ابودجانه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''سِماک بن (اوس بن) خَرَشَة بن لَوذَان'''<small>([[شهادت]] [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]])</small> معروف به '''اَبودُجانه'''، از [[انصار]] و [[صحابه| صحابی]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| پیامبر(ص)]]. او در جنگ‌های [[غزوه بدر|بدر]] و [[غزوه احد|احد]] و دیگر [[غزوه|غزوات]] [[پیامبر(ص)]] شرکت داشت. وی از معدود [[صحابه|اصحابی]] بود که در جنگ احد به رغم پیشروی و پیروزی [[قریش|قریشیان]]، از پیامبر(ص) جدا نشد. ابودجانه در جنگ با [[مسیلمه کذاب]] به [[شهادت]] رسید. | '''سِماک بن (اوس بن) خَرَشَة بن لَوذَان'''<small>([[شهادت]] [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]])</small> معروف به '''اَبودُجانه'''، از [[انصار]] و [[صحابه| صحابی]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| پیامبر(ص)]]. او در جنگ‌های [[غزوه بدر|بدر]] و [[غزوه احد|احد]] و دیگر [[غزوه|غزوات]] [[پیامبر(ص)]] شرکت داشت. وی از معدود [[صحابه|اصحابی]] بود که در جنگ احد به رغم پیشروی و پیروزی [[ قبیله قریش|قریشیان]]، از پیامبر(ص) جدا نشد. ابودجانه در جنگ با [[مسیلمه کذاب]] به [[شهادت]] رسید. | ||
== صحابه پیامبر(ص) == | == صحابه پیامبر(ص) == | ||
نسخهٔ ۱۱ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۳
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | ابودجانه سماک بن اوس بن خَرَشَـة بن لَوذَان |
| لقب | اَبودُجانه |
| محل زندگی | مدینه |
| مهاجر/انصار | انصار |
| نسب/قبیله | بنی ساعده |
| شهادت | ۱۲ق |
| نحوه شهادت | در جنگ با مسیلمه کذاب |
| مشخصات دینی | |
| حضور در جنگ‌ها | بدر، احد، دیگر غزوات پیامبر(ص) و جنگ یمامه |
سِماک بن (اوس بن) خَرَشَة بن لَوذَان(شهادت ۱۲ق) معروف به اَبودُجانه، از انصار و صحابی پیامبر(ص). او در جنگ‌های بدر و احد و دیگر غزوات پیامبر(ص) شرکت داشت. وی از معدود اصحابی بود که در جنگ احد به رغم پیشروی و پیروزی قریشیان، از پیامبر(ص) جدا نشد. ابودجانه در جنگ با مسیلمه کذاب به شهادت رسید.
صحابه پیامبر(ص)
ابودجانه، صحابی پیامبر(ص)[۱] از انصار و از قبیله بنی ساعده بود.[۲] وی در جنگ‌های بدر و احد و دیگر غزوات پیامبر(ص) شرکت داشت.[۳]
پیامبر(ص) در جنگ احد شمشیری به او بخشید[۴] ابودجانه در این جنگ رشادت و پایداری بسیار از خود نشان داد و از معدود صحابی بود که به رغم پیشروی و پیروزی قریشیان، از پیامبر(ص) جدا نشد[۵] و به همین سبب پیامبر(ص) او را دعا فرمود.[۶]
در سال ۴ق، پس از پیروزی مسلمانان بر یهودیان بنی نضیر، پیامبر(ص) اموال آنها را میان مهاجران تقسیم کرد و با آنکه انصار از آن سهمی نیافتند، پیامبر(ص) سهمی به ابودجانه و سهل بن حنیف که فقیر بودند بخشید.[۷]
پس از پیامبر(ص)
پس از رحلت پیامبر(ص)، ابودجانه در سال ۱۲ق در جنگ یمامه
شرکت داشت. هنگامی که پیروان مسیلمه کذاب به باغی پناه برده بودند، وی شجاعانه مسلمانان را به جنگ برانگیخت و بر اثر پایداری و شجاعت او، مسلمانان به درون باغ نفوذ یافتند.[۸] گفته‌اند که وی بر مسیلمه زخم زد و جنگید تا به شهادت رسید.[۹] بنابر نقلی دیگر، مسیلمه او را به شهادت رساند.[۱۰] برخی دیگر براین باورند که ابودجانه زنده ماند تا در صفین در رکاب امیرالمؤمنین(ع) حضور یافت.[۱۱]
جایگاه وفضائل
دانشمندان رجالی شیعه و سنی نامش را به نیکی برده اند و برایش فضائل متعددی برشمرده‌اند.[۱۲]
شیخ مفید در ارشاد از امام صادق(ع) روایت کرده که ابودجانه یکی از ۲۷ نفری است که هنگام ظهور امام زمان(ع) از بیرون کوفه به حضرت ملحق خواهند شد و از یاوران و حاکمان زمان او خواهند بود. [۱۳] برخی دیگر بر این باورند که وی زنده ماند تا این که در جنگ صفین در رکاب امیرالمؤمنین (ع) حضور پیدا کرد. [۱۴]
تشابه اسمی
شباهت نام ابودجانه (سماک) صحابی پیامبر(ص) با سماک بن مخرمة اسدی که از عثمانیان بود و از علی(ع) کناره گرفت، [۱۵] یا سماک بن خرشة جعفی[۱۶] سبب شده تا برخی گمان برند که وی در جنگ صفین حضور داشته است.[۱۷]
پانویس
منابع
- ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة، قاهره، ۱۲۸۰ق.
- ابن‌اسحاق، محمد، السیر و المغازی، به‌کوشش سهیل زکار، بیروت، ۱۳۹۸ق/۱۹۷۸م.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصاحبة، قاهره، ۱۳۲۷ق.
- ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارصادر.
- ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب. به‌کوشش علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م.
- ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویـة، به‌کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م.
- ابوعلی مسکویه، احمد بن محمد، تجارب الامم، به‌کوشش ابوالقاسم امامی، تهران، ۱۳۶۶ش.
- بلاذری، احمد ین یحیی، انساب الاشراف، به‌کوشش محمد حمید الله، قاهره، ۱۹۵۹م.
- بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، به‌کوشش صلاح الدین منجد، قاهره، ۱۹۵۶ـ۱۹۶۰م.
- ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، به‌کوشش جلال الدین محدث، تهران، ۱۳۵۵ش.
- دارقطنی، علی بن عمر، المؤتلف و المختلف، به‌کوشش موفق بن عبدالله، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
- سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- عسکری، مرتضی، خمسون و مائة صحابی مختلق، بیروت، ۱۳۹۴ق/۱۹۷۴م.
- نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، به‌کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره، ۱۳۸۲ق.
- واقدی، محمد بن عمر، الردة، به روایت ابن‌اعثم کوفی، به‌کوشش محمد حمیدالله، پاریس، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
- واقدی، المغازی، به‌کوشش مارسدن جوئز، لندن، ۱۹۶۶م.
- یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، بیروت، ۱۳۷۹ق/۱۹۶۰م.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دایرةالمعارف بزرگ اسلامی با ویرایش و اصلاحات.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.
- ↑ ابن‌اسحاق، السیر و المغازی، ۱۳۹۸ق، ص۳۲۶؛ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۷۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۷۱؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۶۶-۵۵۷.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۸۷؛ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۲۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۳۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.
- ↑ واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۲، ۷۴.
- ↑ واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۴؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۵۷؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰.
- ↑ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۳۰.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب،۱۴۱۲ق، ج۲، ص ۶۵۲.
- ↑ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۵، ص۳۰۹، مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳۳، ص۳۶۵، ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۲، ص۶۵۲.
- ↑ شیخ مفید، ارشاد، ج۲، ص۳۸۶.
- ↑ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۵، ص۳۱۰ به نقل از استیعاب.
- ↑ ثقفی، الغارات، ۱۳۵۵ش، ج۱، ص۳۲۳، ج۲، ص۴۸۴؛ دارقطنی، المؤتلف، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۱۳-۳۱۴.
- ↑ نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص۳۷۵.
- ↑ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۶۱۵ـ۶۵۲؛ قس: ابن‌حجر، الاصابه، ۱۳۲۷ق، ج۲، ص۱۲۸؛ عسکری، خمسون، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۹۵.