اباصالح: تفاوت میان نسخه‌ها
Shamsoddin (بحث | مشارکت‌ها) جز تمیزکاری |
Shamsoddin (بحث | مشارکت‌ها) جز تمیزکاری |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَباصالح''' از القاب منسوب به [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(ع)]] است که | '''اَباصالح''' از القاب منسوب به [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(ع)]] است که از قرن یازدهم درباره امام دوازدهم به کار رفته است. | ||
[[محمدباقر مجلسی |علامه مجلسی]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق) حکایتی نقل کرده که شخصی به نام امیراسحاق استرآبادی در راه [[مکه]] گم شد؛ با گفتن «یا صالح! یا ابا صالح! ارشدونی إلی الطریق»، شخصی را یافت که به او کمک کرد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۲۹۳.</ref> گمان شده که آن شخص [[امام مهدی]] باشد.{{مدرک}} به گفته [[میرزا حسین نوری]] عرب‌زبان‌ها در هنگام گرفتاری امام زمان را با «اباصالح» صدا می‌زنند و شاعران و ادیبان نیز این نام را در قصیده‌ها و مدایح خود ذکر می‌کنند.<ref> نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۴۵.</ref> وی با نقل داستان‌هایی در این باره، نتیجه گرفته که اباصالح، لقب امام زمان است.<ref> نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۵۷۱.</ref> بر پایه روایتی که [[احمد بن محمد بن خالد برقی]]([[سال ۲۰۰ هجری قمری|۲۰۰]]-۲۷۴ یا ۲۸۰ق) از [[امام صادق]](ع) نقل کرده هرگاه راه را گم کردی، صدا بزن «یا صالح! و یا أباصالح! ارشدانا إلی الطریق، رحمکما الله» (یا صالح! و یا اباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)<ref>برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۱۰، ح۱۳۰۰.</ref> [[شیخ صدوق]]([[سال ۳۰۵ هجری قمری|۳۰۵]]-[[سال ۳۸۱ هجری قمری|۳۸۱]]ق) با اندکی اختلاف نقل کرده «یا صالح! او یا اباصالح! ارشدونا إلی الطریق، یرحمکم الله» (یا صالح! (یا) یااباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)<ref> صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸، ح ۲۵۰۶.</ref> و نوشته است: روایت شده است که بخش خشکی زمین به صالح سپرده شده و بخش دریایی آن، در حمایت حمزه قرار گرفته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸،ح ۲۵۰۷.</ref> البته [[شیخ صدوق]] و هیچ یک از شارحان آثار او، به جز [[مجلسی اول]]، لقب یاد شده را بر [[امام مهدی]](ع) تطبیق نکرده‌اند. با توجه به این مسئله گفته‌اند: این روایات به گم‌گشته‌ها در بیابان مربوط است و ارتباطی به [[امام مهدی]](ع) ندارد.<ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲.</ref> | [[محمدباقر مجلسی |علامه مجلسی]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق) حکایتی نقل کرده که شخصی به نام امیراسحاق استرآبادی در راه [[مکه]] گم شد؛ با گفتن «یا صالح! یا ابا صالح! ارشدونی إلی الطریق»، شخصی را یافت که به او کمک کرد.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۲۹۳.</ref> گمان شده که آن شخص [[امام مهدی]] باشد.{{مدرک}} به گفته [[میرزا حسین نوری]] عرب‌زبان‌ها در هنگام گرفتاری امام زمان را با «اباصالح» صدا می‌زنند و شاعران و ادیبان نیز این نام را در قصیده‌ها و مدایح خود ذکر می‌کنند.<ref> نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۴۵.</ref> وی با نقل داستان‌هایی در این باره، نتیجه گرفته که اباصالح، لقب امام زمان است.<ref> نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۵۷۱.</ref> بر پایه روایتی که [[احمد بن محمد بن خالد برقی]]([[سال ۲۰۰ هجری قمری|۲۰۰]]-۲۷۴ یا ۲۸۰ق) از [[امام صادق]](ع) نقل کرده هرگاه راه را گم کردی، صدا بزن «یا صالح! و یا أباصالح! ارشدانا إلی الطریق، رحمکما الله» (یا صالح! و یا اباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)<ref>برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۱۰، ح۱۳۰۰.</ref> [[شیخ صدوق]]([[سال ۳۰۵ هجری قمری|۳۰۵]]-[[سال ۳۸۱ هجری قمری|۳۸۱]]ق) با اندکی اختلاف نقل کرده «یا صالح! او یا اباصالح! ارشدونا إلی الطریق، یرحمکم الله» (یا صالح! (یا) یااباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)<ref> صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸، ح ۲۵۰۶.</ref> و نوشته است: روایت شده است که بخش خشکی زمین به صالح سپرده شده و بخش دریایی آن، در حمایت حمزه قرار گرفته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸،ح ۲۵۰۷.</ref> البته [[شیخ صدوق]] و هیچ یک از شارحان آثار او، به جز [[مجلسی اول]]، لقب یاد شده را بر [[امام مهدی]](ع) تطبیق نکرده‌اند. با توجه به این مسئله گفته‌اند: این روایات به گم‌گشته‌ها در بیابان مربوط است و ارتباطی به [[امام مهدی]](ع) ندارد.<ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲.</ref> | ||
نسخهٔ ۶ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۰۲
اَباصالح از القاب منسوب به امام مهدی(ع) است که از قرن یازدهم درباره امام دوازدهم به کار رفته است.
علامه مجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق) حکایتی نقل کرده که شخصی به نام امیراسحاق استرآبادی در راه مکه گم شد؛ با گفتن «یا صالح! یا ابا صالح! ارشدونی إلی الطریق»، شخصی را یافت که به او کمک کرد.[۱] گمان شده که آن شخص امام مهدی باشد. به گفته میرزا حسین نوری عرب‌زبان‌ها در هنگام گرفتاری امام زمان را با «اباصالح» صدا می‌زنند و شاعران و ادیبان نیز این نام را در قصیده‌ها و مدایح خود ذکر می‌کنند.[۲] وی با نقل داستان‌هایی در این باره، نتیجه گرفته که اباصالح، لقب امام زمان است.[۳] بر پایه روایتی که احمد بن محمد بن خالد برقی(۲۰۰-۲۷۴ یا ۲۸۰ق) از امام صادق(ع) نقل کرده هرگاه راه را گم کردی، صدا بزن «یا صالح! و یا أباصالح! ارشدانا إلی الطریق، رحمکما الله» (یا صالح! و یا اباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)[۴] شیخ صدوق(۳۰۵-۳۸۱ق) با اندکی اختلاف نقل کرده «یا صالح! او یا اباصالح! ارشدونا إلی الطریق، یرحمکم الله» (یا صالح! (یا) یااباصالح! راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.)[۵] و نوشته است: روایت شده است که بخش خشکی زمین به صالح سپرده شده و بخش دریایی آن، در حمایت حمزه قرار گرفته است.[۶] البته شیخ صدوق و هیچ یک از شارحان آثار او، به جز مجلسی اول، لقب یاد شده را بر امام مهدی(ع) تطبیق نکرده‌اند. با توجه به این مسئله گفته‌اند: این روایات به گم‌گشته‌ها در بیابان مربوط است و ارتباطی به امام مهدی(ع) ندارد.[۷]
به گفته ری‌شهری برای انتساب «اباصالح» به امام مهدی(ع)، منبع متقدمی وجود ندارد و آنچه سبب رواج انتساب این لقب به او شده، حکایاتی است که دلالتی بر این معنا ندارند.[۸]
پانویس
منابع
- برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.
- ری‌شهری، محمد محمدی نیک و دیگران، دانشنامه امام مهدی بر پایه قرآن حدیث و تاریخ، قم، نشر دار الحدیث، ۱۳۹۳ش.
- صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
- صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه،،قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- نوری، میرزاحسین، نجم الثاقب، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۴۱۰ق.
- ↑ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۲۹۳.
- ↑ نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۴۵.
- ↑ نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۵۷۱.
- ↑ برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۱۰، ح۱۳۰۰.
- ↑ صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸، ح ۲۵۰۶.
- ↑ صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸،ح ۲۵۰۷.
- ↑ ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲.
- ↑ ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲-۳۲۳.