پرش به محتوا

صفویان: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۸ مارس ۲۰۱۹
جز
تمیز کاری
جز (ویکی سازی)
جز (تمیز کاری)
خط ۷: خط ۷:
ایران عصر صفوی در زمینه‌های نظامی، [[فقه|فقهی]] و هنری پیشرفت‌های چشمگیری به دست آورد. دعوت از [[فقها|فقهای]] بنام تشیع خصوصا از [[جبل عامل]] [[لبنان]] باعث شد تا پشتوانه فکری و عقیدتی این حکومت شیعه بنیادین شود و این امر توانست زمینه پرورش فقهای معروفی چون [[میرداماد]]، [[فیض کاشانی]]، [[ملاصدرا]] و [[محمدباقر مجلسی]] شود. ادبیات نیز در این دوره، رنگی شیعی و مذهبی به خود گرفت و مرثیه‌سرایانی مانند [[محتشم کاشانی]] وارد این عرصه شدند.
ایران عصر صفوی در زمینه‌های نظامی، [[فقه|فقهی]] و هنری پیشرفت‌های چشمگیری به دست آورد. دعوت از [[فقها|فقهای]] بنام تشیع خصوصا از [[جبل عامل]] [[لبنان]] باعث شد تا پشتوانه فکری و عقیدتی این حکومت شیعه بنیادین شود و این امر توانست زمینه پرورش فقهای معروفی چون [[میرداماد]]، [[فیض کاشانی]]، [[ملاصدرا]] و [[محمدباقر مجلسی]] شود. ادبیات نیز در این دوره، رنگی شیعی و مذهبی به خود گرفت و مرثیه‌سرایانی مانند [[محتشم کاشانی]] وارد این عرصه شدند.


برخی قدرت شاهان صفوی را بر سه پایه استوار می‌دانستند: اول نظریه حق الهی پادشاهان ایرانی ([[فر ایزدی]])، دوم ادعای نمایندگی [[امام مهدی(ع)]] بر روی زمین و سوم مقام پادشاهان صفوی به عنوان [[مرشد کامل]] پیروان طریقت [[صوفیه]] که به نام صفویه شناخته شده‌اند.<ref>راجر سیوری،۱۳۸۷، ص۲</ref>
برخی قدرت شاهان صفوی را بر سه پایه استوار می‌دانستند: اول نظریه حق الهی پادشاهان ایرانی ([[فر ایزدی]])، دوم ادعای نمایندگی [[امام مهدی(عج)]] بر روی زمین و سوم مقام پادشاهان صفوی به عنوان [[مرشد کامل]] پیروان طریقت [[صوفیه]] که به نام صفویه شناخته شده‌اند.<ref>راجر سیوری،۱۳۸۷، ص۲</ref>


==خاندان صفوی==
==خاندان صفوی==
[[پرونده:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی.bmp|بندانگشتی|۳۰۰px|[[بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی]]]]
[[پرونده:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی.bmp|بندانگشتی|۳۰۰px|[[بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی]]]]
خاستگاه صفویه شهر [[اردبیل]] است. اولین نفر از این خاندان، [[فیروز شاه زرین کلاه]] در قرن پنجم قمری در اردبیل می‌زیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[امام موسی کاظم|امام هفتم]] [[شیعیان]] می‌رسد.<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به [[سادات]] بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوه الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref> برخی پژوهشگران معاصر، در سیادت این خاندان و تشیع شیخ صفی‌الدین تردید کرده‌اند.<ref>نک: نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>
خاستگاه صفویه شهر [[اردبیل]] است. اولین نفر از این خاندان، [[فیروز شاه زرین کلاه]] در قرن پنجم قمری در اردبیل می‌زیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[امام کاظم(ع)]] [[شیعیان]] می‌رسد.<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به [[سادات]] بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوه الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref> برخی پژوهشگران معاصر، در سیادت این خاندان و تشیع شیخ صفی‌الدین تردید کرده‌اند.<ref>نک: نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>


ظهور [[شیخ صفی‌الدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت.<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>
ظهور [[شیخ صفی‌الدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت.<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>
خط ۱۸: خط ۱۸:


==تأسیس==
==تأسیس==
تأسیس حکومت صفویه در زمان [[شاه اسماعیل اول|اسماعیل اول]] از نوادگان شیخ صفی بود. وی در رأس مریدان خود به همراه هفت هزار تن [[قزلباش]]، [[آق قویونلو|آق قویونلو‌ها]] را در ناحیه [[شرور (مکان)|شرور]] شکست داد<ref>مزاوی،۱۳۶۳:ص۲۶۶</ref> و وارد [[تبریز]] شد و [[تشیع]] را به عنوان مذهب رسمی اعلام نمود. او اساس حرکت خود را بر مذهب تشیع قرار داده بود. قبایل [[روملو]]، [[استاجلو]]، [[تکلو]]، [[شاملو]]، [[ذوالقدر]]، [[قاجار]]، [[افشار]] و نیز [[ترکمان|ترکمانان]] در تشکیل صفویه نقش بنیادینی را ایفا کردند.<ref>نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی، پرفسور فاروق سومر، مترجم احسان اشراقی، محمد تقی امامی، تهران، ص۱۷۱</ref>
تأسیس حکومت صفویه در زمان [[شاه اسماعیل اول|اسماعیل اول]] از نوادگان شیخ صفی بود. وی در رأس مریدان خود به همراه هفت هزار تن [[قزلباش]]، [[آق قویونلو]] را در ناحیه [[شرور (مکان)|شرور]] شکست داد<ref>مزاوی،۱۳۶۳:ص۲۶۶</ref> و وارد [[تبریز]] شد و [[تشیع]] را به عنوان مذهب رسمی اعلام نمود. او اساس حرکت خود را بر مذهب تشیع قرار داده بود. قبایل [[روملو]]، [[استاجلو]]، [[تکلو]]، [[شاملو]]، [[ذوالقدر]]، [[قاجار]]، [[افشار]] و نیز [[ترکمان|ترکمانان]] در تشکیل صفویه نقش بنیادینی را ایفا کردند.<ref>نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی، پرفسور فاروق سومر، مترجم احسان اشراقی، محمد تقی امامی، تهران، ص۱۷۱</ref>


شاه اسماعیل نه فقط یک سلطان دنیوی و عرفی بلکه بالاتر از آن [[مرشد کامل|مرشد کاملی]] بود که حامل نور الهی و مظهر ذات الوهیت تلقی می‌شد.<ref>ترکمان اسکندر بیک و محمد یوسف واله،۱۳۱۷:ص۲۵۱</ref> در تاریخ ۲۳ ساله سلطنت شاه اسماعیل دو مرحله کاملا مشخص را می‌توان از هم تفکیک کرد ۱- مرحله پیش از شکست [[جنگ چالدران|چالدران]] ۲- مرحله شکست چالدران. اسماعیل پس از شکست چالدران شخصا در هیچ جنگی شرکت نکرد و ده سال آخر عمر خود را به [[شراب‌خواری]] و سوگواری و افسردگی گذرانید.
شاه اسماعیل نه فقط یک سلطان دنیوی و عرفی بلکه بالاتر از آن [[مرشد کامل|مرشد کاملی]] بود که حامل نور الهی و مظهر ذات الوهیت تلقی می‌شد.<ref>ترکمان اسکندر بیک و محمد یوسف واله،۱۳۱۷:ص۲۵۱</ref> در تاریخ ۲۳ ساله سلطنت شاه اسماعیل دو مرحله کاملا مشخص را می‌توان از هم تفکیک کرد ۱- مرحله پیش از شکست [[جنگ چالدران|چالدران]] ۲- مرحله شکست چالدران. اسماعیل پس از شکست چالدران شخصا در هیچ جنگی شرکت نکرد و ده سال آخر عمر خود را به [[شراب‌خواری]] و سوگواری و افسردگی گذرانید.
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹

ویرایش