پرش به محتوا

تخریب حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Mahdi1382 (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح نشانی وب
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین (ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین (ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
'''تخریب حرم عسکریین''' به انفجار و تخریب حرم [[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] به‌دست تروریست‎ های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش اشاره دارد. این اقدام، واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.
'''تخریب حرم عسکریین''' به انفجار و تخریب حرم [[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] به‌دست تروریست‎‌های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش اشاره دارد. این اقدام، واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.


ستاد بازسازی عتبات عالیات [[ایران]] در سال ۱۳۸۹ش بازسازی [[حرم عسکریین(ع)]] را آغاز کرد و در سال ۱۳۹۴ش به پایان رساند.
ستاد بازسازی عتبات عالیات [[ایران]] در سال ۱۳۸۹ش بازسازی [[حرم عسکریین(ع)]] را آغاز کرد و در سال ۱۳۹۴ش به پایان رساند.
خط ۷: خط ۷:
[[پرونده:مرقد امام هادی علیه السلام.jpg|thumb|200px|حرم عسکریین (ع) قبل از تخریب‌ها]]
[[پرونده:مرقد امام هادی علیه السلام.jpg|thumb|200px|حرم عسکریین (ع) قبل از تخریب‌ها]]
{{اصلی|حرم عسکریین}}
{{اصلی|حرم عسکریین}}
حرم عسکریین محل دفن [[امام دهم]] و [[امام یازدهم|یازدهم]] [[شیعه دوازده امامی|شیعیان دوازده امامی]] زیارتگاه شیعیان در شهر [[سامرا]] است. [[نرجس خاتون]] همسر امام عسکری(ع) و مادر [[امام زمان(عج)]]، [[حکیمه خاتون]] دختر [[امام جواد(ع)]] و شمار دیگری از [[سادات]] علوی و عالمان شیعه در این حرم مدفونند. در کنار حرم،  [[سرداب غیبت]] قرار دارد.
حرم عسکریین، محل دفن [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] امام دهم و فرزندش [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] امام یازدهم [[شیعه دوازده امامی|شیعیان دوازده امامی]] زیارتگاه شیعیان در شهر [[سامرا]] است. [[نرجس|نرجس‌خاتون]] همسر امام عسکری(ع) و مادر [[امام مهدی(عج)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و شمار دیگری از [[سادات]] علوی و عالمان شیعه نیز در این حرم مدفونند.


==تخریب اول ==
==تخریب اول ==
[[پرونده:تخریب اول عسکریین.jpg|thumb|200px|تخریب اول [[عسکریین|حرم امامین عسکریین(ع)]] به دست تروریست‎های تکفیری]]
[[پرونده:تخریب اول عسکریین.jpg|thumb|200px|تخریب اول [[عسکریین|حرم امامین عسکریین(ع)]] به دست تروریست‎‌های تکفیری]]
[[چهارشنبه]] [[۲۳ محرم]] ۱۴۲۷ق ([[۳ اسفند]] ۱۳۸۴ش) حدود ساعت ۷ صبح تروریست‎ های تکفیری وابسته به القاعده شاخه [[عراق]] به رهبری ابومصعب زرقاوی، با پوشیدن لباس نیروهای تکاور عراق، وارد حرم عسکریین شدند و اسلحه نگهبانان را مصادره و آنها را به همراه خادمان حرم، در یکی از غرفه‌های صحن زندانی کردند و با کارگذاری مواد منفجره TNT به وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم در داخل بنا، حرم مطهر را منفجر کردند.{{مدرک}}


در نتیجه این بمب‎گذاری، گنبد بنا با پوشش آجری و طلاکاریش و همچنین تزئینات کاشی‌کاری در دیوارهای آن، فرو ریخت. شدت این انفجار به حدی بود که برخی از مصالح و تزئینات به کار رفته تا شعاع نیم کیلومتر به بیرون پرتاب شد. اما به علت استحکام بنا، پایه‌های گنبد، بدنه اصلی و دیوارها، سالم باقی ماند.<ref>خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‎ های اسلامی در کشورهای عربی، ص۲۹ و ۳۰.</ref><ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/318352 تخریب قبور امامین عسکریین (ع) در سامرا]، سایت مشرق‌نیوز.</ref>
[[۲۳ محرم]] سال ۱۴۲۷ق برابر با [[۳ اسفند]] سال ۱۳۸۴ش تروریست‌های تکفیری وابسته به القاعده شاخه [[عراق]] به رهبری ابومصعب زرقاوی، با پوشیدن لباس نیروهای تکاور عراق، وارد حرم عسکریین شدند و اسلحه نگهبانان را مصادره و آنها را به همراه خادمان حرم، در یکی از غرفه‌های صحن زندانی کردند و با کارگذاری مواد منفجره TNT به وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم در داخل بنا، حرم را منفجر کردند.{{مدرک}}


به دنبال این حادثه در [[عراق]] و [[ایران]] بازارها تعطیل شده، عزای عمومی اعلام شد و [[مراجع تقلید]] و علمای [[حوزه علمیه|حوزه‎ های علميه]] [[ایران]] و [[عراق]] دروس خود را تعطيل كردند.<ref>[http://www.alkafeel.net/samarra/arabic/Replies/index.html العتبة العسکریة المقدسة]، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.</ref> گردهمایی اعتراضی با حضور [[مراجع تقلید]] و علمای [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه‌های علمیه قم]] در [[مسجد اعظم]] انجام شد.<ref>اخبار شیعیان - اسفند ۱۳۸۵، شماره ۱۶ – گزارش، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی امامین عسکریین.</ref> همچنین [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و مقامات بلندپایه سیاسی ایران و عراق با صدور بیانیه‎ هایی این اقدام را محکوم کردند.<ref>[http://hajj.ir/14/44297 محکومیت انفجار حرم امامین عسکریین]، خبرگزاری حج.</ref>
در نتیجه این بمب‎گذاری، گنبد بنا با پوشش آجری و طلاکاریش و همچنین تزئینات کاشی‌کاری در دیوارهای آن، فرو ریخت. اما پایه‌های گنبد، بدنه اصلی و دیوارها، سالم باقی ماند.<ref> خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‎ های اسلامی در کشورهای عربی، ص۲۹ و ۳۰.</ref><ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/318352 تخریب قبور امامین عسکریین (ع) در سامرا]، سایت مشرق‌نیوز.</ref>
=== واکنش‎‌ها===
به دنبال این حادثه، [[مراجع تقلید]] و علمای [[حوزه علمیه|حوزه‎‌های علميه]] [[ایران]] و [[عراق]] دروس خود را تعطيل كردند. همچنین بازارها تعطیل و عزای عمومی اعلام شد.<ref>[http://www.alkafeel.net/samarra/arabic/Replies/index.html العتبة العسکریة المقدسة]، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.</ref> در ایران گردهمایی اعتراضی با حضور [[مراجع تقلید]] و علمای [[حوزه علمیه قم (دوران جمهوری اسلامی)|حوزه‌های علمیه قم]] در [[مسجد اعظم]] انجام شد.<ref>اخبار شیعیان - اسفند ۱۳۸۵، شماره ۱۶ – گزارش، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی امامین عسکریین.</ref> همچنین [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و دیگر شخصیت‌های سیاسی ایران و عراق با صدور بیانیه‎‌هایی این اقدام را محکوم کردند.<ref>[http://hajj.ir/14/44297 محکومیت انفجار حرم امامین عسکریین]، خبرگزاری حج.</ref>


برخی از سران و مقامات عالی‎رتبه کشورهای اسلامی نظیر امیر [[کویت]]، رئیس جمهور [[سوریه]]، دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس، پادشاه [[اردن]]، وزیر خارجه [[لبنان]]، دبیر کل وقت سازمان ملل متحد، وزیر خارجه [[مصر]] و ... این اقدام را محکوم کردند.<ref>[http://www.alkafeel.net/samarra/arabic/Replies/index.html العتبة العسکریة المقدسة]، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.</ref>
برخی از سران و مقامات عالی‎رتبه کشورهای اسلامی نظیر امیر [[کویت]]، رئیس‌جمهور [[سوریه]]، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، پادشاه [[اردن]]، وزیر خارجه [[لبنان]]، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد و وزیر خارجه [[مصر]] این اقدام را محکوم کردند.<ref>[http://www.alkafeel.net/samarra/arabic/Replies/index.html العتبة العسکریة المقدسة]، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.</ref>
[[پرونده:تخریب گنبد حرم عسکریین.jpg|thumb|200px|حرم عسکریین (ع) پس از تخریب دوم]]
[[پرونده:تخریب گنبد حرم عسکریین.jpg|thumb|200px|حرم عسکریین (ع) پس از تخریب دوم]]


==تخریب دوم ==
==تخریب دوم ==
در [[۲۷ جمادی‌الاول]] ۱۴۲۸ق ([[۲۳ خرداد]] ۱۳۸۶ ش) دومین انفجار در حرم عسکریین به وقوع پیوست. در ساعت سه بامداد، تروریست ‎ها وارد حرم شده و پس از درگیری با محافظان حرم، اقدام به بمب‎گذاری در حرم نمودند. آنان در ساعت ۹ صبح دست به دو انفجار زدند. در انفجار نخست، گلدسته سمت چپ حرم و در انفجار دوم، گلدسته سمت راست آن به طور کامل تخریب شد.<ref>خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‌های اسلامی در کشورهای عربی، ص۳۰.</ref>
در [[۲۷ جمادی‌الاول]] سال ۱۴۲۸ق برابر با [[۲۳ خرداد]] سال ۱۳۸۶ش دو انفجار در حرم عسکریین به وقوع پیوست. در انفجار نخست، گلدسته سمت چپ حرم و در انفجار دوم، گلدسته سمت راست آن به طور کامل تخریب شد.<ref>خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‌های اسلامی در کشورهای عربی، ص۳۰.</ref>


===حمله داعش===
===حمله داعش===
در [[۱۶ خرداد]] ۱۳۹۳ش حمله دیگری از سوی [[داعش]] به شهر [[سامرا]] و به قصد تخریب حرم عسکریین صورت گرفت که با مقاومت مردم و نیروهای امنیتی [[عراق]] خنثی شد.<ref>[http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2014%5C06%5C06-06%5C22-32-02.htm&storytitle=%C7%D1%CA%D4%20%DA%D1%C7%DE%20%CA%D1%E6%D1%ED%D3%CA%9D%E5%C7%ED%20%E3%E5%C7%CC%E3%20%C8%E5%20%D3%C7%E3%D1%C7%20%D1%C7%20%CA%C7%D1%E6%E3%C7%D1%20%DF%D1%CF حمله به سامرا و حرم امامین عسکریین]، سایت روزنامه اطلاعات.</ref>
در [[۱۶ خرداد]] سال ۱۳۹۳ش حمله دیگری از سوی [[داعش]] به شهر [[سامرا]] و به قصد تخریب حرم عسکریین صورت گرفت که با مقاومت مردم و نیروهای امنیتی [[عراق]] خنثی شد.<ref>[http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2014%5C06%5C06-06%5C22-32-02.htm&storytitle=ÇÑÊÔ%20ÚÑÇÞ%20ÊÑæÑíÓʝåÇí%20ãåÇÌã%20Èå%20ÓÇãÑÇ%20ÑÇ%20ÊÇÑæãÇÑ%20ßÑÏ حمله به سامرا و حرم امامین عسکریین]، سایت روزنامه اطلاعات.</ref>
[[پرونده:بازسازی گنبد عسکریین.jpg|thumb|200px|بازسازی گنبد عسکریین]]
[[پرونده:بازسازی گنبد عسکریین.jpg|thumb|200px|بازسازی گنبد عسکریین]]


==بازسازی ==
==بازسازی ==
عملیات بازسازی حرم به دليل مخالفت‌هایی كه از سوی برخی گروه‎های غیر شیعی وجود داشت، با تاخير آغاز شد. [[ایران]] برای بازسازی این حرم اعلام آمادگی كرد؛ به دلیل اینکه گنبد حرم عسکریین در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده بود قرار بر این شد كه بازسازی حرم توسط كارشناسان اروپایی و زیر نظر یونسكو انجام شود؛ اما عمليات بازسازی به كندی صورت گرفت و سرانجام دولت [[عراق]] اين مسئولیت را به ستاد بازسازی عتبات عالیات در ایران واگذار كرد.<ref>[http://hajj.ir/14/59050 تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا]، خبرگزاری حج.</ref>
پس از تخریب، به دلیل اینکه گنبد حرم عسکریین در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده بود قرار بر این شد كه بازسازی حرم توسط كارشناسان اروپایی و زیر نظر یونسكو انجام شود؛ اما عمليات بازسازی به كندی صورت گرفت و دولت [[عراق]] اين مسئولیت را به [[ستاد بازسازی عتبات عالیات|ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران]] واگذار كرد.<ref>[http://hajj.ir/14/59050 تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا]، خبرگزاری حج.</ref>


کار ساخت گنبد حرم در سال ۱۳۸۹ش کلید خورد. این گنبد که با مساحت یک هزار و ۲۰۰ متر مربع بزرگترین گنبد‌ در [[اعتاب مقدسه]] به شمار می‎آید در تابستان ۱۳۹۱ش با بیش از ۲۳ هزار خشت طلا، طلاکاری شد. به گفته برخی منابع، بازسازی [[حرم عسکریین|حرمین عسکریین(ع)]] با مبلغی حدود یکصد میلیون دلار محقق شده است.<ref>[http://fa.abna24.com/institute/archive/2012/12/08/370499/story.html آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)]، خبرگزاری ابنا.</ref>
کار ساخت گنبد حرم در سال ۱۳۸۹ش آغاز شد. این گنبد که با مساحت یک هزار و ۲۰۰ متر مربع بزرگترین گنبد‌ در [[اعتاب مقدسه]] به شمار می‎‌آید در تابستان ۱۳۹۱ش با بیش از ۲۳ هزار خشت طلا، طلاکاری شد. به گفته برخی منابع، بازسازی [[حرم عسکریین|حرمین عسکریین(ع)]] با مبلغی حدود یکصد میلیون دلار هزینه داشت.<ref>[http://fa.abna24.com/institute/archive/2012/12/08/370499/story.html آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)]، خبرگزاری ابنا.</ref>


امنیت پایین منطقه [[سامرا]] مراحل بازسازی این حرم را بارها به تعویق انداخت که این امر با نارضایتی [[شیعیان]] و دوستداران [[اهل بیت(ع)]] همراه بود. از این رو، آیت‌الله [[سید علی سیستانی]] ساخت ضریح عسکریین (ع) را بر عهده گرفت و آن را به نماینده خود در [[ایران]] واگذار کرد.<ref>[http://fa.abna24.com/institute/archive/2012/12/08/370499/story.html آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)]، خبرگزاری ابنا.</ref>
امنیت پایین منطقه [[سامرا]] مراحل بازسازی این حرم را بارها به تعویق انداخت که این امر با نارضایتی [[شیعیان]] و دوستداران [[اهل‌بیت(ع)]] همراه بود. از این رو، آیت‌الله [[سید علی سیستانی]] ساخت ضریح عسکریین (ع) را بر عهده گرفت و آن را به نماینده خود در [[ایران]] واگذار کرد.<ref>[http://fa.abna24.com/institute/archive/2012/12/08/370499/story.html آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)]، خبرگزاری ابنا.</ref>
[[پرونده:ضریح جدید عسکریین.jpg|thumb|200px|ضریح جدید عسکریین(ع)]]
[[پرونده:ضریح جدید عسکریین.jpg|thumb|200px|ضریح جدید عسکریین(ع)]]
پس از واگذاری عملیات بازسازی به [[ایران]]، رییس شورای استان صلاح‌الدین عراق از حذف نام حرم عسكریین سامرا از فهرست میراث جهانی یونسكو به‌خاطر رعایت نكردن معیارهای بازسازی آثار تاریخی جهانی خبر داد و مدیر آثار سامرا هم گفت كه «یونسكو كتابی را به نخست‌وزير عراق فرستاده كه بازسازی این حرم بدون بررسی ساختاری عمیق و بدون اطلاع سازمان یونسكو انجام می‎شود
پس از واگذاری عملیات بازسازی به [[ایران]]، رییس شورای استان صلاح‌الدین عراق از حذف نام حرم عسكریین سامرا از فهرست میراث جهانی یونسكو به‌خاطر رعایت نكردن معیارهای بازسازی آثار تاریخی جهانی خبر داد و مدیر آثار سامرا هم گفت كه «یونسكو كتابی را به نخست‌وزير عراق فرستاده كه بازسازی این حرم بدون بررسی ساختاری عمیق و بدون اطلاع سازمان یونسكو انجام می‎‌شود
اما بعد، مسئول اداره ارتباطات و رسانه‌ها در حرمین عسكریین این خبر را تكذيب كرد و گفت كه «بازسازی حرم مطابق مشخصات میراث جهانی است و یونسكو به دقت فرآیند بازسازی آن را پیگیری می‎كند.»<ref>[http://hajj.ir/14/59050 تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا]، خبرگزاری حج.</ref>
اما بعد، مسئول اداره ارتباطات و رسانه‌ها در حرمین عسكریین این خبر را تكذيب كرد و گفت كه «بازسازی حرم مطابق مشخصات میراث جهانی است و یونسكو به دقت فرآیند بازسازی آن را پیگیری می‎‌كند.»<ref>[http://hajj.ir/14/59050 تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا]، خبرگزاری حج.</ref>


===ضریح جدید ===
===ضریح جدید ===
خط ۴۴: خط ۴۵:
==تکمیل عملیات بازسازی==
==تکمیل عملیات بازسازی==
عملیات بازسازی حرم امامین عسکریین (ع) در شهریور ۱۳۹۴ش به پایان رسید. به گفته رئیس [[ستاد بازسازی عتبات عالیات]] ایران، این عملیات، شامل چندین فاز از جمله ساخت گنبد و طلاکاری آن، ساخت و نصب گنبد، کاشی‌کاری، آیینه‌کاری، معرق‌کاری و سنگ‌کاری داخل حرم است. همچنین صندوقچه‌های قبور [[امام هادی(ع)]]، [[امام حسن عسکری(ع)]]، [[نرجس خاتون]] و [[حکیمه دختر امام جواد]] نیز طی دو سال کار در [[شیراز]] ساخته شد. در همین راستا ساخت شش درب‌ طلا شامل چهار درب ورودی اصلی و دو درب ورودی داخل رواق‌ها نیز به اتمام رسیده است.<ref>[http://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-5/300946-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت]، خبرگزاری ایلنا.</ref>
عملیات بازسازی حرم امامین عسکریین (ع) در شهریور ۱۳۹۴ش به پایان رسید. به گفته رئیس [[ستاد بازسازی عتبات عالیات]] ایران، این عملیات، شامل چندین فاز از جمله ساخت گنبد و طلاکاری آن، ساخت و نصب گنبد، کاشی‌کاری، آیینه‌کاری، معرق‌کاری و سنگ‌کاری داخل حرم است. همچنین صندوقچه‌های قبور [[امام هادی(ع)]]، [[امام حسن عسکری(ع)]]، [[نرجس خاتون]] و [[حکیمه دختر امام جواد]] نیز طی دو سال کار در [[شیراز]] ساخته شد. در همین راستا ساخت شش درب‌ طلا شامل چهار درب ورودی اصلی و دو درب ورودی داخل رواق‌ها نیز به اتمام رسیده است.<ref>[http://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-5/300946-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت]، خبرگزاری ایلنا.</ref>
 
==انگیزه تخریب==
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
*[[تخریب حرم امام حسین (ع)]]
*[[تخریب حرم امام حسین(ع)]]
*[[تخریب بقیع]]
*[[تخریب بقیع]]
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۰۸

تخریب حرمین عسکریین (ع) بر اثر انفجارهای تروریستی

تخریب حرم عسکریین به انفجار و تخریب حرم امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) به‌دست تروریست‎‌های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش اشاره دارد. این اقدام، واکنش مراجع تقلید و شیعیان را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.

ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران در سال ۱۳۸۹ش بازسازی حرم عسکریین(ع) را آغاز کرد و در سال ۱۳۹۴ش به پایان رساند.

حرم عسکریین

حرم عسکریین (ع) قبل از تخریب‌ها

حرم عسکریین، محل دفن امام هادی(ع) امام دهم و فرزندش امام حسن عسکری(ع) امام یازدهم شیعیان دوازده امامی زیارتگاه شیعیان در شهر سامرا است. نرجس‌خاتون همسر امام عسکری(ع) و مادر امام مهدی(عج)، حکیمه دختر امام جواد(ع) و شمار دیگری از سادات علوی و عالمان شیعه نیز در این حرم مدفونند.

تخریب اول

تخریب اول حرم امامین عسکریین(ع) به دست تروریست‎‌های تکفیری

۲۳ محرم سال ۱۴۲۷ق برابر با ۳ اسفند سال ۱۳۸۴ش تروریست‌های تکفیری وابسته به القاعده شاخه عراق به رهبری ابومصعب زرقاوی، با پوشیدن لباس نیروهای تکاور عراق، وارد حرم عسکریین شدند و اسلحه نگهبانان را مصادره و آنها را به همراه خادمان حرم، در یکی از غرفه‌های صحن زندانی کردند و با کارگذاری مواد منفجره TNT به وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم در داخل بنا، حرم را منفجر کردند.[نیازمند منبع]

در نتیجه این بمب‎گذاری، گنبد بنا با پوشش آجری و طلاکاریش و همچنین تزئینات کاشی‌کاری در دیوارهای آن، فرو ریخت. اما پایه‌های گنبد، بدنه اصلی و دیوارها، سالم باقی ماند.[۱][۲]

واکنش‎‌ها

به دنبال این حادثه، مراجع تقلید و علمای حوزه‎‌های علميه ایران و عراق دروس خود را تعطيل كردند. همچنین بازارها تعطیل و عزای عمومی اعلام شد.[۳] در ایران گردهمایی اعتراضی با حضور مراجع تقلید و علمای حوزه‌های علمیه قم در مسجد اعظم انجام شد.[۴] همچنین آیت‌الله خامنه‌ای و دیگر شخصیت‌های سیاسی ایران و عراق با صدور بیانیه‎‌هایی این اقدام را محکوم کردند.[۵]

برخی از سران و مقامات عالی‎رتبه کشورهای اسلامی نظیر امیر کویت، رئیس‌جمهور سوریه، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، پادشاه اردن، وزیر خارجه لبنان، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد و وزیر خارجه مصر این اقدام را محکوم کردند.[۶]

حرم عسکریین (ع) پس از تخریب دوم

تخریب دوم

در ۲۷ جمادی‌الاول سال ۱۴۲۸ق برابر با ۲۳ خرداد سال ۱۳۸۶ش دو انفجار در حرم عسکریین به وقوع پیوست. در انفجار نخست، گلدسته سمت چپ حرم و در انفجار دوم، گلدسته سمت راست آن به طور کامل تخریب شد.[۷]

حمله داعش

در ۱۶ خرداد سال ۱۳۹۳ش حمله دیگری از سوی داعش به شهر سامرا و به قصد تخریب حرم عسکریین صورت گرفت که با مقاومت مردم و نیروهای امنیتی عراق خنثی شد.[۸]

بازسازی گنبد عسکریین

بازسازی

پس از تخریب، به دلیل اینکه گنبد حرم عسکریین در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده بود قرار بر این شد كه بازسازی حرم توسط كارشناسان اروپایی و زیر نظر یونسكو انجام شود؛ اما عمليات بازسازی به كندی صورت گرفت و دولت عراق اين مسئولیت را به ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران واگذار كرد.[۹]

کار ساخت گنبد حرم در سال ۱۳۸۹ش آغاز شد. این گنبد که با مساحت یک هزار و ۲۰۰ متر مربع بزرگترین گنبد‌ در اعتاب مقدسه به شمار می‎‌آید در تابستان ۱۳۹۱ش با بیش از ۲۳ هزار خشت طلا، طلاکاری شد. به گفته برخی منابع، بازسازی حرمین عسکریین(ع) با مبلغی حدود یکصد میلیون دلار هزینه داشت.[۱۰]

امنیت پایین منطقه سامرا مراحل بازسازی این حرم را بارها به تعویق انداخت که این امر با نارضایتی شیعیان و دوستداران اهل‌بیت(ع) همراه بود. از این رو، آیت‌الله سید علی سیستانی ساخت ضریح عسکریین (ع) را بر عهده گرفت و آن را به نماینده خود در ایران واگذار کرد.[۱۱]

ضریح جدید عسکریین(ع)

پس از واگذاری عملیات بازسازی به ایران، رییس شورای استان صلاح‌الدین عراق از حذف نام حرم عسكریین سامرا از فهرست میراث جهانی یونسكو به‌خاطر رعایت نكردن معیارهای بازسازی آثار تاریخی جهانی خبر داد و مدیر آثار سامرا هم گفت كه «یونسكو كتابی را به نخست‌وزير عراق فرستاده كه بازسازی این حرم بدون بررسی ساختاری عمیق و بدون اطلاع سازمان یونسكو انجام می‎‌شود.» اما بعد، مسئول اداره ارتباطات و رسانه‌ها در حرمین عسكریین این خبر را تكذيب كرد و گفت كه «بازسازی حرم مطابق مشخصات میراث جهانی است و یونسكو به دقت فرآیند بازسازی آن را پیگیری می‎‌كند.»[۱۲]

ضریح جدید

کارگاه ساخت ضریح امامین عسکریین در سال۱۳۸۹ش در قم و زیر نظر سید جواد شهرستانی (نماینده آیت‌الله سیستانی در ایران) دایر شد. طراحی این ضریح را «سید مهدی علمدار» بر عهده داشت و طراح چوب و سازه‌های آن نیز «سید مهدی دیدار» بود. «سید محمد حسینی موحد» کار خطاطی این ضریح را برعهده داشته است. به گفته لاجوردی، مسئول پروژه ساخت ضریح امامین عسکریین، در این‌ پروژه ۴ هزار و ۵۰۰ کیلو نقره، ۷۰ کیلو طلا و ۱۱ هزار کیلو چوب ساج استفاده شده است.

تکمیل عملیات بازسازی گنبد حرم عسکریین در شهریور ۹۴

ساخت ضریح عسکریین در سال ۱۳۹۳ش به پایان رسید[۱۳] و در بهمن ۱۳۹۵ش به سامرا منتقل شد و در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۶ش از آن رونمایی گردید.[۱۴]

تکمیل عملیات بازسازی

عملیات بازسازی حرم امامین عسکریین (ع) در شهریور ۱۳۹۴ش به پایان رسید. به گفته رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران، این عملیات، شامل چندین فاز از جمله ساخت گنبد و طلاکاری آن، ساخت و نصب گنبد، کاشی‌کاری، آیینه‌کاری، معرق‌کاری و سنگ‌کاری داخل حرم است. همچنین صندوقچه‌های قبور امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع)، نرجس خاتون و حکیمه دختر امام جواد نیز طی دو سال کار در شیراز ساخته شد. در همین راستا ساخت شش درب‌ طلا شامل چهار درب ورودی اصلی و دو درب ورودی داخل رواق‌ها نیز به اتمام رسیده است.[۱۵]

انگیزه تخریب

جستارهای وابسته

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • العتبة العسکریة المقدسة پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین
  • خامه‎یار، احمد، تخریب زیارت‌گاه‎های اسلامی در کشورهای عربی، قم، دارالإعلام لمدرسة اهل‎البیت(ع)، ۱۳۹۳ش.
  • آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا، تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۱ش.
  • محکومیت انفجار حرم امامین عسکریین، خبرگزاری حج، تاریخ بازدید: ۲ دی ۱۳۹۹ش.
  • تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا، خبرگزاری حج، تاریخ بازدید: ۲ دی ۱۳۹۹ش.
  • تخریب قبور امامین عسکریین (ع) در سامرا، سایت مشرق‌نیوز، تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ش.
  • عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت، خبرگزاری ایلنا، تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۴ش.
  • حمله به سامرا و حرم امامین عسکریین، سایت روزنامه اطلاعات، تاریخ خبر: شنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۳ش.

پیوند به بیرون


  1. خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‎ های اسلامی در کشورهای عربی، ص۲۹ و ۳۰.
  2. تخریب قبور امامین عسکریین (ع) در سامرا، سایت مشرق‌نیوز.
  3. العتبة العسکریة المقدسة، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.
  4. اخبار شیعیان - اسفند ۱۳۸۵، شماره ۱۶ – گزارش، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی امامین عسکریین.
  5. محکومیت انفجار حرم امامین عسکریین، خبرگزاری حج.
  6. العتبة العسکریة المقدسة، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.
  7. خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‌های اسلامی در کشورهای عربی، ص۳۰.
  8. حمله به سامرا و حرم امامین عسکریین، سایت روزنامه اطلاعات.
  9. تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا، خبرگزاری حج.
  10. آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
  11. آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
  12. تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا، خبرگزاری حج.
  13. آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
  14. رونمایی از ضریح حرم مطهر امامین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
  15. عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت، خبرگزاری ایلنا.