باب حطه: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Aliabadi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Aliabadi جز + رده:فضائل اهل‌بیت در قرآن (هاتکت) |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
[[رده:اصطلاحات قرآنی]] | [[رده:اصطلاحات قرآنی]] | ||
[[رده:بنی‌اسرائیل]] | [[رده:بنی‌اسرائیل]] | ||
[[رده:فضائل اهل‌بیت در قرآن]] | |||
نسخهٔ ۱۹ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۵
باب حطه نام دری است که بنی‌اسرائیل پس از ماجرای سرگردانی در سرزمین تیه باید از آن عبور می‌کردند. آنان هنگام ورود به سرزمین مقدس به امر خداوند برای آمرزش گناهان خود با گفتن کلمه «حطه» باید از این در می‌گذشتند. در روایات شیعه و سنی امام علی(ع) و اهل بیت (ع) به این درب تشبیه شده‌اند.
دستور به بنی‌اسرائیل
براساس نقل قرآن در دو سوره بقره و اعراف هنگامی که بنی اسرائیل قصد ورود به یکی از شهرهای سرزمین مقدس را داشتند به امر خداوند باید از دروازه‌ای مشخص وارد می‌شدند و کلمه «حطه» را بر زبان جاری می‌کردند.[۱]
ترکیب دو واژه «باب حطه» در قرآن نیامده است اما در روایات نام این دروازه «باب حطه» خوانده شده است.[۲] بیشتر مفسّران [۳] حتى مفسرانى كه قریه را شهر «أریحا» گفته‌اند [۴] «الباب» را اشاره به یكى از درهاى بیت المقدس مى‌دانند[۵]
کلمه حطه که به احتمال زیاد از واژگان عربى است [۶] به معنای تنزل مقام، برداشتن بار و سنگینى تكلیف یا گناه از دوش انسان است. [۷]
باب حطه و اهل‌بیت
در منابع شیعی اهل بیت (ع) به باب حطه تشبیه شده‌اند. از جمله در روایتی از پیامبر(ص) آمده است:
- هر كه دین مرا در پیش گرفت و روش مرا پیمود و از سنّت من پیروى كرد باید برترى امامان اهل بیت مرا بر همه امّت، باور داشته باشد. مَثَل آنها در میان این امّت همچون «باب حطّة» در میان بنى اسرائیل است.[۸]
دلیل این شباهت از نگاه بعضی این است که همانطوری که باب حطه برای بنی‌اسرائیل به عنوان میزان سنجش اعتقاد و ایمان بوده است امیرالمومنین(ع) و اهل بیت(ع) نیز میزان سنجش ایمان امت پیامبر هستند. [۹] از نظر بعضی دیگر مراد این است که اهل بیت(ع) به منزله آن درگاهند که هر که از بنی‌اسرائیل، به آن پناه آورد، گناهان او آمرزیده شد، به همین طریق، هر کس به اهل بیت پیامبر(ع) پناه آورد، نجات خواهد یافت.[۱۰]
همچنین در منابع اهل سنت نیز روایتی به همین مضمون نقل شده است از جمله روایت ابی‌سعید خدری:
- مَثَل اهل بیت من در بین شما همچون مَثَل باب حطه در بنی اسراییل است هر کس از آن داخل شود بخشیده می‌شود.[۱۱]
پانویس
منابع
- ابن بابویه،محمد بن علی، أمالی ،به تحقیق محمدباقر کمره‌ای،تهران،کتابچی، ۱۳۷۶ش
- طبری،احمدبن جریر، جامع‌البیان،بیروت، دار المعرفة، بی تا
- ابن عادل، عمربن‌علی،اللباب فی علوم الکتاب،بیروت،دارالكتب العلمیة،چاپ اول،۱۴۱۹ق
- فخر رازی،محمد بن عمر،التفسیر الكبیر،بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ سوم،۱۴۲۰ ق
- أبو حیان محمد بن یوسف،البحر المحیط، به تحقیق صدقی محمد جمیل،بیروت، دار الفكر،۱۴۲۰ ق
- صادقی تهرانی،محمد، الفرقان،قم،فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۶ش
- الفیروزآبادی، مجدالدین،القاموس المحیط،بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا
- زبیدی،مرتضی و محمد بن محمد،تاج‌العروس، به تحقیق علی شیری،بیروت، دارالفکر،۱۴۱۴ق
- حسینی میلانی، سیدعلی، جواهر الکلام فی معرفة الإمامة والإمام،قم،مرکز الحقایق الاسلامیه،۱۳۹۲ش
- آم‍دی، ع‍ب‍دال‍واح‍دب‍ن محمد، شرح م‍ح‍ق‍ق ب‍ارع ج‍م‍ال‌ال‍دی‍ن‌‌م‍ح‍م‍د خوانساری بر غ‍رر‌ال‍ح‍ک‍م و دررال‍ک‍ل‍م،به تعلیقه میرجلال الدین حسینی ارموی«محدث»، تهران،دانشگاه تهران، چاپ دوم،۱۳۶۶ش
- ابن حجر هیثمی،احمد،الصواعق المحرقة،به تحقیق عبد الرحمن بن عبد الله التركی و كامل محمد الخراط، لبنان،مؤسسة الرسالة، چاپ اول،۱۴۱۷ق
- السیوطی،عبدالرحمن بن ابی بکر و عبد الرؤرف بن محمد المناوی، جامع الأحادیث،۱۴۱۴ق
- هیثمی، علی‌بن‌ابوبکر، مجمع الزوائد،به تحقیق حسین سلیم أسد الدّارانی،دمشق، دَارُ المَأْمُون لِلتُّرَاثِ،۱۴۱۴ق
- الطبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الصغیر،به تحقیق محمد شكور محمود الحاج أمریر، بیروت-عمان، دار عمار، چاپ اول،۱۴۰۵ق
فضائل اهل البیت علیهم‌السلام | ||
|---|---|---|
| قرآن |  | |
| روایات | ||
| وقایع | ||
| کتاب‌ها | مناقب • الثاقب فی المناقب • خصائص الأئمة • الیقین • نوادر المعجزات • اثبات الهداة • تأویل الآیات الظاهرة • الرسالة العلویة • الدر النظیم • عیون المعجزات • فضائل الخمسة • الکلمة الغراء • المناقب و المثالب • ریاض الابرار • فضائل اهل بیت • الهدایة الکبری • مدینة المعاجز • الخرائج و الجرائح • تنزیه الانبیاء • نور الابصار • نظم درر السمطین • فرائد السمطین • تذکرة الخواص • جواهر العقدین • الانوار الباهرة • مناقب آل محمد • مطالب السؤول • اتحاف السائل • المعیار و الموازنة • احیاء المیت • معارج الوصول • نخب المناقب • الفصول العلیة • غایة المرام فی فضائل علی | |
| مرتبط | ||
- ↑ سوره بقره، آیه ۵۸
- ↑ رک ابن بابویه محمد بن علی، أمالی الصدوق، ۱۳۷۶، ص۷۴ ح۶
- ↑ رک طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج۱، ص۴۲۶؛طَبرِِسی، مجمع‌البیان،۱۳۸۳، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن عادل،اللباب فی علوم الکتاب،۱۴۱۹ق،ج۲، ص۹۵
- ↑ طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج۱، ص۴۲۶؛ ابن عادل،اللباب فی علوم الکتاب،۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹۳
- ↑ طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج۱، ص۴۲۷؛ ابن عادل،اللباب فی علوم الکتاب،۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹۵
- ↑ فخر رازی،التفسیر الكبیر، ج۳، ص۹۰؛ ابوحیان، البحر المحیط، ج۱، ص۳۶۰ ؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ج۱، ص۴۲۹
- ↑ مجدالدین الفیروزآبادی،القاموس المحیط،دارالکتب العلمیه، ج۲، ص ۸۹۴و ۸۹۵، «حط»؛ زبیدی، تاج‌العروس، ج۱۰، ص۲۱۶و۲۱۷، «حطط»
- ↑ ابن بابویه محمد بن علی، أمالی الصدوق، ۱۳۷۶ش ، ص۷۴، ح۶
- ↑ سیدعلی حسینی میلانی، جواهر الکلام فی معرفة الإمامة والإمام،۱۳۹۲، ج۲، ص۱۶۷
- ↑ آقا جمال خوانساری، شرح بر غرر الحکم و درر الکلم، ،۱۳۶۶ش، ج۶، ص ۱۸۶.
- ↑ هیثمی، الصواعق المحرقة، ۱۳۸۷ق،ج۵،ص ۱۷۹; السیوطی -المناوی، جامع الأحادیث،۱۴۱۴،۱۰ق ،ج۸، ح ۸۹۵۶ ; الهیثمی، مجمع الزوائد،۱۴۱۴،ج۹، ص۱۶۸;الطبرانی، المعجم الصغیر،۱۴۰۵، ج۲، ص۸۲