غایة المرام فی فضائل علی و اولاده الکرام (کتاب)

از ویکی شیعه
غایة المرام فی فضائل علی و اولاده الکرام
اطلاعات کتاب
نویسندهحسن شیعی سبزواری
موضوعفضائل امام علی(ع)
زبانعربی
تعداد جلدیک جلد
ترجمه به دیگر زبان‌هاعربی
اطلاعات نشر
ناشردار الحدیث
تاریخ نشر۱۳۸۰ش


غایَةُ المَرام فی فَضائل عَلی وَ اولادهِ الکِرام کتابی به زبان عربی نوشته حسن بن حسین شیعی سبزواری عالم شیعه در قرن هشتم قمری. مؤلف، عمده آثارش درباره زندگانی و بیان فضائل و معجزات امامان معصوم بوده[۱] و در این اثر هم با استفاده از روایات شیعه و سنی، به فضائل امام علی(ع) و اهل‌بیت پرداخته است.[۲] در کتاب غایه المرام، ۱۱۲ روایت از شیعه و سنی با حذف سلسله‌سندهایشان نقل شده است.[۳]

نویسنده در مقدمه با تعبیر «جَمَعَها الحسنُ الشّیعی السَّبزواری وَ سَمّاها غایةُ المَرام» به نام خود و کتاب تصریح کرده است.[۴] شیعی سبزواری در این اثر، کاملاً از ابن‌شاذان قمی و کتابش مئة منقبه تأثیر پذیرفته، به‌گونه‌ای که شکل مطالب و تعداد روایات غایة المرام با کتاب ابن‌شاذان، هم‌ساختار است.[۵]

در باب اهمیت و تأثیرگذاری کتاب، سید محسن امین در اعیان الشیعه این‌گونه گفته که سید هاشم بحرانی نام کتاب غایة المرام و حجة الخصام را از کتاب شیعی سبزواری وام گرفته است.[۶] افندی اصفهانی هم در ریاض العلماء نام کتاب را «غایة المرام فی فضائل علی بن أبی‌طالب و ذُریَّته الْکِرام» معرفی کرده که رساله‌ای کوتاه بوده و آن را در اصفهان دیده است.[۷]

از کتاب غایة المرام، تنها یک نسخه دست‌نویس در دسترس بوده که نوشته علی بن حسن کرمانی در سال ۹۳۰ق است و در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.[۸] یک نسخه غیرخطی هم، اهداییِ آیت‌الله خامنه‌ای به کتابخانه آستان قدس بوده است.[۹]

غایة المرام به‌همت انتشارات دارالحدیث در دفتر ششم میراث حدیث شیعه با تصحیح علیرضا هَزار در سال ۱۳۸۰ش منتشر شده است.[۱۰]

پانویس

  1. علیزاده، نقش عالمان شیعه در گسترش علم اخلاق، ۱۳۹۷ش، ص۲۱۶.
  2. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۱۹.
  3. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۲۱؛ حسین‌زاده شانه‌چی، بازخوانی زندگی علمی و آثار حسن بن حسین بیهقی، ص۹۳.
  4. پوراکبر، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، ص۱۳۶.
  5. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۱۹.
  6. امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۵۰و۵۱.
  7. افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۷۷.
  8. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، ص۲۰.
  9. متقی، معجم الآثار المخطوطه حول الامام علی بن ابی‌طالب، ص۱۵۷.
  10. شیعی بیهقی سبزواری، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، میراث حدیث شیعه، دفتر ششم.

منابع

  • افندی اصفهانی، عبدالله، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۲۱ق.
  • امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
  • پوراکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم،‌ دار الحدیث، ۱۳۸۹ش.
  • حسین‌زاده شانه‌چی، حسن، بازخوانی زندگی علمی و آثار حسن بن حسین بیهقی (عالم شیعی قرن هشتم هجری)، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، تابستان ۱۳۸۶ - شماره ۱۴.
  • شیعی بیهقی سبزواری، حسن بن حسین، غایةُ المرام فی فضائل علی و أولاده الْکرام علیهم‌السلام، مصحح: هزار، علیرضا، میراث حدیث شیعه، دفتر ششم.
  • علیزاده، مهدی، نقش عالمان شیعه در گسترش علم اخلاق، قم، امام علی بن ابی‌طالب، ۱۳۹۷ش.
  • متقی، حسین، معجم الآثار المخطوطه حول الامام علی بن ابی‌طالب، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.