میرعبدالفتاح بن علی حسینی مراغی

از ویکی شیعه
اطلاعات فردی
نام کاملمیرعبدالفتاح بن علی حسینی مراغی
محل زندگینجف
تاریخ وفات۱۲۵۰ق
شهر وفاتنجف
اطلاعات علمی
استادانشیخ موسی و شیخ علی کاشف الغطاء
تألیفاتعناوین الاصول و...


میرعبدالفتاح بن علی حسینی مراغی، فقیه و اصولی امامی قرن سیزدهم، از شاگردان شیخ موسی و شیخ علی کاشف الغطاء و صاحب اثر مشهور عناوین الاصول.

زیست نامه

از تاریخ تولد و زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست. احتمالاً در مراغه به دنیا آمده است. بعدها در نجف ساکن شد و به تحصیل علوم دینی، به ویژه فقه و اصول، پرداخت[۱] و در ۱۲۵۰ق در نجف درگذشت.[۲]

اساتید

میرعبدالفتاح از درس شیخ موسی و شیخ علی، فرزندان کاشف الغطاء، که در نجف استادان بنامی بودند، بهره گرفت و درس‌های آنها را تحریر کرد.[۳] با اینکه حسینی مراغی[۴] از سیدمحمد مجاهد (متوفی ۱۲۴۲)، با عنوان «‌استاد‌» و «‌معاصر‌» یاد کرده، ولی شاگردی او نزد سید مجاهد محل تردید است.[۵]

آثار

آثار مهم او ــ که به نوشته آقابزرگ طهرانی[۶] بیشتر آنها به صورت خطی در کتابخانه شیخ هادی کاشف الغطاء در نجف موجودندــ عبارت‌اند از:

  1. الحِیاض المُتْرِعَة، در شرح المُختَصرُ النافِعِ محقق حلی، که حسینی در موارد متعددی در العناوین[۷] بدان ارجاع داده است؛
  2. العقود و الایقاعات، که نسخه خطی آن در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود است؛[۸]
  3. البیع؛
  4. رسالة فی عمل الدائرة الهندیة لتعیین الزوال، درباره تعیین وقت زوال آفتاب؛
  5. تقریرات درس‌های فقه و اصول استادان خود؛
  6. دو اثر رجالی فوائد رجالیة، و رسالة فی الموثَّقین؛
  7. اثر حدیثی اخبار امامةالباقر علیه‌السلام.[۹]
  8. العناوین: مهم‌ترین اثر حسینی مراغی «عناوین الاصول» مشهور به العناوین است که درباره قواعد فقهی در عصر قاجار است. با توجه به زمان تألیف کتاب، که در سال ۱۲۴۶ خاتمه یافته است،[۱۰] اهمیت آن را در مواجهه با گرایش اخباری و تثبیت مبانی اجتهاد نشان می‌دهد.[۱۱] شیخ انصاری به آرای حسینی مراغی در العناوین توجه داشته است.[۱۲] میرزا محمد تنکابنی[۱۳] این کتاب را از دیگر آثار راجع به قواعد فقه، برتر شمرده است.

پانویس

  1. رجوع کنید به حبیب آبادی، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۳۶۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱؛ امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج۳، ص۱۱۸۲.
  2. امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج۳، ص۱۱۸۲؛ قس آقابزرگ طهرانی؛ حبیب آبادی، مکارم الآثار،۱۳۶۵ ش، ج۴، ص۱۳۶۲.
  3. امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج۳، ص۱۱۸۲؛ قس آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، قسم ۲، ص۷۵۵؛ حبیب آبادی، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۳۶۵؛ قس آقابزرگ طهرانی، مصفی المقال، ستون ۲۳۲.
  4. حسینی مراغی، العناوین، ج ۲، ص۱۴۴.
  5. قس حسینی مراغی، العناوین، ج۱، مقدمه، ص۷.
  6. آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، قسم ۲، ص۷۵۵.
  7. از جمله حسینی مراغی، العناوین، ج۱، ص۱۸۰، ۱۹۰، ۲۰۳.
  8. مدرسی طباطبائی، مقدمه‌ای بر فقه شیعه: کلیات و کتابشناسی، ص۳۴۲.
  9. رجوع کنید به آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، قسم ۲، ص۷۵۵؛ همو، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱، ص۳۲۱، ج۳، ص۱۹۱ـ۱۹۲، ج۴، ص۳۷۸، ج۱۸، ص۳۳۸، ج۲۳، ص۲۴۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱.
  10. رجوع کنید به حسینی مراغی، العناوین، ج۲، ص۷۵۷.
  11. رجوع کنید به سبحانی، تذکرةالاعیان، ص۳۴۲.
  12. حسینی مراغی، العناوین، ص۳۳۸؛ برای نمونه رجوع کنید به انصاری، کتاب المکاسب، ج۶، ص۴۵.
  13. تنکابنی، قصص العلماء، ص ۱۸۴.

یادداشت

منابع

  • محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳؛
  • همو، طبقات اعلام الشیعة: الکرام البررة، مشهد ۱۴۰۴؛
  • همو، مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال، چاپ احمد منزوی، تهران ۱۳۳۷ش؛
  • جعفربن باقر آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛
  • امین؛
  • محمدهادی امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، [نجف] ۱۴۱۳/۱۹۹۲؛
  • مرتضی بن محمدامین انصاری، کتاب المکاسب، قم ۱۳۷۸ش؛
  • محمدبن سلیمان تنکابنی، قصص العلماء، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه، [بی تا.]؛
  • محمدعلی حبیب آبادی، مکارم الآثار در احوال رجال دو قرن ۱۳ و ۱۴ هجری، ج۴، اصفهان ۱۳۵۲ش؛
  • عبدالفتاح بن علی حسینی مراغی، العناوین، قم ۱۴۱۷ـ۱۴۱۸؛
  • جعفر سبحانی، تذکرةالاعیان، قم ۱۴۱۹؛
  • حسین مدرسی طباطبائی، مقدمه‌ای بر فقه شیعه: کلیات و کتابشناسی، ترجمه محمد آصف فکرت، مشهد ۱۳۶۸ش.

پیوند به بیرون