سال ۱۲۶ هجری قمری

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از وقايع سال 126 قمري)
سال ۱۲۶ هجری قمری
 
امامت
امام صادق(ع)
(دوره امامت: ٣٤ سال ۱۱۴ تا ۱۴۸ق)
حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی
بنی‌امیهولید بن یزید بن عبدالملک، یزید بن ولید بن عبدالملک و ابراهیم بن ولید بن عبدالملک
مدینهعبدالعزیز بن عبدالله بن عمرو بن عثمان
خراساننصر بن سیار
عراقمنصور بن جمهور، عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز
وقایع مهم
برکناری و قتل ولید بن یزید بن عبدالملک و به خلافت رسیدن یزید ناقص
وفات‌ها / شهادت‌ها
کُمَیْت بن زید اَسَدی
یزید ناقص، دوازدهمین خلیفه اموی
خالِد بن عبدالله قَسْری


سال ۱۲۶ هجری قمری یکصد و بیست و ششمین سال از تقویم هجری قمری است که برابر با امامت امام صادق(ع) (امامت: ۱۱۴ تا ۱۴۸ق)، ششمین امام شیعیان است. در این سال ولید بن یزید بن عبدالملک، یازدهمین خلیفه بنی‌امیه، حاکم بود که در جمادی‌الآخر این سال، به قتل رسید و پسر عمویش یزید بن ولید بن عبدالملک معروف به یزید سوم و یزید ناقص، بر مسند خلافت نشست. وی پس از پنج یا شش ماه خلافت، در ۲۰ ذی‌الحجه همان سال در دمشق درگذشت و برادرش ابراهیم بن ولید به خلافت رسید.

در این سال، کُمَیْت بن زید اَسَدی، از شاعران عرب‌زبان شیعه و از مدیحه‌سرایان اهل بیت(ع)، درگذشت.

وضعیت امامت و خلافت

سال ۱۲۶ هجری قمری مصادف با امامت امام صادق(ع) (امامت: ۱۱۴ تا ۱۴۸ق)، ششمین امام شیعیان است.[۱]

نیمه اول این سال تا ماه جمادی الآخر، ولید بن یزید بن عبدالملک معروف به ولید دوم، یازدهمین خلیفه اموی، حاکم بود تا اینکه یزید بن ولید بن عبدالملک معروف به یزید سوم و پسر عموی ولید، بر علیه او قیام کرد و او در ۲۵[۲] یا ۲۸ جمادی‌الثانی[۳] به قتل رسید[۴] و یزید در آغاز ماه رجب[۵] به عنوان دوازدهمین خلیفه اموی، بر مسند خلافت نشست.[۶] یزید از تمام حقوق‌ها و پرداخت‌ها، ده درصد کم کرد، ازاین‌رو، یزید ناقص نامیده شد.[۷] وی، برادرش ابراهیم بن ولید را ولی‌عهد خود قرار داد و برای او از مردم بیعت گرفت. همچنین برای ولایت‌عهدی عبدالعزیز بن حجاج بن عبدالملک بعد از ابراهیم نیز بیعت گرفت.[۸] او، یوسف بن محمد بن یوسف را از ولایت مدینه عزل و به جای او، عبدالعزیز بن عبدالله بن عمرو بن عثمان را نصب کرد.[۹] به گفته یعقوبی با روی کار آمدن یزید سوم، همه شهرها آشفته شدند و در خلافت پنج ماهه وی، همه دنیا را آشوب و شورش فرا گرفت.[۱۰] یزید پس از پنج یا شش ماه خلافت، در ۲۰ ذی‌الحجه در دمشق درگذشت[۱۱] و مردم با برادرش ابراهیم بن ولید بیعت کردند.[۱۲] ابراهیم تنها هفتاد روز خلافت کرد و پس از آن، مروان بن محمد بر علیه او قیام کرد و او را از خلافت خلع کرد.[۱۳] جلال الدین سیوطی، از علمای شافعی مذهب قرن نهم و دهم، درگذشت یزید ناقص را هفتم ذی‌الحجه گزارش کرده است.[۱۴]

در سال ۱۲۶ق، یوسف بن عُمَر ثَقَفی از امارت عراق عزل شد و منصور بن جمهور به جای او منصوب شد. او نیز پس از مدتی عزل شد و به جای او عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز منصوب شد.[۱۵] نصر بن سیّار بر امارت خراسان توسط عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز ابقا شد و عاصم بن یزید نیز به امارت ارمنستان نصب شد.[۱۶]

نخستین روز سال ۱۲۶ق، جمعه اول محرم مصادف است با ششم آبان سال ۱۲۲ شمسی و ۲۹ اکتبر ۷۴۳ میلادی. دوشنبه ۲۹ ذی‌الحجه، آخرین روز این سال نیز برابر است با ۲۴ مهر ۱۲۳ شمسی و ۱۶ اکتبر ۷۴۴ میلادی.[۱۷]

رویدادها

پانویس

  1. نگاه کنید به: طبرسی، إعلام الورى بأعلام الهدى، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۱۴.
  2. یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۳۴.
  3. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۲۸۸.
  4. سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۴ و۲۶۷.
  5. ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۲۶.
  6. طبری، تاریخ الطبری، دارالتراث، ج۷، ص۲۷۱.
  7. ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۲۴.
  8. طبری، تاریخ الطبری، دارالتراث، ج۷، ص۲۹۵.
  9. طبری، تاریخ الطبری، دارالتراث، ج۷، ص۲۹۵.
  10. یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲،‌ص۳۳۵.
  11. طبری، تاریخ الطبری، دارالتراث، ج۷، ص۲۹۸؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۳۱۰.
  12. سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.
  13. سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۹.
  14. سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۸.
  15. طبری، تاریخ الطبری، دارالتراث، ج۷، ص۲۸۴.
  16. ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۲۴.
  17. «تبدیل تاریخ»، وبگاه با حساب.
  18. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۵.
  19. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۲۰ و۳۰؛ شبر، ادب الصف، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۳-۱۸۵.
  20. نگاه کنید به ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۲۰ و ۲۵.
  21. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۳۰.
  22. عودی، «خالد بن عبدالله قسری»، دانشنامه جهان اسلام.
  23. ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۲۴.

منابع

  • ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر - دار بیروت، چاپ اول، ۱۳۸۵ق.
  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، بیروت، دار احیاء‌التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۵ق-۱۹۹۴م.
  • «تبدیل تاریخ»، وبگاه با حساب، تاریخ بازدید: ۴ فروردین ۱۴۰۰ش.
  • ‌ ترمانینی، عبدالسلام، دایرة المعارف تاریخی رویدادهای تاریخ اسلام، ج۱، ترجمه جمعی از پژوهشگران زیر نظر علیرضا واسعی، قم، پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی،‌ چاپ دوم، ۱۳۸۷ش.
  • سیوطی، جلال الدین، تاریخ الخلفاء، تحقیق رحاب خضر عکاوی، بیروت، مؤسسه عزالدین، ‌۱۴۱۲ق.
  • شبر، جواد، ادب الصف أو شعراء الحسین(ع)، بیروت، دار المرتضی، ۱۴۰۹ق.
  • عودی، ستار، «خالد بن عبدالله قسری»، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۴، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش.
  • طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
  • ‌طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری‌(تاریخ الامم و الملوک)، بیروت، دار التراث، بی‌تا.
  • یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.