بولس سلامه

از ویکی شیعه
بولس سلامه
اطلاعات کلی
نامبولس
نام کاملبولس سلامه
مذهبمسیحی
زادروز۱۹۰۲م
زادگاهروستای بتدین اللقش در جنوب لبنان
وفات۱۹۷۹م
اطلاعات علمی
تحصیلاترشته حقوق
آثارعیدالغدیر • علی و الحسین • فلسطین و اخواتها • عید الریاض • حدیث العشیه • تحت‌السندیانه • مذکرات جریح • الصراع فی الوجود • خبز و ملح • فی ذلک الزمان
اطلاعات دیگر
مهارتشاعری و نویسندگی
پیشهقضاوت


بولُس سَلامه (۱۹۰۲-۱۹۷۹م) شاعر و نویسنده مسیحی لبنانی بود که در آثار خود به معرفی امام علی(ع) و امام حسین(ع) پرداخته است. مهم‌ترین اثر او عید الغدیر، مجموعه‌ای از قصیده‌های حماسی است که فضایل امام علی و مصائب واقعه کربلا را روایت می‌کند. آثار دیگر او شامل علی و الحسین و فلسطین و اخواتها است.

بولس سلامه به اهل‌بیت پیامبر اسلام ارادت ویژه‌ای داشت و در اشعارش امام علی(ع) را الگویی از عدالت و امام حسین(ع) را نماد شجاعت و ایستادگی در برابر ظلم معرفی کرد.

اردات بولس به اهل‌بیت پیامبر

بولس سلامه شاعر مسیحی اهل لبنان بود که او را شیفته قرآن، پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) او دانسته‌اند.[۱] به نقل فرزندش رشاد، طی هجده‌سالی که در بستر بیماری قرار داشت، کتاب‌های مذهبی مسلمانان، به‌ویژه قرآن، حدیث و تفسیر را مطالعه می‌کرد[۲] و صدها بار نهج البلاغه را خوانده بود.[۳]

بولس با تمجید از دلاوری، عدالت‌محوری و اخلاق امام علی(ع) اظهار می‌دارد که وی اخلاقی پیامبرگونه داشته است.[۴] او همچنین از تقوا و فروتنی به‌عنوان ویژگی خاص امام علی(ع) سخن گفته و او را مقتدای زاهدان، سخنوران و متفکران معرفی کرده است.[۵]

بولس امام علی را الگوی خود قرار داده بود[۶] و از خانواده‌اش می‌خواست که اهل‌بیت پیامبر را الگوی خود قرار دهند.[۷] او گفته است، اگر شیعه بودن به معنای عشق‌ورزیدن به علی(ع) و خاندانش و ایستادن در مقابل ظلم و غمناک‌شدن به خاطر مصائب امام حسین(ع) و فرزندانش در طول تاریخ است، من نیز شیعه هستم.[۸]

بولس سلامه، همچون دیگر مستشرقان، دشمنی بین بنی‌هاشم و بنی‌امیه را به درگیری قبیلگی تقلیل نداده، بلکه اهداف والای این نزاع‌ها، خصوصا واقعه کربلا را گوشزد کرده است.[۹]

تألیفات

تصویر روی جلد کتاب عیدالغدیر

بولس سلامه، حیات ادبی خود را با شعر آغاز کرد و در این زمینه به نوع ادبی جدیدی به نام حماسه روی آورد؛ اما در سال‌های بعد، آثار خود را به نثر نگاشت.[۱۰] وی ۱۶ کتاب به زبان شعر و نثر از خود به یادگار گذاشته است.[۱۱]

قصیده عیدالغدیر

تصویر روی جلد کتاب علی و الحسین

عیدالغدیر، مجموعه قصیده‌ای حماسی است که نزدیک به پنجاه قصیده دارد و به روایت تاریخ پیش از تولد پیامبر(ص) تا وقوع واقعه کربلا و اسارت خاندان پیامبر می‌پردازد.[۱۲] به گفته بولس، این مجموعه به پیشنهاد سیدعبدالحسین شرف‌الدین تألیف گردید[۱۳] و مهمترین بخش آن درباره عید غدیر است.[۱۴] عیدالغدیر متشکل از ۴۷ قصیده و ۳۴۲۵ بیت است.[۱۵] هدف از این قصیده، معرفی امام علی(ع) به عنوان الگو در زمینه قهرمانی و علم و اصلاح و معرفی امام حسین(ع) به عنوان الگو در زمینه شجاعت در مقابله با ظالمان، بیان شده است.[۱۶]

عید الغدیر در سال ۱۹۴۸م منتشر گردید.[۱۷] به گفته برخی محققان، موضوع جذاب، اشعار زیبا و مقدمه شیوای این کتاب، خوانندگان مسلمان و غیرمسلمان را به خود جذب کرده است.[۱۸] زبان نو و استفاده از عبارات تازه و خودداری از تقلید در استدلال‌ها و احتجاج‌ها، از ویژگی‌های این مجموعه به شمار رفته است.[۱۹] همچنین این قصیده به عنوان بهترین شعر حماسی در ادبیات جدید زبان عربی به شمار رفته است.[۲۰]

قصیده علی و الحسین

قصیده علی و الحسین، در مدح امام علی(ع) و مصائب امام حسین(ع) و اهل‌‌بیت است.[۲۱] بولس علت تألیف این اثر را پاسخ به دعوت درونی خود که ناشی از محبت و اردات وی به امام علی(ع) و امام حسین(ع) عنوان کرده است.[۲۲] این کتاب در سال ۱۹۴۶م منتشر شده و گفته شده سرودن این قصیده، زمینه تألیف کتاب عید غدیر را فراهم ساخت.[۲۳]

آثار دیگر

فلسطن و اخواتها (۱۹۴۷م) و عید الریاض (۱۹۵۵م) به نظم[۲۴] و الصِراعُ فی الوجود، خبز و مِلح،[۲۵] مع المسیح و فی ذلک الزمان[۲۶] به نثر، از دیگر آثار وی به شمار رفته است. همچنین کتاب عید الریاض او با بیش از هفت هزار بیت در توصیف جنگ‌آوری‌های عبدالعزیز آل‌سعود، مؤسس حکومت آل‌سعود تألیف شده است.[۲۷]

زندگی‌نامه

بولس سلامه در سال ۱۹۰۲م در روستای بِتِدین اللُ‏قش در جنوب لبنان به دنیا آمد.[۲۸] او شاعر، قاضی و روزنامه‌نگار بوده است.[۲۹] بولس در سال ۱۹۱۹م و پیش از رسیدن به ۱۸ سالگی، جهت رفع منازعات بین مردم، به عنوان شیخ صُلح انتخاب گردید.[۳۰] در سال ۱۹۳۶م دچار بیماری سختی گردید و مورد عمل‌های متعددی قرار گرفت.[۳۱] ابتلاهای وی به قدری زیاد بود که خود را ایوب قرن نامید.[۳۲] وی در نتیجه بیماری طولانی‌مدت، در سال ۱۹۷۹م از دنیا رفت.[۳۳]

مراسم بزرگداشت

رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۴ش مراسم یادبودی در بیروت جهت تجلیل از بولس سلامه برگزار کرد.[۳۴] این مراسم به مناسبت بیست و پنجمین سال درگذشت این شاعر مسیحی برگزار گردید.[۳۵] طبق گزارش‌ها، مراسم تکریم متعددی نیز در زمان حیات بولس برای وی در لبنان برگزار گردیده است.[۳۶]

تک‌نگاری

  • بولس سلامه شاعرُ الغدیر و کربلاء فی الزَمَن الاَخیر، نوشته کمال السید، که توسط دارالغدیر در بیروت به چاپ رسیده است.[۳۷]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۵.
  2. بولس سلامه، «مقدمه»، در مآثر الامام علی بن ابی‌طالب و الامام الحسین فی وجدان بولس سلامه و شعره، ص۶.
  3. بولس سلامه، «مقدمه»، در مآثر الامام علی بن ابی‌طالب و الامام الحسین فی وجدان بولس سلامه و شعره، ص۶.
  4. گنجی، «پولس سلامه: بگذار بگویند شیعه‌ام!»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  5. گنجی، «پولس سلامه: بگذار بگویند شیعه‌ام!»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  6. بولس سلامه، «مقدمه»، در مآثر الامام علی بن ابی‌طالب و الامام الحسین فی وجدان بولس سلامه و شعره، ص۶.
  7. بولس سلامه، «مقدمه»، در مآثر الامام علی بن ابی‌طالب و الامام الحسین فی وجدان بولس سلامه و شعره، ص۷.
  8. حرز، الامام علی(ع) فی عیون الشاعر بولس سلامه، ۱۴۲۶ق، ص۱۲.
  9. «بولس سلامه و سروده‌های حسینی‌اش»، وبگاه مطالعات بین‌الملل جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی.
  10. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۵.
  11. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۵.
  12. سلامه، عیدالغدیر، ۱۹۹۹م، ص۷.
  13. سلامه، عیدالغدیر، ۱۹۹۹م، ص۷.
  14. گنجی، «پولس سلامه: بگذار بگویند شیعه‌ام!»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  15. پیرانی شال و روستایی، «رثاء الامام الحسین(ع) فی ملحمة عیدالغدیر»، ص۲۵
  16. سلامه، عیدالغدیر، ۱۹۹۹م، ص۷.
  17. منتظمی، حماسه غدیر در شعر پولس سلامه، ۱۳۹ش، ص۶۸.
  18. گنجی، «پولس سلامه: بگذار بگویند شیعه‌ام!»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  19. «بولس سلامه و سروده‌های حسینی‌اش»، وبگاه مطالعات بین‌الملل جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی.
  20. پیرانی شال و روستایی، «رثاء الامام الحسین(ع) فی ملحمة عیدالغدیر»، ص۲۵؛ قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۹.
  21. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۵.
  22. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۶.
  23. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۶.
  24. مصطفوی‌نیا و دیگران، «بررسی تطبیقی غدیریه بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی»، ص۱۰۴.
  25. مصطفوی‌نیا و دیگران، «بررسی تطبیقی غدیریه بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی»، ص۱۰۴.
  26. مصطفوی‌نیا و دیگران، «بررسی تطبیقی غدیریه بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی»، ص۱۰۵.
  27. منتظمی، حماسه غدیر در شعر پولس سلامه، ۱۳۹ش، ص۶۹.
  28. السید، بولس سلامه شاعر الغدیر و کربلاء، ۱۴۲۵ق، ص۱۳.
  29. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۲.
  30. السید، بولس سلامه شاعر الغدیر و کربلاء، ۱۴۲۵ق، ص۱۴.
  31. السید، بولس سلامه شاعر الغدیر و کربلاء، ۱۴۲۵ق، ص۱۴.
  32. مصطفوی‌نیا و دیگران، «بررسی تطبیقی غدیریه بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی»، ص۱۰۳.
  33. قهرمانی و محمدزاده، «بازتاب حماسه و جریان غدیر در شعر شاعر مسیحی عرب پولس سلامه»، ص۱۳.
  34. «تکریم بولس سلامه»، ص۳۴۵.
  35. «تکریم بولس سلامه»، ص۳۴۵.
  36. منتظمی، حماسه غدیر در شعر پولس سلامه، ۱۳۹ش، ص۴۲.
  37. «بولس سلامه شاعر الغدیر و کربلاء»، وبگاه کتابخانه نرجس.

منابع