جعفر شوشتری: تفاوت میان نسخهها
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [http://www.noormags.ir/view/ar/articlepage/3300/39/text لطایف قرآنی، مجله گلستان قرآن، بهمن ۱۳۷۹، شماره ۴۹] | * [http://www.noormags.ir/view/ar/articlepage/3300/39/text لطایف قرآنی، مجله گلستان قرآن، بهمن ۱۳۷۹، شماره ۴۹] | ||
* انصاری قمی، ناصرالدین، اختران فقاهت، قم، دلیلما، ۱۳۸۵ش. | |||
* اردشیری، حسن، خطیب توانا آیت الله شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * اردشیری، حسن، خطیب توانا آیت الله شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
* تهرانی، آقا بزرگ، نقباء البشر، مشهد، دار المرتضی. | * تهرانی، آقا بزرگ، نقباء البشر، مشهد، دار المرتضی. | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۶: | ||
* نیرومند، محمد باقر، زندگینامه آیت الله حاج شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * نیرومند، محمد باقر، زندگینامه آیت الله حاج شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
* وحید نیا، سیف الله، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری به اتابک اعظم و دستوری از [[ناصرالدین شاه]]، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * وحید نیا، سیف الله، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری به اتابک اعظم و دستوری از [[ناصرالدین شاه]]، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۲۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۵
اطلاعات فردی | |
---|---|
نام کامل | جعفر شوشتری |
تاریخ تولد | ۱۲۳۰ق |
تاریخ وفات | ۲۸ صفر ۱۳۰۳ق |
محل دفن | نجف |
اطلاعات علمی | |
استادان | شیخ انصاری، شیخ جعفر کاشف الغطاء، شریف العلمای مازندرانی |
تألیفات | خصایص الحسینیه |
فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
سیاسی | ارتباط با ناصرالدین شاه |
اجتماعی | مخالفت با شبیه خوانی، درخواست از شاه برای تعطیلی جمعه و تلاش برای رفع مشکلات مردم |
شیخ جعفر شوشتری از مجتهدان و منبریان مشهور قرن ۱۳ و ۱۴ قمری در ایران و نویسنده کتاب الخصائص الحسینیه در شرح زندگانی امام حسین (ع) و اهمیت و آفات عزاداری امام حسین (ع) است. او سخنرانی نافذ بود و مواعظش بر مردم تأثیرگذار بود. کنگره بزرگداشت وی در سال ۱۳۸۹ش در شوشتر برگزار شد.
معرفی
جعفر شوشتری در ۱۲۳۰ق در شهر شوشتر به دنیا آمد.[۱] آقا بزرگ تهرانی در نقباء البشر مینویسد: «حاج شیخ جعفر شوشتری فرزند حسین شوشتری، از بزرگان علما و فقهیان جلیلالقدر و مشاهیر دانشمندان و از فراخوانان و دعوت کنندگان مردم به سوی خدا در عصر خود بوده است.»[۲] پدرش، حسین شوشتری از فقها و شاگردان سید محمد مجاهد بود. [۳] جعفر شوشتری در ۲۸ صفر سال ۱۳۰۳ق در نزدیکی کرمانشاه درگذشت و پیکرش را در حرم امام علی(ع) در نجف بهخاک سپردند.[۴]
تحصیلات
او پس از خواندن مقدمات و ادبیات در زادگاهش به همراه پدرش به شهرهای نجف و کربلا مهاجرت کرد و پس از خواندن دروس حوزوی نزد اساتید آن زمان، از جمله صاحب فصول و شریف العلمای مازندرانی، در سال ۱۲۵۵ق به شوشتر بازگشت و مدتی را در آن شهر باقی ماند. پس از آن مجدداً به نجف بازگشت و از درس شیخ مرتضی انصاری استفاده کرد و به درجه اجتهاد رسید.[۵] پس از مدتی به شوشتر بازگشت و تا آخر عمر در آن دیار مقیم بود.[۶]
شیخ جعفر، مسافرتی به تهران داشت و با علمای آن شهر مانند ملاعلی کنی و همچنین با ناصرالدین شاه قاجار دیدار کرد. پس از آن به مشهد رفت و از آنجا به سمت نجف رهسپار شد.[۷]
اساتید و شاگردان
- شیخ انصاری
- صاحب فصول
- شریف العلمای مازندرانی
- علی بن جعفر کاشف الغطاء
- شیخ محمدحسن صاحب جواهر.[۸]
محمدباقر قائنی بیرجندی را ازشاگردان شوشتری برشمرده اند.[۹]
ملاقات با ناصرالدین شاه
در سال ۱۳۰۱ قمری، شیخ جعفر به تهران آمد و مدتی را در خانه ملا علی کنی حضور داشت. شیخ جعفر هر روز نماز را در مسجد مروی میخواند و پس از آن حدود دو ساعت منبر میرفت که پس از مدتی به جهت فراوانی جمعیت برای نماز و موعظه به مدرسه سپهسالار رفت.[۱۰]
روزی ناصرالدین شاه درخواست ملاقات با شیخ جعفر را نمود و نایب السلطنه را که سپهسالار بود، با کالسکه مخصوص فرستاد و شیخ را به صاحبقرانیه، قصر ییلاقی شاه بردند. معروف شد که شیخ جعفر در ملاقات با شاه گفته بود در عرب رسم است که شخصِ وارد، حق دارد سه خواهش از میزبان بکند و من سه خواهش دارم. شاه با خوشحالی جواب داد هرچه بفرمایید حاضر به انجام آن هستم.[۱۱]
شیخ گفت به عقیده من شبیهخوانی در تعزیهداری حضرت سید الشهداء (ع) حرام است و هتک حرمت خاندان رسول (ص) است، ولی چون مخالفت با عقیده عوام مشکل است و نمیتوانید به کلی آن را موقوف کنید، خواهش میکنم شبیهخوانی عروسی قاسم را حکم کنید موقوف کنند؛ زیرا این واقعه، دروغ و از مجعولات است؛ دوم آنکه عید هفتگی یعنی شنبه نزد یهود و یکشنبه نزد نصارا محترم است؛ ولی مسلمین خصوصاً شیعه احترام جمعه را منظور نمیدارند. قرار بدهید احترام جمعه را منظور دارند. سوم فلان قریه که در راه عبور من و زوار واقع بود، از سنگینی مالیات شکایت داشتند و مرا شفیع کردهاند که من درخواست تخفیف از شما بکنم.[۱۲]
شاه هر سه حاجت شیخ را قبول کرد. مالیات آن قریه را به کلی بخشید و احکامی صادر کرد برای احترام جمعه که بازارها را ببندند و کسب را موقوف کنند و شبیه خوانی عروسی قاسم را در تعزیهداری منع شدید کرد.[۱۳]
نفوذ کلام شوشتری
از شاخصههای شیخ جعفر شوشتری، نفوذ کلام وی در بین مردم و روحانیون بود. داستانهایی از تأثیرگذاری منبر و سخنان وی نقل شده است؛ از جمله:
آیتالله اراکی به نقل از شیخ عبدالکریم حائری (مؤسس حوزه علمیه قم) نقل کرده است:
- روزی پای منبر حاج شیخ جعفر شوشتری بودم که ناگهان گفت: میخواهم شما را امتحان کنم و بیازمایم که آیا اهل ایمانید و ایمان دارید یا خیر؟ زیرا خداوند میفرماید:
- إنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إذا ذُکرَ الله وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إذا تُلِیتْ عَلَیهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً وَ عَلی رَبِّهِمْ یتَوَکلُونَ(۸أنفال/۲)
- مؤمنان همان کسانی هستند که چون یاد خدا به میان آید دلهایشان خشیت گیرد و چون آیات او را بر ایشان بخوانند، بر ایمانشان بیفزاید و بر پروردگارشان توکل کنند.
- اکنون آیاتی از قرآن را بر شما تلاوت میکنم تا با مؤثر نبودن آن معلوم گردد که اهل ایمانید یا خیر. تا این جمله را در منبر فرمود، من سخت ترسیدم و به فکر فرورفتم که اگر آیاتی را که میخواند در من اثری نداشت چه کنم؟ باری، خود را جمع کردم و آماده نشستم تا گوش به آیات دهم. آنگاه شروع کرد و آیاتی از قرآن کریم را قرائت کرد و الحمدلله احساس کردم که آن آیات شریفه در من اثر کرد.[۱۴]
- روزی پای منبر حاج شیخ جعفر شوشتری بودم که ناگهان گفت: میخواهم شما را امتحان کنم و بیازمایم که آیا اهل ایمانید و ایمان دارید یا خیر؟ زیرا خداوند میفرماید:
همچنین آیتالله شیرازی بیان داشته است:
- در جریان سفر مرحوم شوشتری به ایران، هنگامی که ایشان وارد تهران گردید، انبوه مردم از جمله سفیر کشور روسیه به ملاقات ایشان رفتند. مردم تقاضای موعظه کردند و مرحوم شوشتری بنا به اصرار مردم، سرش را بلند کرد و فرمود: «مردم! آگاه باشید که خدا در همه جا حاضر است و به نهفتهٔ سینهها داناست.» «إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»(سوره هود آیه ۵). این فراز تکاندهنده و کوتاه، اثری عمیق در مردم نهاد؛ به گونهای که اشکها روان شد و قلبها تپید و مردم دگرگون شدند. سفیر روسیه در نامهای به امپراطوری روس در این مورد نوشت: «تا هنگامی که این قشر روحانیون راستین مذهبی، در میان مردم باشند و مردم از آنان پیروی کنند، سیاست ما کاری از پیش نمیبرد؛ چرا که وقتی یک جملهٔ شوشتری دریک مجلس عظیم، این گونه دگرگونی ایجاد میکند، روشن است که دستورات و فتواهای آنان چه خواهد کرد.»[۱۵]
آثار
از شیخ جعفر شوشتری آثاری در فقه و اصول و حدیث و کلام و مواعظ باقی مانده است.[۱۶] از جمله آنها:
- خصایص الحسینیه
- منهج الرشاد
- فواید المشاهد
- شکوک الصلاة
- اصول دین
- روضات الجنات
- فوائد المشاهد و نتایج المقاصد
- مجالس المواعظ و البکاء فی ایام عاشوراء که سخنرانیهای شیخ جعفر شوشتری در ماه محرم الحرام و شامل چهارده مجلس است.
ارادت به امام حسین (ع)
شیخ جعفر، به امام حسین (ع) و ذکر مصائب عاشورا اهتمام داشت. او با کهولت سن، تا آخرین مراحل زندگی خویش منبر میرفت و به وعظ و ارشاد میپرداخت. در رؤیای مشهوری که از خود وی نقل گردیده، جایگاه و مقام او و منبر رفتن برای سیدالشهداء مشخص میگردد.[۱۷][یادداشت ۱]
بزرگداشت
کنگره بزرگداشت شیخ جعفر شوشتری با مشارکت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور، پنجشنبه ۷ بهمن ۱۳۸۹ش در شوشتر برگزار شد.[۱۸]
پانویس
- ↑ انصاری قمی، اختران فقاهت، ج۱، ص۱۲۸.
- ↑ نقباء البشر، ج۱، ص۲۸۴.
- ↑ انصاری قمی، اختران فقاهت، ج۱، ص۱۲۸.
- ↑ رجائی، مصائب امام حسین (ع)، ص۳–۶.
- ↑ مجله وحید، تیر ۱۳۵۰ق؛ ش ۹۱ به نقل از وحیدنیا، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۱۰۷.
- ↑ رجائی، مصائب امام حسین (ع)، ص۳–۶
- ↑ رجائی، مصائب امام حسین (ع)، ص۳–۶.
- ↑ نیرومند، زندگینامه آیتالله حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۴۴.
- ↑ رحمانستایش، مقاله معرفی کتاب «الفوائد الرجالیه»
- ↑ وحید نیا، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۱۰۷ – ۱۱۰.
- ↑ وحید نیا، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۱۰۷ – ۱۱۰.
- ↑ وحید نیا، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۱۰۷ – ۱۱۰.
- ↑ وحید نیا، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری، ص۱۰۷ – ۱۱۰.
- ↑ لطایف قرآنی، مجله گلستان قرآن، بهمن ۱۳۷۹، شماره ۴۹.
- ↑ ویژگیهای امام حسین (ترجمه خصائص الحسینیه)، ص۲۰.
- ↑ انصاری قمی، اختران فقاهت، ج۱، ص۱۵۳.
- ↑ ویژگیهای امام حسین (ترجمه خصائص الحسینیه)، ص۲۱–۲۳.
- ↑ کنگره بزرگداشت علامه شیخ جعفر شوشتری، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
منابع
- لطایف قرآنی، مجله گلستان قرآن، بهمن ۱۳۷۹، شماره ۴۹
- انصاری قمی، ناصرالدین، اختران فقاهت، قم، دلیلما، ۱۳۸۵ش.
- اردشیری، حسن، خطیب توانا آیت الله شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- تهرانی، آقا بزرگ، نقباء البشر، مشهد، دار المرتضی.
- رجائی، غلامعلی، مصائب امام حسین (ع) برگزیده از بیانات آیت الله حاج شیخ جعفر شوشتری، تهران، انتشارات برهان، چاپ اول، ۱۳۶۹ش.
- شوشتری، جعفر، ویژگیهای امام حسین علیهالسلام، ترجمه و نگارش علیرضا کرمی اصفهانی؛ تحقیق و ویرایش محمد حسینی قزوینی، قم، حاذق، ۱۳۷۴ش.
- مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، تهران، انتشارات خیام، چاپ چهارم، ۱۳۷۴ش.
- نیرومند، محمد باقر، زندگینامه آیت الله حاج شیخ جعفر شوشتری، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- وحید نیا، سیف الله، نامهای از حاج شیخ جعفر شوشتری به اتابک اعظم و دستوری از ناصرالدین شاه، چاپ شده در بزرگداشت حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
خطای یادکرد: برچسب <ref>
برای گروهی به نام «یادداشت» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="یادداشت"/>
یافت نشد.