محمدابراهیم جوهری هروی: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Dayyani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Dayyani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
جوهری در مقدمه طوفان البکاء<ref> جوهری، ص۴ـ۵</ref> نوشته که به علت ناسازگاری روزگار از موطن خود هجرت کرده است. او مدتی به سیاحت پرداخت، سپس سال‌ها در [[قزوین]] اقامت گزید. از این‌رو، بعضی او را قزوینی دانسته‌اند.<ref>مهدوی، ص۴۵</ref> وی در قزوین به درگاه رکن‌الدوله، نواده فتحعلی‌شاه و حاکم صائین قلعه، پیوست و شش سال در خدمت او بود و ضمن مدح او، به قصیده‌گویی و غزل‌سرایی پرداخت و از او لقب افصح‌الشعرا گرفت.<ref>جوهری هروی، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | جوهری در مقدمه طوفان البکاء<ref> جوهری، ص۴ـ۵</ref> نوشته که به علت ناسازگاری روزگار از موطن خود هجرت کرده است. او مدتی به سیاحت پرداخت، سپس سال‌ها در [[قزوین]] اقامت گزید. از این‌رو، بعضی او را قزوینی دانسته‌اند.<ref>مهدوی، ص۴۵</ref> وی در قزوین به درگاه رکن‌الدوله، نواده فتحعلی‌شاه و حاکم صائین قلعه، پیوست و شش سال در خدمت او بود و ضمن مدح او، به قصیده‌گویی و غزل‌سرایی پرداخت و از او لقب افصح‌الشعرا گرفت.<ref>جوهری هروی، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | ||
==طوفان البکاء== | ==طوفان البکاء== | ||
نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۵، ساعت ۱۹:۱۱
 طوفان البکاء اثر محمد ابراهیم جوهری | |
| اطلاعات | |
|---|---|
| لقب | افصح الشعراء، قزوینی |
| دیوان اشعار | طوفان البکاء |
| تخلص | جوهری |
| علت شهرت | نگارش طوفان االبکاء |
محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری هروی، (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است .اثر طوفان البکاء او مورد توجه ذاکران و مداحان اهل بیت بوده است. جوهری هروی در قزوین به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در پایان عمر در اصفهان نزد محمد باقر شفتی رفت و در همانجا درگذشت.
زندگی و لقب
نام جوهری در برخی از چاپ‌های مهم‌ترین اثرش، طوفان‌البکاء، ابراهیم ذکر شده است.[۱] از تاریخ تولد وی اطلاعی در دست نیست. به گفته خودش در مقدمه طوفان البکاء[۲]، پدرش محمد باقر مروزی بوده است، اما برخی منابع اصل او را از هرات دانسته‌اند.[۳]
جوهری در مقدمه طوفان البکاء[۴] نوشته که به علت ناسازگاری روزگار از موطن خود هجرت کرده است. او مدتی به سیاحت پرداخت، سپس سال‌ها در قزوین اقامت گزید. از این‌رو، بعضی او را قزوینی دانسته‌اند.[۵] وی در قزوین به درگاه رکن‌الدوله، نواده فتحعلی‌شاه و حاکم صائین قلعه، پیوست و شش سال در خدمت او بود و ضمن مدح او، به قصیده‌گویی و غزل‌سرایی پرداخت و از او لقب افصح‌الشعرا گرفت.[۶] احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.[۷]
طوفان البکاء
طوفان‌البکاء، از معروف‌ترین مقتل‌های فارسی و به نثر و نظمی روان است، اما از بی‌مأخذ بودن بعضی مطالب آن انتقاد شده است. این کتاب سال‌ها مورد توجه ذاکران و مداحان اهل‌بیت بوده است.[۸] یازده آتشکده این کتاب اختصاص به معصومین دارد که از این میان آتشکده هفتم با بیشترین حجم در ذکر مصائب امام حسین(ع) است.[۹]
دیگر آثار
آقا بزرگ طهرانی[۱۰] از دیوان جوهری یاد کرده، اما در فهرست‌های کتابهای خطی و چاپی ذکری از این دیوان نشده است.
درگذشت
وی در اواخر عمر به اصفهان رفت و از یاران نزدیک سیدمحمد باقر شَفْتی، گردید[۱۱] و در ۱۲۵۳ در همانجا درگذشت و در گورستان آب‌بخشان، از محلات قدیمی اصفهان، به خاک سپرده شد.[۱۲] خوانساری درگذشت او را چندی پس از ۱۲۴۰ق دانسته‌است.[۱۳] بر سنگ قبر وی اشعاری در سوگ او و متضمن مادّه‌تاریخ وفاتش، سروده میرزابهاء، حک شده بود.[۱۴]
میرزا بهاء
نستعلیق
پانویس
- ↑ رجوع کنید به منزوی، ج ۳، ص۱۷۱۷ـ ۱۷۱۸
- ↑ جوهری، ص۴
- ↑ مثلاً محمودمیرزا قاجار، ج ۲، ص۵۸۱؛ خوانساری، ج ۲، ص۴۹
- ↑ جوهری، ص۴ـ۵
- ↑ مهدوی، ص۴۵
- ↑ جوهری هروی، ص۵، ۳۰۰
- ↑ رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷
- ↑ حبیب‌آبادی، ج ۴، ص۱۴۳۹
- ↑ رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷
- ↑ آقا بزرگ، ج ۹، قسم ۱، ص۲۱۱
- ↑ خوانساری، ج ۲، ص۴۹؛ مهدوی، ص۴۵
- ↑ حبیب‌آبادی،ج۴، ص۱۴۴۰؛ مهدوی، ص۴۵
- ↑ خوانساری، ج ۲، ص۴۹ و قمی، ص۱۳۸؛ آقابزرگ، ج ۹، قسم ۱، ص۲۱۱
- ↑ حبیب‌آبادی، ج ۴، ص۱۴۴۰ـ۱۴۴۱؛ مهدوی، ص۴۵ـ۴۶
منابع
- آقابزرگ طهرانی، الذریعة، چاپخانه مجلس، طهران، چ: الأولی، ۱۳۷۴ق/۱۹۵۳م/۱۳۳۲ش.
- محمدابراهیم‌بن محمدباقر جوهری هروی، طوفان البکاء، چاپ سنگی تهران، ۱۳۲۳ق.
- محمدعلی حبیب‌آبادی، مکارم الا´ثار در احوال رجال دو قرن ۱۳ و ۱۴ هجری، ج ۴، اصفهان، ۱۳۵۲ش.
- خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات، مکتبة اسماعیلیان، قم.
- عباس قمی، هدیه الاحباب فی ذکر المعروفین بالکنی و الالقاب و الانساب، تهران، ۱۳۶۳ش.
- محمود میرزاقاجار، سفینه المحمود، چاپ عبدالرسول خیامپور، تبریز، ۱۳۴۶ ش.
- خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، تهران، ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ش.
- احمد منزوی، فهرستواره کتابهای فارسی، تهران، ۱۳۷۴ش.
- مصلح‌الدین مهدوی، تذکره القبور، یا، دانشمندان و بزرگان اصفهان، اصفهان، ۱۳۴۸ ش.
پیوند به بیرون
منبع مقاله: دانشنامه جهان اسلام