پرش به محتوا

محمد فاضل شربیانی

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از فاضل شربیانی)
فاضل شربیانی
فقیه، اصولی و مرجع تقلید شیعه
اطلاعات فردی
نام کاململا محمد فاضل شربیانی
نسباز نسل مالک اشتر
تاریخ تولد۱۲۴۵ق یا ۱۲۴۸ق.
محل زندگیتبریزنجف
تاریخ وفات۱۳۲۲ق. یا ۱۳۲۳ق.
محل دفنحرم امام علی(ع)
شهر وفاتنجف
اطلاعات علمی
استادانمحمدحسن نجفیشیخ مرتضی انصاریسید حسین کوه‌کمری
شاگردانسید علی قاضی طباطباییمیرزا صادق آقا تبریزیسید ابوالحسن انگجی تبریزی
محل تحصیلتبریز • نجف
اجازه روایت ازشیخ مرتضی انصاری • سید حسین کوه‌کمری
اجازه اجتهاد ازسید حسین کوه‌کمری
تألیفاتتقریرات دروس فقه سید حسین کوه‌کمرى • ذخیرة العباد لیوم المعاد • وسیلة العباد • سرّ العبادة


ملا محمد فاضل شَرَبیانی (۱۲۴۵ - ۱۳۲۲ق) از فقها و مراجع تقلید شیعه در اوایل قرن چهاردهم بود که پس از میرزای شیرازی به مرجعیت رسید. او شاگرد شیخ انصاری، میرزای شیرازی و سید حسین کوه‌کمری بود و ریاست حوزه نجف را برعهده داشت. شربیانی به زهد، تقوا و حمایت از نیازمندان شهرت داشت و شاگردان بسیاری از جمله سید علی قاضی و محمد حرزالدین تربیت کرد. از اقدامات مهم او می‌توان به تحریم حج از مسیر عراق برای حفظ جان حجاج، حمایت از روش عرفانی ملا حسینقلی همدانی و احیای عزاداری فاطمیه اول اشاره کرد. آثار فقهی و اصولی متعددی از او باقی مانده، از جمله «ذخیرة العباد»، «وسیلة العباد» و تقریرات دروس کوه‌کمری. او در شربیان تبریز زاده شد و پس از وفات، در حرم امام علی(ع) دفن گردید. گفته شده پیکرش سال‌ها سالم مانده بود.

جایگاه و اهمیت

ملا محمد فاضل شربیانی (۱۲۴۵–۱۳۲۲ق) از مراجع تقلید شیعه در اوایل قرن چهاردهم هجری بود[۱] که پس از میرزای شیرازی به مرجعیت رسید.[۲] گفته شده مظفرالدین شاه (پنجمین پادشاه قاجار) و برخی درباریان ایران از او تقلید می‌کردند.[۳]

او از شاگردان شیخ انصاری، میرزای شیرازی و سید حسین کوه‌کمری بود[۴] و از انصاری و کوه‌کمری، اجازه نقل روایت[۵] و از کوه‎‌کمری اجازه اجتهاد دریافت کرد.[۶] پس از درگذشت کوه‌کمری، ریاست حوزه علمیه نجف را برعهده گرفت.

شربیانی در زهد و تقوا و دستگیری از نیازمندان شهرت داشت.[۷] شاگردان بسیاری تربیت کرد[۸] و آثار متعددی در فقه و اصول از خود به‌جا گذاشت.[۹] گفته شده بدن او دهه‌ها پس از وفات، سالم باقی مانده بود.[۱۰]

زندگینامه

فاضل شربیانی در روستای شربیان از توابع تبریز متولد شد[۱۱] و نسبش به مالک اشتر می‌رسید.[۱۲] پس از تحصیل علوم حوزوی در تبریز[۱۳] و مدتی تبلیغ در زادگاهش،[۱۴] به نجف رفت.[۱۵]

او در سال ۱۳۲۲ق[۱۶] یا ۱۳۲۳ق. صبح جمعه ۱۸ ماه رمضان[۱۷] از دنیا رفت و پیکرش پس از تشییعی باشکوه در یکی حجرات صحن حرم حضرت علی(ع) به خاک سپرده شد.[۱۸]

اقدامات

شربیانی در دوران مرجعیت، اقدامات مهم دینی و اجتماعی انجام داد، ازجمله:

شاگردان

از جمله شاگردان شربیانی می‌توان به این افراد اشاره کرد:

آثار

شربیانی آثار فراوانی تألیف کرده است، ازجمله:

پانویس

  1. مدرس تبریزی، ریحانة‌ الادب، ۱۳۶۹ش، ج۳، ص۱۸۴.
  2. واعظ تبریزی، علمای معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۷۶.
  3. امامی خویی، مرآة الشرق، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۱۹۸.
  4. مشار، مؤلفین کتب چاپی، ۱۳۴۰ش، ج۵، ص۶۳۳.
  5. حرز الدین، معارف الرجال، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۷۴.
  6. مشار، مؤلفین کتب چاپی، ۱۳۴۰ش، ج۵، ص۶۳۳.
  7. «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه.
  8. الوانساز خویی، «محمد فاضل شربیانی»، فرهیختگان تمدن شیعی.
  9. مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی، ۱۳۴۴ش، ص۳۹۱.
  10. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۸۰؛ مهدی‌پور، اجساد جاویدان، ۱۳۷۴ش، ص۲۶۱.
  11. «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه.
  12. الوانساز خویی، «محمد فاضل شربیانی»، فرهیختگان تمدن شیعی.
  13. «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه.
  14. حرز الدین، معارف الرجال، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۷۳.
  15. امامی خویی، مرآة الشرق، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۱۹۸.
  16. امامی خویی، مرآة الشرق، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۱۹۸.
  17. امین، اعیان‌الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۱۰، ص۳۶.
  18. «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه.
  19. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۷۷.
  20. طهرانی، مهر تابان، باقر العلوم(ع)، ص۲۲۰.
  21. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۷۹؛ مهدی‌پور، اجساد جاویدان، ۱۳۷۴ش، ص۲۶۰.
  22. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۷۸.
  23. خلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۱۴۵و۱۴۶.
  24. حرز الدین، معارف الرجال، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۷۲.
  25. مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی، ۱۳۴۴ش، ص۳۰۵.
  26. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۱۵۳.
  27. امامی خویی، مرآة الشرق، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۱۹۲.
  28. امامی خویی، مرآة الشرق، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۱۲۴.
  29. الوانساز خویی، ستارگان حرم، ۱۳۷۷ش، ج۱۷، ص۹۹.
  30. الوانساز خویی، ستارگان حرم، ۱۳۷۷ش، ج۱۷، ص۲۹.
  31. واعظ تبریزی، علمای معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۴۰۲.
  32. الوانساز خویی، گلشن ابرار، ۱۳۹۴ش، ج۴، ص۳۵۳.
  33. الوانساز خویی، «محمد فاضل شربیانی»، فرهیختگان تمدن شیعی.
  34. واعظ تبریزی، علماى معاصرین، ۱۳۸۳ش، ص۴.
  35. مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی، ۱۳۴۴ش، ص۳۹۱.
  36. مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی، ۱۳۴۴ش، ص۳۹۱.
  37. مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی، ۱۳۴۴ش، ص۳۹۱.
  38. «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه.
  39. الوانساز خویی، «محمد فاضل شربیانی»، فرهیختگان تمدن شیعی.

منابع

  • الوانساز خویی، محمد، «محمد فاضل شربیانی»، فرهیختگان تمدن شیعی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۳ آبان ۱۴۰۴ش.
  • الوانساز خویی، محمد، ستارگان حرم، قم، انتشارات زائر، ۱۳۷۷ش.
  • الوانساز خویی، محمد، گلشن ابرار، قم، پژوهشکده باقر العلوم(ع)، ۱۳۹۴ش.
  • امامی خویی، محمدامین، مرآة الشرق (موسوعة تراجم اعلام الشیعة الامامیة فی القرنی الثالث عشر و الرابع عشر)، قم، کتابخانه آیة‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۲۷ق.
  • امین، سید محسن، اعیان‌الشیعه، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۲۱ق.
  • حرز الدین، محمد، معارف الرجال، قم، کتابخانه آیة‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۵ق.
  • خلیلی، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۷ق.
  • «فاضل شربیانی»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب: ۳۰ خرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۳ آبان ۱۴۰۴ش.
  • طهرانی، محمدحسین، مهر تابان، قم، باقرالعلوم(ع)، بی‌تا.
  • مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة‌الادب، تهران، کتابفروشی خیام، ۱۳۶۹ش.
  • مشار، خان‌بابا، فهرست کتابهای چاپی عربی، تهران، چاپخانه رنگین، ۱۳۴۴ش.
  • مشار، خان‌بابا، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی از آغاز تاکنون، تهران، چاپخانه رنگین، ۱۳۴۰ش.
  • مهدی‌پور، علی‌اکبر، اجساد جاویدان، قم، نشر حاذق، ۱۳۷۴ش.
  • واعظ تبریزی، علی، علماى معاصرین، قم، نوید اسلام، ۱۳۸۳ش.