confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
ناسخ التواریخ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | | مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | ||
}} | }} | ||
'''ناسِخُ التَّواریخ''' کتابی تاریخی به زبان فارسی تألیف [[محمدتقی لسان الملک سپهر]]، از منابع مهم تاریخ اسلام تألیف‌شده در عصر [[قاجار]] است. وی که قصد داشته یک تاریخ عمومی بنگارد فقط بر نگارش شش جلد از خلقت آدم تا زندگانی [[امام حسین]] توفیق یافته است. هر چند این اثر به جهاتی دارای ویژگی‌هایی است، اما برخی اعتبار کتاب را به علت نقلیات ضعیف و مجهول، خصوصا در تاریخ امام حسین و [[قیام عاشورا]] زیر سؤال برده‌اند. | '''ناسِخُ التَّواریخ''' کتابی تاریخی به زبان فارسی تألیف [[محمدتقی لسان الملک سپهر]]، از منابع مهم تاریخ اسلام تألیف‌شده در عصر [[قاجار]] است. وی که قصد داشته یک تاریخ عمومی بنگارد فقط بر نگارش شش جلد از خلقت آدم تا زندگانی [[امام حسین(ع)]] توفیق یافته است. هر چند این اثر به جهاتی دارای ویژگی‌هایی است، اما برخی اعتبار کتاب را به علت نقلیات ضعیف و مجهول، خصوصا در تاریخ امام حسین و [[قیام عاشورا]] زیر سؤال برده‌اند. | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
لسان الملک سپهر بر آن بوده، یک دوره تاریخ عمومی جهان را بنگارد و پیوسته جای جای کتاب بدان اشاره می‌کند. از آن میان توانسته بخشهای ذیل را تألیف کند: | لسان الملک سپهر بر آن بوده، یک دوره تاریخ عمومی جهان را بنگارد و پیوسته جای جای کتاب بدان اشاره می‌کند. از آن میان توانسته بخشهای ذیل را تألیف کند: | ||
*'''کتاب اول''': از [[هبوط]] آدم تا هجرت [[حضرت محمد(ص)]]، مشتمل بر دو مجلد: | *'''کتاب اول''': از [[هبوط]] آدم تا هجرت [[حضرت محمد(ص)]]، مشتمل بر دو مجلد: | ||
#'''مجلد اول''': از [[هبوط]] [[آدم]] تا میلاد [[مسیح]] | #'''مجلد اول''': از [[هبوط]] [[آدم]] تا میلاد [[مسیح]] | ||
#'''مجلد دوم''': از میلاد مسیح تا هجرت پیامبر اسلام(ص) | #'''مجلد دوم''': از میلاد مسیح تا هجرت پیامبر اسلام(ص) | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
#'''مجلد دوم''': تاریخ خلفا: مشتمل بر شرح خلافت سه تن از [[خلفای راشدین]] ([[ابو بکر]]، [[عمر بن خطاب]] و [[عثمان بن عفان]]) و شرح حال [[صحابه]] و ایام مشهور عرب و امثله عرب | #'''مجلد دوم''': تاریخ خلفا: مشتمل بر شرح خلافت سه تن از [[خلفای راشدین]] ([[ابو بکر]]، [[عمر بن خطاب]] و [[عثمان بن عفان]]) و شرح حال [[صحابه]] و ایام مشهور عرب و امثله عرب | ||
#'''مجلد سوم''': شرح حال [[علی بن ابی طالب(ع)]]، نخستین پیشوا و امام شیعیان جهان | #'''مجلد سوم''': شرح حال [[علی بن ابی طالب(ع)]]، نخستین پیشوا و امام شیعیان جهان | ||
#'''مجلد چهارم''': شرح حال [[حضرت فاطمه | #'''مجلد چهارم''': شرح حال [[حضرت فاطمه(س)]] | ||
#'''مجلد پنجم''': شرح حال [[امام حسن(ع)]] دومین امام شیعیان جهان | #'''مجلد پنجم''': شرح حال [[امام حسن(ع)]] دومین امام شیعیان جهان | ||
#'''مجلد ششم''': شرح حال [[امام حسین(ع)]] سومین امام شیعیان جهان | #'''مجلد ششم''': شرح حال [[امام حسین(ع)]] سومین امام شیعیان جهان | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
== انتقادات به کتاب == | == انتقادات به کتاب == | ||
[[ | [[قاضی طباطبایی]] در کتاب [[تحقیق درباره اول اربعین سید الشهداء]] می‌نویسد: ''ناسخ التواریخ از تواریخ رسمی دولتی دوره [[قاجار]] است و باید بر محتویات تاریخی بدون مدرک آن اعتماد ننمود حق داشته کسی که از بزرگان فرموده: مطالعه آن کتاب جایز نیست و در این که نتوان ناسخ را مصد نقل قرار داد. شکی نیست اگر در نقلیات آن دقت و تحقیق شود بر ایرادات و اشکالات و لغزش‌های زیادی و نقلیات خلاف واقعی برخورد می‌شود که بیرون از حد و شمار است و باید در این باره تألیف مستقلی در چند مجلد گرد آورده شود''.<ref>قاضی طباطبایی، تحقیق درباره اول اربعین سید الشهداء، ۱۳۸۳ش، ص۹۷.</ref> | ||
[[مرتضی مطهری]] هم می‌نویسد: ''صاحب ناسخ التواریخ تا حدی که سراغ داریم مرد متدینی بوده، اما تاریخش زیاد اعتبار ندارد چون یک‌تنه بوده و کار دیگر هم داشته و این همه تاریخ‌نویسی کار یک نفر نیست که بخواهد تاریخ دنیا را بنویسد. ولی باز هم شاید معتبرترین تاریخی که او از نظر خودش نوشته تاریخ‌های دور است. تاریخ زمان خودش را هم نوشته (تاریخ قاجاریه) اما هیچ اعتبار ندارد. چون معاصر با پادشاهان قاجار بوده، تاریخ را طوری نوشته که مطابق میل آنها بوده است.''<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۳۵.</ref> | [[مرتضی مطهری]] هم می‌نویسد: ''صاحب ناسخ التواریخ تا حدی که سراغ داریم مرد متدینی بوده، اما تاریخش زیاد اعتبار ندارد چون یک‌تنه بوده و کار دیگر هم داشته و این همه تاریخ‌نویسی کار یک نفر نیست که بخواهد تاریخ دنیا را بنویسد. ولی باز هم شاید معتبرترین تاریخی که او از نظر خودش نوشته تاریخ‌های دور است. تاریخ زمان خودش را هم نوشته (تاریخ قاجاریه) اما هیچ اعتبار ندارد. چون معاصر با پادشاهان قاجار بوده، تاریخ را طوری نوشته که مطابق میل آنها بوده است.''<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۳۵.</ref> | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان، ۱۳۸۳ش. | * جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان، ۱۳۸۳ش. | ||
*سپهر، محمدتقی، لسان الملک، ناسخ التواریخ، تهران، اساطیر، ۱۳۸۰. | * سپهر، محمدتقی، لسان الملک، ناسخ التواریخ، تهران، اساطیر، ۱۳۸۰. | ||
*قمی، عباس، الفوائد الرضویة، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش. | * قمی، عباس، الفوائد الرضویة، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش. | ||
*قاضی طباطبائی، سید محمدعلی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا،، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۸۳ ش. | * قاضی طباطبائی، سید محمدعلی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا،، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۸۳ ش. | ||
*صحتی سردرودی،محمد، تحریف شناسی تاریخ امام حسین(ع) با رویکردی کتابشناسانه، کتابهای اسلامی، پاییز ۱۳۸۳ - شماره ۱۸. | * صحتی سردرودی،محمد، تحریف شناسی تاریخ امام حسین(ع) با رویکردی کتابشناسانه، کتابهای اسلامی، پاییز ۱۳۸۳ - شماره ۱۸. | ||
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا. | * مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا. | ||
{{کتاب های تاریخی شیعه}} | {{کتاب های تاریخی شیعه}} | ||