نبل (شهر)
 موقعیت جغرافیایی شهر نبل در سوریه | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور | سوریه |
| استان | حلب |
| جمعیت کل | ۴۵۰۰۰ نفر |
| زبان | عربی |
| ادیان | اسلام |
| مذهب | شیعه |
| جمیعت شیعه | اکثریت شیعه |
| اطلاعات تاریخی | |
| قدمت | قبل از اسلام |
| پیشینه تشیع | حکومت حمدانیان |
| وقایع مهم | محاصره نبل و الزهرا |
| اماکن | |
| حوزه علمیه | مرکز اهل البیت (ع) |
نُبُّل شهری با اکثریت جمعیت شیعه در سوریه است. این شهر و الزهرا به مدت ۳ سال در محاصره و حملات تروریست‌های مسلح قرار داشت. نبل در شمال غربی شهر حلب و در فاصله ۲۰ کیلومتری آن واقع شده است. نبل در غرب جاده بین‌المللی منتهی به ترکیه قرار دارد. این شهر به خاطر داشتن مکان‌های متعدد باستانی دارای اهمیت تاریخی است.
نبل به همراه الزهرا که در همسایگی آن قرار دارد، از سال ۲۰۱۲ میلادی تحت محاصره شدید گروه‌های مسلح تروریستی قرار گرفت. این گروه‌ها با شلیک هزاران گلوله خمپاره به خانه‌های مردم، آنها را هدف قرار دادند و ده‌ها بار تلاش کردند تا این دو شهر را تصرف کنند. اما به دلیل مقاومت مردم و کمیته‌های مردمی، تمام این تلاش‌ها با شکست مواجه شد. این مقاومت، خسارات سنگینی از نظر نیروی انسانی و تجهیزات به گروهای تروریستی مسلح وارد کرد.
سرانجام در ۱۳ بهمن ۱۳۹۴ش نیروهای ارتش سوریه و متحدانش توانستند محاصره این شهر را رفع کنند.
موقعیت جغرافیایی و جمعیت
شهر نبل در شمال غربی حلب در شمال سوریه قرار دارد و از نظر اداری به منطقه اعزاز تعلق دارد و حدود ۲۰ کیلومتر با حلب فاصله دارد. نبل در غرب جاده بین‌المللی حلب-ترکیه قرار گرفته است. این جاده حلب را به اعزاز و عفرین که شهری کردنشین است متصل می‌کند.[۱] نبل در مجاورت شهر الزهرا است و بین آنها ۵ کیلومتر فاصله است.[۲]
نبل یکی از روستاهای منطقه جبل سمعان است که از نظر تاریخی شهرت دارد.[۳] این منطقه دارای ویرانه‌های متعددی از دوران روم، کلدان و آشور است و به آن "شهرهای فراموش‌شده باستانی" می‌گویند. نبل در میان مجموعه‌ای از شهرهای مهم باستانی و تاریخی قرار دارد که از شمال، غرب و جنوب این شهر امتداد می‌یابد.[۴]
جمعیت شهر نبل تقریباً ۴۵ هزار نفر است که اکثریت قریب به اتفاق آنها شیعه دوزده‌امامی هستند.[۵] بیشتر مردم این شهر به کشاورزی یا تجارت مشغول هستند. این منطقه به خاک حاصلخیز و کشت فراوان زیتون مشهور است.[۶]
گفته شده دو شهر کوچک نبل و الزهراء در ریف شمالی حلب و شمال غربی این استان واقع شده‌اند که ۷۰ هزار نفر در آن سکونت دارند که اکثریت آنها شیعه هستند.[۷]
پیشینه اسلام و تشیع
به طور کلی، حلب قبل از اسلام تحت حکومت رومیان بیزانس قرار داشت تا اینکه در سال ۱۵ هجری قمری، اسلام به آن وارد شد.[۸] در مورد شیعه شدن مردم حلب و مناطق اطراف آن، مورخان می‌گویند که مذهب شیعه از دوران حکومت حمدانیان در این مناطق رواج پیدا کرد.[۹] نویسنده کتاب «نهر الذهب» در تاریخ حلب ذکر می‌کند که اولین بار مذهب شیعه در اواخر دوران سيف الدوله (۳۰۳ تا ۳۵۶ق) توسط ابی ابراهیم محمد بن احمد حرانی حجازی، معروف به محمد الممدوح، که جد خاندان بنی‌الزهراء یا بنی زهره بود، در حلب ظاهر شد.[۱۰]
پس از سقوط حکومت حمدانیان و روی کار آمدن ایوبیان در حلب و سخت‌گیری‌هایی که علیه شیعیان در آن شهر صورت گرفت، شیعیان به تدریج شروع به مهاجرت به مناطق اطراف شهر کردند.[۱۱] از جمله روستاهایی که شیعیان در آن ساکن شدند، می‌توان به نبل، الزهرا (که به نام نغاولة نیز شناخته می‌شود) در حومه حلب و همچنین فوعه و کفریا در حومه ادلب اشاره کرد که به نبل و الزهراء نزدیک هستند.[۱۲]
تشیع در قرن بیست و یکم میلادی
شهر نبل دارای مراکز دینی، آموزشی و فرهنگی مهمی است. از جمله این مراکز می‌توان به مرکز و حوزه علمیه اهل‌بیت (ع) وابسته به جامعة المصطفی العالمیة اشاره کرد[۱۳] که علوم حوزوی را تدریس می‌کند و علاوه بر آن، فعالیت‌های فرهنگی و تربیتی دیگری نیز در آن انجام می‌شود.[۱۴] شیعیان این شهر به طور مداوم مراسم اهل‌بیت (ع) را برگزار می‌کنند و فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی مختلفی را انجام می‌دهند.[۱۵] در نبل، گروهی از روحانیونی هستند که از حوزه‌های علمیه نجف یا حوزه علمیه قم فارغ‌التحصیل شده‌اند.[۱۶] همچنین، شعبه‌ای از کانون‌های فرهنگی امام مهدی (عج) در این شهر وجود دارد که به فعالیت‌های فرهنگی کودکان و نوجوانان می‌پردازد.[۱۷]
محاصره نبل و الزهرا
در ۸ آوریل ۲۰۱۲م، گروه تندرویی به نام "جناح نور الشهداء" ۱۷ جوان از اهالی شهرهای نبل و الزهراء را ربود. برخی از اهالی این دو شهر در پاسخ، تعدادی از اعضای این گروه را دستگیر کردند تا با آنها مبادله کنند. پس از حدود دو ماه از این آدم‌ربایی، در ۱۷ مه، گروه‌های تندروی وابسته به القاعده و جبهه النصره، این دو شهر را محاصره کامل کردند و از ورود هرگونه کمک غذایی یا پزشکی به آنها جلوگیری کردند.[۱۸] در طول محاصره، مردم در شرایط بسیار سختی به دلیل کمبود مواد غذایی و ضروریات زندگی روزمره زندگی می‌کردند. نیروهای سوری تلاش کردند تا برخی از کمک‌ها را از طریق بالگرد به آنها برسانند، اما گروه‌های تندرو به آنها حمله کردند و تلاش کردند با بمباران و تیراندازی مداوم به مدت سه سال، این دو شهر را مجبور به تسلیم کنند.[۱۹] همچنین، چندین تلاش برای حمله به این دو شهر توسط گروه‌های تکفیری صورت گرفت که به دلیل مقاومت نیروهای مردمی شکست خورد.[۲۰] در نهایت، نیروهای دولت سوریه با همکاری سایر نیروهای متحد خود، از طریق عملیات‌های متعدد توانستند کنترل بسیاری از شهرها و روستاهای این منطقه را به دست بگیرند و با انجام عملیات غافلگیرانه‌ای در ۱۳ بهمن ماه ۱۳۹۴، محاصره این دو شهر را شکستند.[۲۱]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ آشنایی با دو شهر نبل و الزهراء در حلب سوریه پایگاه خبری مشرق نیوز.
- ↑ بلدة الزهراء شهرک الزهراء سایت استان حلب.
- ↑ البالي الحلبي، مجله تاريخ حلب، ج۱، ص۱۵۶.
- ↑ مدينة "نبل".. أيقونة الريف الشمالي، سوريا مدونة وطن.
- ↑ مدينة نبل؛ شهر نبل. سایت استان حلب.
- ↑ مناطق ريف حلب تحت الحصار منذ عامين بكاميرا RT، روسيا اليوم.
- ↑ آشنایی با دو شهر نبل و الزهراء در حلب سوریه پایگاه خبری مشرق نیوز.
- ↑ ابن الأثير، الكامل في التاريخ، ج۲، ص۳۲۵.
- ↑ محمد راغب، أعلام النبلاء بتاريخ حلب الشهباء، ج۵، ص۳۷۳.
- ↑ البالي الحلبي، نهر الذهب في تاريخ حلب، ج۱، ص۱۵۴.
- ↑ السبحاني، الشيخ جعفر، تذكرة الأعيان، ج۱، ص۱۵۶.
- ↑ البالي الحلبي، نهر الذهب في تاريخ حلب، ج۱، ص۱۵۶.
- ↑ رحلة إدارية وزيارة إلى سوريا؛ سفر اداری و زیارتی به سوریه سایت جامعة المصطفی العالمیة.
- ↑ المسابقة العلمية الثالثة؛ سومین مسابقات علمی سایت جامعة المصطفی العالمیة.
- ↑ المسابقة العلمية الثالثة؛ سومین مسابقات علمی سایت جامعة المصطفی العالمیة.
- ↑ المسابقة العلمية الثالثة؛ سومین مسابقات علمی سایت جامعة المصطفی العالمیة.
- ↑ التشيع والدولة الحمدانية، موقع الأبحاث العقائدية.
- ↑ تسلسل زمني-معركة حلب السورية، خبرگزاری روییترز؛ «شکست محاصرة نبل والزهرا بعداز1277 روز»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ إرهابيو حلب يقصفون بلدتي "نبل والزهراء" بصواريخ الغراد، وكالة تسنيم للأنباء؛ فك الحصار عن قريتي نبل والزهراء، وكالة مهر للأنباء.
- ↑ "جبهة النصرة" تفشل في اقتحام نبل والزهراء، روسيا اليوم.
- ↑ الجيش السوري واللجان يكسرون حصاراً ارهابياً ظالماً عن بلدتي "نبل" و"الزهراء" دام 4 سنوات، خبرگزاری تسنیم.
منابع
- آشنایی با دو شهر نبل و الزهراء در حلب سوریه پایگاه خبری مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۵ بهمن ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- ابن‌أثير، عزالدين أبوالحسن، الكامل في التاريخ، بیروت، دارالكتاب العربي، ۱۴۱۷ق/ ۱۹۹۷م.
- إرهابيو حلب يقصفون بلدتي "نبل والزهراء" بصواريخ الغراد، وكالة تسنيم للأنباء، تاريخ النشر: ۴\۱۲\۲۰۱۶م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- أهالي بلدتي "نبل والزهراء" المحاصرتان بريف حلب يحيون ذكرى عاشوراء رغم الحصار وتهديدات التكفيريين، وكالة تسنيم للأنباء، تاريخ النشر: ۲۳\۱۰\۲۰۱۵م، ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- البالي الحلبي، كامل، نهر الذهب في تاريخ حلب، حلب، دار القلم، ۱۴۱۹ق.
- بلدة الزهراء، موقع محافظة حلب، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- تسلسل زمني-معركة حلب السورية، وكالة رويترز للأنباء، تاريخ النشر: ۱۳\۱۲\۲۰۱۶م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- التشيع والدولة الحمدانية، موقع الأبحاث العقائدية، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- "جبهة النصرة" تفشل في اقتحام نبل والزهراء، روسيا اليوم، تاريخ النشر: ۹\۱\۲۰۱۵م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- الجيش السوري واللجان يكسرون حصاراً ارهابياً ظالماً عن بلدتي "نبل" و"الزهراء" دام ۴ سنوات، وكالة تسنيم للأنباء، تاريخ النشر: ۳\۲\۲۰۱۵م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- راغب، محمد، أعلام النبلاء بتاريخ حلب الشهباء، حلب، بی‌نا، ۱۳۴۲ق.
- رحلة إدارية وزيارة إلى سوريا، الموقع الرسمي لجامعة المصطفى العالمية، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- السبحاني، الشيخ جعفر، تذكرة الأعيان، قم، مؤسسة الإمام الصادق (عليه السلام)، بی‌تا.
- «شکست محاصرة نبل والزهرا بعداز۱۲۷۷ روز»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ بهمن ۱۳۹۴ش، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- عشاق الإمام الحسين (ع) في العالم الاسلامي يحيون ذكرى عاشوراء، موقع العهد الأخباري، تاريخ النشر: ۱۲\۱۰\۲۰۱۶م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- فك الحصار عن قريتي نبل والزهراء، وكالة مهر للأنباء، تاريخ النشر ۳\۳\۲۰۱۶م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- مناطق ريف حلب تحت الحصار منذ عامين، روسيا اليوم، تاريخ النشر: ۴\۱۱\۲۰۲۳م، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- مدينة نبل، موقع محافظة حلب، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- مدينة "نبل".. أيقونة الريف الشمالي، سوريا مدونة وطن، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- المسابقة العلمية الثالثة، الموقع الرسمي لجامعة المصطفى العالمية، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- نبذة عن الشيعة في سوريا، مركز الأبحاث العقائدية، تاريخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.