محمدباقر فقیه‌ایمانی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| لقب | آیت‌الله |
| تاریخ تولد | حدود ۱۲۹۰ق |
| تاریخ وفات | ۱۳۷۰ق |
| محل دفن | تکیه کازرونی، تخت فولاد اصفهان |
| شهر وفات | اصفهان |
| خویشاوندان سرشناس | مهدی فقیه‌ایمانی |
| اطلاعات علمی | |
| تألیفات | آثار متعددی درباره امام زمان(ع) |
محمدباقر فقیه‌ایمانی (حدود ۱۲۹۰- ۱۳۷۰ق) از فقیهان شیعه اصفهان در قرن چهاردهم قمری بود. وی در اصفهان نزد بزرگانی همچون آقا منیر بروجردی و ملا عبدالکریم گزی درس خواند. اکثر کتاب‌های متعدد او که به نظم و نثر است مرتبط با مبحث مهدویت است. مدفن او در تکیه کازرونی تخت فولاد اصفهان است. مهدی فقیه‌ایمانی فرزند او است.
زندگی‌نامه
محمدباقر فقیه‌ایمانی در حدود سال ۱۲۹۰ق در اصفهان دیده به جهان گشود. پدرش شیخ حسینعلی شریف از روحانیان تهران بود که با توجه به مرکزیت علمی اصفهان در آن دوران به اصفهان آمد. محمدباقر خواهرزادۀ دانشمند منجم، میرزا عبدالغفار نجم الدوله درگذشته۱۳۲۶ق بود.[۱]
تحصیل در حوزه علمیه اصفهان
فقیه‌ایمانی در نوجوانی و جوانی به آموختن رشته عربی و منطق و ادبیات پرداخت. از جمله اساتید ادبی او سید محمود کلیشادی معروف به سید مغنی‌گو بود.[۲] شرح لمعه و قوانین را از محضر آخوند کاشی (درگذشته ۱۳۳۳ق)[۳] فرا گرفت. از جمله اساتید وی در فقه و اصول آیت‌الله بروجردی بود که آن زمان در اصفهان تدریس می‌کرد. وی فرائد و مکاسب را نزد آخوند ملا عبدالکریم گزی فرا گرفت. و مراحل عالیه فقه و اصول و نیز علم رجال را نزد حاج آقا منیرالدین بروجردی(۱۲۶۹-۱۳۴۲ق) گذراند.[۴] که از چهره‌های مبرز علمی زمان خود و پدر عیالش بود بهره برد. همچنین از دروس فقه، اصول و کلام شیخ عبدالحسین محلاتی (درگذشته ۱۳۲۳ق) صاحب مغتنم الدرر بهره برد، تا این که به مقام اجتهاد رسید و به تألیف و تدریس پرداخت.
محمدباقر فقیه‌ایمانی در حدود هشتاد سالگی و در شب جمعه ۲۰ ذی‌القعده سال ۱۳۷۰ق درگذشت[۵] و در اتاق شرقی تکیه کازرونی تخت فولاد به خاک سپرده شد.
علاقه شدید به امام زمان(عج)
گفته‌اند او علاقه خاصی به اهل‌بیت(ع) به خصوص امام زمان(عج) داشت. در منابر و مجالس و هر فرصتی در طول سال مردم را به آن امام توجه می‌داد. مثلا روزهای جمعه با حال گریه و شور و اشتیاق چند مرتبه دعای ندبه را در طول روز قرائت می‌کرد. عنایت و اهتمام فراوانی به ذکر فضایل و مناقب حضرت مهدی(عج) داشت چنان که تمام منبرهای او در ایام مختلف سال چه در مسجد محل اقامه نماز جماعتش یا مکانهای دیگر و یا مجالسی که در تمام روزهای سال قبل از ظهر در منزل شخصی خود منعقد می‌نمود به وعظ و ارشاد می‌پرداخت و منحصر به امام زمان(عج) بود.[۶]
آثار علمی
آثار قلمی و تالیفات آیت الله حاج شیخ محمد باقر فقیه ایمانی بیش از هشتاد مورد است که تنها چند جلد آنها به کوشش فرزندش مهدی فقیه ایمانی منتشر شده است. بیشترین تحقیقات و کتاب‌های او درباره امام مهدی(عج) است. عناوین برخی آثار او عبارتند از:
- الآیات الباهرة فی فضائل العترة الطاهره
- انوار قدسیه در شرح حکمت الهی
- بهجه الامامه در عظمت شب و روز جمعه و آداب و وظائف آن
- بهجه الجنان، فیما یتعلق بشرح ارکان الایمان منظومه عربیه
- بهجه المرضیه، فیما ثبت للفقهاء الصالحین من الولایه و حدودها
- تفسیر«ثم لتسئلن یومئد عن النعیم»
- تفسیر «قد افلح المومنون...»
- الحجه الغراء فی حدود المعرفه الواجبه لفاطمه الزهراء سلام الله علیها
- حدائق الایمان فی امر النیابه عن الائمه فی الاعمال
- الخصال الحسینیه، او المرقاه المکارم الحسینیه (شرح حدیث «حسین منی و انا من حسین»)
- الدره الفاخره فی بیان شؤون العتره الطاهره
- دیوان اشعار(مطبوع)
- الذروه العلیا فی حقیقه الرویا، فارسی مبسوط
- رساله حول تعزیه الامام حسین بن علی(ع)
- رساله حول زیاره عاشورا و البحث عن سنده و معناه
- رساله فی احکام الصور و التماثیل
- رساله فی بیان حکم جنب المعذور من الغسل و وظیفه استمرار العذر
- رساله فی تحقیق موضوع الاستثناء
- رساله فی شرح حال ابی الفضل العباس بن الامام امیرالمؤمنین(ع)
- رساله فی زینب بنت امیرالمؤمنین(س)
- رساله فی شرح حدیث العقل و الجهل
- رساله فی الاجماع
- رساله من سبق الی مکان فهو اولی به
- رساله فی النیه و ان الاخلاص فیها شرط فی صحه العباده و قبولها
- رساله فی المعاصی الکبیره و الصغیره
- رساله فی معنی الحکم و المتشابه
- ماء الحیوان فی تجوید القرآن
- السراج المنیر فی اهمیة عید الغدیر و فضائله و آدابه
- روح الایمان فی محبه الرحمن
- شرح حدیث «الصوم لی و انا اجزی به»
- شرح نهج البلاغه فی شرح جمل من کلمات الامام فی التوحید و المعرفه
- علم الهدی و معلم التقی فی شرح حقوق سید الشهداء(ع)
- العوائد الالهیة فی الفوائد الرجالیة
- العوائد العلیة فی الخصائص المختصة بجملة من الائمه الطاهرین(ع)
- فتح الباب فی التحقیق عن مسألة الاستصحاب
- قطع الوتین فی اللعن علی اعداء الدین
- کشف الحقایق فی شرح اخذ المیثاق عن الخلائق
- المجالس الحسینیة فی ثوره الامام حسین بن علی(ع)
- مجالس الموحدین فی فضائل شهر رمضان
- مرآة الانام فی التحقیق عن علم الامام(ع)
- مرآة النورین فی شرح «خصائص الحسین للشیخ جعفر التستری»
- مصباح الضیاء فی تفسیر اسماء الحسنی
- المصباح المنیر فی تفسیر آیة التطهیر
- مفتاح الامة فی بیان حجیة الاجماع من طریق السنة
- نزهة الالباب فی وجوب الحجاب
- نور البدر فی معرفه لیلة القدر
- نور البیان فی التفصیل بین العترة و القرآن (او المفاضله بین الثقلین)
- النور المبین فی شرح خطبة امیرالمومنین المعروفة بخطبة المتقین و خطبة همام
- وسیله الفلاح فی بیان آداب النکاح
- وفاء المیثاق من المحب المشتاق.[۷]
پانویس
- ↑ گفتگوی محمدحسین ریاحی با مهدی فقیه‌ایمانی در دوم دی ماه ۱۳۸۴ش و نیز ر.ک تهرانی، نقباء البشر، ج۳، ص۱۱۴۳، معلم حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ج۵، ص۱۵۹۹.
- ↑ ریاحی، روضه رضوان، ص۳۴۲.
- ↑ تهرانی، نقباء البشر، ج۵، ص۱۴۶.
- ↑ امین عاملی، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۴۲.
- ↑ منزوی، فهرس اعلام الذریعه، ج۱، ص۲۸۰. که سال وفات وی ۱۳۷۱ق آمده است. ریاحی، روضه رضوان و نیز روی سنگ قبرش سال ۱۳۷۰ق ذکر شده است.
- ↑ فقیه‌ایمانی، فوز اکبر، ص۷و۸.
- ↑ روضه رضوان، ۲۴۹ تا ۲۵۴ و مقدمه مطلع الانوار، ص۹ تا ۱۴.
منابع
- امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف، ۱۳۸۰ق.
- تهرانی، آقابزرگ، نقباء البشر، مشهد، دار المرتضی، چ۲، ۱۴۰۴ق.
- ریاحی، محمدحسین، روضه رضوان، اصفهان، کانون پژوهش، چ۲، ۱۳۸۶ش.
- فقیه‌ایمانی، محمدباقر، فوز اکبر بولایة حجة الله المنتظر، در توسلات به امام منتظر (عج)، اصفهان، عطر عترت، ۱۳۸۲ش.
- فقیه‌ایمانی، محمدباقر، مطلع الانوار فی ذکر الامام الغائب عن الابصار، بیجا، فاطمیه نور، ۱۴۱۲ق.
- مؤلفین مهدوی، مجله موعود، فروردین ۱۳۸۵، شماره ۶۲.
- معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، بیجا، کمال، ۱۳۳۷ش.
- منزوی، علینقی، و دیگران، فهرس اعلام الذریعه، ج۱، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش.