مجمع جهانی اهل‌بیت

مجمع جهانی اهل‌بیت

آرم مجمع جهانی
اطلاعات کلی
تأسیس	۱۳۶۹ش
بنیانگذار	سید علی خامنه‌ای
رویکرد	تقریب مذاهب اسلامی و ترویج مکتب اهل‌بیت
نوع فعالیت	آموزشی، پژوهشی، تبلیغی
گستره فعالیت	بین‌المللی
اهداف	معرفی اسلام، نشر معارف قرآن و اهل‌بیت(ع)، تقریب مذاهب اسلامی و حمایت از پیروان اهل‌بیت در جهان
فعالیت‌ها	انتشار کتاب، مجله، محتوای اینترنتی به زبان‌های مختلف، برگزاری همایش‌های علمی، اعزام مبلغان دینی، حمایت‌های علمی، فرهنگی و مالی از پیروان اهل‌بیت
مکان	تهران، قم
دبیرکل	رضا رمضانی گیلانی
سایر
ساختار	مجمع عمومی، شورای عالی و دبیرکل
وضعیت	فعال
مراکز وابسته	خبرگزاری اهل بیت (ع) • دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت(ع) • دانشنامه مجازی مکتب اهل‌بیت (ویکی‌شیعه)
وبگاه	http://www.ahl-ul-bayt.org

مجمع جهانی اهل‌‌بیت سازمانی غیردولتی که با هدف معرفی اسلام، نشر معارف قرآن و اهل‌بیت(ع)، تقویت وحدت اسلامی و حمایت از پیروان اهل‌بیت در جهان تشکیل شده است. این سازمان در سال ۱۳۶۹ش با حمایت سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی شد.

انتشار کتاب، مجله و محتوای اینترنتی به زبان‌های مختلف، حمایت از تشکل‌های پیروان اهل‌بیت در سراسر جهان، برگزاری همایش‌های علمی، اعزام مبلغان دینی و حمایت‌های علمی، فرهنگی و مالی از پیروان اهل‌بیت جزو فعالیت‌های این مرکز است.

مجمع جهانی اهل‌بیت از سه رکن مجمع عمومی، شورای عالی و دبیرکل تشکیل شده است. اعضای شورای عالی و دبیرکل این مجمع را رهبر جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کند. مرکز این تشکل در تهران و معاونت علمی-فرهنگی آن در قم است. رضا رمضانی گیلانی دبیرکل کنونی این مجمع است.

تاریخچه، اهداف و ساختار

مجمع جهانی اهل‌بیت، در ۱۰ دی ۱۳۶۹ش تأسیس شد؛ پیش از آن، ۳۰۰ نفر از عالمان مسلمان، به‌ویژه پیروان اهل‌‌بیت، در اجلاسی در تهران شرکت کردند و سپس از سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران اجازه و موافقت تشکیل مجمع جهانی اهل‌بیت را گرفتند.

برخی از اهداف اعلام‌شدهٔ تأسیس مجمع جهانی اهل بیت(ع) عبارتند از:

1. دفاع از کیان اسلام و حریم پیامبر، قرآن و اهل‌بیت(ع)
2. تعمیق و تقویت وحدت در بین امت اسلام، به‌ویژه میان پیروان اهل‌بیت(ع)
3. حمایت و پشتیبانی از حقوق مسلمانان جهان و جایگاه پیروان اهل‌بیت(ع)
4. توسعه زیرساخت‌های مادی و معنوی پیروان اهل‌بیت(ع) در سراسر جهان
5. خارج کردن پیروان اهل‌بیت(ع) از مظلومیت رسانه‌ای و محرومیت‌های علمی و اقتصادی
6. تلاش برای ایجاد صلح، دوستی، همکاری و همیاری بین همه انسان‌ها و ملل جهان.

یکی از ارکان مجمع جهانی اهل‌بیت، مجمع عمومی آن، متشکل از عالمان و اندیشمندان پیرو اهل‌بیت(ع) از کشورهای مختلف جهان است که نشست آن هر چهار سال برگزار می‌شود. نخستین اجلاس مجمع عمومی با حضور ۳۳۰ عضو از ۶۱ کشور، در بهمن ۱۳۷۲ش در تهران برگزار شد. شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت نیز شامل جمعی از اعضای برجسته مجمع عمومی است که مسئولیت تصویب سیاست‌ها، برنامه‌ها و بودجه مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) و نیز نظارت بر فعالیت‌ها را بر عهده دارند.

دبیرکل، عالی‌ترین مقام اجرایی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) است که برای اداره مجمع و اجرای سیاست‌های مصوب، از سوی شورای عالی انتخاب و با حکم ولی فقیه منصوب می‌شود. تاکنون پنج دبیرکل برای مجمع انتخاب شده‌اند:

• محمدعلی تسخیری (از اردیبهشت ۱۳۶۹)،
• علی‌اکبر ولایتی (از مرداد ۱۳۷۸)،
• محمدمهدی آصفی (از مهر ۱۳۸۱)،
• محمدحسن اختری (از فروردین ۱۳۸۳)،
• رضا رمضانی گیلانی (از شهریور ۱۳۹۸ش).

معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت، وظیفه تحقیق و تبلیغ و امور نرم‌افزاری این مرکز را بر عهده دارد؛ از جمله برگزاری کنفرانس‌های علمی و تخصصی درباره اهل‌بیت(ع). دفتر و ساختمان معاونت فرهنگی در قم است. زیرمجموعه‌های معاونت امور فرهنگی عبارتند از اداره‌کل پژوهش، ویکی‌شیعه، اداره ترجمه، کتابخانه و مرکز اسناد، اداره مجلات و اداره‌کل همکاری‌های فرهنگی.

فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی

همایش بین ‌المللی امام سجاد زین‌العابدین(ع) در ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ با حضور بیش از ۵۰۰ میهمان خارجی در سالن اجلاس سران برگزار شد.

• راه‌اندازی مجامع محلی: مجامع و مراکز محلی متعددی در ۹۰ کشور جهان با محوریت بومی‌سازی فعالیت‌های فرهنگی-مذهبی پیروان اهل‌بیت(ع) راه‌اندازی شده است که اداره امور فرهنگی، دینی و اجتماعی شیعیان را در آن مناطق بر عهده دارند این مجامع و دفاتر اهل‌بیتی، دارای هویت رسمی و مستقل بوده و بر اساس قوانین کشورهای متبوع خود فعالیت می‌نمایند. مجمع جهانی اهل‌بیت با مجامع محلی و کانون‌های فرهنگی شیعیان در اکثر کشورهای جهان مرتبط است.
• همایش‌ها و نمایشگاه‌های علمی و فرهنگی: به‌منظور نشر و گسترش فرهنگ اهل‌بیت(ع) و مشارکت اندیشمندان جهان اسلام در مباحث فکری و عقیدتی، همایش‌ها و نشست‌های گوناگون ملی، منطقه‌ای و جهانی، مانند کنگره بین‌المللی سبط‌النبی‌الاکبر(ع)، همایش بین‌المللی ناصر کبیر، جشنواره جایزه بزرگ پیامبر اعظم(ص)، جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، همایش علمی-پژوهشی سبک زندگی اهل‌بیت(ع)، همایش بین المللی امام سجاد(ع) از سوی مجمع جهانی اهل بیت(ع) و کنگره بین‎‌المللی پزشکان شیعه و یا با مشارکت مجمع برگزار شده است. همچنین نمایشگاه کانون‌های فرهنگی مرتبط با مجمع جهانی اهل‌بیت که با حضور نهادها و مؤسسات فرهنگی فعال در عرصه بین‌الملل، به‌مدت یک هفته در ابتدای بهمن ۱۳۹۳ش، برگزار شد.
• تأسیس جمعیت جهانی پیروان اهل‌بیت(ع): جمعیت جهانی پیروان اهل‌بیت(ع) با ۲۰۰۰ عضو از ۸۴ کشور جهان در جهت ارتقای وضعیت فرهنگی-مذهبی زنان پیرو اهل‌بیت(ع)، دفاع از حقوق آنان و رفع تبعیض و ستم از آنها تلاش می‌کند. این جمعیت مرکزی جهت شناسایی، سازماندهی و تبادل‌نظر زنان پیرو اهل‌بیت(ع) به شمار می‌رود.
• ساخت و حمایت از مراکز عام‌المنفعه: کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مراکز دینی، مدارس، کتابخانه‌ها، مراکز درمانی و دارالایتام از اقدامات فرهنگی و اجتماعی مجمع جهانی اهل‌بیت است که با حمایت نیکوکاران انجام می‌شود.
• پشتیبانی از مبلغان بومی: مجمع جهانی اهل‌بیت در راستای بومی‌سازی فعالیت‌های تبلیغی در نقاط مختلف جهان و به‌منظور بهره‌مندی از حضور فارغ‌التحصیلان حوزه‌ها، دانشگاه‌ها و مدارس علمیه شیعه پس از بازگشت به کشور خود، و به‌منظور ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه پیروان اهل‌بیت(ع)، آنان را تحت‌پوشش شبکه مبلغان بومی قرار می‌دهد.
• تعامل با گروه‌های مختلف شیعیان: مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) نه‌تنها با شیعیان اثنی‌عشری، بلکه با دیگر فرقه‌های شیعه نیز در ارتباط است و از آنان حمایت و پشتیبانی فکری و فرهنگی می‌کند؛ از جمله علویان، زیدی‌ها، اسماعیلی‌ها، بهره‌ها و صوفیه.

فعالیت‌های نشر و ترجمه

• ویکی‌شیعه: ویکی‌شیعه دانشنامه‌ای اینترنتی است که در زمینه معرفی مکتب اهل‌بیت(ع) و نشر معارف اسلام و تشیع فعالیت می‌کند. این دانشنامه از خرداد ۱۳۹۲ فعالیتش را آغاز کرده‌ است و هم‌اکنون به ۱۵ زبان فعال است و در زبان فارسی ۷٬۱۲۰ مقاله دارد.
• شورای کتاب: این بخش در سال ۱۳۷۹ به‌منظور اطمینان از استحکام، اعتبار و دقت منشورات مجمع جهانی اهل‌بیت تأسیس شد. اعضای این شورا پس از آنکه موضوع کتب را با توجه به نیاز مخاطبان انتخاب نمودند، تا پایان کار بر صحت محتوا و استناد مطالب کتب به منابع اصیل اسلامی نظارت می‌نمایند.
• نشر، ترجمه و حضور در نمایشگاه‌ها: مجموع کتاب‌های پژوهش و منتشر شده از سوی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) و مجامع اهل‌بیتی مرتبط با آن، تا تابستان ۱۳۹۴ش، به حدود ۱۸۰۰ عنوان بالغ گردیده و تعداد زبان‌هایی که تاکنون کتب مجمع به آنها ترجمه شده به ۵۵ زبان رسیده است. علاوه بر این، انتشارات مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) تاکنون در نمایشگاه‌های کتاب در نقاط مختلفی از جهان حضور یافته است.
• کتابخانه و مرکز اسناد: در کتابخانه و مرکز اسناد اهل‌بیت(ع) که در ساختمان قم قرار دارد، بیش از ۳۰ هزار کتاب، مجله و اسناد پژوهشی موجود است.
• انتشار مجلات: مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در راستای رسالت فرهنگی-تبلیغی خود، چندین مجله دوره‌ای، مثل مجله‌های اهل‌بیت(ع)، انتظار، بلاغ، پیام ثقلین، پیام زینب، توحید، ذوی‌القربی، سلام، طوبی، فرشتگان کوچک، فریاد، قبله، کوثر، گنجینه مجمع، به زبان‌های گوناگون در کشورهای مختلف منتشر می‌نماید و از انتشار تعدادی از مجلات و نشریات اسلامی پشتیبانی می‌کند.

فعالیت‌ها در عرصه تربیت و آموزش

• دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت: این دانشگاه موسسه‌ای آموزشی و غیردولتی است که به‌وسیله مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) در سال ۱۳۷۸ش تأسیس گردید. این دانشگاه به شناسایی، پذیرش و آموزش دانشجویان غیرایرانی و پیرو اهل‌بیت(ع) در مقاطع تحصیلات تکمیلی اهتمام می‌ورزد و مدرک رسمی به دانشجویان اعطا می‌نماید.
• مدارس تحت‌پوشش: مجمع جهانی اهل‌بیت( ع) با تأسیس مدارس و مراکز آموزشی در کشورهای مختلف، اقدام به آموزش کودکان و نوجوانان خانواده‌های پیرو اهل‌بیت(ع) نموده است.
• تجهیز کتابخانه‌ها: مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در راستای حمایت فرهنگی از شیعیان، کتابخانه‌های فراوانی را در مناطق مختلف جهان و نیز مناطق مرزی ایران، حمایت و تجهیز کرده است.
• حمایت‌های علمی: اعطای بورس تحصیلی، ایجاد فرصت مطالعاتی و حمایت از پایان‌نامه‌های دانشگاهی دانشجویان غیرایرانی، از برنامه‌های مجمع جهانی اهل‌بیت است. این بورسیه‌ها در رشته‌هایی است که در دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت تدریس نمی‌شود.

فعالیت‌های اقتصادی و امور حمایتی

مهمترین فعالیت‌ها و دستاوردهای اقتصادی مجمع عبارت است از:

• فعالیت‌های اقتصادی حمایتی در آفریقا: مجمع جهانی اهل‌بیت در قاره آفریقا اقداماتی نظیر ایجاد شرکت خدمات کشاورزی، فعالیت در کشورهای اتیوپی، کنیا، کومور، تانزانیا، زنگبار، ساحل عاج و غنا، ثبت شرکت در آفریقای جنوبی، ارائه تفاهم‌نامه جهت ایجاد کمربند سبز در مالاوی و توافق با مسئولان کشور مالی انجام داده یا در حال پیگیری است.
• راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه: این اقدام مجمع به‌منظور تقویت بنیه مالی و توسعه صنایع کوچک در کشورهای محروم است.
• کمیته خیرین پیرو اهل بیت(ع): این کمیته با حضور متمولان و بازرگانان و نهادهای انسان‌دوستانه ملی و بین‌المللی تلاش می‌کند به وضع محرومان مسلمان و پیرو اهل‌بیت(ع) در نقاط توسعه‌نیافته یا در حال توسعه دنیا رسیدگی نماید.
• پشتیبانی در حوادث غیرمترقبه: مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در حوادث غیرمترقبه با بسیج اعضا و مرتبطان خود، علاوه بر جمع‌آوری و ارسال کمک‌های نقدی و غیرنقدی، بر توزیع عادلانه و صحیح آن نیز نظارت می‌کند.
• کمک به ساخت مسجد: مجمع با تأسیس کمیته مسجدسازان، منابع مالی لازم جهت ساخت مساجد و مراکز عبادی برای پیروان اهل‌بیت(ع) را جذب می‌نماید.

فعالیت‌ها در عرصه هنر و رسانه

• خبرگزاری ابنا: این خبرگزاری برای انعکاس اخبار شیعیان جهان و اطلاع شیعیان از وضعیت همدیگر در سال ۱۳۸۳ش با سه زبان تأسیس شد و هم‌اکنون با ۲۴ زبان به فعالیت خود ادامه می‌دهد و پربیننده‌ترین خبرگزاری شیعی است.
• تولید نرم‌افزارهای اسلامی: تولید نرم‌افزارهای علمی و لوح‌های فشرده چندرسانه‌ای (مولتی‌مدیا) به زبان‌های مختلف یکی از اقدامات مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) است.
• جایزه بزرگ پیامبر اعظم(ص): جشنواره فرهنگی هنری اهل‌بیت(ع) با هدف بهره‌گیری از قالب‌های هنری برای دفاع از دین تأسیس شد. اولین دوره این جشنواره با عنوان جایزه بزرگ پیامبر اعظم(ص) با موضوع پیامبر رحمت و عدالت حضرت محمد مصطفی(ص) در سال ۱۳۹۳-۱۳۹۲ش برگزار گردید.
• جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس: در رمضان ۱۴۳۵ق اولین دوره جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس با عنوان روز قدس، روز وحدت و مقاومت امت اسلامی، برگزار شد.
• آثار هنری: واحد هنری مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) ده‌ها تابلوی نفیس مذهبی از آیات و روایات تولید کرده است و مجموعه تابلوهای هنری در یک جلد کتاب انتشار یافته است.

جستارهای وابسته

• مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
• جامعة المصطفی(ص) العالمیة