ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مختصر تفسیر الجدید |
| نویسنده | محمد سبزواری |
| موضوع | تفسیر قرآن |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | یک |
| تعداد صفحات | ۶۱۲ |
| قطع | رحلی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دار التعارف للمطبوعات |
| محل نشر | بیروت |
| تاریخ نشر | ۱۹۹۸م |
| نسخه الکترونیکی | |
إرشادُ الأذهانِ إلیٰ تفسیرِ القرآنِ، تفسیری مختصر بر قرآن به زبان عربی اثر محمد سبزواری(درگذشت ۱۳۶۸ش) است. این تفسیر که با نام مختصر تفسیر الجدید هم شناخته می‌شود به صورت روان و ساده نگاشته شده و در آن از مطرح کردن اقوال و احتمالات مختلف جز در موارد محدودی، خودداری شده است. در این کتاب تنها به شرح الفاظ سخت قرآن پرداخته شده و مباحث لغوی، ادبی و اختلاف قرائت‌ها، تنها در مواردی که در فهم معنای آیه مؤثر بوده، ذکر شده است. تفسیر ارشاد الاذهان از نقل اسرائیلیات خودداری کرده و تنها به روایات معصومین(ع) استناد کرده است. این تفسیر در یک جلد و در کنار متن اصلی قرآن به چاپ رسیده است و در واقع خلاصه‌ای از کتاب دیگر نویسنده با نام الجدید فی تفسیر القرآن المجید است.
معرفی
تفسیر ارشاد الاذهان، تفسیری به زبان عربی است که به صورت مختصر به تفسیر آیات قرآن پرداخته است.[۱] این تفسیر خلاصه‌ای از تفسیر هفت جلدیِ الجدید متعلق به همین نویسنده است.[۲] از این کتاب با نام «مختصر تفسیر الجدید» نیز یاد شده است.[۳] به گفته ناشر، در این تفسیر تلاش شده مطالب به صورت روان و ساده بیان شود تا عموم مردم از آن بهره ببرند.[۴] در این کتاب، به توضیح واژه‌هایی که معنای آنها مشکل بوده، اکتفا شده[۵] و از مطرح کردن اقوال مختلف، توضیحات و احتمالات مطرح شده در تفاسیر دیگر، در حد امکان، خودداری شده است.[۶] در راستای روشن شدن معنای برخی آیات، در صورت لزوم، به مباحث لغوی، ادبی و قرائت‌های مختلف پرداخته شده و به برخی از نظریات فقهی و اعتقادی اشاره گردیده است.[۷]
نویسنده
نویسنده کتاب ارشاد الاذهان فی تفسیر القرآن، محمد سبزواری نجفی (۱۳۱۸-۱۴۰۹ق)، عالم شیعی دوازده امامی است.[۸] وی پس از فراگرفتن قرآن و علوم مقدماتی، جهت ادامه تحصیل به مشهد رفته و از سید حسین طباطبایی قمی کسب دانش کرد.[۹] با تبعید حسین طباطبایی از سوی رضاشاه، سبزواری نیز به همراه وی به عراق مهاجرت کرد.[۱۰] در نجف از درس عبدالهادی شیرازی و حسین نائینی بهره برد.[۱۱] او در سال ۱۳۸۰ق به ایران برگشت و در قم سکونت گزید.[۱۲] وی همان‌جا از دنیا رفت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن گردید.[۱۳]
شیوه تفسیر
تفسیر ارشاد الاذهان، یک تفسیر تحلیلی اجتهادی است با رعایت اختصار.[۱۴] در این کتاب در آغاز تفسیر هر سوره، ابتدا به ذکر نام و تعیین مکی یا مدنی بودن سوره و تعداد آیات آن پرداخته شده و سپس فضائل آن سوره ذکر گردیده است.[۱۵] به گفته برخی محققین، سبزواری در این تفسیر، تا حد امکان از اسرائیلیات اجتناب کرده و به روایات پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) اکتفا کرده است.[۱۶] وی آیات اعتقادی و فقهی را طبق عقیده شیعه دوازده امامی تبیین و تفسیر کرده است.[۱۷] مؤلف به عنوان یک فقیه شیعی، در تفسیر آیات الاحکام، به بیان بحث فقهی و بیان اسرار حکم پرداخته است و با رعایت اختصار، نظرات مخالف را نیز ذکر می‌کند.[۱۸] نویسنده همچنین از اشاره به بلاغت آیات قرآن و تأمل در نظم و اسرار تعابیر غافل نمانده است.[۱۹]
چاپ و نشر
کتاب ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن در قالب یک کتاب تک جلدی[۲۰] توسط مؤسسه دار التعارف در لبنان به چاپ رسیده است.[۲۱] در هر صفحه از این تفسیر، یک صفحه از قرآن به صورت کوچک چاپ شده است و تفسیر مربوط به آن آیات، در اطراف آن نگاشته شده است. به گفته ناشر، این چینش، با هدف تسهیل و تسریع در قرائت و فهم معانی آیات صورت گرفته است.[۲۲]
پانویس
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷.
- ↑ ایازی، شناخت‌نامه تفاسیر، ۱۳۷۸ش، ص۱۵۹.
- ↑ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۱۶۵۸؛ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷.
- ↑ دار التعارف للمطبوعات، «مقدمه»، در ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، ص۱.
- ↑ دار التعارف للمطبوعات، «مقدمه»، در ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، ص۱.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۶.
- ↑ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۱۶۵۸.
- ↑ امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۲۱۲.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷؛ امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۲۱۲؛ ایازی، شناخت‌نامه تفاسیر، ۱۳۷۸ش، ص۱۵۹.
- ↑ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۱۶۵۸.
- ↑ امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۲۱۲.
- ↑ «ارشاد الاذهان از بيان تأويلات پرهيز كرده است»، وبگاه خبرگزاری ایکنا.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۸.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۸.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷-۷۳۸.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۸.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۸.
- ↑ ایازی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۷۳۷.
- ↑ امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۲۱۲.
- ↑ دار التعارف للمطبوعات، «مقدمه»، در ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، ص۲.
منابع
- «ارشاد الاذهان از بيان تأويلات پرهيز كرده است»، وبگاه خبرگزاری ایکنا، تاریخ درج مطلب: ۱ اسفند ۱۳۸۶ش، تاریخ بازدید: ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ش.
- امین، حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۲۰ق.
- ایازی، محمدعلی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۳ش.
- ایازی، محمدعلی، شناخت‌نامه تفاسیر، رشت، کتاب مبین، ۱۳۷۸ش.
- جواهر کلام، عبدالحسین، تربت پاکان قم، قم، انصاریان، ۱۳۸۲ش.
- دار التعارف للمطبوعات، «مقدمه»، در ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، تألیف محمد سبزواری نجفی، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۹ق.