پرش به محتوا

ابراهیم زکزاکی: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
جز «ابراهیم زکزاکی» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| وب‌گاه رسمی =
| وب‌گاه رسمی =
}}
}}
'''ابراهیم زَکزاکی''' (زاده [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|۱۳۳۲ش]])، روحانی [[شیعه]] و رهبر [[شیعه|شیعیان]] [[نیجریه]]. زکزاکی با تأثیر از [[انقلاب اسلامی ایران]] و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، [[شیعه]] شد و با تأسیس [[جنبش اسلامی نیجریه]]، سیصد مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد. او همچنین مؤسسات خیریه‌ای برای ارائه خدمات مالی درمانی و آموزشی به شیعیان راه‌اندازی کرده است.
'''ابراهیم زَکزاکی''' (زاده [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|۱۳۳۲ش]])، روحانی [[شیعه]] و رهبر شیعیان [[نیجریه]]. زکزاکی با تأثیر از [[انقلاب اسلامی ایران]] و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، شیعه شد و با تأسیس [[جنبش اسلامی نیجریه]]، سیصد مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد. او همچنین مؤسسات خیریه‌ای برای ارائه خدمات مالی درمانی و آموزشی به شیعیان راه‌اندازی کرده است.


چنان‌که زکزاکی گفته، وی هم‌زمان با [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در [[ایران]] ([[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]])، تبلیغ دینی در نیجریه را با جذب ده‌ها نفر آغاز کرد و تعداد پیروان [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت (ع)]] در [[نیجریه]]، در دهه [[سال ۱۳۹۰ هجری شمسی|۱۳۹۰ شمسی]]، با تلاش‌های وی به میلیون‌ها تَن رسیده است.
چنان‌که زکزاکی گفته، وی هم‌زمان با انقلاب اسلامی در [[ایران]] ([[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]])، تبلیغ دینی در نیجریه را با جذب ده‌ها نفر آغاز کرد و تعداد پیروان [[اهل‌بیت(ع)]] در نیجریه، در دهه [[سال ۱۳۹۰ هجری شمسی|۱۳۹۰ش]]، با تلاش‌های وی به میلیون‌ها تَن رسیده است.


سه فرزند زکزاکی، در حمله نیروهای نظامی نیجریه به [[روز جهانی قدس|راهپیمایی روز قدس]] ۱۳۹۳ش، کشته شدند. همچنین زکزاکی، در جریان حمله نیروهای ارتش نیجریه به [[حسینیه بقیة الله (زاریا)|حسینیه بقیة الله]] در شهر [[زاریا]] در سال ۱۳۹۴ش بازداشت و زندانی شد. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]]، [[حسین وحید خراسانی]] از [[مراجع تقلید]]، و [[شیخ عیسی قاسم]]، رهبر شیعیان [[بحرین]] به کشتار شیعیان در نیجریه اعتراض کردند. تجمعات و آیین‌هایی هم در [[ایران]]، [[آمریکا]]، [[استرالیا]]، [[سوئد]] و [[ترکیه]]، در اعتراض به عملکرد دولت [[نیجریه]] برگزار شد.  
سه فرزند زکزاکی، در حمله نیروهای نظامی نیجریه به [[روز جهانی قدس|راهپیمایی روز قدس]] ۱۳۹۳ش، کشته شدند. همچنین زکزاکی، در جریان حمله نیروهای ارتش نیجریه به [[حسینیه بقیة الله (زاریا)|حسینیه بقیة الله]] در [[زاریا]] در سال ۱۳۹۴ش بازداشت و زندانی شد. در پی دستگیری او تجمعاتی هم در [[ایران]]، [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، [[استرالیا]]، [[سوئد]] و [[ترکیه]]، در اعتراض به عملکرد دولت نیجریه برگزار شد. همچنین [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و [[حسین وحید خراسانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]]، و [[عیسی احمد قاسم|عیسی قاسم]] رهبر شیعیان بحرین به این وقایع واکنش نشان دادند.  


او و همسرش پس از شش سال حصر خانگی و زندان در [[۶ مرداد]] [[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|سال ۱۴۰۰ شمسی]] (۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱) از تمام موارد اتهامی تبرئه و آزاد شدند.
زکزاکی و همسرش پس از شش سال حصر خانگی و زندان در [[۶ مرداد]] [[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|سال ۱۴۰۰ش]] (۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱م) از زندان آزاد شدند.


==زندگی‌نامه و تحصیلات ==
==زندگی‌نامه و تحصیلات ==
ابراهیم یعقوب زَکزاکی در [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|سال ۱۳۳۲ش]] ([[سال ۱۳۷۲ هجری قمری|۱۳۷۲ق]]) در شمال [[نیجریه]] زاده شد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی تا سال ۱۳۵۴ش، علاوه بر تحصیلات خود، دروس دینی را نیز در شمال نیجریه، در شهر [[کانو]] آموخت.<ref>نوائیان رودسری،  «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی تا [[سال ۱۳۵۷ش]]، مدرک اقتصادش را در مقطع کارشناسی، از دانشگاه احمد بلو زاریا دریافت کرد و پس از مدتی، [[امامت جماعت]] در [[مسجد]] یکی از مدارس دینی را به عهده گرفت.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی ابتدا به عضویت در اتحادیه دانشجویان مسلمان درآمد و سپس به دبیرکلی آن برگزیده شد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>
ابراهیم یعقوب زَکزاکی در [[سال ۱۳۳۲ هجری شمسی|سال ۱۳۳۲ش]] ([[سال ۱۳۷۲ هجری قمری|۱۳۷۲ق]]) در شمال [[نیجریه]] زاده شد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی تا سال ۱۳۵۴ش، علاوه بر تحصیلات خود، دروس دینی را نیز در شمال نیجریه، در شهر [[کانو]] آموخت.<ref>نوائیان رودسری،  «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی تا [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|سال ۱۳۵۷ش]]، مدرک اقتصادش را در مقطع کارشناسی، از دانشگاه احمد بلو زاریا دریافت کرد و پس از مدتی، [[امام جماعت|امامت جماعت]] در [[مسجد]] یکی از مدارس دینی را به عهده گرفت.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی ابتدا به عضویت در اتحادیه دانشجویان مسلمان درآمد و سپس به دبیرکلی آن برگزیده شد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>


ابراهیم زکزاکی، در سفر به پاریس در [[سال ۱۳۵۷ش]]، با [[امام خمینی]] دیدار کرد و پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]]
ابراهیم زکزاکی، در سفر به پاریس در سال ۱۳۵۷ش، با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دیدار کرد و پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]]
، برای تحصیل علوم دینی وارد [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref> «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی از تاثیر شگفت‌انگیز امام خمینی و انقلاب اسلامی بر خود سخن گفته است.<ref> «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی ابتدا از [[اهل سنت]] و مالکیه بود و پس از دیدار با [[امام خمینی]]، [[شیعه]] شد.<ref>«[http://www.shamstoos.ir/fa/news/46853/ گفت‌وگوی منتشر نشده با شیخ ابراهیم زکزاکی...]»، وبگاه شمس توس.</ref>
، برای تحصیل علوم دینی وارد [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref> «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> وی از تاثیر شگفت‌انگیز امام خمینی و انقلاب اسلامی بر خود سخن گفته است.<ref> «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی ابتدا از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و مالکیه بود و پس از دیدار با امام خمینی، [[شیعه]] شد.<ref>«[http://www.shamstoos.ir/fa/news/46853/ گفت‌وگوی منتشر نشده با شیخ ابراهیم زکزاکی...]»، وبگاه شمس توس.</ref>


==فعالیت‌ها==
==فعالیت‌ها==
زَکزاکی، پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، به [[ایران]] سفر کرد و پس از بازگشت، [[جنبش اسلامی نیجریه]] را در کشور خود راه‌اندازی کرد.<ref>«امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی»، ص۲۶.</ref> وی حدود ۳۰۰ مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی همچنین یکی از اعضای عمومی [[مجمع جهانی اهل‌بیت]] است.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/652306 ارتحال والده شیخ ابراهیم زکزاکی/ حضور گسترده مسلمانان در مراسم تشییع والده رهبر شیعی نیجریه + تصاویر]»، خبرگزاری ابنا.</ref> تأسیس مؤسسه الشهدا با هدف رسیدگی به فرزندان شهدا و یتیمان، تأسیس مؤسسه خیریه الزهرا با هدف ارائه خدمات اجتماعی و عمرانی و تأسیس مرکزی با هدف ارائه خدمات درمانی و آموزشی، از دیگر اقدامات ابراهیم زکزاکی بوده است.<ref>«[http://alwaght.com/fa/News/123868/ جنبش شیعیان نیجریه ، از شکلگیری تا کشتار زاریا]»، وبگاه الوقت.</ref>
زَکزاکی، پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، به [[ایران]] سفر کرد و پس از بازگشت، [[جنبش اسلامی نیجریه]] را در کشور خود راه‌اندازی کرد.<ref>«امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی»، ص۲۶.</ref> وی حدود ۳۰۰ مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد.<ref>نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref> زکزاکی همچنین یکی از اعضای عمومی [[مجمع جهانی اهل‌بیت]] است.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/652306 ارتحال والده شیخ ابراهیم زکزاکی/ حضور گسترده مسلمانان در مراسم تشییع والده رهبر شیعی نیجریه + تصاویر]»، خبرگزاری ابنا.</ref> تأسیس مؤسسه الشهدا با هدف رسیدگی به فرزندان شهدا و یتیمان، تأسیس مؤسسه خیریه الزهرا با هدف ارائه خدمات اجتماعی و عمرانی و تأسیس مرکزی با هدف ارائه خدمات درمانی و آموزشی، از دیگر اقدامات ابراهیم زکزاکی بوده است.<ref>«[http://alwaght.com/fa/News/123868/ جنبش شیعیان نیجریه ، از شکلگیری تا کشتار زاریا]»، وبگاه الوقت.</ref>


به گفته نسیبه زکزاکی فرزند ابراهیم زکزاکی، با تلاش‌های وی، ۱۲ میلیون نفر در [[نیجریه]] شیعه شده‌اند.<ref>«[http://fna.ir/SCAZJK پدرم ۱۲ میلیون نفر را به مذهب شیعه دعوت کرد]»، فارس نیوز.</ref> چنان‌که زکزاکی گفته، فعالیت تبلیغی وی در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی (هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران) با جذب ده‌ها نفر آغاز شده و بعد از ده سال، به صدها هزار نفر رسیده و در دهه ۱۳۹۰ش به میلیون‌ها نفر پیرو [[اهل بیت (ع)]] رسیده است.<ref>«شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>
به گفته نسیبه زکزاکی فرزند ابراهیم زکزاکی، با تلاش‌های وی، ۱۲ میلیون نفر در [[نیجریه]] شیعه شده‌اند.<ref>«[http://fna.ir/SCAZJK پدرم ۱۲ میلیون نفر را به مذهب شیعه دعوت کرد]»، فارس نیوز.</ref> چنان‌که زکزاکی گفته، فعالیت تبلیغی وی در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی (هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران) با جذب ده‌ها نفر آغاز شده و بعد از ده سال، به صدها هزار نفر رسیده و در دهه ۱۳۹۰ش به میلیون‌ها نفر پیرو [[اهل‌بیت(ع)]] رسیده است.<ref>«شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>


==دستگیری و زندان==
==دستگیری و زندان==
[[پرونده:فرزندان شهید شیخ ابراهیم زاکزاکی.jpg|بندانگشتی|فرزندان شیخ ابراهیم زکزاکی که در راهپیمایی [[روز قدس]] ۱۳۹۳ توسط پلیس [[نیجریه]] کشته شدند]]
[[پرونده:فرزندان شهید شیخ ابراهیم زاکزاکی.jpg|بندانگشتی|فرزندان شیخ ابراهیم زکزاکی که در راهپیمایی [[روز جهانی قدس|روز قدس]] ۱۳۹۳ توسط پلیس [[نیجریه]] کشته شدند]]


در جریان برگزاری [[اربعین حسینی|مراسم اربعین]] در سال ۱۴۳۷ق (۱۳۹۴ش) از سوی [[جنبش اسلامی نیجریه]]، حمله نیروهای ارتش نیجریه به مراسم شیعیان، موجب کشته‌شدن ده‌ها تن از آنها شد.<ref>«[https://kayhan.ir/fa/news/62928/ انتقام حماسه اربعین از شیعیان مظلوم نیجریه]»، وبگاه روزنامه کیهان.</ref> زکزاکی و همسرش نیز در ابتدای ربیع الاول ۱۴۳۷ق (دی ۱۳۹۴ش)، در جریان حمله نیروهای ارتش نیجریه به [[حسینیه بقیة الله زاریا]] که منجر به کشته و مجروح‌شدن تعدادی از شیعیان شد،  دستگیر و زندانی شدند.<ref>گفی، «[https://www.newsweek.com/nigeria-shiites-clashes-army-leader-arrested-404661 Leader of Nigerian Shiite Muslims Arrested After Deadly Clashes With Army]»، وبگاه نیوزویک؛ «[https://www.mashreghnews.ir/news/507974 بازداشت شیخ زکزاکی و کشتار شیعیان عزادار در نیجریه+تصاویر]»، وبگاه مشرق‌نیوز؛ «[http://fna.ir/LXIK0C رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم]»، خبرگزاری فارس؛ «[http://nateghan.ir/fa/news/36101 دلایل حمله به شیعیان نیجریه چه بود؟]»، پایگاه خبری تحلیلی ناطقان.</ref>
در جریان برگزاری [[اربعین حسینی|مراسم اربعین]] در سال ۱۴۳۷ق (۱۳۹۴ش) از سوی [[جنبش اسلامی نیجریه]]، حمله نیروهای ارتش نیجریه به مراسم شیعیان، موجب کشته‌شدن ده‌ها تن از آنها شد.<ref>«[https://kayhan.ir/fa/news/62928/ انتقام حماسه اربعین از شیعیان مظلوم نیجریه]»، وبگاه روزنامه کیهان.</ref> زکزاکی و همسرش نیز در ابتدای ربیع‌الاول ۱۴۳۷ق (دی ۱۳۹۴ش)، در حمله نیروهای ارتش نیجریه به [[حسینیه بقیة الله (زاریا)|حسینیه بقیة الله زاریا]] که منجر به کشته و مجروح‌شدن تعدادی از شیعیان شد،  دستگیر و زندانی شدند.<ref>گفی، «[https://www.newsweek.com/nigeria-shiites-clashes-army-leader-arrested-404661 Leader of Nigerian Shiite Muslims Arrested After Deadly Clashes With Army]»، وبگاه نیوزویک؛ «[https://www.mashreghnews.ir/news/507974 بازداشت شیخ زکزاکی و کشتار شیعیان عزادار در نیجریه+تصاویر]»، وبگاه مشرق‌نیوز؛ «[http://fna.ir/LXIK0C رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم]»، خبرگزاری فارس؛ «[http://nateghan.ir/fa/news/36101 دلایل حمله به شیعیان نیجریه چه بود؟]»، پایگاه خبری تحلیلی ناطقان.</ref> پیش از آن، در مرداد [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳ش]] بیش از ۳۳ تن از شیعیان، در جریان حمله نیروهای نظامی نیجریه به راهپیمایان روز قدس، به شهادت رسیدند که سه فرزند ابراهیم زکزاکی نیز در میان آنها قرار داشتند.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/628620 تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی]»، خبرگزاری ابنا.</ref>
 
پیش از آن، در [[مرداد]] [[۱۳۹۳ش]] بیش از ۳۳ تن از شیعیان، در جریان حمله نیروهای نظامی نیجریه به راهپیمایان روز قدس، به شهادت رسیدند که سه فرزند ابراهیم زکزاکی نیز در میان آنها قرار داشتند.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/628620 تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی]»، خبرگزاری ابنا.</ref>


دادگاه عالی نیجریه، در شهریور ۱۳۹۵ش، با آزادی شیخ زکزاکی مخالفت کرد<ref>«[https://www.irna.ir/news/82210826 مخالفت دادگاه عالی نیجریه با آزادی شیخ زكزاكی]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> ولی در آذر ۱۳۹۵ش حکم آزادی زکزاکی و همسرش را صادر کرد.<ref>«[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/12/1255767 دادگاه حکم آزادی فوری شیخ زکزاکی را صادر کرد]»، خبرگزاری تسنیم.</ref> با این حال وی آزاد نشد و در دی ۱۳۹۶ش در پی انتشار شایعاتی درباره درگذشتش در زندان، در جمع خبرنگاران حضور یافت.<ref>«[https://www.siasatrooz.ir/fa/report/102750 افشاگری‌های شیخ زکزاکی]»، وبگاه روزنامه سیاست روز.</ref> زکزاکی در اردیبهشت ۱۳۹۷ش، در تماسی تلفنی با فرزند خود، کشتار شیعیان در شهر زاریای نیجریه را ناشی از کمک مالی دولت [[عربستان سعودی]] به ارتش نیجریه دانست.<ref>«[https://www.irna.ir/news/82899043 شیخ زکزاکی عربستان را عامل کشتار شیعیان نیجریه دانست]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> زکزاکی در سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵ش (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹م) هم سه بار و جمعا به مدت هفت سال از سوی دولت نیجریه زندانی شد.<ref>«‏‏امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی‏»، ص۲۶؛ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>
دادگاه عالی نیجریه، در شهریور ۱۳۹۵ش، با آزادی شیخ زکزاکی مخالفت کرد<ref>«[https://www.irna.ir/news/82210826 مخالفت دادگاه عالی نیجریه با آزادی شیخ زكزاكی]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> ولی در آذر ۱۳۹۵ش حکم آزادی زکزاکی و همسرش را صادر کرد.<ref>«[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/12/1255767 دادگاه حکم آزادی فوری شیخ زکزاکی را صادر کرد]»، خبرگزاری تسنیم.</ref> با این حال وی آزاد نشد و در دی ۱۳۹۶ش در پی انتشار شایعاتی درباره درگذشتش در زندان، در جمع خبرنگاران حضور یافت.<ref>«[https://www.siasatrooz.ir/fa/report/102750 افشاگری‌های شیخ زکزاکی]»، وبگاه روزنامه سیاست روز.</ref> زکزاکی در اردیبهشت ۱۳۹۷ش، در تماسی تلفنی با فرزند خود، کشتار شیعیان در شهر زاریای نیجریه را ناشی از کمک مالی دولت [[عربستان سعودی]] به ارتش نیجریه دانست.<ref>«[https://www.irna.ir/news/82899043 شیخ زکزاکی عربستان را عامل کشتار شیعیان نیجریه دانست]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> زکزاکی در سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵ش (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹م) هم سه بار و جمعا به مدت هفت سال از سوی دولت نیجریه زندانی شد.<ref>«‏‏امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی‏»، ص۲۶؛ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.</ref>


===واکنش‌ها===
===واکنش‌ها===
حمله به شیعیان، کشتن آنها و بازداشت زکزاکی و همسرش در [[نیجریه]]، اعتراضات فراوانی را در نیجریه<ref>«ادامه کشتار شیعیان در نیجریه»، روزنامه وطن امروز، ص۱۵.</ref> و نقاط دیگر جهان از جمله [[ایران]]،<ref>«[https://www.irna.ir/news/81930410 مراسم گراميداشت چهلم شهداي نيجريه در قم برگزار شد]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> [[امریکا]]، [[استرالیا]]، [[سوئد]] و [[ترکیه]] برانگیخت.<ref>«[https://www.rokna.net/fa/tiny/news-523410 دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا]»، خبرگزاری رکنا.</ref>  
حمله به شیعیان، کشتن آنها و بازداشت زکزاکی و همسرش در [[نیجریه]]، اعتراضات فراوانی را در نیجریه<ref>«ادامه کشتار شیعیان در نیجریه»، روزنامه وطن امروز، ص۱۵.</ref> و نقاط دیگر جهان از جمله [[ایران]]،<ref>«[https://www.irna.ir/news/81930410 مراسم گراميداشت چهلم شهداي نيجريه در قم برگزار شد]»، خبرگزاری ایرنا.</ref> [[ایالات متحده آمریکا|امریکا]]، [[استرالیا]]، [[سوئد]] و [[ترکیه]] برانگیخت.<ref>«[https://www.rokna.net/fa/tiny/news-523410 دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا]»، خبرگزاری رکنا.</ref>  


آیت الله [[حسین وحید خراسانی]]، از [[مراجع تقلید شیعه]]، در مرداد [[۱۳۹۳ش]]، در واکنش به کشته‌شدن راهپیمایان [[روز قدس]] در [[نیجریه]] و همچنین کشته‌شدن سه فرزند ابراهیم زکزاکی توسط نیروهای دولتی نیجریه، در تماس تلفنی با زکزاکی، شهادت شیعیان و سه فرزندش را به وی تسلیت گفت.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/628620 تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی]»، خبرگزاری ابنا.</ref> آیت الله [[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم زکزاکی را از شخصیت‌های مظلوم دنیا خواند<ref>«[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=37040 دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه با رهبر انقلاب]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> و در جمع مسئولان کشور ایران و مهمانان [[کنفرانس وحدت اسلامی]]، با اشاره به وقایع نیجریه، زکزاکی را «مصلح تقریبی مؤمن» دانست که شش فرزند او در طی دو سال به شهادت رسیده‌اند.<ref>«[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770 بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> آیت الله خامنه‌ای همچنین حمله به شیعیان در [[نیجریه]] را فاجعه خواند.<ref>«[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770 بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> [[شیخ عیسی قاسم]]، رهبر شیعیان [[بحرین]]، حمله به شیعیان و کشتن آنها را جنایت، و دولت نیجریه را مسئول آن دانست.<ref>«[https://www.rokna.net/fa/tiny/news-523410 دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا]»، خبرگزاری رکنا.</ref>
[[حسین وحید خراسانی]]، از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]]، در مرداد ۱۳۹۳ش، در واکنش به کشته‌شدن راهپیمایان [[روز جهانی قدس|روز قدس]] در نیجریه و همچنین کشته‌شدن سه فرزند ابراهیم زکزاکی توسط نیروهای دولتی نیجریه، در تماس تلفنی با زکزاکی، شهادت شیعیان و سه فرزندش را به وی تسلیت گفت.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/628620 تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی]»، خبرگزاری ابنا.</ref> [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم زکزاکی را از شخصیت‌های مظلوم دنیا خواند<ref>«[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=37040 دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه با رهبر انقلاب]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> و در جمع مسئولان کشور ایران و مهمانان [[کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی|کنفرانس وحدت اسلامی]]، با اشاره به وقایع نیجریه، زکزاکی را «مصلح تقریبی مؤمن» دانست که شش فرزند او در طی دو سال به شهادت رسیده‌اند.<ref>«[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770 بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> آیت‌الله خامنه‌ای همچنین حمله به شیعیان در [[نیجریه]] را فاجعه خواند.<ref>«[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770 بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> [[عیسی احمد قاسم|شیخ عیسی قاسم]]، رهبر شیعیان [[بحرین]]، حمله به شیعیان و کشتن آنها را جنایت، و دولت نیجریه را مسئول آن دانست.<ref>«[https://www.rokna.net/fa/tiny/news-523410 دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا]»، خبرگزاری رکنا.</ref>
[[پرونده:دیدار زکزاکی با سید علی خامنه‌ای.jpg|بندانگشتی|دیدار زکزاکی با [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران (۲۲ مهر ۱۴۰۲ش.)<ref>[https://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=54106 «دیدار شیخ ابراهیم زکزاکی رهبر جنبش اسلامی نیجریه، همسر و فرزندان ایشان»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>]]
[[پرونده:دیدار زکزاکی با سید علی خامنه‌ای.jpg|بندانگشتی|دیدار زکزاکی با [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران (۲۲ مهر ۱۴۰۲ش.)<ref>[https://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=54106 «دیدار شیخ ابراهیم زکزاکی رهبر جنبش اسلامی نیجریه، همسر و فرزندان ایشان»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>]]
بنابر اعلام [[نیجریه|دولت نیجریه]]، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، پس از حمله مأموران دولتی نیجریه به حسینیه شیعیان در شهر [[زاریا]]، در تماس تلفنی با محمد بوهاری، رئیس جمهور نیجریه، از وی خواست کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی خشونت‌ها بر ضد شیعیان تشکیل شود.<ref>«[https://www.isna.ir/news/94092715553/ گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه]»، خبرگزاری ایسنا؛ «[http://fna.ir/LXIK0C/ رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم]»، خبرگزاری فارس.</ref> وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به حملات علیه شیعیان، سفیر نیجریه در [[تهران]] را احضار و خواستار محافظت از شیعیان در نیجریه شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/94092715553/ گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه]»، خبرگزاری ایسنا.</ref>
بنابر اعلام [[نیجریه|دولت نیجریه]]، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، پس از حمله مأموران دولتی نیجریه به حسینیه شیعیان در شهر [[زاریا]]، در تماس تلفنی با محمد بوهاری، رئیس‌جمهور نیجریه، از وی خواست کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی خشونت‌ها بر ضد شیعیان تشکیل شود.<ref>«[https://www.isna.ir/news/94092715553/ گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه]»، خبرگزاری ایسنا؛ «[http://fna.ir/LXIK0C/ رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم]»، خبرگزاری فارس.</ref> وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به حملات علیه شیعیان، سفیر نیجریه در [[تهران]] را احضار و خواستار محافظت از شیعیان در نیجریه شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/94092715553/ گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه]»، خبرگزاری ایسنا.</ref>


عدم اجرای حکم آزادی زکزاکی واکنش‌هایی را در نیجریه نیز در پی داشت. در مراسم [[اربعین]] [[سال ۱۳۹۷ شمسی]] گروهی از شیعیان نیجریه در واکنش به زندانی بودن و عدم اجرای حکم آزادی او در شهر ابوجا دست به تظاهرات زدند و خواستار آزادی او شدند. ارتش نیجریه به تظاهرکنندگان حمله کرد و بنا به گزارش منابع خبری بیش از ۴۰ تن از شیعیان در این حملات کشته شدند.<ref>«[http://fna.ir/bpkue1 شمار قربانیان حمله ارتش نیجریه به عزاداران حسینی(ع) به 42 نفر رسید]»، خبرگزاری فارس.</ref> همچنین در اواخر تیر ۱۳۹۸ش در پی وخامت حال زکزاکی، گروهی از شیعیان در ابوجا، پایتخت نیجریه در راهپیمایی خواستار آزادی وی شدند، پلیس و نیروهای امنیتی نیجریه به آنها حمله کردند، بنا به گزارش منابع خبری در این حمله ۱۱ تن کشته و ۳۰ تن زخمی شدند.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/755380 افزایش تعداد تلفات راهپیمایی مسالمت‌آمیز نیجریه به ۱۱ شهید + تصاویر]»، خبرگزاری ابنا.</ref>
اجرا نکردن حکم آزادی زکزاکی واکنش‌هایی را در نیجریه نیز در پی داشت. در مراسم اربعین [[سال ۱۳۹۷ هجری شمسی|سال ۱۳۹۷ش]] گروهی از شیعیان نیجریه در واکنش به زندانی بودن و عدم اجرای حکم آزادی او در شهر ابوجا تظاهرات کردند و خواستار آزادی او شدند. ارتش نیجریه به تظاهرکنندگان حمله کرد و بنا به گزارش منابع خبری بیش از ۴۰ تن از شیعیان در این حملات کشته شدند.<ref>«[http://fna.ir/bpkue1 شمار قربانیان حمله ارتش نیجریه به عزاداران حسینی(ع) به 42 نفر رسید]»، خبرگزاری فارس.</ref> همچنین در اواخر تیر ۱۳۹۸ش در پی وخامت حال زکزاکی، گروهی از شیعیان در ابوجا، پایتخت نیجریه در راهپیمایی خواستار آزادی وی شدند، پلیس و نیروهای امنیتی نیجریه به آنها حمله کردند، بنا به گزارش منابع خبری در این حمله ۱۱ تن کشته و ۳۰ تن زخمی شدند.<ref>«[https://fa.abna24.com/story/755380 افزایش تعداد تلفات راهپیمایی مسالمت‌آمیز نیجریه به ۱۱ شهید + تصاویر]»، خبرگزاری ابنا.</ref>


===آزادی===
===آزادی===

نسخهٔ ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۰

ابراهیم زکزاکی
اطلاعات فردی
نام کاملابراهیم یعقوب زکزاکی
لقبرهبر شیعیان نیجریه
تاریخ تولد۱۳۳۲ش
اطلاعات علمی
محل تحصیلزاریا - کانو
سایردانش آموخته اقتصاد، علوم سیاسی و علوم دینی. تدریس تفسیر قرآن، نهج البلاغه و... در حسینیه بقیة الله
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیتأسیس و رهبری جنبش اسلامی نیجریه


ابراهیم زَکزاکی (زاده ۱۳۳۲ش)، روحانی شیعه و رهبر شیعیان نیجریه. زکزاکی با تأثیر از انقلاب اسلامی ایران و امام خمینی، شیعه شد و با تأسیس جنبش اسلامی نیجریه، سیصد مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد. او همچنین مؤسسات خیریه‌ای برای ارائه خدمات مالی درمانی و آموزشی به شیعیان راه‌اندازی کرده است.

چنان‌که زکزاکی گفته، وی هم‌زمان با انقلاب اسلامی در ایران (۱۳۵۷ش)، تبلیغ دینی در نیجریه را با جذب ده‌ها نفر آغاز کرد و تعداد پیروان اهل‌بیت(ع) در نیجریه، در دهه ۱۳۹۰ش، با تلاش‌های وی به میلیون‌ها تَن رسیده است.

سه فرزند زکزاکی، در حمله نیروهای نظامی نیجریه به راهپیمایی روز قدس ۱۳۹۳ش، کشته شدند. همچنین زکزاکی، در جریان حمله نیروهای ارتش نیجریه به حسینیه بقیة الله در زاریا در سال ۱۳۹۴ش بازداشت و زندانی شد. در پی دستگیری او تجمعاتی هم در ایران، آمریکا، استرالیا، سوئد و ترکیه، در اعتراض به عملکرد دولت نیجریه برگزار شد. همچنین سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران و حسین وحید خراسانی از مراجع تقلید، و عیسی قاسم رهبر شیعیان بحرین به این وقایع واکنش نشان دادند.

زکزاکی و همسرش پس از شش سال حصر خانگی و زندان در ۶ مرداد سال ۱۴۰۰ش (۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱م) از زندان آزاد شدند.

زندگی‌نامه و تحصیلات

ابراهیم یعقوب زَکزاکی در سال ۱۳۳۲ش (۱۳۷۲ق) در شمال نیجریه زاده شد.[۱] وی تا سال ۱۳۵۴ش، علاوه بر تحصیلات خود، دروس دینی را نیز در شمال نیجریه، در شهر کانو آموخت.[۲] وی تا سال ۱۳۵۷ش، مدرک اقتصادش را در مقطع کارشناسی، از دانشگاه احمد بلو زاریا دریافت کرد و پس از مدتی، امامت جماعت در مسجد یکی از مدارس دینی را به عهده گرفت.[۳] زکزاکی ابتدا به عضویت در اتحادیه دانشجویان مسلمان درآمد و سپس به دبیرکلی آن برگزیده شد.[۴]

ابراهیم زکزاکی، در سفر به پاریس در سال ۱۳۵۷ش، با امام خمینی دیدار کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، برای تحصیل علوم دینی وارد حوزه علمیه قم شد.[۵] وی از تاثیر شگفت‌انگیز امام خمینی و انقلاب اسلامی بر خود سخن گفته است.[۶] زکزاکی ابتدا از اهل‌سنت و مالکیه بود و پس از دیدار با امام خمینی، شیعه شد.[۷]

فعالیت‌ها

زَکزاکی، پس از انقلاب اسلامی ایران، به ایران سفر کرد و پس از بازگشت، جنبش اسلامی نیجریه را در کشور خود راه‌اندازی کرد.[۸] وی حدود ۳۰۰ مدرسه اسلامی در نیجریه و کشورهای همسایه آن تأسیس کرد.[۹] زکزاکی همچنین یکی از اعضای عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت است.[۱۰] تأسیس مؤسسه الشهدا با هدف رسیدگی به فرزندان شهدا و یتیمان، تأسیس مؤسسه خیریه الزهرا با هدف ارائه خدمات اجتماعی و عمرانی و تأسیس مرکزی با هدف ارائه خدمات درمانی و آموزشی، از دیگر اقدامات ابراهیم زکزاکی بوده است.[۱۱]

به گفته نسیبه زکزاکی فرزند ابراهیم زکزاکی، با تلاش‌های وی، ۱۲ میلیون نفر در نیجریه شیعه شده‌اند.[۱۲] چنان‌که زکزاکی گفته، فعالیت تبلیغی وی در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی (هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران) با جذب ده‌ها نفر آغاز شده و بعد از ده سال، به صدها هزار نفر رسیده و در دهه ۱۳۹۰ش به میلیون‌ها نفر پیرو اهل‌بیت(ع) رسیده است.[۱۳]

دستگیری و زندان

فرزندان شیخ ابراهیم زکزاکی که در راهپیمایی روز قدس ۱۳۹۳ توسط پلیس نیجریه کشته شدند

در جریان برگزاری مراسم اربعین در سال ۱۴۳۷ق (۱۳۹۴ش) از سوی جنبش اسلامی نیجریه، حمله نیروهای ارتش نیجریه به مراسم شیعیان، موجب کشته‌شدن ده‌ها تن از آنها شد.[۱۴] زکزاکی و همسرش نیز در ابتدای ربیع‌الاول ۱۴۳۷ق (دی ۱۳۹۴ش)، در حمله نیروهای ارتش نیجریه به حسینیه بقیة الله زاریا که منجر به کشته و مجروح‌شدن تعدادی از شیعیان شد، دستگیر و زندانی شدند.[۱۵] پیش از آن، در مرداد ۱۳۹۳ش بیش از ۳۳ تن از شیعیان، در جریان حمله نیروهای نظامی نیجریه به راهپیمایان روز قدس، به شهادت رسیدند که سه فرزند ابراهیم زکزاکی نیز در میان آنها قرار داشتند.[۱۶]

دادگاه عالی نیجریه، در شهریور ۱۳۹۵ش، با آزادی شیخ زکزاکی مخالفت کرد[۱۷] ولی در آذر ۱۳۹۵ش حکم آزادی زکزاکی و همسرش را صادر کرد.[۱۸] با این حال وی آزاد نشد و در دی ۱۳۹۶ش در پی انتشار شایعاتی درباره درگذشتش در زندان، در جمع خبرنگاران حضور یافت.[۱۹] زکزاکی در اردیبهشت ۱۳۹۷ش، در تماسی تلفنی با فرزند خود، کشتار شیعیان در شهر زاریای نیجریه را ناشی از کمک مالی دولت عربستان سعودی به ارتش نیجریه دانست.[۲۰] زکزاکی در سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵ش (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹م) هم سه بار و جمعا به مدت هفت سال از سوی دولت نیجریه زندانی شد.[۲۱]

واکنش‌ها

حمله به شیعیان، کشتن آنها و بازداشت زکزاکی و همسرش در نیجریه، اعتراضات فراوانی را در نیجریه[۲۲] و نقاط دیگر جهان از جمله ایران،[۲۳] امریکا، استرالیا، سوئد و ترکیه برانگیخت.[۲۴]

حسین وحید خراسانی، از مراجع تقلید شیعه، در مرداد ۱۳۹۳ش، در واکنش به کشته‌شدن راهپیمایان روز قدس در نیجریه و همچنین کشته‌شدن سه فرزند ابراهیم زکزاکی توسط نیروهای دولتی نیجریه، در تماس تلفنی با زکزاکی، شهادت شیعیان و سه فرزندش را به وی تسلیت گفت.[۲۵] سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم زکزاکی را از شخصیت‌های مظلوم دنیا خواند[۲۶] و در جمع مسئولان کشور ایران و مهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، با اشاره به وقایع نیجریه، زکزاکی را «مصلح تقریبی مؤمن» دانست که شش فرزند او در طی دو سال به شهادت رسیده‌اند.[۲۷] آیت‌الله خامنه‌ای همچنین حمله به شیعیان در نیجریه را فاجعه خواند.[۲۸] شیخ عیسی قاسم، رهبر شیعیان بحرین، حمله به شیعیان و کشتن آنها را جنایت، و دولت نیجریه را مسئول آن دانست.[۲۹]

دیدار زکزاکی با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران (۲۲ مهر ۱۴۰۲ش.)[۳۰]

بنابر اعلام دولت نیجریه، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، پس از حمله مأموران دولتی نیجریه به حسینیه شیعیان در شهر زاریا، در تماس تلفنی با محمد بوهاری، رئیس‌جمهور نیجریه، از وی خواست کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی خشونت‌ها بر ضد شیعیان تشکیل شود.[۳۱] وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به حملات علیه شیعیان، سفیر نیجریه در تهران را احضار و خواستار محافظت از شیعیان در نیجریه شد.[۳۲]

اجرا نکردن حکم آزادی زکزاکی واکنش‌هایی را در نیجریه نیز در پی داشت. در مراسم اربعین سال ۱۳۹۷ش گروهی از شیعیان نیجریه در واکنش به زندانی بودن و عدم اجرای حکم آزادی او در شهر ابوجا تظاهرات کردند و خواستار آزادی او شدند. ارتش نیجریه به تظاهرکنندگان حمله کرد و بنا به گزارش منابع خبری بیش از ۴۰ تن از شیعیان در این حملات کشته شدند.[۳۳] همچنین در اواخر تیر ۱۳۹۸ش در پی وخامت حال زکزاکی، گروهی از شیعیان در ابوجا، پایتخت نیجریه در راهپیمایی خواستار آزادی وی شدند، پلیس و نیروهای امنیتی نیجریه به آنها حمله کردند، بنا به گزارش منابع خبری در این حمله ۱۱ تن کشته و ۳۰ تن زخمی شدند.[۳۴]

آزادی

زکزاکی و همسرش که از شهریور ۱۳۹۵ به مدت شش سال در حبس خانگی و زندان بودند، در ۶ مرداد ۱۴۰۰ (برابر با ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱) از تمامی موارد اتهامی تبرئه و آزاد شدند.[۳۵]

مطالعه بیشتر

  • کتاب «شیخ ابراهیم یعقوب زاکزاکی و نقش بنیادین او در شکل‌گیری و گسترش تشیع در نیجریه»، اثر امیربهرام عرب‌احمدی، تهران، نگارستان اندیشه، ۱۳۹۷ش.

پانویس

  1. ↑ نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  2. ↑ نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  3. ↑ نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  4. ↑ نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  5. ↑ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  6. ↑ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  7. ↑ «گفت‌وگوی منتشر نشده با شیخ ابراهیم زکزاکی...»، وبگاه شمس توس.
  8. ↑ «امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی»، ص۲۶.
  9. ↑ نوائیان رودسری، «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشه‌های امام در نیجریه»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  10. ↑ «ارتحال والده شیخ ابراهیم زکزاکی/ حضور گسترده مسلمانان در مراسم تشییع والده رهبر شیعی نیجریه + تصاویر»، خبرگزاری ابنا.
  11. ↑ «جنبش شیعیان نیجریه ، از شکلگیری تا کشتار زاریا»، وبگاه الوقت.
  12. ↑ «پدرم ۱۲ میلیون نفر را به مذهب شیعه دعوت کرد»، فارس نیوز.
  13. ↑ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  14. ↑ «انتقام حماسه اربعین از شیعیان مظلوم نیجریه»، وبگاه روزنامه کیهان.
  15. ↑ گفی، «Leader of Nigerian Shiite Muslims Arrested After Deadly Clashes With Army»، وبگاه نیوزویک؛ «بازداشت شیخ زکزاکی و کشتار شیعیان عزادار در نیجریه+تصاویر»، وبگاه مشرق‌نیوز؛ «رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم»، خبرگزاری فارس؛ «دلایل حمله به شیعیان نیجریه چه بود؟»، پایگاه خبری تحلیلی ناطقان.
  16. ↑ «تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی»، خبرگزاری ابنا.
  17. ↑ «مخالفت دادگاه عالی نیجریه با آزادی شیخ زكزاكی»، خبرگزاری ایرنا.
  18. ↑ «دادگاه حکم آزادی فوری شیخ زکزاکی را صادر کرد»، خبرگزاری تسنیم.
  19. ↑ «افشاگری‌های شیخ زکزاکی»، وبگاه روزنامه سیاست روز.
  20. ↑ «شیخ زکزاکی عربستان را عامل کشتار شیعیان نیجریه دانست»، خبرگزاری ایرنا.
  21. ↑ «‏‏امام خمینی منادی حق و احیاگر تفکر دینی‏»، ص۲۶؛ «شیخ ابراهیم زکزاکی؛ رهبری که باعث گرویدن میلیون‌ها آفریقایی به مکتب اهل بیت شد»، روزنامه خراسان، ص۱۲.
  22. ↑ «ادامه کشتار شیعیان در نیجریه»، روزنامه وطن امروز، ص۱۵.
  23. ↑ «مراسم گراميداشت چهلم شهداي نيجريه در قم برگزار شد»، خبرگزاری ایرنا.
  24. ↑ «دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا»، خبرگزاری رکنا.
  25. ↑ «تسلیت تلفنی آیت الله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی»، خبرگزاری ابنا.
  26. ↑ «دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه با رهبر انقلاب»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  27. ↑ «بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  28. ↑ «بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  29. ↑ «دستگیری روحانی مشهور شیعه و همسرش در آفریقا»، خبرگزاری رکنا.
  30. ↑ «دیدار شیخ ابراهیم زکزاکی رهبر جنبش اسلامی نیجریه، همسر و فرزندان ایشان»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.
  31. ↑ «گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه»، خبرگزاری ایسنا؛ «رئیس جمهور نیجریه خطاب به حسن روحانی: درباره حادثه زاریا تحقیق می‌کنیم»، خبرگزاری فارس.
  32. ↑ «گزارش نیوزویک از شیخ زکزاکی قدرتمندترین روحانی شیعه در نیجریه»، خبرگزاری ایسنا.
  33. ↑ «شمار قربانیان حمله ارتش نیجریه به عزاداران حسینی(ع) به 42 نفر رسید»، خبرگزاری فارس.
  34. ↑ «افزایش تعداد تلفات راهپیمایی مسالمت‌آمیز نیجریه به ۱۱ شهید + تصاویر»، خبرگزاری ابنا.
  35. ↑ «گزارش‌هایی از تبرئه و آزادی شیخ زکزاکی از زندان»، خبرگزاری فارس.

منابع

پیوند به بیرون


برگرفته از «https://fa.wikishia.net/w/index.php?title=ابراهیم_زکزاکی&oldid=1174257»