الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیة (کتاب)
ألجَواهرُ السَّنیَّة فی الأحادیث القُدسیَّة کتابی به زبان عربی تألیف شیخ حرّ عاملی که احادیث قدسی را یک‌جا جمع کرده است. این کتاب به گفته مؤلف، نخستین کتابی است که این‌چنین ایده‌ای دارد و شامل مهم‌ترین منابع احکام الهی است که با مواعظ خود جلوی افکار شیطانی را می‌گیرد، از بین میبرد و به دلیل داشتن جنبه استدلال و برهان متین و قوی، متمایز از سایر کتاب‌هاست. کتاب در مجموع، حاوی ۶۹۱ حدیث است. این کتاب با عنوان «کلیات حدیث قدسی» به فارسی ترجمه شده است.
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | شیخ حر عاملی |
| موضوع | احادیث قدسی |
| سبک | روایی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
| ترجمه فارسی | |
| نام کتاب | اسرار الانبیاء و انوار الاصفیاء • کلیات حدیث قدسی |
| مترجم | حبیب‌الله شریف کاشانی • زین‌العابدین کاظمی خلخالی |
| نسخه الکترونیکی | https://lib.eshia.ir/16007 |
درباره مؤلف
محمد بن حسن بن علی بن محمد بن حسین معروف به شیخ حُرّ عاملی، از دانشمندان، محدثان و فقهای امامیه در قرن یازدهم هجری و صاحب تألیفات گرانقدر و صاحب اثر گرانبهای «وسائل الشیعه» است. شیخ حر به «صاحب وسائل» نیز شهرت دارد. وی در شهر مشهد درگذشت و آرامگاهش در حرم رضوی است.
معنای حدیث قدسی
حدیث قدسی، کلامی از سوی خدا که از طریق غیر قرآن کریم بر پیامبر(ص) نازل شده و به آن حدیث ربانى و الهى نیز می‌گویند. مضمون احادیث قدسی بیشتر اخلاقی و عرفانی است. مهم‌ترین بحث و اختلاف نظر درباره این احادیث، وحیانی بودن یا نبودن الفاظ آنهاست. بیشتر این احادیث از پیامبر اکرم(ص) به واسطه انس بن مالک، ابوهریره، ابن عباس و حضرت علی(ع) نقل شده‌اند.
انگیزه نگارش
شیخ حر با بالاتر و برتر دانستن کلام حق‌تعالی نسبت به همه کلام‌های بشری و اینکه سخنان پیامبر و ائمه اطهار برگرفته از کلمات قدسی خداوند است تصمیم می‌گیرد قسمتی از آن کلام‌ها را که علما از ائمه اطهار و آن‌ها هم از پیامبر(ص) و پیغمبر هم از ذات مقدّس الهی نقل کرده، در این کتاب جمع‌آوری کند تا انسان‌ها به آن‌ها توجه کامل نمایند و فهم‌ها برای درک آن آماده باشند.[۱]
روش تألیف
کتاب، طبق ترتیب پیامبرانی که به آن سخن مخاطب شده‌اند، به ابوابی تقسیم شده است. مؤلف آن‌چه را که داخل آن ابواب پیامبران نبوده‌اند، طبق خبردهندگان از خداوند یعنی امامان (ع) در آخر کتاب به طور جداگانه آورده است. همچنین احادیثی درباره فضیلت حضرت علی و امامان معصوم (ع) و دستور الهی درباره امامت آن‌ها جمع‌آوری نموده و در دو باب گنجانده است:
- باب اول: درباره احادیثی که از طریق محدثین و علمای شیعه وارد شده است و علما آن‌ها را ضبط کرده‌اند.
- باب دوم: درباره احادیثی که از طریق اهل سنت وارد شده و علمای آن‌ها در کتاب‌های خود ذکر کرده‌اند.
مؤلف در «خاتمه» به ذکر طرق روایت خویش از مؤلفان و مصنفان کتاب‌های مورد مراجعه خود می‌پردازد.[۲] [۳]
نخستین حدیث قدسی کتاب از امام باقر(ع) در باره عالم ذر وگواهی گرفتن از فرزندان آدم در آن عالم است. خداوند در این حدیث قدسی به آدم فرمود که علت تفاوت فرزندان آدم در رنگ، زبان، صورت، عمر، طاعت، معصیت و روزی و ...برای آزمودن و ابتلای آنهاست. در پایان این حدیث قدسی خداوند فرمود من پادشاه قادر و خداوند فعال هستم که هر چه را اراده کنم انجام می‌دهم و می‌توانم هر تغییری را در تدبیر و تقدیرم اراده کنم و درباره هیچ چیزی مورد سؤال و مؤاخذه واقع نمی‌شوم ولی از همه کارهای خلق سؤال می‌کنم. [۴]
ویژگی اثر
گذشته از جامع‌بودن کتاب، احادیثی که در آن فراهم آمده، مورد اتفاق هر دو طیف شیعه و سنی است و هر دو گروه، درستی سلسله سندهای آن را تأیید کرده‌اند، به گونه‌ای که هر دو فرقه، در مضمون آن‌ها اجماع دارند و از کثرت راویان به حد تواتر رسیده‌اند. مضامین این احادیث با برهان صحیح و قاطع، حکم بر وجوب پیروی از مذهب امامت دارد و ثابت می‌کند که حق به جانب فرقه ناجیه اثناعشری است و با همه این خصوصیات، فرقه ناجیه را نیز معرفی می‌کند.[۵] [۶]
ترجمه و چاپ
- «اسرار الانبیاء و انوار الاصفیاء»، ترجمه‌ای فارسی از ملاحبیب شریف کاشانی است.[۷]
- «کلیات حدیث قدسی»، با ترجمه زین‌العابدین کاظمی خلخالی از سوی انتشارات دهقان به چاپ رسیده[۸]
- «کلیات احادیث قدسی»، ترجمه‌ای که توسط کریم فیضی تبریزی در انتشارات قائم آل محمد در قم منتشر شده است.[۹]
پانویس
- ↑ حر عاملی، کلیات حدیث قدسی، ۱۳۸۰ش، ص۹.
- ↑ حر عاملی، الجواهر السنیة، دهقان، ص۶و۷.
- ↑ حر عاملی، کلیات حدیث قدسی، ۱۳۸۰ش، ص۹و۱۰.
- ↑ حر عاملی، الجواهر السنية، قم منشورات مفید، ج۱، ص۸-۹.
- ↑ حر عاملی، الجواهر السنیة، ص۷.
- ↑ حر عاملی، کلیات حدیث قدسی، ۱۳۸۰ش، ص۱۰و۱۱.
- ↑ کاشانی، احسن التراتیب، ۱۳۹۰ش، ص۲۸.
- ↑ کلیات حدیث قدسی: ترجمه کتاب "الجواهر السنیه"، سایت آدینه‌بوک.
- ↑ کلیات احادیث قدسی، سایت آدینه‌بوک.
منابع
- حر عاملی، محمد بن حسن، الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیة، بیروت، مؤسسة الاعلمی.
- حر عاملی، محمد بن حسن، الجواهر السنیة، کلیات حدیث قدسی، مترجم:زین‌العابدین کاظمی خلخالی،تهران، دهقان، ۱۳۸۰ش.
- کاشانی، حبیب‌الله، احسن التراتیب فی نظم درر المکاتیب، قم، انتشارات خویی، ۱۳۹۰ش.
- کلیات حدیث قدسی: ترجمه کتاب "الجواهر السنیه"، سایت آدینه‌بوک، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۳۹۹ش.
- کلیات احادیث قدسی، سایت آدینه‌بوک، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۳۹۹ش.