پرش به محتوا

مسجد سید (اصفهان): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:


بنابر گزارش کتاب «تاریخ اصفهان و ری»، تاریخ شروع بنا در سال ۱۲۴۰ق بوده است،<ref>کتیبه‌های قرآنی و تاریخی مسجد سید اصفهان، ۱۳۸۰ش.</ref> اما در نوشتاری، آغاز بنای مسجد سال ۱۱۸۰ق عنوان شده است.<ref>ماهرالنقش، مسجد سید اصفهان، ۱۳۵۶ش، ص۹۲.</ref> همچنین در گزارشی دیگر نقل شده که زمین مسجد در زمان [[شاه سلطان‌حسین صفوی|شاه سلطان‌حسین]] خریداری شد تا در آن مسجدی بنا کند، اما در اثر هجوم افغان‌ها مقدور نشد تا آنکه در زمان فتحعلی‌شاه قاجار، سید شفتی مبادرت به این کار نمود.<ref>رفیعی مهرآبادی، آثار ملی اصفهان، ۱۳۵۲ش، ص۶۲۷.</ref> <ref>مسجدی، مسجد سید و نکته‌ای از معماری آن، ۱۳۷۶ش.</ref>
بنابر گزارش کتاب «تاریخ اصفهان و ری»، تاریخ شروع بنا در سال ۱۲۴۰ق بوده است،<ref>کتیبه‌های قرآنی و تاریخی مسجد سید اصفهان، ۱۳۸۰ش.</ref> اما در نوشتاری، آغاز بنای مسجد سال ۱۱۸۰ق عنوان شده است.<ref>ماهرالنقش، مسجد سید اصفهان، ۱۳۵۶ش، ص۹۲.</ref> همچنین در گزارشی دیگر نقل شده که زمین مسجد در زمان [[شاه سلطان‌حسین صفوی|شاه سلطان‌حسین]] خریداری شد تا در آن مسجدی بنا کند، اما در اثر هجوم افغان‌ها مقدور نشد تا آنکه در زمان فتحعلی‌شاه قاجار، سید شفتی مبادرت به این کار نمود.<ref>رفیعی مهرآبادی، آثار ملی اصفهان، ۱۳۵۲ش، ص۶۲۷.</ref> <ref>مسجدی، مسجد سید و نکته‌ای از معماری آن، ۱۳۷۶ش.</ref>
[[پرونده:ایوان مسجد سید اصفهان.jpeg|200px|بندانگشتی|ایوان مسجد سید اصفهان]]
[[پرونده:ایوان مسجد سید اصفهان.jpeg|250px|بندانگشتی|ایوان مسجد سید اصفهان]]


==معماری==
==معماری==
خط ۴۸: خط ۴۸:
*'''کتیبه ایوان غربی'''
*'''کتیبه ایوان غربی'''
کتیبه ایوان غربی که در دوره معاصر، کاشی‌کاری شده و به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی معرق لاجوردی بعد از جمله (بسم‌اللّه‌الرحمن‌الرحیم) شامل آیه ۳۵ از [[سوره نور]] و تاریخ کاشی‌کاری این ایوان در انتهای کتیبه سال ۱۳۶۸ق نوشته شده است.<ref>کتیبه‌های قرآنی و تاریخی مسجد سید اصفهان، ۱۳۸۰ش.</ref>
کتیبه ایوان غربی که در دوره معاصر، کاشی‌کاری شده و به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی معرق لاجوردی بعد از جمله (بسم‌اللّه‌الرحمن‌الرحیم) شامل آیه ۳۵ از [[سوره نور]] و تاریخ کاشی‌کاری این ایوان در انتهای کتیبه سال ۱۳۶۸ق نوشته شده است.<ref>کتیبه‌های قرآنی و تاریخی مسجد سید اصفهان، ۱۳۸۰ش.</ref>
[[پرونده:محراب مسجد سید اصفهان.jpeg|150px|بندانگشتی|محراب مسجد سید اصفهان]]
[[پرونده:محراب مسجد سید اصفهان.jpeg|200px|بندانگشتی|محراب مسجد سید اصفهان]]
 
== وقف‌نامه مسجد==
== وقف‌نامه مسجد==
از اصل وقف‌نامه، نسخه‌ای در دسترس نیست؛ اما سه رونوشت از اصل نسخه وقف‌نامه که به سه خط مختلف و در اندازه‌های گوناگون نگارش شده، موجود است و تصاویر آن در آرشیو اداره اوقاف اصفهان نگهداری می‌شود که از نظر متن کاملاً با یکدیگر مطابقت دارد. گفته شده تنها یک نسخه اصل، نزد سیدمهدی شفتی از نوادگان سید و [[امام جماعت راتب]] مسجد سید بوده که دارای جلدی چرمی شامل هجده برگ و در ۳۵ صفحه ۱۰ سطری بوده و به خط نسخ حسین طباطبایی در [[صفر]] ۱۲۹۰ق تنظیم شده و در ابتدا و انتها با اشعاری در مدح سید حجت‌الاسلام، بانی مسجد زینت یافته است.<ref>قائم‌فرد، مسجد سید اصفهان و وقفنامه آن، ۱۳۷۵ش.</ref>
از اصل وقف‌نامه، نسخه‌ای در دسترس نیست؛ اما سه رونوشت از اصل نسخه وقف‌نامه که به سه خط مختلف و در اندازه‌های گوناگون نگارش شده، موجود است و تصاویر آن در آرشیو اداره اوقاف اصفهان نگهداری می‌شود که از نظر متن کاملاً با یکدیگر مطابقت دارد. گفته شده تنها یک نسخه اصل، نزد سیدمهدی شفتی از نوادگان سید و [[امام جماعت راتب]] مسجد سید بوده که دارای جلدی چرمی شامل هجده برگ و در ۳۵ صفحه ۱۰ سطری بوده و به خط نسخ حسین طباطبایی در [[صفر]] ۱۲۹۰ق تنظیم شده و در ابتدا و انتها با اشعاری در مدح سید حجت‌الاسلام، بانی مسجد زینت یافته است.<ref>قائم‌فرد، مسجد سید اصفهان و وقفنامه آن، ۱۳۷۵ش.</ref>
خط ۱۰۰: خط ۹۹:
== ویژگی‌ها==
== ویژگی‌ها==
یکی از ویژگی‌های مسجد سید، در کنار معماری برجسته و بنای مجلل، ساخت آن به دست یک عالم دینی است. میرزا حسین‌خان انصاری در کتاب تاریخ اصفهان می‌نویسد که بنای مساجد بزرگ را شاهان متعدد ساخته‌اند و این مسجد (مسجد سید) را آن پادشاه (سید شفتی) ساخته است.<ref>تاریخ اصفهان، ص۹۶ به نقل از بیان المفاخر، ۱۳۶۹ش، ج۲، ص۸۵.</ref>
یکی از ویژگی‌های مسجد سید، در کنار معماری برجسته و بنای مجلل، ساخت آن به دست یک عالم دینی است. میرزا حسین‌خان انصاری در کتاب تاریخ اصفهان می‌نویسد که بنای مساجد بزرگ را شاهان متعدد ساخته‌اند و این مسجد (مسجد سید) را آن پادشاه (سید شفتی) ساخته است.<ref>تاریخ اصفهان، ص۹۶ به نقل از بیان المفاخر، ۱۳۶۹ش، ج۲، ص۸۵.</ref>
[[پرونده:مزار سید شفتی در مسجد سید.jpg|200px|بندانگشتی|نمایی از ضریح مزار سید شفتی در مسجد سید]]
[[پرونده:مزار سید شفتی در مسجد سید.jpg|250px|بندانگشتی|نمایی از ضریح مزار سید شفتی در مسجد سید]]
نقل شده که [[فتحعلی‌شاه قاجار|فتحعلی‌شاه]] به سید گفته بود من نیز در خرج ساخت مسجد سهیم و در [[ثواب]] آن شریک باشم ولی سید شفتی، پیشنهاد او را رد کرد. وقتی پادشاه در قدرت مالی سید تردید کرد که چگونه ممکن است او ساخت چنین مسجد باعظمتی را پیش ببرد، سید در پاسخ گفته بود من دست در خزائن الهی دارم.<ref>دیوان‌بیگی، حدیقة الشعراء، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۸مقدمه.</ref>
نقل شده که [[فتحعلی‌شاه قاجار|فتحعلی‌شاه]] به سید گفته بود من نیز در خرج ساخت مسجد سهیم و در [[ثواب]] آن شریک باشم ولی سید شفتی، پیشنهاد او را رد کرد. وقتی پادشاه در قدرت مالی سید تردید کرد که چگونه ممکن است او ساخت چنین مسجد باعظمتی را پیش ببرد، سید در پاسخ گفته بود من دست در خزائن الهی دارم.<ref>دیوان‌بیگی، حدیقة الشعراء، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۸مقدمه.</ref>


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۸۱

ویرایش