التبیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

التبیان را نخستین کتاب تفسیر کامل و جامع شیعی می‌دانند.<ref>کریمی‌نیا، «شیخ طوسی و منابع تفسیری وی در التبیان»، ص۸۲؛ معرفت، تفسیر و مفسران، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۴۷.</ref> به‌گفته [[محمدهادی معرفت]]، التبیان از همه کتاب‌های تفسیری زمان خود پیشی گرفت؛ زیرا برخلاف آن‌ها، تنها به یک جنبه تفسیر اکتفا نمی‌کرد و همه دید‌گاهای مفسران پیش از خود را در بر می گرفت.<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۴۷.</ref> او این کتاب را «تفسيرى متوسط و در عين‌حال جامع و كامل و شامل همه محاسن تفاسير گذشته» دانسته است.<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref>

محمدعلی مهدوی راد، قرآن‌پژوه، هم نوشته است التبیان تأثیر بسیاری بر مفسران پس از خود داشته. از جملهٔ آن‌ها [[فضل بن حسن طبرسی|طَبرِسی]] است که این کتاب را ستوده و روش آن را الگوی خود در کتاب تفسیری‌اش [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع‌البیان]]، معرفی کرده است.<ref>مهدوی راد «التبیان فی تفسیر القرآن»، ص۱۸۶-۱۸۷؛ نگاه کنید به طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۷۵.</ref>

در این کتاب، پس از ذکر هر آیه، نخست واژه‌های نامفهوم آن بررسى و اختلاف قرائت‌ها بیان می‌شود. سپس دیدگاه‌های مختلفی تفسیری درباره آن بررسی می‌شود. آنگاه مفهوم آيه با «رعايت ايجاز لفظ و كمال معنا» بيان می‌شود. همچنين اسباب نزول آيه و مسائل كلامى و فقهی مربوط به آن  مطرح می‌گردد و اندیشه‌های مخالف با رعایت ادب نقد می‌شود.<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ۱۳۷۹ق، ص۲۴۸.</ref>