سید حسن حسینی لواسانی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| لقب | لواسانی نجفی |
| تاریخ تولد | ۳ رمضان سال ۱۳۰۸ق |
| محل زندگی | نجف • تهران • مشهد |
| تاریخ وفات | ۲۵ جمادی‌الثانی سال ۱۴۰۰ق |
| محل دفن | حرم امام رضا(ع) |
| شهر وفات | تهران |
| خویشاوندان سرشناس | سید محمدمهدی خراسانی |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | آخوند خراسانی • سید یزدی • شیخ الشریعه اصفهانی |
| محل تحصیل | نجف • مشهد |
| اجازه اجتهاد از | محمدحسین غروی اصفهانی • سید محسن حکیم • ضیاءالدین عراقی |
| تألیفات | نور الافهام • تاریخ النبی احمد • فضیحة الکذابین • نقض الهفوات |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | اقامت ۲۲ ساله در لبنان و سرپرستی شیعیان • اقامه نماز جماعت در مسجد محمودیه تهران |
سید حسن حسینی لواسانی (۱۳۰۸ق-۱۴۰۰ق) مجتهد و متکلم شیعه. وی دوران حیات علمی خود را در شهرهای نجف، مشهد و تهران گذراند و به مقام اجتهاد رسید. از مهم‌ترین اقدامات او در طول زندگانی‌اش، اقامت ۲۲ ساله او در جنوب لبنان و سرپرستی شیعیان در منطقه جبل‌عامل است. وی سال‌هایی نیز در مسجد محمودیه [یادداشت ۱]تهران به تبلیغ و اقامه نماز جماعت مشغول بود. لواسانی دارای تألیفات مختلفی است که کتاب نور الافهام از جمله آن‌هاست. او در حرم امام رضا(ع) دفن شده است.
زندگی‌نامه
سید میرزا حسن فرزند سید محمد ۳ رمضان سال ۱۳۰۸ق در نجف متولد شد و نسبش به امام زین‌العابدین می‌رسد.[۱] پدرش از اساتید سرشناس نجف و جدش سید ابراهیم حسینی لواسانی از مراجع تقلید وقت به شمار می‌رفت. جد مادری او سید محمدمهدی خراسانی شهید رابع بود.[۲] از او با عنوان لواسانی نجفی نیز یاد می‌شود.[۳]
وفات
سید میرزا حسن لواسانی در ۲۵ جمادی‌الثانی سال ۱۴۰۰ق در تهران درگذشت و طبق وصیت او جنازه‌اش را به مشهد انتقال دادند و در رواق دارالزهد حرم رضوی به خاک سپردند.[۴][۵]
تحصیلات و سفرها
میرزا حسن لواسانی تحصیلات را از زادگاه خویش آغاز کرد و در سن ۲۲ سالگی خارج فقه و اصول را نزد آخوند خراسانی و سید یزدی گذراند و پس از وفات آن دو، در دروس شیخ الشریعه اصفهانی، سید علی گنابادی و شیخ علی قوچانی حاضر شد.[۶]
وی در سال ۱۳۳۳ق و در آغاز جنگ جهانی اول با شیوع بیماری‌های مهلک در عراق، به سوی ایران حرکت کرد. در بین راه همه خانواده‌اش به علت بیماری جان سپردند و خود به تنهایی رهسپار تهران شد. وی در تهران ازدواج کرد و سپس به مشهد رفت و در آن شهر به مدت شش سال به تدریس پرداخت.[۷] وی در مدت حضورش از محضر آقا محمد کفایی نیز بهره برد.[۸]
او در زندگانی خویش سفری هم به عربستان داشت و به قصد زیارت خانه خدا راهی سفر حج شد. لواسانی در سال ۱۳۴۴ق در مسیر بازگشت به عراق رفت و چند سالی در محفل درس محمدحسین غروی اصفهانی، سید محسن حکیم و ضیاءالدین عراقی حاضر شد و اجازه اجتهاد خود را از استادان خویش دریافت کرد.[۹]
لواسانی به توصیه سید ابوالحسن اصفهانی و میرزای نایینی و به درخواست شیعیان جنوب لبنان در سال ۱۳۴۸ق به جبل‌عامل رفت و به مدت ۲۲ سال در آن منطقه به ارشاد و نشر احکام پرداخت.[۱۰]
وی در سال ۱۳۷۰ق به قصد اقامت دائم در ایران به تهران بازگشت و در مسجد محمودیه به انجام امور مذهبی مشغول شد و تا آخر عمر به تألیف، تدریس و تبلیغ اقدام نمود. او را از نزدیک‌ترین دوستان علامه امینی شمرده‌اند.[۱۱]
تألیفات
لواسانی دارای آثار نوشتاری متعددی در موضوعات مختلف است که برخی از آن‌ها مانند نور الافهام و مصباح الظلام به تأیید عالمانی مانند محمدهادی میلانی، سید عبدالهادی شیرازی و شیخ محمدتقی قمی رسید[۱۲] و سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی هم سفارش کردند کتاب نور الافهام به‌عنوان کتاب درسی در حوزه‌های علمیه استفاده شود.[۱۳]
نور الافهام فی علم الکلام کتابی کلامی و استدلالی به زبان عربی، در واقع شرحی است بر کتاب منظومه اخلاقی و کلامی سید محمدباقر طباطبایی (۱۲۷۳-۱۳۳۱ق). مؤلف در نور الافهام به شرح سخنان طباطبایی پرداخته است که با دلیل و برهان، اعتقادات شیعی را اثبات می‌کند.
دیگر آثار او عبارتند از:
- تاریخ النبی احمد
- خطبة النبی الاکرم یوم الغدیر
- تواریخ الانبیاء
- الدروس البهیه در تاریخ ائمه
- مرقاة الجنان فی اعمال الشهور الاثنی‌عشر[۱۴]
- الشریعة السمحاء (رساله‌ای عملی برای اهالی لبنان)
- کشکول لطیف و تألیف ظریف
- تصحیح کشف المراد
- شرح نهج البلاغه به عربی
- نقض الهفوات و تکذیب المفتریات (رد بر ادعاهای بهاییت و تکذیب علی‌محمد باب)
- فضیحة الکذابین (در رد قادیانی)
- سفینة الحسین الناجیة
- تقریرات فی الفقه
- دیوان اشعار عربی در مدح ائمه ( ۳ جلد)
- تقریرات اصول نایینی
- منظومه مصباح الظلام فی اصول الدین و علم الکلام.[۱۵][۱۶] [۱۷]
پانویس
- ↑ نصیری، اثرآفرینان، ۱۳۸۴ش، ج۵، ص۱۰۸.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ آثار حسن لواسانی نجفی، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران و حسن حسینی لواسانی نجفی، بنیاد محقق طباطبایی.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۷.
- ↑ فرهنگ اعلام علوم عقلی، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۵۴۳.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ نصیری، اثرآفرینان، ۱۳۸۴ش، ج۵، ص۱۰۸.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ نصیری، اثرآفرینان، ۱۳۸۴ش، ج۵، ص۱۰۸.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۹۱.
- ↑ لواسانی، نور الافهام، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۳۲.
- ↑ کتابخانه دیجیتال نور؛https://noorlib.ir/book/view/138040/%D9%85%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%86?pageNumber=2&viewType=pdf
- ↑ فرهنگ اعلام علوم عقلی، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۵۴۳و۵۴۴.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۶۷.
- ↑ آثار حسن لواسانی نجفی، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.
یادداشت
- ↑ مسجد محمودیه در محله امامزاده یحیی تهران و خیابان امیرکبیر واقع شده است. این مکان یکی از شانزده مسجد در محله امامزاده یحیی تهران می‌باشد و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند خانه موزه شهید مدرس و حسینیه بنی فاطمه قرار گرفته است.
منابع
- آثار حسن لواسانی نجفی، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران، تاریخ بازدید: ۲ آذر ۱۳۹۹ش.
- جمعی از نویسندگان، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، مشهد، مرکز پژوهش‌های آستان قدس رضوی، ۱۳۸۶ش-۱۳۸۸ش.
- حسن حسینی لواسانی نجفی، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲ آذر ۱۳۹۹ش.
- لواسانی، سید حسن، نور الافهام فی علم الکلام، تحقیق سید ابراهیم لواسانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۲۵ق.
- مرکز پژوهشی دایرةالمعارف علوم عقلی اسلامی، فرهنگ اعلام علوم عقلی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
- نصیری، محمدرضا، اثرآفرینان، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۴ش.