نهر علقمه

مقاله متوسط
رده ناقص
از ویکی شیعه
در کربلا آبی که در کنار مقام امام زمان(عج) جاری است، نهر الحسینی نام دارد و محل دقیق نهر علقمه مشخّص نیست.

نهر عَلقَمه یا علقمی، نهری بوده در کشور عراق که در بین مردم شایع است که عباس بن علی(ع) در روز عاشورا، کنار این نهر به شهادت رسید.[۱] این نهر از رود فرات منشعب شده و آب فرات را به منطقه کربلا و سرزمین‌های اطراف آن می‌رسانده است.[۲]

برخی نهر علقمه را ساخته پدربزرگ ابن علقمی آخرین وزیر عباسیان (درگذشت ۶۵۶ق) می‌دانند. جد ابن علقمی نهری در کنار فرات حفر کرد و نام او بر این نهر نهاده شد.[۳] [۴] بر همین اساس رجبی دوانی تاریخ‌پژوه، شهادت حضرت عباس(ع) را در کنار نهر علقمه رد کرده است.[۵]

برخی منابع، شریعه فرات در کربلا و نهر علقمه را یکی دانسته‌اند؛[۶] شیخ مفید[۷] و ابن مشهدی،[۸] در ضمن آداب زیارت امام حسین(ع) نقل کرده‌اند که امام صادق(ع) بر غسل زیارت در نهر علقمه سفارش نموده و علامه مجلسی معتقد است مراد از نهر علقمه همان شریعه فرات است.[۹]

پانویس

  1. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۶.
  2. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۴۸۷.
  3. ابن طقطقی، الفخری، ۱۸۹۴م، ص۴۵۵.
  4. برای توصیف بیشتر و همچنین دیگر نقل قول‌ها درباره این نهر ببینید: الخلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۲-۳۸.
  5. «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»، پایگاه تبیان.
  6. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۳۰۲.
  7. شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۹۹.
  8. ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۳۷۰.
  9. مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۳۰۲.

منابع

  • ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
  • «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»، مصاحبه با دکتر محمدحسین رجبی دوانی، پایگاه تبیان.
  • ابن طقطقی، محمد، الفخری، به کوشش هارتویک درنبورگ، پاریس، ۱۸۹۴م.
  • الخلیلی، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه، بیروت، نشر الأعلمی، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م.
  • شیخ مفید، کتاب المزار، محقق و مصحح: سید محمد باقر ابطحی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
  • مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
  • محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.