فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل‌سنت

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه

فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل سنت، فتوای آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، درباره حرمت اهانت به نمادهای اهل‌سنت و همسران پیامبر اسلام(ص) است. این فتوا در واکنش به توهین یاسر الحبیب روحانی شیعه اهل کویت به عایشه همسر پیامبر(ص) و استفتای جمعی از علمای شیعه عربستان صادر شده است.

فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل‌سنت در رسانه‌های عربی بازتاب فراوانی داشت. همچنین برخی از شخصیت‌های دینی شیعه و سنی صدور آن را در راستای وحدت مسلمانان ارزیابی کردند.

زمینه‌ها

فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل‌سنت در پی توهین یاسر الحبیب، روحانی شیعه اهل کویت، به عایشه همسر پیامبر(ص) صورت گرفت. الحبیب چندین‌بار علیه عایشه و عمر بن خطاب که جایگاه ویژه‌ای نزد اهل‌سنت دارند، سخن گفته بود.[۱]

او در ۱۳۸۹ش مجلس جشنی به‌مناسبت سالگرد درگذشت عایشه همسر پیامبر اسلام(ص) در لندن برگزار کرد و سخنان توهین‌آمیزی برضد او مطرح نمود.[۲] این جشن از شبکه ماهواره‌ایِ یاسر الحبیب با نام فدک پخش شد.[۳] در سالگرد منتسب به مرگ خلیفه دوم نیز مراسم جشنی برگزار کرد. این برنامه هم از شبکه ماهواره‌ای او پخش شد.[۴]

انتشار سخنان الحبیب خشم و اعتراض اهل سنت را برانگیخت و موجب واکنش‌هایی در جهان اسلام به‌ویژه کشورهای سنی‌نشین شد و مشکلات زیادی برای شیعیان کویت و عربستان ایجاد کرد.[۵] عبدالعزیز آل‏‌الشیخ، مُفتی سعودی در واکنش به سخنان الحبیب، مدعی شد انتشار مذهب تشیّع در کشورهای عربی و اسلامی متوقّف شده و سخنان الحبیب، عنایتی از سوی خدا بوده تا باطن واقعی ‏شیعیان روشن شود.[۶]

پس ازاین اتفاقات، علمای شیعه عربستان در استفتایی از آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران خواستار اعلام نظر فقهی وی درباره «اهانت صریح به عایشه و استفاده از کلمات تحقیرآمیز و توهین نسبت به او» شدند.[۷]

متن فتوا

«اهانت به نمادهای برادران اهل سنت، از جمله اتهام‌زنی به همسر پیامبر اسلام، عایشه حرام است. این موضوع شامل زنان همه پیامبران و به‌ویژه سیدالانبیاء پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) می‌شود.»

تاریخ بایگانی، روزنامه رسالت، ۱۱ مهر ۱۳۸۹ش، ص۳.

آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ به استفتای علمای شیعه منطقه احساء عربستان درباره اهانت به عایشه همسر پیامبر، در ۸ مهر ۱۳۸۹ش فتوا داد: «اهانت به نمادهای برادران اهل سنت، از جمله اتهام‌زنی به همسر پیامبر اسلام(ع)، عایشه حرام است. این موضوع شامل زنان همه پیامبران و به‌ویژه سیدالانبیاء پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) می‌شود.»[۸]

بازتاب‌ها و واکنش‌ها

فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل سنت با بازتاب‌ها و واکنش‌هایی در رسانه‌ها و کشورهای عربی همراه شد. برای نمونه، روزنامه‌های «الانباء» و «الرأی العام» چاپ کویت، وبگاه «محیط»، روزنامه‌های «السفیر» و «الانتقاد» لبنان، روزنامه‌های «الوطن» و «عکاظ» عربستان، روزنامه «الحیات» چاپ لندن، روزنامه «الشروق» مصر و وبگاه رادیو تلویزیون این کشور و برخی شبکه‌های ماهواره‌ای عربی آن را گزارش کردند.[۹]

شبکه الجزیره در برنامه «ماوراءَالخبر» با حضور کارشناسانی، این فتوا و نقش آن در وحدت و نزدیکی میان پیروان مذاهب مختلف اسلامی را بررسی کرد.[۱۰]

شخصیت‌های مختلف در کشورهای عربی نیز به فتوای حرمت اهانت به مقدسات اهل سنت واکنش نشان دادند. از جمله احمد الطیب، شیخِ دانشگاه الاَزهر، در بیانیه‌ای اعلام کرد این فتوا در زمان مناسب، برای جلوگیری از شکاف و بستن درهای فتنه صادر شده و بیان‌کننده علاقه و اشتیاق به وحدت مسلمانان است.[۱۱] شخصیت‌های مذهبی لبنان هم ضمن حمایت از این فتوا، آن را خنثی‌کننده توطئه‌های دشمنان قلمداد کردند.[۱۲] سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، این فتوا را سبب بسته‌شدن راه بر کسانی دانست که قصد برهم زدن وحدت امت اسلامی دارند.[۱۳] چهارمین کنفرانس تقریب در مرکز اسلامی لندن نیز در بیانیه پایانی خود از فتوای آیت‌الله خامنه‌ای حمایت کرد.[۱۴]

برخی نمایندگان اهل سنت در مجلس شورای اسلامی ایران نیز در بیانیه‌ای، این فتوا را مایه مباهات و دلگرمی اهل سنت کشور دانستند.[۱۵] علمای اهل‌سنت استان گلستان هم با صدور بیانیه‌های جداگانه‌ای، صدور فتوای آیت‌الله خامنه‌ای را منطبق با تفکر و عملکرد ایشان اعلام کردند که اجازه فتنه‌گری را از دشمنان سلب می‌کند.[۱۶]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. یاسر الحبیب؛ آخوند لندن‌نشین/ دیروز در شبکه «فدک»، امروز در «صوت العترة»‌، خبرگزاری تسنیم.
  2. «روایت‌های جعلی شبکه‌های سلام، فدک و اهل‌بیت از شیعه»، مشرق نیوز.
  3. «روایت‌های جعلی شبکه‌های سلام، فدک و اهل‌بیت از شیعه»، مشرق نیوز.
  4. یاسر الحبیب؛ آخوند لندن‌نشین/ دیروز در شبکه «فدک»، امروز در «صوت العترة»‌، خبرگزاری تسنیم.
  5. «فتوایی که فتنه تفرقه بین مسلمین را خنثی کرد»، خبرگزاری فارس.
  6. «روایت‌های جعلی شبکه‌های سلام، فدک و اهل‌بیت از شیعه»، مشرق نیوز.
  7. «استقبال گسترده از فتوای مقام معظم رهبری درباره همسران پیامبر(ص)»، خبرآنلاین؛ «استقبال جهان اسلام از استفتای جدید آیت‌الله خامنه‌ای»، روزنامه رسالت، ۱۱ مهر ۱۳۸۹ش، ص۳.
  8. «استقبال جهان اسلام از استفتای جدید آیت‌الله خامنه‌ای»، روزنامه رسالت، ۱۱ مهر ۱۳۸۹ش، ص۳.
  9. «وحدت اسلامی در دیدگاه رهبر انقلاب و تاثیرات جهانی آن»، سایت مشرق.
  10. «وحدت اسلامی در دیدگاه رهبر انقلاب و تاثیرات جهانی آن»، سایت مشرق.
  11. «استقبال شیخ الازهر از فتوای رهبر انقلاب»، سایت خبرآنلاین.
  12. «گروه‌های مذهبی لبنان از فتوای مهم رهبر انقلاب حمایت کردند»، خبرگزاری مهر.
  13. «تاکید سید حسن نصرالله بر ضرورت حفظ وحدت مسلمانان»، ایسنا.
  14. «حمایت از فتوای رهبری درباره حرام بودن توهین به اهل سنت در کنفرانس تقریب لندن»، خبرآنلاین.
  15. «تقدیر نماینده خاش از فتوای رهبری درباره حرمت نمادهای اهل سنت»، سایت خبرآنلاین.
  16. «علمای اهل سنت استان گلستان: شیعه و سنی هر نوع توطئه دشمنان اسلام را خنثی می‌کنند مقام معظم رهبری منادی وحدت جهان اسلام است»، خبرگزاری ایسنا.

منابع