محاصره فوعه و کفریا
 حمله انتحاری به اتوبوس‌های حامل رهاشدگان از محاصره فوعه و کفریا | |
| شرح ماجرا | محاصره دو شهرک شیعه‌نشین در سوریه توسط جبهه النصره |
|---|---|
| زمان | از مارس ۲۰۱۵م تا ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۸م |
| مکان | فوعه و کفریا در سوریه |
| تلفات | ۳ تا ۲۰ هزار نفر کشته (در طول جنگ) |
محاصره فُوعَه و کَفَرْیا به ماجرای محاصره دو شهرک (روستا) شیعه‌نشین در سوریه، در بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸م اشاره دارد. در پی این محاصره، ائتلافی از جبهه النصره و گروه‌های دیگر اسلامگرای مخالف دولت سوریه، در پی جنگ داخلی این کشور، این دو شهرک را با بیش از ۱۷۰۰۰ ساکن آن، محاصره کردند. محاصره‌شدگان که عموماً شیعه بودند، برای مدت سه سال در محاصره بودند و در برابر حملات شورشیان، مقاومت کردند.
در طول سه سال محاصره، بیش از ۳۰۰۰ نفر از نیروهای نظامی و غیرنظامی ساکن در منطقه کشته شدند و سرانجام در پی توافق بین دولت سوریه و شورشیان، در برابر آزادی ۱۵۰۰ نفر از اسیران شورشی در زندان‌های دولتی، اجازه خارج شدن اهالی محاصره‌شده از شهر داده شد. این آزادسازی در چند مرحله انجام گرفت. در یکی از آزادسازی‌ها و بر اثر حمله انتحاری، ۱۵۰ نفر از اهالی این دو شهرک کشته شدند.
اهمیت و جایگاه
محاصره فوعه و کفریا، به محاصره شهرک‌های شیعه‌نشین فوعه و کفریا در استان ادلب در سوریه گفته می‌شود که توسط نیروهای شورشی مخالف بشار اسد در جریان جنگ داخلی سوریه صورت گرفت. این شورش با حمله شورشیان به مرکز استان در مارس ۲۰۱۵م آغاز شد که منجر به تصرف ادلب شد. در ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۸م، نیروهای دولتی تحت محاصره با شورشیان تحت رهبری تحریر الشام — گروهی متشکل از چندین گروه سلفی در سوریه —برای تخلیه آنها و غیرنظامیان از این دو شهر به توافق رسیدند.[۱] مسئولان سوری نگران بودند تا شورشیان، دست به نسل‌کشی بزنند. این نگرانی‌ها با تهدیدهای روزافزون شورشیان شدت می‌گرفت.[۲] اهمیت تصرف این دو شهرک برای شورشیان، در چند مورد بود:[۳]
- تصرف این دو شهرک به منزله تصرف کامل ادلب بود.
- لزوم تصرف این شهرک برای یک‌دست کردن منطقه تحت سیطره شورشیان.
- انتقام‌گیری از مردمان فوعه و کفریا به خاطر پشتیبانی از حکومت مرکزی در سوریه
رویداد
در ۲۸ مارس ۲۰۱۵م، پس از چهار روز نبرد، شورشیان (ائتلافی از جبهه النصره، شاخه القاعده در سوریه و چند گروه اسلامگرای دیگر) شهر ادلب را تصرف کردند[۴] و موفق شدند شهرک کفریا و الفوعه را محاصره کنند که در نتیجه هزاران غیرنظامی در این دو شهرک گیر افتادند. با محاصره شهر، ۱۷۰۰۰ ساکن عموماً شیعه این دو شهرک، به محاصره گروه ائتلاف اسلامگرای ارتش فتح افتادند. ارتش فتح شام — گروهکی سلفی که از القاعده منشعب شده بود — توانستند محاصره کاملی را تحمیل کردند و تمام تدارکات بشردوستانه به شهرها را مسدود کنند.[۵]
شورشیان در دوران محاصره شهر، چندین بار با استفاده از تک‌تیراندازهای خود، اهالی شهر را مورد هدف قرار دادند و در پی این حملات، بیش از ۸۰ نفر که ۱۵ تن آنان کودک بودند، تا سال ۲۰۱۶م کشته یا زخمی شدند. استفاده از خودروهای بمبگذاری شده، تیراندازی و حمله با خمپاره از دیگر روش‌های شورشیان برای تحت فشار قرار دادن اهالی تحت محاصره بود.[۶]
در دوران طولانی محاصره این دو شهر، بارها بین نیروهای دولتی سوریه و شورشیان توافق بر سر آتش‌بس صورت گرفت که بارها توسط شورشیان نقض شد.[۷]
توافق بر سر آزادی
در سال ۲۰۱۶م مذاکراتی برای رهایی غیرنظامیان محاصره شده در این دو شهرک انجام شد. در پی این مذاکرات، در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۶م اولین اتوبوس‌ها برای انتقال ساکنین به این دو منطقه اعزام شدند و ۲۵۰۰ نفر از غیرنظامیان سوار بر اتوبوس‌ها شدند. در بین راه، شش اتوبوس توسط جبهه النصره به آتش کشیده شدند.[۸] دو روز بعد، ۱۰۰۰ نفر دیگر از این دو شهر خارج شدند.[۹]
در آوریل ۲۰۱۷م مذاکرات دیگری برای آزادی محاصره‌شدگان در این دو شهرک بین دولت سوریه و شورشیان تحریر الشام، آغاز شد. نتیجه این مذاکرات، آزادی تعداد کمی از محاصره‌شدگان بود. این انتقال به خاطر بمبگذاری در مسیر کاروان آزادشدگان که منجر به کشته شدن ۱۵۰ نفر از جمله ۷۲ کودک شد، متوقف شد.[۱۰]
در ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۸م و پس از توافق بین دولت سوریه با گروه شورشیان، اتوبوس‌ها برای انتقال ساکنان محاصره شده در این دو شهرک، به منطقه اعزام شد و پیش‌بینی می‌شد تا ۶۰۰۰ نفر از این محاصره رهایی یابند. در قبال این توافق، دولت سوریه متعهد شد تا ۱۵۰۰ زندانی از شورشیان و غیرنظامیان را آزاد سازد.[۱۱] این مبادله با خروج نزدیک به ۷۰۰۰ نفر از محاصره این شهر و آزادی ۱۵۰۰ نفر از زندان توسط دولت سوریه، [۱۲] در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۸م انجام شد.[۱۳]
تلفات
در طول تخلیه محاصره‌شدگان، ۱۵۰ غیرنظامی غیرمسلح، که برخی از آنها کودک بودند، قبل از اینکه بتوانند به مناطق امن تحت کنترل دولت برسند، از طریق بمبگذاری انتحاری کشته شدند. آمار دقیقی از کشتگان در محاصره ارائه نشده‌است، اما برخی منابع مجموع کشتگان این دو شهر در طول جنگ سوریه ۳۰۰۰ نفر تا ۲۰ هزار نفر عنوان کرده‌اند.[۱۴] آمار رسمی، تعداد تلفات در طول ۳ سال محاصره را ۱۹۲۳ نفر کشته و ۳۸۶۸ نفر زخمی عنوان کرده‌اند.[۱۵]
پیامدها
پس از تخلیه، غیرنظامیان زنده مانده از الفوعه و کفریا، بیشتر آنان در هیسیه در استان حمص و الباسط در استان لاذقیه اسکان داده شدند. تعداد کمتری از پناهندگان نیز به حلب، دمشق، نبل و الزهرا نقل‌مکان کردند.[۱۶]
تک‌نگاری
انتشارات شهید کاظمی، کتابی را با عنوان «در همسایگی گلوله‌ها» و به نویسندگی رضا کریمی به چاپ رساند. در این کتاب روایت مستندگونه‌ای از ماجرای محاصره دو شهر فوعه و کفریا ارائه شده است.[۱۷]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ "Buses arrive to evacuate two rebel-besieged Shia towns" aljazeera.
- ↑ "Punishing siege drags on for two Shiite villages in Syria" Los Angeles Times.
- ↑ «نگاهی به چرایی محاصره فوعه و کفریا»، خبرگزاری فارس.
- ↑ "Qaeda, allies seize Syria's Idlib city in blow to regime" yahoonews.
- ↑ "Punishing siege drags on for two Shiite villages in Syria" Los Angeles Times.
- ↑ "Punishing siege drags on for two Shiite villages in Syria" Los Angeles Times.
- ↑ "Ceasefire holds in northwest Syria after violation overnight, monitor says" reuters.
- ↑ "Aleppo battle: Rebels burn Syria evacuation buses" BBC.
- ↑ "Evacuees From Kefraya and Foua Arrive in Aleppo as Militants Depart" yahoonews.
- ↑ "Buses arrive to evacuate two rebel-besieged Shia towns" aljazeera.
- ↑ "Buses arrive to evacuate two rebel-besieged Shia towns" aljazeera.
- ↑ "Deal underway' for evacuation of two Shiite-majority Idlib towns: rebel source". Syria Direct.
- ↑ "Rebel siege of two Shiite-majority Idlib towns ends with total evacuation of residents, militiamen". Syria Direct.
- ↑ "Exile from Kafariya: Interview". aymennjawad.
- ↑ «کفریا-فوعه، از محاصره تا آزادی»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ "Exile from Kafariya: Interview". aymennjawad.
- ↑ «روایت محاصره فوعه و کفریا توسط جریان تکفیری منتشر شد»، خبرگزاری مهر.
منابع
- «روایت محاصره فوعه و کفریا توسط جریان تکفیری منتشر شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۴ دی ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
- «نگاهی به چرایی محاصره فوعه و کفریا»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۳۱ تیر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
- «کفریا-فوعه، از محاصره تا آزادی»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۸ تیر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
- "Qaeda, allies seize Syria's Idlib city in blow to regime" yahoonews, data: 28 March 2015، Visited in 16 July 2023.
- ."Buses arrive to evacuate two rebel-besieged Shia towns". aljazeera, data: 18 July 2018، Visited in 16 July 2023.
- "Punishing siege drags on for two Shiite villages in Syria" Los Angeles Times, data: 23 September 2016، Visited in 16 July 2023.
- "Ceasefire holds in northwest Syria after violation overnight, monitor says" reuters, data: 27 September 2015، Visited in 16 July 2023.
- "Aleppo battle: Rebels burn Syria evacuation buses" BBC, data: 19 December 2016، Visited in 16 July 2023.
- "Evacuees From Kefraya and Foua Arrive in Aleppo as Militants Depart" yahoonews, data: 21 December 2016، Visited in 16 July 2023.
- "Deal underway' for evacuation of two Shiite-majority Idlib towns: rebel source". Syria Direct, data: 17 July 2018، Visited in 16 July 2023.
- "Rebel siege of two Shiite-majority Idlib towns ends with total evacuation of residents, militiamen". Syria Direct, data: 19 July 2018، Visited in 16 July 2023.
- "Exile from Kafariya: Interview". aymennjawad, data: 10 September 2018، Visited in 16 July 2023.