فروغ ابدیت (کتاب)

فُروغ ابدیت؛ تجزیه و تحلیل کاملی از زندگی پیامبر اکرم(ص) کتابی است تاریخی به زبان فارسی اثر جعفر سبحانی تبریزی که به زندگانی پیامبر اکرم(ص) با استفاده از منابع اصیل ودست اول می‌پردازد. نویسنده بیان داشته در این کتاب، به بیان وقایع مهم و حوادثی که آموزندگی بیشتری دارند پرداخته شده و از تفصیل و بیان رویدادهای جزئی خودداری شده است. همچنین نویسنده گفته این کتاب با مدارک تاریخی شیعه منطبق بوده و از افسانه‌ها و خرافاتی که با تاریخ زندگی پیامبر اسلام آمیخته شده، خالی است.

فروغ ابدیت

اطلاعات کتاب
نویسنده	جعفر سبحانی
موضوع	تاریخ زندگانی حضرت محمد(ص)
زبان	فارسی
اطلاعات نشر
محل نشر	قم
نسخه الکترونیکی	https://lib.eshia.ir/11247/1/5

درباره مؤلف

مقالهٔ اصلی: جعفر سبحانی

آیت‌الله سبحانی تبریزی (زادهٔ ۲۰ فروردین ۱۳۰۸ در تبریز)، متکلم، فقیه، اصولی، مفسر شیعی و از مراجع تقلید و اساتید حوزه علمیه قم است.

محتوای کتاب

کتاب در دو جلد منتشر شده و مجموعا مشتمل بر ۶۵ فصل با عناوین و موضوعات ذیل می‌باشد:

جلد اول

• شبه جزیره عربستان یا گهواره تمدن اسلامی،
• عرب پیش از اسلام،
• اوضاع روم و ایران دو امپراطوری بزرگ جهان،
• نیاکان پیامبر اسلام،
• میلاد پیامبر،
• دوران کودکی پیامبر،
• بازگشت به آغوش خانواده،
• دوران جوانی،
• از شبانی تا تجارت،
• از ازدواج تا بعثت،
• نخستین جلوه حقیقت (لزوم بعثت پیامبران)،
• اقسام چهارگانه وحی،
• افسانه‌های دروغ در زندگی پیامبران و...،
• نخستین وحی در چه روزی نازل شد؟ (اختلاف تاریخ‌نگاران در روز نزول وحی، پاسخ دانشمندان شیعه)،
• نخستین مرد و زنی که ایمان آوردند. (دلائل سبقت علی(ع) در ایمان، مسأله‌ای به نام انقطاع وحی و...)،
• دعوت های سرّی و خویشاوندان، دعوت عمومی، داوری قریش درباره قرآن (اسرار نزول تدریجی قرآن و...)،
• نخستین هجرت (تهمت های ناروای قریش به پیامبر، اندیشه مقابله با قرآن و...)،
• افسانه غرانیق،
• محاصره اقتصادی،
• مرگ ابوطالب (بحث درباره ایمان ابوطالب و دلائل آن)،
• معراج از نظر قرآن، حدیث و تاریخ (روایات معراج، آیا معراج جسمانی بوده است و...)،
• سفری به طائف،
• پیمان عقبه اول و دوم، سرگذشت هجرت، رویدادهای سال اول هجرت (عقد اخوت، پایه گذاری مسجد النبی و...)،
• رویدادهای سال دوم هجرت (تهدید خطوط بازرگانی قریش و...)،
• تبدیل قبله،
• جنگ بدر،
• ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)،
• جنایات یهودیان بنی‌ قینقاع،

جلد دوم

• غزوه احد،
• کشتار معلمان قرآن،
• غزوه بنی النضیر،
• تحریم شراب،
• کوبیدن سنت‌های غلط،
• غزوه احزاب،
• آخرین لانه فساد (محاصره دژ بنی قریظه، خیانت ابولبابه و ترسیم آن، سخنان محکومان در لحظات اعدام و...)،
• کنترل دشمنان،
• شورشیان بنی المصطلق،
• داستان إفک،
• یک سفر مذهبی و سیاسی (سرگذشت بیعت رضوان، صلح حدیبیه و...)،
• سفیران پیامبر در جهان،
• غزوه خیبر،
• سرگذشت فدک،
• عمره قضاء،
• فتح مکه،
• غزوه تبوک،
• وفود،
• مباهله،
• حجة الوداع،
• مدعیان دروغگو،
• رحلت پیامبر(ص) و وقایع هنگام وفات ایشان و بعد از آن.

روش نویسنده

سبحانی در نقل مطالب از منابع مختلف، گاه به صورت گزارش آزاد عمل کرده و اگر تعبیری به نظرش مناسب نبوده ویا ضرورتی در بازگردانش به فارسی نبوده از این کار خودداری کرده است . به عنوان نمونه در عمده منابع شیعی و اهل سنت در ماجرای جنگ خیبر و هنگام دادن پرچم به دست امیرالمؤمنین(ع)، وی دچار درد چشم شدیدی بوده که موجب التهاب و حتی بستن چشم هایش شده است. و پیامبر(ص) با مالیدن آب دهانش چشم هایش را شفا می‌بخشد و برایش دعا می کند و امام علی(ع) تا آخر عمر گرفتار درد چشم نشد نویسنده فروغ ابدیت در این قسمت اشاره‌ای به آب دهان پیامبر(ص) نکرده است. با این که در منبعی( بحارالانوار، ج۲۱، ص۲۸) که خود معرفی کرده عین این مطلب آمده است . البته ممکن است که این شیوه به جهت این باشد که نویسنده در مقدمه چاپ سوم تصریح کرده که در کتابش در پی بیان وقایع مهمّ و حوادثی بوده که آموزندگی بیشتری دارند و از تفصیل و بیان رویدادهای جزئی مانند بسیاری از «سریّه» ها خودداری کرده است.

ویژگی کتاب

نویسنده در مقدمه چاپ دوم دو ویژگی برای کتاب فروغ ابدیت را یادآور شده است ویژگی نخست قناعت نکردن به نقل حوادث تاریخی و تلاش برای تجزیه و تحلیل آنها به منظور فراگرفتن از تاریخ و ویژگی دوم منطبق بودن کامل محتواها با مدارک شیعی و خالی بودن کتاب از افسانه‌ها و خرافاتی است که به پیامبر(ص) نسبت داده شده است.

ترجمه و چاپ

این کتاب به زبان‌های عربی (به نام سید المرسلین)، اردو، بنگال، پرتغالی، انگلیسی، فرانسه و زبان‌های دیگر ترجمه و به چاپ رسیده است. این کتاب که در دهه‌های اخیر منتشر گردیده، بوستان کتاب قم چاپ سی و ششم آن را در سال ١٣٩٨ش منتشر کرده است.