مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث

مؤسسه علمی - فرهنگی دارالحدیث

نشان‌واره مؤسسه
اطلاعات کلی
تأسیس	۱۳۷۴ش
بنیانگذار	محمد محمدی ری‌شهری
وابسته به	آستانه حضرت عبدالعظیم
نوع فعالیت	آموزشی • پژوهشی
گستره فعالیت	داخلی و خارجی
اهداف	پژوهش و ترویج حدیث، تربیت پژوهشگر در عرصه حدیث
مکان	قم
رئیس	سید علی قاضی‌عسکر
سایر
وضعیت	فعال
وبگاه	https://www.darolhadith.org/

مؤسسه علمی - فرهنگی دارالحدیث مؤسسه‌ای آموزشی-پژوهشی در قم است که فعالیت اصلی آن در زمینه پژوهش و ترویج حدیث و نیز تربیت پژوهشگر در عرصه حدیث است. این مؤسسه، چندین شعبه در چند شهر دارد. همچنین کتاب‌های فراوانی را چاپ نموده و دانشجویانی در زمینه حدیث تربیت کرده است.

تاریخچه

بنا به آنچه در گزارش‌ها آمده، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث در سال ۱۳۶۶ش تأسیس شد و به‌عنوان نخستین مجموعهٔ مستقل حدیث‌پژوهی در جهان تشیّع، در ۲۲ آبان ۱۳۷۴ش در قم، با پیام آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران و با مدیریت محمد محمدی ری‌شهری به‌طور رسمی آغاز به کار کرد. نام اولیهٔ آن، «مرکز تحقیقات دارالحدیث» بود، اما در سال ۱۳۸۷ش با عنوان «مؤسّسهٔ علمی-فرهنگی دارالحدیث» به ثبت قانونی رسید.

دارالحدیث وابسته به حرم عبدالعظیم حسنی است. پس از درگذشت محمد محمدی ری‌شهری در سال ۱۴۰۱ش، آیت‌الله خامنه‌ای، سید علی قاضی‌عسکر را به تولیت آستان حرم حضرت عبدالعظیم(ع) و ریاست دارالحدیث منصوب کرد.

بخش‌های دارالحدیث

مهم‌ترین بخش‌های مؤسسهٔ دارالحدیث براساس گزارش‌های منتشره از سوی این مؤسسه، به شرح زیر است:

• پژوهشگاه قرآن و حدیث: افتتاح آن به سال ۱۳۹۲ش بازمی‌گردد و ۲۵۰ عنوان کتاب در ۵۸۰ جلد به چاپ رسانده است.

• دانشگاه قرآن و حدیث: این دانشگاه غیرانتفاعی از سال ۱۳۷۸ش فعّالیت خود را در قالب «دانشکدهٔ علوم حدیث»، در شهر ری آغاز کرد و در سال ۱۳۹۱ش به دانشگاه تبدیل شد. اکنون با نام «دانشگاه قرآن و حدیث»، با مرکزیت قم و سه شعبه در تهران، مشهد و اصفهان، فعالیت می‌کند.

• معاونت فرهنگی و هنری: این معاونت، وظیفهٔ عمومی‌سازی معارف اهل‌بیت(ع) را برای طبقات مختلف جامعه در قالب‌های گوناگونی چون کتاب، مجله، نرم‌افزار بر عهده دارد.

• مرکز همایش‌های علمی و پژوهش‌های آزاد: این مرکز، عهده‌دار برگزاری سلسله‌همایش‌های علمی برای بزرگداشت عالمان و مُحدِّثان بزرگ شیعه و نیز مجری برخی پژوهش‌هایی است که در برنامه‌های پژوهشگاه قرآن و حدیث و دیگر بخش‌های مؤسّسه نمی‌گنجد.

• مرکز خدمات کتاب و کتابخانه: این مرکز از سه بخش تشکیل شده است:

1. کتابخانۀ تخصّصی حدیث (دارای حدود هشتاد هزار کتاب چاپی و سنگی و خطی و عکسی، پایان‌نامه، نشریه و...)،
2. مرکز بین‌المللی مخطوطات اسلامی (دارای تصویر ۴۵ هزار نسخۀ‏ خطّی)،
3. پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران (دربردارنده اطّلاعات ۶۷۰ کتابخانه و بیش از چهارده میلیون و هشتصد عنوان منبع).

• مؤسسۀ انتشاراتی دارالحدیث: این بخش، نمایندگی‌هایی در شهرهای مختلف در سطح کشور و خارج از کشور، از جمله لبنان دارد و تا سال ۱۴۰۰ش بالغ بر پانصد عنوان کتاب در حدود نهصد جلد به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسه چاپ کرده است.

از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی آثار این مؤسسه با عنوان «مجموعه آثار مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث» به صورت نرم افزار نشر یافته است.

نشریات

به‌همت دارالحدیث، نشریات گوناگون منتشر شده که بیشتر آنها همچنان در حال نشر است. علوم حدیث (فارسی)، علوم الحدیث (عربی)، کلام اهل‌بیت(ع)، تفسیر اهل‌بیت(ع)، اخلاق‌پژوهی، روان‌شناسی اسلامی، حدیث و اندیشه، حدیث زندگی، کتاب و سنت، محدث و سَنْجِه از جمله این نشریات است.