پرش به محتوا

لیلةالرغائب: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۲۱
imported>Kadkhodaee
imported>Kadkhodaee
خط ۹: خط ۹:


===خدشه در سند حدیث===
===خدشه در سند حدیث===
قدیمی‌ترین منبع شیعی موجود که روایت فضیلت اولین شب جمعه ماه رجب و اعمال آن را بدون ذکر سند نقل کرده، ''مفید العلوم و مبید الهموم'' منسوب به [[محمد بن عباس خوارزمی]] است. اما درباره انتساب کتاب به خوارزمی و نیز مذهب او اختلاف نظر وجود دارد. [[سید بن طاوس]] نیز از قدیمی‌ترین عالمان بزرگ امامی است که در کتاب [[اقبال الاعمال]] این روایت را نقل کرده است.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹ و طیب‌حسینی، «بررسی اعتبار روایت «لیله الرغائب» و تحقیق در معنای رغائب»، ص۲۸۰</ref> او تصریح می‌کند این روایت را از برخی کتاب‌های علمای شیعه نقل می‌کند؛ با این حال [[اسناد|سندی]] برای این حدیث ذکر نکرده است.<ref>الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۸۵.</ref> سید محمد مشکات این حدیث را جزو احادیثی می‌داند که ابن طاووس از کتاب‌های [[اهل سنت]] وارد کتاب‌های شیعه کرده است.<ref>مشکات، مقدمه مناجات الاهیات، ۱۳۷۸ش، ص۳۴.</ref>  
قدیمی‌ترین منبع شیعی موجود که روایت فضیلت اولین شب جمعه ماه رجب و اعمال آن را بدون ذکر سند نقل کرده، ''مفید العلوم و مبید الهموم'' منسوب به [[محمد بن عباس خوارزمی]] است. اما درباره انتساب کتاب به خوارزمی و نیز مذهب او اختلاف نظر وجود دارد. [[سید بن طاوس]] نیز از قدیمی‌ترین عالمان بزرگ امامی است که در کتاب [[اقبال الاعمال]] این روایت را نقل کرده است.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹ و طیب‌حسینی، «بررسی اعتبار روایت «لیله الرغائب» و تحقیق در معنای رغائب»، ص۲۸۰</ref> او تصریح می‌کند این روایت را از برخی کتاب‌های علمای شیعه نقل می‌کند؛ با این حال [[اسناد|سندی]] برای این حدیث ذکر نکرده است.<ref>الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۸۵.</ref>


در کتاب‌های اهل سنت نیز این حدیث، ساختگی معرفی شده است. ابن جوزی در کتاب الموضوعات به صراحت این حدیث را جعلی معرفی می‌کند.<ref>ابن الجوزی، الموضوعات، ۱۹۶۶، ج۲، ص۱۲۵.</ref> محی الدین نووی نیز در شرح [[صحیح مسلم]]، نماز لیلة الرغائب را بدعتی زشت دانسته که گروهی از علما در رد آن کتاب نوشته‌اند.<ref>النووی، شرح صحیح مسلم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۲۰.</ref><br> به عقیده برخی، گرچه این حدیث از ضعف سندی رنج می‌برد اما حتی طبق مبانی اهل سنت، قرائن كافی مبنی بر جعلی‌بودن این روایت وجود ندارد.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۳.</ref>
در کتاب‌های اهل سنت نیز این حدیث، ساختگی معرفی شده است.<ref>حسینیان مقدم، پیشینه شناسی خبر «لیلة الرغائب»، پایگاه اندیشوران حوزه.</ref> ابن جوزی در کتاب الموضوعات به صراحت این حدیث را جعلی معرفی می‌کند.<ref>ابن الجوزی، الموضوعات، ۱۹۶۶، ج۲، ص۱۲۵.</ref> محی الدین نووی نیز در شرح [[صحیح مسلم]]، نماز لیلة الرغائب را بدعتی زشت دانسته که گروهی از علما در رد آن کتاب نوشته‌اند.<ref>النووی، شرح صحیح مسلم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۲۰.</ref><br> به عقیده برخی، گرچه این حدیث از ضعف سندی رنج می‌برد اما حتی طبق مبانی اهل سنت، قرائن كافی مبنی بر جعلی‌بودن این روایت وجود ندارد.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۳.</ref>
[[آیت‌الله مکارم شیرازی]]، در واکنش به [[جعل حدیث|جعلی‌بودن]] این خبر، سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب و [[دعا|دعاها]] و سایر [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] كه [[اسناد|سند معتبر]]ی ندارند، ارائه کرده است.<ref>[http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.]</ref> گرچه با توجه به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] بجا آوردن نماز رغائب از باب استحباب يا رجا بلامانع است اما بايد توجه داشت اين قاعده در مورد روایات ضعیف‌الاسناد جاری است نه احادیثی که حکم به مجعول‌بودن آنها شده است. بنابراین می‌توان گفت تمام فقهایی که حکم به استحباب یا جواز اقامه آن به قصد رجا کرده‌اند ـ ازجمله ابن‌طاووس، [[علامه حلی]]، [[علامه مجلسی]] و [[مامقانی]] ـ روايت را جعلی ندانسته‌اند.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹.</ref>
[[آیت‌الله مکارم شیرازی]]، در واکنش به [[جعل حدیث|جعلی‌بودن]] این خبر، سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب و [[دعا|دعاها]] و سایر [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] كه [[اسناد|سند معتبر]]ی ندارند، ارائه کرده است.<ref>[http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.]</ref> گرچه با توجه به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] بجا آوردن نماز رغائب از باب استحباب يا رجا بلامانع است اما بايد توجه داشت اين قاعده در مورد روایات ضعیف‌الاسناد جاری است نه احادیثی که حکم به مجعول‌بودن آنها شده است. بنابراین می‌توان گفت تمام فقهایی که حکم به استحباب یا جواز اقامه آن به قصد رجا کرده‌اند ـ ازجمله ابن‌طاووس، [[علامه حلی]]، [[علامه مجلسی]] و [[مامقانی]] ـ روايت را جعلی ندانسته‌اند.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹.</ref>


کاربر ناشناس