Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۰۶
ویرایش
فتوحات مسلمانان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==آثار و پیامدهای فتوحات== | ==آثار و پیامدهای فتوحات== | ||
*به گفته مطهری در دوره خلفا و مخصوصاً در زمان عثمان بر اثر <mark>فتوحات</mark> پی درپی و غنائم بی‌حساب و نبودن برنامه خوب برای بهره برداری از آن ثروت‌های هنگفت و مخصوصاً برقراری اریستوکراسی و حکومت اشرافی و بلکه قبیله‌ای در زمان عثمان فساد اخلاق و دنیاپرستی و تنعم و تجمل در میان مسلمین راه یافت، عصبیت‌های قبیله‌ای از نو جان گرفت، تعصب عرب و عجم بر آن مزید گشت. در میان آن غوغای دنیاپرستی و غنیمت و آز و کامجویی و تعصب، تنها فریاد ملکوتی موعظه‌ای که بلند بود فریاد علی بود.<ref>مطهری، سیری در نهج‌البلاغه، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۵.</ref> | |||
*<mark>فتوحات</mark> بزرگی نصیب مسلمانان گشت. این <mark>فتوحات</mark> مال و ثروت فراوانی را به جهان اسلام سرازیر کرد، ثروتی که به جای اینکه به مصارف عموم برسد و عادلانه تقسیم شود غالباً در اختیار افراد و شخصیت‌ها قرار گرفت. مخصوصاً در زمان عثمان این جریان فوق‌العاده قوّت گرفت؛ افرادی که تا چند سال پیش فاقد هرگونه ثروت و سرمایه‌ای بودند دارای ثروت بی‌حساب شدند. اینجا بود که دنیا کار خود را کرد و اخلاق امت اسلام به انحطاط گرایید.<ref>مطهری، سیری در نهج‌البلاغه، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۰.</ref> | |||
* | |||
* | |||
*'''رشد علم [[کلام]] و اعتقادات:''' فتح سرزمین‌های تازه موجب اختلاط مسلمانان با غیر مسلمانان و صاحبان آئین‌ها و مذاهب دیگر گردید که در بین‌شان علما، احبار، اسقف‌ها و بِطْریق‌هایی(مجتهد و زاهد ترسایان) اهل بحث بودند که می‌خواستند درباره ادیان و مذاهب بحث کنند، در نتیجه بحث‌های کلامی اوج گرفت.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۲۷۶</ref> | *'''رشد علم [[کلام]] و اعتقادات:''' فتح سرزمین‌های تازه موجب اختلاط مسلمانان با غیر مسلمانان و صاحبان آئین‌ها و مذاهب دیگر گردید که در بین‌شان علما، احبار، اسقف‌ها و بِطْریق‌هایی(مجتهد و زاهد ترسایان) اهل بحث بودند که می‌خواستند درباره ادیان و مذاهب بحث کنند، در نتیجه بحث‌های کلامی اوج گرفت.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۲۷۶</ref> | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۹: | ||
[[محمدحسن رجبی دوانی|رجبی دوانی]] تاریخ‌پژوه شیعه گفته است امام علی(ع) با فتوحات مخالف بود و در زمان خودش این فتوحات را متوقف کرد، و به همین جهت هم گرفتار کمبود منابع مالی در حکومت خود شد.<ref>رجبی دوانی، [https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=46597 سیره امیرالمؤمنین برای بهبود معیشت مردم]، پایگاه اطلاع‌رسانی '''KHAMENEI.IR''' </ref> | [[محمدحسن رجبی دوانی|رجبی دوانی]] تاریخ‌پژوه شیعه گفته است امام علی(ع) با فتوحات مخالف بود و در زمان خودش این فتوحات را متوقف کرد، و به همین جهت هم گرفتار کمبود منابع مالی در حکومت خود شد.<ref>رجبی دوانی، [https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=46597 سیره امیرالمؤمنین برای بهبود معیشت مردم]، پایگاه اطلاع‌رسانی '''KHAMENEI.IR''' </ref> | ||
[[مرتضی مطهری]] می‌گوید مشخص نیست که اگر بعد از پیامبر(ص)، امام علی حاکمیت را به دست‌گرفته بود لشکرکشی و فتوحات انجام می‌شد یا نه؟<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۲۰.</ref> او همچنین از این نکته اظهار تأسف می‌کند که خلفای نخستین بیش از آنکه به فرهنگ اسلامی اهمیت بدهند به فتوحات اهمیت داده‌اند.<ref>مطهری، جاذبه و دافعه علی علیه‌السلام، ۱۳۹۰ش، ص۱۳۵.</ref> او تصریح می‌کند که فتوحات به تنهای تأثیری در گسترش فرهنگ اسلامی ندارد و باید به موازات آن، فرهنگ و ثقافت اسلامی هم توسعه پیدا کند.<ref>مطهری، سیری در سیره ائمه اطهار، ۱۳۹۰ش، ص۲۹.</ref> او ظهور [[خوارج]] را نتیجه همین فتوحات بدون فرهنگ‌سازی و آموزش کافی می‌داند.<ref>مطهری، سیری در سیره ائمه اطهار، ۱۳۹۰ش، ص۷۸.</ref> | [[مرتضی مطهری]] می‌گوید مشخص نیست که اگر بعد از پیامبر(ص)، امام علی حاکمیت را به دست‌گرفته بود لشکرکشی و فتوحات انجام می‌شد یا نه؟<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۲۰.</ref> او همچنین از این نکته اظهار تأسف می‌کند که خلفای نخستین بیش از آنکه به فرهنگ اسلامی اهمیت بدهند به فتوحات اهمیت داده‌اند.<ref>مطهری، جاذبه و دافعه علی علیه‌السلام، ۱۳۹۰ش، ص۱۳۵.</ref> او تصریح می‌کند که فتوحات به تنهای تأثیری در گسترش فرهنگ اسلامی ندارد و باید به موازات آن، فرهنگ و ثقافت اسلامی هم توسعه پیدا کند.<ref>مطهری، سیری در سیره ائمه اطهار، ۱۳۹۰ش، ص۲۹.</ref> او ظهور [[خوارج]] را نتیجه همین فتوحات بدون فرهنگ‌سازی و آموزش کافی می‌داند.<ref>مطهری، سیری در سیره ائمه اطهار، ۱۳۹۰ش، ص۷۸.</ref> از نظر او اما <mark>فتوحات</mark> اسلامی مولود یک نهضت اجتماعی و فکری عظیمی بود که افکار را تحت تأثیر خود میگرفت.<ref>مطهری، یادداشت‌ها، ۱۳۸۵ش، ج۶، ص۲۷۷.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||