِلَّا مِنْكَ، وَ لَمْ يَصْرِفْ عَنِّي سُوءاً قَطُّ أَحَدٌ غَيْرُكَ، وَ لَا أَرْجُو لِأَمْرِ آخِرَتِي وَ دُنْيَايَ سِوَاكَ. (۵) اللَّهُمَّ مَنْ تَهَيَّأَ وَ تَعَبَّأَ وَ أَعَدَّ وَ اسْتَعَدَّ لِوِفَادَةٍ إِلَى مَخْلُوقٍ رَجَاءَ رِفْدِهِ وَ نَوَافِلِهِ وَ طَلَبَ نَيْلِهِ وَ جَائِزَتِهِ، فَإِلَيْكَ يَا مَوْلَايَ كَانَتِ الْيَوْمَ تَهْيِئَتِي وَ تَعْبِئَتِي وَ إِعْدَادِي وَ اسْتِعْدَادِي رَجَاءَ عَفْوِكَ وَ رِفْدِكَ وَ طَلَبَ نَيْلِكَ وَ جَائِزَتِكَ. (۶) اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ لَا تُخَيِّبِ الْيَوْمَ ذَلِكَ مِنْ رَجَائِي، يَا مَنْ لَا يُحْفِيهِ سَائِلٌ وَ لَا يَنْقُصُهُ نَائِلٌ، فَإِنِّي لَمْ آتِكَ ثِقَةً مِنِّي بِعَمَلٍ صَالِحٍ قَدَّمْتُهُ، وَ لَا شَفَاعَةِ مَخْلُوقٍ رَجَوْتُهُ إِلَّا شَفَاعَةَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ سَلَامُكَ. (۷) أَتَيْتُكَ مُقِرّاً بِالْجُرْمِ وَ الْإِسَاءَةِ إِلَى نَفْسِي، أَتَيْتُكَ أَرْجُو عَظِيمَ عَفْوِكَ الَّذِي عَفَوْتَ بِهِ عَنِ الْخَاطِئِينَ، ثُمَّ لَمْ يَمْنَعْكَ طُولُ عُكُوفِهِمْ عَلَى عَظِيمِ الْجُرْمِ أَنْ عُدْتَ عَلَيْهِمْ بِالرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ. (۸) فَيَا مَنْ رَحْمَتُهُ وَاسِعَةٌ، وَ عَفْوُهُ عَظِيمٌ، يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ، يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عُدْ عَلَيَّ بِرَحْمَتِكَ وَ تَعَطَّفْ عَلَيَّ بِفَضْلِكَ وَ تَوَسَّعْ عَلَيَّ بِمَغْفِرَتِكَ. (۹) اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الْمَقَامَ لِخُلَفَائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ وَ مَوَاضِعَ أُمَنَائِكَ فِي الدَّرَجَةِ الرَّفِيعَةِ الَّتِي اخْتَصَصْتَهُمْ بِهَا قَدِ ابْتَزُّوهَا، وَ أَنْتَ الْمُقَدِّرُ لِذَلِكَ، لَا يُغَالَبُ أَمْرُكَ، وَ لَا يُجَاوَزُ الْمَحْتُومُ مِنْ تَدْبِيرِكَ كَيْفَ شِئْتَ وَ أَنَّى شِئْتَ، وَ لِمَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ غَيْرُ مُتَّهَمٍ عَلَى خَلْقِكَ وَ لَا لِإِرَادَتِكَ حَتَّى عَادَ صِفْوَتُكَ وَ خُلَفَاؤُكَ مَغْلُوبِينَ مَقْهُورِينَ مُبْتَزِّينَ، يَرَوْنَ حُكْمَكَ مُبَدَّلًا، وَ كِتَابَكَ مَنْبُوذاً، وَ فَرَائِضَكَ مُحَرَّفَةً عَنْ جِهَاتِ أَشْرَاعِكَ، وَ سُنَنَ نَبِيِّكَ مَتْرُوكَةً. (۱۰) اللَّهُمَّ الْعَنْ أَعْدَاءَهُمْ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ، وَ مَنْ رَضِيَ بِفِعَالِهِمْ وَ أَشْيَاعَهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ. (۱۱) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، كَصَلَوَاتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ وَ تَحِيَّاتِكَ عَلَى أَصْفِيَائِكَ إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ، وَ عَجِّلِ الْفَرَجَ وَ الرَّوْحَ وَ النُّصْرَةَ وَ التَّمْكِينَ وَ التَّأْيِيدَ لَهُمْ. (۱۲) اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ التَّوْحِيدِ وَ الْإِيمَانِ بِكَ، وَ التَّصْدِيقِ بِرَسُولِكَ، وَ الْأَئِمَّةِ الَّذِينَ حَتَمْتَ طَاعَتَهُمْ مِمَّنْ يَجْرِي ذَلِكَ بِهِ وَ عَلَى يَدَيْهِ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ. (۱۳) اللَّهُمَّ لَيْسَ يَرُدُّ غَضَبَكَ إِلَّا حِلْمُكَ، وَ لَا يَرُدُّ سَخَطَكَ إِلَّا عَفْوُكَ، وَ لا يُجِيرُ مِنْ عِقَابِكَ إِلَّا رَحْمَتُكَ، وَ لَا يُنْجِينِي مِنْكَ إِلَّا التَّضَرُّعُ إِلَيْكَ وَ بَيْنَ يَدَيْكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ هَبْ لَنَا- يَا إِلَهِي- مِنْ لَدُنْكَ فَرَجاً بِالْقُدْرَةِ الَّتِي بِهَا تُحْيِي أَمْوَاتَ الْعِبَادِ، وَ بِهَا تَنْشُرُ مَيْتَ الْبِلَادِ. (۱۴) وَ لَا تُهْلِكْنِي- يَا إِلَهِي- غَمّاً حَتَّى تَسْتَجِيبَ لِي، وَ تُعَرِّفَنِي الْإِجَابَةَ فِي دُعَائِي، وَ أَذِقْنِي طَعْمَ الْعَافِيَةِ إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِي، وَ لَا تُشْمِتْ بِي عَدُوِّي، وَ لَا تُمَكِّنْهُ مِنْ عُنُقِي، وَ لَا تُسَلِّطْهُ عَلَيَّ (۱۵) إِلَهِي إِنْ رَفَعْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يَضَعُنِي، وَ إِنْ وَضَعْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يَرْفَعُنِي، وَ إِنْ أَكْرَمْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يُهِينُنِي، وَ إِنْ أَهَنْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يُكْرِمُنِي، وَ إِنْ عَذَّبْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يَرْحَمُنِي، وَ إِنْ أَهْلَكْتَنِي فَمَنْ ذَا الَّذِي يَعْرِضُ لَكَ فِي عَبْدِكَ، أَوْ يَسْأَلُكَ عَنْ أَمْرِهِ، وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّهُ لَيْسَ فِي حُكْمِكَ ظُلْمٌ، وَ لَا فِي نَقِمَتِكَ عَجَلَةٌ، وَ إِنَّمَا يَعْجَلُ مَنْ يَخَافُ الْفَوْتَ، وَ إِنَّمَا يَحْتَاجُ إِلَى الظُّلْمِ الضَّعِيفُ، وَ قَدْ تَعَالَيْتَ- يَا إِلَهِي- عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً. (۱۶) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ لَا تَجْعَلْنِي لِلْبَلَاءِ غَرَضاً، وَ لَا لِنَقِمَتِكَ نَصَباً، وَ مَهِّلْنِي، وَ نَفِّسْنِي، وَ أَقِلْنِي عَثْرَتِي، وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِبَلَاءٍ عَلَى أَثَرِ بَلَاءٍ، فَقَدْ تَرَى ضَعْفِي وَ قِلَّةَ حِيلَتِي وَ تَضَرُّعِي إِلَيْكَ. (۱۷) أَعُوذُ بِكَ اللَّهُمَّ الْيَوْمَ مِنْ غَضَبِكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِذْنِي. (۱۸) وَ أَسْتَجِيرُ بِكَ الْيَوْمَ مِنْ سَخَطِكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَجِرْنِي (۱۹) وَ أَسْأَلُكَ أَمْناً مِنْ عَذَابِكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ آمِنِّي. (۲۰) وَ أَسْتَهْدِيكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اهْدِنِي (۲۱) وَ أَسْتَنْصِرُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ انْصُرْنِي. (۲۲) وَ أَسْتَرْحِمُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْحَمْنِي (۲۳) وَ أَسْتَكْفِيكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اكْفِنِي (۲۴) وَ أَسْتَرْزِقُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِي (۲۵) وَ أَسْتَعِينُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِنِّي. (۲۶) وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِي، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اغْفِرْ لِي. (۲۷) وَ أَسْتَعْصِمُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اعْصِمْنِي، فَإِنِّي لَنْ أَعُودَ لِشَيْءٍ كَرِهْتَهُ مِنِّي إِنْ شِئْتَ ذَلِكَ. (۲۸) يَا رَبِّ يَا رَبِّ، يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ، يَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْتَجِبْ لِي جَمِيعَ مَا سَأَلْتُكَ وَ طَلَبْتُ إِلَيْكَ وَ رَغِبْتُ فِيهِ إِلَيْكَ، وَ أَرِدْهُ وَ قَدِّرْهُ وَ اقْضِهِ وَ أَمْضِهِ، وَ خِرْ لِي فِيمَا تَقْضِي مِنْهُ، وَ بَارِكْ لِي فِي ذَلِكَ، وَ تَفَضَّلْ عَلَيَّ بِهِ، وَ أَسْعِدْنِي بِمَا تُعْطِينِي مِنْهُ، وَ زِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ وَ سَعَةِ مَا عِنْدَكَ، فَإِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ، وَ صِلْ ذَلِكَ بِخَيْرِ الْآخِرَةِ وَ نَعِيمِهَا، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ. ثُمَّ تَدْعُو بِمَا بَدَا لَكَ، وَ تُصَلِّي عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَلْفَ مَرَّةٍ هَكَذَا كَانَ يَفْعَلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ. |
(۱) خدایا! امروز، روز خجسته و کامیابی است؛ مسلمانان در این روز در نواحی زمینت گرد هم آمدهاند؛ مسلمانان گدا و خواهنده و امیدوار و ترسان، در اجتماعات حاضر میشوند و تو بینای به نیازهای آنانی؛ پس به سخاوت و بزرگواریات و آسان بودن آنچه را که از تقاضایم بر عهدۀ توست، از تو میخواهم که بر محمّد و آلش درود فرستی. (۲) خدایا! پروردگارا! از تو درخواست میکنم، به این خاطر که فرمانروایی هستی برای توست؛ و سپاس، ویژۀ حضرت توست؛ خدایی جز تو نیست؛ بردبار و بزرگواری؛ مهربان و بسیار نعمت بخشی؛ دارای عظمت و رافت و محبّتی؛ آغازگر و نوآور آسمانها و زمینی؛ هر اندازه بین بندگان مؤمنت تقسیم میکنی از خیر یا سلامتی همه جانبه یا برکت یا هدایت، یا عمل به طاعت، یا خیر ویژهای که به سبب آن بر آنان منّت مینهی و به واسطۀ آن به سوی خودت هدایتشان میکنی، یا در پیشگاهت درجۀ آنان را بالا میبری، یا از برکت آن خیری از خیر دنیا و آخرت به آنان عطا میکنی؛ بهره و نصیب مرا از آن خیر، سرشار و فراوان گردانی. (۳) خدایا! از تو میخواهم به خاطر اینکه فرمانروایی و ستایش شدن ویژۀ توست و خدایی جز تو نیست، بر محمّد، بندهات و فرستادهات و محبوبت و انتخابشدهات و اختیار شدۀ از آفریدههایت و بر آل محمّد، نیکوکاران، پاکان و خوبان درود فرستی؛ درودی که هیچکس جز تو، قدرت شمردن آن را نداشته باشد؛ و ما را در دعای شایستۀ هر کس از بندگان مؤمنت که تو را در این روز میخواند، شریک کنی؛ ای پروردگار جهانیان! و ما و ایشان را بیامرزی که تو بر هر کاری توانایی. (۴) خدایا! با حاجتم آهنگ درگاه تو کردم و بار تهیدستی و نداری و بیچارگیام را به درگاهت فرود آوردم و من به آمرزش و رحمتت مطمئنترم تا به عمل و کردارم؛ و هر آینه آمرزش و رحمتت، از گناهانم وسیعتر است؛ پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست؛ روا کردن هر حاجتم را خود بر عهده گیر؛ به خاطر قدرتی که بر روا کردنش داری و آسان بودنش در برابر نیرومندیات؛ و بهخاطر نیازم به حضرتت و بینیازیات از من. مسلماً من به خیری نرسیدم جز از سوی تو؛ و هرگز احدی، شرّی را از من برنگرداند، غیر تو؛ و در امر آخرت و دنیایم به کسی جز تو امید ندارم. (۵) خدایا! هر کس برای وارد شدن به مخلوقی، به امید هدیه و بخشش و درخواست خیر و جایزه، تهیۀ ساز و برگ کرد و آماده و حاضر و مهیّا شد؛ امّا ای مولای من! فراهم آوردن ساز و برگم و آماده شدنم و حاضر گشتنم و مهیّا شدنم، فقط برای وارد شدن بر توست؛ آن هم به امید بخشش و هدیهات و درخواست خیر و جایزهات. (۶) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و آن امیدم را در این روز، به ناامیدی تبدیل مکن. ای که درخواستکنندهای او را به مشقّت نمیاندازد و بخششی از توانگریاش نمیکاهد! من از جهت اعتماد به عمل شایستهای که از پیش فرستادم و به امید شفاعت آفریدهای، جز شفاعت محمّد و اهل بیتش - که درود و سلامت بر او و بر آنان باد- به پیشگاهت نیامدم. (۷) بآمدم در حالی که به گناه و بدیام نسبت به خود اقرار دارم؛ آمدم و به بخشش عظیمی که به وسیلۀ آن از خطاکاران گذشتی، امید دارم؛ سپس به درازا کشیدن سرگرمی و اشتغالشان بر گناه بزرگ، حضرتت را از اینکه با رحمت و آمرزشت به آنان رو کنی بازنداشت. (۸) ای که رحمتش گسترده و بخششش بزرگ است؛ ای بزرگ! ای بزرگ! ای عالیرتبۀ مهماننواز! ای عالیرتبۀ مهماننواز! بر محمّد و آل محمّد درود فرست؛ به رحمتت به من بازگرد و به احسانت مرا مورد مهر و عاطفه قرار ده و به آمرزشت بر من گشایش ده. (۹) خدایا! این جایگاه اقامۀ نماز عید قربان و جمعه که ویژۀ اوصیا و برگزیدگانت و جایگاه امنای توست، در مرتبه بلندی است که آن را ویژۀ آنان قرار دادی؛ ولی غاصبان و غارتگران، این مقام را از آنها به غارت بردند و تو تقدیر کنندۀ آنی. فرمانت مغلوب کسی نشود؛ و از تدبیر حتمیات هر گونه که بخواهی و هر زمان که بخواهی، فراتر نتوان رفت؛ به سبب اینکه تو آگاهتر به اموری و نسبت به آفریدنت و ارادهات متهم نیستی؛ کار این غارتگری نسبت به جایگاه عظیم عید و جمعه تا آنجا رسید که برگزیدگانت و اوصیائت، مغلوب و شکستخورده و حقوقشان به غارت رفت. میدیدند که حکم و فرمانت تغییر یافته؛ کتابت دور انداخته شده؛ واجباتت از مسیر شرایعت به دست تحریف افتاده؛ و سنّتهای پیامبرت متروک مانده است. (۱۰) خدایا! دشمنانشان را از اوّلین و آخرین و هر که به کردارشان راضی شد و طرفداران و پیروانشان را لعنت کن. (۱۱) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست؛ همانا تو ستوده و بزرگواری؛ درودی مانند درودهایت و سلامها و شادباشهایت بر یاران پاکدلت، ابراهیم و آل ابراهیم؛ و در گشایش کار و آسایش و قدرت و نیرو و حمایت ایشان شتاب کن. (۱۲) بخدایا! مرا اهل توحید و ایمان به خود و تصدیق به رسولت و امامانی که طاعتشان را واجب فرمودهای، قرار ده؛ آن هم از جملۀ کسانی که توحید و ایمان، به وسیلۀ آنها و به دست آنان جریان پیدا میکند؛ آمین، ای پروردگار جهانیان! (۱۳) خدایا! خشمت را جز بردباریات بر نمیگرداند و برآشفتنت را جز بخششت رد نمیکند و از کیفرت جز رحمتت پناه نمیدهد و مرا از عذاب تو، جز زاری به درگاه تو و در برابر تو نجات نمیدهد؛ پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ما را ای خدای من از سوی خود گشایش بخش؛ به قدرتی که مردگان را به آن زنده میکنی و سرزمینهای مرده را به حرکت میآوری. (۱۴) وای خدای من! مرا از اندوه دوری از رحمتت، هلاک مکن تا آنکه خواستهام را اجابت فرمایی؛ و مرا از اجابت دعایم آگاه کنی؛ و مزۀ سلامت همه جانبه را تا پایان زندگیام به من بچشان؛ و دشمن شادم مکن؛ و او را وبال گردنم مکن؛ و او را بر من مسلّط مکن. (۱۵) خدای من! اگر بلند مقامم کنی، کیست که پستم کند؟ و اگر پستم کنی، کیست که مرا بلند مقام کند؟ و اگر مرا گرامی داری، کیست که خوارم کند؟ و اگر خوارم کنی، کیست که گرامیام دارد؟ و اگر عذابم کنی، کیست که به من رحم کند؟ و اگر مرا هلاک کنی، کیست که دربارۀ بندهات به تو اعتراض کند یا از تو دربارهاش بازخواست نماید؟ و من به این حقیقت پی بردهام که در حکم و فرمانت ستمی نیست و در کیفرت شتاب و عجلهای وجود ندارد و جز این نیست که کسی در کیفر شتاب میورزد که بیم از دست رفتن فرصت را دارد و جز این نیست که کسی به ستم نیازمند است که ناتوان است و تو ای خدای من از این امور برتر و بسیار بالاتری. (۱۶) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و مرا هدف بالا و نشانۀ انتقام و مجازات قرار مده و مهلتم ده و اندوهم را بزدای و از لغزشهایم بگذر و به بلایی دنبال بلا گرفتارم مکن؛ چرا که ناتوانی و کمی تدبیر و زاریام را به درگاهت میبینی. (۱۷) خدایا! در این روز از خشمت به تو پناه میآورم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و پناهم ده. (۱۸) و در این روز از سخط تو، از خودت امان میخواهم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و امانم ده. (۱۹) و ایمنی از عذابت را درخواست دارم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و ایمنم ساز. (۲۰) و از تو هدایت میخواهم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و هدایتم کن. (۲۱) و از تو یاری میطلبم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و یاریام ده. (۲۲) وو از تو درخواست رحمت میکنم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و به من رحم کن. (۲۳) و از تو بینیازی میخواهم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و بینیازم کن. (۲۴) و از تو درخواست روزی دارم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و روزیام ده. (۲۵) و از تو کمک میخواهم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و کمکم کن. (۲۶) و نسبت به گناهان گذشتهام از تو درخواست آمرزش دارم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و مرا بیامرز. (۲۷) و از تو حفظ و نگهداری از شرور و آفات را میخواهم؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و حفظم فرما؛ زیرا اگر ارادهات به پاکی من از گناه تعلّق گیرد، هرگز به آنچه آن را نمیپسندی، باز نگردم. (۲۸) ای پروردگارم! ای پروردگارم! ای بسیار مهربان! ای بسیار نعمت دهنده! ای صاحب عظمت و رافت و محبّت! بر محمّد و آلش درود فرست؛ همۀ آنچه را از تو خواستم و مطالبه کردم و به خاطر آن مشتاقانه به سویت روی آوردم، برایم مستجاب کن و برایم بخواه و مقدّر فرما و حکم کن و به اجرا گذار؛ و در آنچه برای من حکم میفرمایی، نیکی و خوبی مقرّر کن و برایم در آن برکت قرار ده و به واسطۀ آن بر من لطف کن و به آنچه به من عطا میکنی، خوشبختم کن؛ و از احسان و گشایشی که نزد توست بر من بیافزای؛ همانا تو گشایشدهنده وبزرگمنش و مهماننوازی؛ و همۀ این مواهب را به خیر و خوشی و نعمت آخرت پیوسته ساز، ای مهربانترین مهربانان! (آنگاه از حضرت حق هر چه را میخواهی بخواه و هزار بار بر محمّد و آلش درود فرست؛ که حضرت زین العابدین علیهالسلام چنین میکرد.) |
پانویس
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۲۳.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۵۵۷-۵۷۶.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۱۵-۲۶۷.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۵۰۵-۵۱۶.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۷، ص۱۶۳-۲۳۹.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۶۱۱-۶۲۴.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۶۶۱-۶۸۰.
- ↑ فضلالله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۵۴۵-۵۷۲.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۹۸-۹۹.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۲۷۰-۲۷۷.
- ↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.