محمد بن نصیر نمیری
| از مدعیان دروغین پیامبری و از غالیان شیعه | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام کامل | محمد بْنِ نُصَيْر نُمَيْرِي |
| لقب/کنیه | ابوشعیب |
| مذهب | شیعه |
| اطلاعات دیگر | |
| زمینه فعالیت | ادعای بابیت و الوهیت |
| منصب | پایه گذار فرقه نصیریه |
محمد بْنِ نُصَيْر نُمَيْرِي از مدعیان دروغین پیامبری که خود را فرستاده امام هادی(ع) می‌دانست.[۱] به گفته مورخان، وی در زمان امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) می‌زیسته و امام هادی(ع) وی را مورد لعن قرار داده است.[۲]
به باور محققان محمد بن نصیر نمیری از پایه‌گذاران فرقه نُصیریه یا نُمیریه است.[۳] طبرسی از عالمان شیعه وی را از غالیان و اصحاب امام عسکری(ع) دانسته است.[۴]
به گزارش ابن‌ابی‌الحدید، محمد بن نصیر بعد شهادت امام عسکری(ع) ابتدا ادعای وکالت امام زمان(عج) را کرده است و سپس ادعای بابیت و الوهیت را داشته است.[۵] به گفته شیخ طوسی، پس از ادعاهای محمد بن نصیر در بابیت و الوهیت، محمد بن عثمان عمری از نواب اربعه، شیعیان را از همنشینی با محمد بن نصیر منع کرده و وی را لعن کرده است.[۶] به گفته کشی، محمد بن موسی بن حسن بن فرات از حامیان و طرفداران وی در پیشبرد ادعاها بوده است.[۷]
محمد بن نصیر نمیری از غالیان محسوب شده است. وی اعتقاد به الوهیت امام هادی(ع) داشت و از تناسخ و غلو در جایگاه امام هادی(ع) دفاع می‌کرده است.[۸] بنا به بیان محققان، از دیگر اعتقادات محمد بن نصیر نمیری مباح دانستن ازدواج با محارم و هم‌جنس‌گرایی بوده است.[۹]
به گفته شیخ طوسی از عالمان شیعه، محمد بن نصیر در هنگام مرگ دچار لکنت زبان بوده است. وقتی از وی درباره جانشینی بعد از خودش پرسیدند با حالت ضعف تنها احمد را پاسخ داد و درگذشت پس از آن بین پیروان وی اختلاف افتاد بعضی منظور وی را پسرش احمد بن محمد بن نصیر تعبیر کردند عده‌ای دیگر قصد وی را احمد بن محمد بن موسی بن حسن بن فرات دانستند و بعضی دیگر منظور وی را احمد بن ابی‌الحسین بن بشیر بن یزید عنوان کردند.[۱۰]
برخی از محققان علویان در منطقه شامات را از پیروان نصیریه یا نمیریه دانسته و علویان را تغییر نام همان فرقه دانسته‌اند.[۱۱]
پانویس
- ↑ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۹۸.
- ↑ کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۵۲۰؛ علامه حلی، رجال علامه حلی، ۱۴۰۲ق، ص۲۵۴.
- ↑ حاجی‌زاده، «جریان فکری غلو در عصر غیبت صغرا و نقش حضرت حجت(عج) در معرفی غالیان»، ص۱۳۱.
- ↑ طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۴؛ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۹۸.
- ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه،۱۴۰۴ق، ج۸، ص۱۲۲.
- ↑ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۹۸.
- ↑ کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۵۲۱.
- ↑ خوئی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۸، ص۳۱۷.
- ↑ خوئی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۸، ص۳۱۷.
- ↑ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۹۹.
- ↑ برومند اعلم، «فرقه نصیریه از آغاز تا انتقال دعوت به شام»، ص۴۲.
منابع
- ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج‌البلاغه، قم، آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
- برومند اعلم، عباس، «فرقه نصیریه، از آغاز تا انتقال دعوت به شام»، در مجله نامه تاریخ پژوهان، شماره ۵، بهار ۱۳۸۵ش.
- حاجی‌زاده، یدالله، «جریان فکری غلو در عصر غیبت صغرا و نقش حضرت حجت(عج) در معرفی غالیان»، در مجله مشرق موعود، شماره ۳۶، زمستان ۱۳۹۴ش.
- خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، موسسة الخوئی الاسلامیة، ۱۴۱۳ق.
- طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق.
- طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، قم، دارالمعارف الاسلامیة، ۱۴۱۱ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال علامه حلی، قم، الشریف الرضی، ۱۴۰۲ق.
- کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال معروف به رجال کشی، مشهد، موسسه نشر دانشگاه مشهد، ۱۴۰۹ق.