امام‌شناسی (کتاب)

از ویکی شیعه
امام‌شناسی
اطلاعات کتاب
نویسندهسید محمدحسین حسینی تهرانی
موضوعامامت
زبانفارسی
تعداد جلد۱۸ جلد
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلام
تاریخ نشر۱۴۲۲ق


امام‌شناسی کتابی نوشته سید محمدحسین حسینی تهرانی (وفات: ۱۴۱۶ق) در موضوع امامت و ولایت. این کتاب مجموعه‌ای ۱۸ جلدی است و بخشی از آن سخنرانی و درس‌های نویسنده است.

نویسنده

سید محمدحسین حسینی تهرانی (۱۴۱۶-۱۳۴۵ق) معروف به علامه تهرانی از شاگردان علامه طباطبایی و از عالمان شیعه در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری قمری است. وی در عرفان نزد سید هاشم حداد و شیخ عباس قوچانی شاگردی کرد.[۱]

معرفی اثر

این مجموعه ۱۸جلدی که با عنوان «امام شناسی» از دوره علوم و معارف اسلام، نام‌گذاری شده است.شامل مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت، نظیر ویژگی‌های امام، شرایط امامت مانند عصمت و مطالب خاص امامت و ولایت امیرالمومنین(ع) و ائمه اطهار(ع) است.[نیازمند منبع] همچنین به مباحثی مانند شرایط نبوت و لزوم عصمت انبیا و آثار و خواص پیامبران در این کتاب اشاره شده که نبوت عامه را شامل گشته پرداخته شده است. [نیازمند منبع] روح حاکم در این اثر دلیل‌های علمی، برگرفته از قرآن و روایات شیعه و سنی و پاسخ به اشکالات حلی و نقدی پیرامون ولایت و امامت است. [نیازمند منبع]

انگیزه تالیف

نویسنده اعتقاد دارد مهم‌ترین موضوع، امامت است که دارای آثار وبرکات فراوان است. همچنین اختلاف شیعه و سنّی به امامت برمی‌گردد؛ شیعه می‌گوید: امام باید معصوم باشد و از جانب خدا منصوب گردد، اهل سنت می‌گویند: عصمت از شرائط امام نیست و مردم می‌توانند برای خود امامی را اختیار کنند و از او پیروی نمایند. بقیه مسائلی که مورد اختلاف بین این دو گروه است همه تابع این مسأله بوده و از فروعات این اصل به شمار می‌رود، و بر اساس این اختلاف، فروعات اختلافی دیگر پیدا شده است، به طوری که اگر در این اصل اختلاف از بین رود،این دو فرقه دارای مشترکات فراوانی می‌شوند و اختلافات رنگ می‌بازد. لذا برای روشن شدن حقیقت امامت این اثر را ازخود به یادگار نهاده است.[نیازمند منبع]

در بخشی از مقدمه جلد اول آمده است: از آنجائی ‌که مسئله امامت و ولایت از مهم‌ترین مسائل حیاتی است، و با شناخت این واقعیت، تمام جهات استعدادیه انسان در مدارج و معارج کمال رشد و نموّ می‌کند، و با عدم شناخت و پیروی نکردن از این حقیقت استعدادها و قابلیت‌ها همه در مسیر انحراف قرار گرفته، و در لجن‌زار عفن مادیات و شهوات مضمحلّ و منعدم می‌شود، لذا خداوند تبارک و تعالی بر این حقیر منّت گذارد تا در روزهای ماه مبارک رمضان یک هزار و سیصد و نود و یک هجریه قمریه، با جمعی از اخلاّء روحانی و برادران ایمانی، بحث و گفتار در پیرامون مسئله امامت و ولایت قرار گیرد. و بنابراین شد که مبنای بحث آیات قرآن بوده، و برای اهمیت موضوع نسبت به برادران عامّه مسلک، از فنّ جدل استفاده نموده، از روایات و تواریخ عامّه نقل شود و نیز روایات خاصّه نیز اجمالا مورد استفاده قرار گیرد.[۲]

ساختار و محتوا

هر جلد این اثر شامل بحث‌های بسیاری از مطالب گوناگون است. عناوین کلی این مجموعه ۱۸جلدی عبارتست از:

لازم به ذکر است سه جلد آخر گویا اجازه چاپ دریافت نکرده و در بازار یافت نمی‌شود..[۴]

ترجمه و خلاصه

کتاب امام‌شناسی با عنوان «معرفة الامام» توسط سید محمدمسعود حسینی مرندی به زبان عربی برگردانده شده و دارالمحجه بیروت آن را چاپ نموده است. همچنین این اثر توسط محسن دریابیگی خلاصه شده و با همکاری معاونت پژوهشی وآموزشی سازمان تبلیغات اسلامی، توسط انتشارات سوره مهر به چاپ پنجم رسیده است. این کتاب از چهار فصل تشکیل شده که عبارتند از: شیعه و ویژگی‌های آن، مسئله عصمت در قرآن کریم، مقامات اهل بیت(ع) در قرآن کریم و فصل چهارم که مقامات اهل بیت(ع) در احادیث نبوی را در برمی‌گیرد.

پانویس

  1. زندگی‌نامه آیت‌الله حسینی طهرانی، سایت نور مجرد.
  2. تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱و۲.
  3. کتاب امام‌شناسی، پایگاه علوم و معارف اسلام.
  4. علامه تهرانی، سایت شخصیت‌نگار.

منابع

  • علامه طهرانی، سید محمدحسین، امام‌شناسی، مشهد، انتشارات علامه طباطبایی، ۱۴۲۱ق.
  • زندگی‌نامه آیت‌الله حسینی طهران، یسایت نور مجرد.
  • کتاب امام‌شناسی، پایگاه علوم و معارف اسلام.
  • علامه تهرانی، سایت شخصیت‌نگار.
  • تأسیس مؤسسه ترجمه و نشر علوم و معارف اسلام، سایت نور مجرد.
  • آثار حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.