الخصائص الفاطمیه (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | فاطمه زهرا(س) اینگونه بود |
| نویسنده | محمد باقر کجوری مازندرانی |
| تاریخ نگارش | قرن ۱۴ق |
| موضوع | حضرت فاطمه زهرا(س) |
| زبان | فارسی |
| به کوشش | مترجم به عربی: سید علی جمال اشرف |
| به تصحیح | صادق حسن زاده |
| ترجمه به دیگر زبان‌ها | عربی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | انتشارات شریف الرضی |
| محل نشر | قم |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۰ش |
| نوبت چاپ | اول |
الخصائص الفاطمیه کتابی به زبان فارسی تألیف محمدباقر كجوری (متوفای ۱۳۱۳ق) در بیان ویژگی‌های حضرت فاطمه(س) است. در این کتاب نزدیک ۸۰ ویژگی حضرت فاطمه با روش تحلیلی توصیفی، گردآوردی کرده است.
اصل کتاب به زبان فارسی شده، اما کتاب نسخه متداول، ترجمه عربی آن است. نسخه فارسی نیز با تحقیق و تصحیح منتشر شده است.
نویسنده
محمدباقر كجوری مازندرانی، (۱۲۵۵-۱۳۱۳ق) از منبریان مشهور شیعه در تهران.[۱] او ادبیات را نزد پدرش، آموخت و سپس برای ادامه تحصیل به نجف هجرت کرد.[۱] کتاب روح و ریحان (جنة النعیم و العیش السلیم فی احوال السید عبدالعظیم الحسنی و التکریم) در توصیف و بیان احوال عبدالعظیم حسنی از آثار اوست.[۲]
کجوری در سال ۱۳۱۰ق تألیف الخصائص الفاطمیه را آغاز کرد اما پیش از اتمام آن از دنیا رفت. برادرش محمد سلطان المتکلمین رساله‌ای با عنوان «زبدة المآثر فی ترجمة الحاج المولی باقر» به آن ملحق کرد و در آن شرح حال مؤلف را بیان نمود.[۳]
ساختار و محتوا
به گفته کجوری در مقدمه کتاب الخصائص الفاطمیه، این کتاب مشتمل بر ۱۳۵ (مطابق عدد ابجد فاطمه) ویژگی از حضرت فاطمه(س) است، که در سه بخش جمع‌آوری شده است:
- بخش اول: مقدمه کتاب. در این بخش سه ویژگی بیان شده است.
- بخش دوم: متن کتاب. در این بخش ۱۳۰ آمده است. این ویژگی‌های عبارتند از:
- ویژگی‌های مربوط به قبل از ولادت حضرت فاطمه(س)، ۳۰ ویژگی را شامل می‌شود.[۴] در مورد نام، لقب، کنیه، خلقت نور حضرت، ابداع نور و... [۵]
- ویژگی‌های مربوط به بعد از ولادت و قبل از شهادت حضرت فاطمه، که شامل ۵۰ ویژگی است.[۶] در مورد روز ولادت، هجرت از مکه به مدینه، تساوی فاطمه(س) با انبیاء، پیامبر و علی(ع)، عقل و ایمان فاطمه، عروسی و زفاف وی، آیات نازل‌شده درباره او و احادیث بیان کننده فضایل فاطمه(س) و فرزندان اوست.[۷]
- ویژگی‌های مربوط به پس از شهادت حضرت فاطمه، که ۵۰ ویژگی را در بردارد.
- بخش سوم: خاتمه شامل دو ویژگی [۸]
ناتمام‌ماندن مباحث کتاب
به گفته آقابزرگ تهرانی، نویسنده از ۵۰ خصوصیت دوران زندگی، فقط ۴۳ ویژگی را آورده است.[۹] همچنین، فوت نویسنده قبل از اتمام کتاب موجب شده ۵۰ خصوصیت مربوط به دوران پس از شهادت و دو ويژگی خاتمه نیز تدوین نشود.[۱۰] به گفته مترجم کتاب، مباحثی همچون شفاعت، توسل، ظلم به حضرت زهرا(س)، مصحف فاطمه در مقدمه وعده داده شد اما در کتاب مطرح نشده است.[۱۱]
این کتاب به روش تحلیلی توصیفی نگاشته است. گفته شده نویسنده با بهره‌گرفتن از منابع شیعی، توانسته خلأ عدم وجود کتابی در این زمینه را پر کند.[۱۲]
_%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%AF.jpg)
تحقیق و ترجمه
اصل کتاب به زبان فارسی نگاشته شده،[۱۳] ولی کتاب معروف به این نام، کتاب ترجمه شده به عربی است، که در دو جلد توسط سید علی جمال اشرف ترجمه شده است. [۱۴]همچنین نسخه فارسی کتاب با توضیح و تحقیق صادق حسن‌زاده با عنوان «فاطمه زهرا(س) اینگونه بود» منتشر شده است.
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ حسینی اشکوری، «واعظ کجوری و کتاب جنة النعیم»، ص۴۰-۴۱.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۳-۱۷۴؛ کجوری مازندرانی، روح و ریحان (جنة النعیم)، ج۴، ص۳۰۱-۳۰۲.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، ۱۳۸۳ش، ص ۱۶۶-۱۶۷.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، ۱۳۸۳ش، ص ۱۶۶-۱۶۷.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۴.
- ↑ جمال اشرف، در «مقدمه» الخصائص الفاطمیه، ص۲۵.
- ↑ معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، ۱۳۸۳ش، ص۱۶۶-۱۶۷.
- ↑ آقابزرگ طهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۷۳.
- ↑ https://ketab.ir/book/450be336-bcf0-401a-968d-cd709f93d412
منابع
- آقابزرگ طهرانی، الذّريعة إلى تصانيف الشّيعه، قم، دار الأضواء، ۱۴۰۳ق.
- جمال اشرف، سید علی، «مقدمه» در الخصائص الفاطمیه، تألیف کجوری مازندرانی، محمد باقر، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۳۸۰ش.
- حسن‌زاده، صادق، فاطمه زهرا(س) اینگونه بود (خصائص فاطمیه)، قم، نشر مؤمنین، ۱۳۹۲ش.
- حسینی اشکوری، سید صادق، واعظ کجوری و کتاب جنة النعیم، دو ماهنامه آینه پژوهش، ش۸۰، ۱۳۸۲ش.
- کجوری مازندرانی، محمد باقر، الخصائص الفاطمیه، مترجم: سید علی جمال اشرف، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۳۸۰ش.
- کجوری مازندرانی، محمد باقر، روح و ریحان (جنة النعیم و العیش السلیم فی أحوال السید عبدالعظیم الحسنی و التکریم)، تحقیق: حسینی اشکوری، سید صادق، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۲ش.
- معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت(ع)، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، ۱۳۸۳ش.