ما قام الاسلام الا بسیف علی و مال خدیجه
مَا قَامَ الاسلامُ اِلّا بسَیفِ عَلِیٍّ و مَالِ خَدِیجة به معنای «اسلام برپا نشد مگر با شمشیر علی و ثروت خدیجه» عبارتی منسوب به پیامبر(ص) که نقش شمشیر علی و ثروت خدیجه را در استواری دین اسلام نشان میدهد.[۱]
محمدمهدی حائری مازندرانی، از خطیبان شیعه قرن چهاردهم قمری، در کتاب شجره طوبی، این عبارت را اینگونه نقل کرده است: «مَا قَامَ وَ لَا اسْتَقَامَ دِینِی الَّا بِشَیئَینَ: مَالِ خَدِیجةِ وَ سَیفِ عَلِی بْنِ ابِیطَالِبٍ»[۲] به گفته حائری، پیامبر(ص) پس از وفات خدیجه(س)، از او بهخاطر فداکاری[۳] و بخشش اموالش در راه اسلام،[۴] و همچنین از شجاعت امام علی(ع) در تبلیغ و گسترش اسلام تجلیل کرده است.[۵]
سید جعفر مرتضی عاملی، تاریخپژوه شیعه نیز درباره این جمله گفته است حضرت خدیجه(س) همه ثروتش را در اختیار پیامبر(ص) قرار داد تا در راه حمایت اقتصادی[۶] و رفع نیازهای مسلمانان مصرف شود.[۷] همچنین به گفته مفسران، آیه «وَ وَجَدَک عَائِلًا فَأَغْنَیٰ»؛ و تو را فقیر یافت و بینیاز نمود.[۸] به بخششهای خدیجه(س) اشاره دارد که موجب بینیازی پیامبر(ص) شد.[۹]
مرتضی مطهری از متفکران شیعه، با ردّ سوءاستفاده برخی کشیشان مسیحی از این عبارت برای القای تصویر خشونتآمیز از اسلام معتقد است که شمشیر علی(ع) نه برای تحمیل دین، بلکه برای دفاع از موجودیت اسلام در برابر دشمنان بود و نمونه بارز این نقش در غزوه خندق است.[۱۰]
پانویس
- ↑ «اسراف/ بررسی موانع تعظیم شعائر /فقه شعائر»، وبگاه مدرسه فقاهت؛ مطهری، سیری در سیره نبوی، ۱۴۰۲ش، ص۲۱۸.
- ↑ حائری، شجره طوبی، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۲۳۳.
- ↑ حائری، شجرة طوبی، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۲۳۳.
- ↑ جوادی آملی، حکمت عبادات، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۸.
- ↑ مطهری، سیری در سیره نبوی، ۱۴۰۲ش، ص۲۱۴؛ حسینی جلالی، فدک و العوالی، مؤتمر التراث العلمی، ص۲۴۱ و ۲۴۲.
- ↑ عاملی، صفوة الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۳۸۸ش، ص۱۲۳ و ۱۲۴.
- ↑ مطهری، سیری در سیره نبوی، ۱۴۰۲ش، ص۲۱۵ و ۲۱۶.
- ↑ سوره ضحی، آیه ۸.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۳۱۷؛ فخررازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۳۱، ص۱۹۹؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۱۱.
- ↑ مطهری، سیری در سیره نبوی، ۱۴۰۲ش، ص۲۱۴و۲۱۸.
منابع
- قرآن کریم.
- «اسراف/ بررسی موانع تعظیم شعائر /فقه شعائر»، درس خارج فقه استاد سیدمحسن حسینی فقیه، وبگاه مدرسه فقاهت، تاریخ درج مطلب: ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق.
- جوادی آملی، عبدالله، حکمت عبادات، تحقیق حسین شفیعی، قم، اسراء، ۱۳۸۸ش.
- حائری، محمدمهدی، شجرة طوبی، نجف، حیدریة، ۱۳۸۵ق.
- حسینی جلالی، سید محمدباقر، فدک و العوالی أو الحوائط السبعة فی الکتاب و السنة و التاریخ و الأدب، بیجا، مؤتمر التراث العلمی و المعنوی لفاطمه الزهراء علیها السلام، بیتا.
- عاملی، جعفرمرتضی، صفوة الصحیح من سیرةالنبی الأعظم، تهران، معاونت امور روحانیون حج، ۱۳۸۸ش.
- طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
- فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
- مطهری، مرتضی، سیری در سیره نبوی، تهران، صدرا، ۱۴۰۲ش/۱۴۴۵ق.