ابودجانه: تفاوت میان نسخه‌ها
درج الگوی درجه بندی |
Hasanejraei (بحث | مشارکت‌ها) اصلاح بر اساس شیوه‌نامه ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات صحابه | {{جعبه اطلاعات صحابه | ||
|اطلاعات صحابه | |اطلاعات صحابه = | ||
| تصویر | | تصویر = | ||
| توضیح تصویر | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل | | نام کامل =ابودجانه سماک بن اوس بن خَرَشَـة بن لَوذَان | ||
| کنیه | | کنیه = | ||
| لقب | | لقب =اَبودُجانه | ||
| زادروز/زادگاه = | | زادروز/زادگاه = | ||
| محل زندگی | | محل زندگی =[[مدینه]] | ||
| مهاجر/انصار | | مهاجر/انصار =[[انصار]] | ||
| نسب/قبیله | | نسب/قبیله =[[بنی ساعده]] | ||
| خویشاوندان سرشناس | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| تاریخ و مکان شهادت = [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]] | | تاریخ و مکان شهادت = [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]] | ||
| نحوه شهادت = در جنگ با [[مسیلمه کذاب]] | | نحوه شهادت = در جنگ با [[مسیلمه کذاب]] | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| زمان اسلام آوردن = | | زمان اسلام آوردن = | ||
| نحوه اسلام آوردن = | | نحوه اسلام آوردن = | ||
| حضور در جنگ‌ها =[[جنگ بدر|بدر]]، [[جنگ احد|احد]]، | | حضور در جنگ‌ها =[[جنگ بدر|بدر]]، [[جنگ احد|احد]]، دیگر [[غزوه|غزوات]] [[پیامبر(ص)]] و جنگ یمامه | ||
| هجرت به | | هجرت به = | ||
| دلیل شهرت | | دلیل شهرت = | ||
| نقش‌های برجسته | | نقش‌های برجسته = | ||
| دیگر فعالیت‌ها | | دیگر فعالیت‌ها = | ||
| آثار | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''سماک بن (اوس بن) | '''سماک بن (اوس بن) خَرَشَة بن لَوذَان'''<small>([[شهادت]] [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]])</small> معروف به '''اَبودُجانه'''، از [[انصار]] و [[صحابی]] [[پیامبر(ص)]]. او در جنگ‌های [[غزوه بدر|بدر]] و [[غزوه احد|احد]] و دیگر [[غزوه|غزوات]] [[پیامبر(ص)]] شرکت داشت. وی از معدود [[صحابه|اصحابی]] بود که در جنگ احد به رغم پیشروی و پیروزی [[قریش|قریشیان]]، از پیامبر(ص) جدا نشد. ابودجانه در جنگ با [[مسیلمه کذاب]] به [[شهادت]] رسید. | ||
== صحابه پیامبر(ص) == | == صحابه پیامبر(ص) == | ||
ابودجانه، [[صحابه|صحابی]] پیامبر(ص)<ref> | ابودجانه، [[صحابه|صحابی]] پیامبر(ص)<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.</ref> از [[انصار]] و از قبیله [[بنی ساعده]] بود.<ref>ابن‌اسحاق، السیر و المغازی، ۱۳۹۸ق، ص۳۲۶؛ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳.</ref> وی در جنگ‌های [[جنگ بدر|بدر]] و [[جنگ احد|احد]] و دیگر غزوات پیامبر(ص) شرکت داشت.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۷۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.</ref> | ||
[[پیامبر(ص)]] در جنگ احد شمشیری به او بخشید<ref> | [[پیامبر(ص)]] در جنگ احد شمشیری به او بخشید<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۷۱؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۶۶-۵۵۷.</ref> ابودجانه در این جنگ رشادت و پایداری بسیار از خود نشان داد و از معدود [[اصحاب|اصحابی]] بود که به رغم پیشروی و پیروزی [[قریش|قریشیان]]، از پیامبر(ص) جدا نشد<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۸۷؛ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۰.</ref> و به همین سبب پیامبر(ص) او را [[دعا]] فرمود.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۲۰.</ref> | ||
در [[سال ۴ قمری|سال ۴ق]]، پس از پیروزی مسلمانان بر یهودیان [[بنی نضیر]]، [[پیامبر(ص)]] اموال آنها را میان [[مهاجرین|مهاجران]] تقسیم کرد و با آنکه [[انصار]] از آن سهمی نیافتند، پیامبر(ص) سهمی به ابودجانه و [[سهل بن حنیف]] که فقیر بودند بخشید.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.</ref> | در [[سال ۴ قمری|سال ۴ق]]، پس از پیروزی مسلمانان بر یهودیان [[بنی نضیر]]، [[پیامبر(ص)]] اموال آنها را میان [[مهاجرین|مهاجران]] تقسیم کرد و با آنکه [[انصار]] از آن سهمی نیافتند، پیامبر(ص) سهمی به ابودجانه و [[سهل بن حنیف]] که فقیر بودند بخشید.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۳۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.</ref> | ||
== پس از پیامبر(ص) == | == پس از پیامبر(ص) == | ||
پس از رحلت [[پیامبر(ص)]]، ابودجانه در سال [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]] در [[جنگ یمامه]] شرکت داشت. هنگامی که پیروان [[مسیلمه کذاب]] به باغی پناه برده بودند، وی شجاعانه مسلمانان را به جنگ برانگیخت و بر اثر پایداری و [[شجاعت]] او، مسلمانان به درون باغ نفوذ یافتند.<ref>واقدی، الردة، ص۷۲، ۷۴.</ref> گفته‌اند که وی بر مسیلمه زخم زد و جنگید تا به [[شهادت]] رسید.<ref>واقدی، الردة، ص۷۴؛ | پس از رحلت [[پیامبر(ص)]]، ابودجانه در سال [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]] در [[جنگ یمامه]] شرکت داشت. هنگامی که پیروان [[مسیلمه کذاب]] به باغی پناه برده بودند، وی شجاعانه مسلمانان را به جنگ برانگیخت و بر اثر پایداری و [[شجاعت]] او، مسلمانان به درون باغ نفوذ یافتند.<ref>واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۲، ۷۴.</ref> گفته‌اند که وی بر مسیلمه زخم زد و جنگید تا به [[شهادت]] رسید.<ref>واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۴؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۵۷؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰.</ref> بنابر نقلی دیگر، مسیلمه او را به شهادت رساند.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۳۰.</ref> | ||
==تشابه اسمی== | ==تشابه اسمی== | ||
شباهت نام ابودجانه (سماک) [[صحابه|صحابی]] [[پیامبر(ص)]] با [[سماک بن مخرمة اسدی]] که از عثمانیان بود و از [[علی(ع)]] کناره گرفت، <ref>ثقفی، الغارات، ج۱، ص۳۲۳، ج۲، ص۴۸۴؛ دارقطنی، المؤتلف، ج۱، | شباهت نام ابودجانه (سماک) [[صحابه|صحابی]] [[پیامبر(ص)]] با [[سماک بن مخرمة اسدی]] که از عثمانیان بود و از [[علی(ع)]] کناره گرفت، <ref>ثقفی، الغارات، ۱۳۵۵ش، ج۱، ص۳۲۳، ج۲، ص۴۸۴؛ دارقطنی، المؤتلف، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۱۳-۳۱۴.</ref> یا [[سماک بن خرشة جعفی]]<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص۳۷۵.</ref> سبب شده تا برخی گمان برند که وی در [[جنگ صفین]] حضور داشته است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۶۱۵ـ۶۵۲؛ قس: ابن‌حجر، الاصابه، ۱۳۲۷ق، ج۲، ص۱۲۸؛ عسکری، خمسون، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۹۵.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | * ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة، قاهره، ۱۲۸۰ق. | ||
* | * ابن‌اسحاق، محمد، السیر و المغازی، به‌کوشش سهیل زکار، بیروت، ۱۳۹۸ق/۱۹۷۸م. | ||
* | * ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصاحبة، قاهره، ۱۳۲۷ق. | ||
* | * ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارصادر. | ||
* | * ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب. به‌کوشش علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م. | ||
* | * ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویـة، به‌کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م. | ||
* | * ابوعلی مسکویه، احمد بن محمد، تجارب الامم، به‌کوشش ابوالقاسم امامی، تهران، ۱۳۶۶ش. | ||
* بلاذری، احمد ین یحیی، انساب الاشراف، | * بلاذری، احمد ین یحیی، انساب الاشراف، به‌کوشش محمد حمید الله، قاهره، ۱۹۵۹م. | ||
* بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، | * بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، به‌کوشش صلاح الدین منجد، قاهره، ۱۹۵۶ـ۱۹۶۰م. | ||
* ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، | * ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، به‌کوشش جلال الدین محدث، تهران، ۱۳۵۵ش. | ||
* دارقطنی، علی بن عمر، المؤتلف و المختلف، | * دارقطنی، علی بن عمر، المؤتلف و المختلف، به‌کوشش موفق بن عبدالله، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م. | ||
* سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، حیدرآباد دکن، | * سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | ||
* عسکری، مرتضی، خمسون و مائة صحابی مختلق، بیروت، ۱۳۹۴ق/۱۹۷۴م. | * عسکری، مرتضی، خمسون و مائة صحابی مختلق، بیروت، ۱۳۹۴ق/۱۹۷۴م. | ||
* نصر بن مزاحم منقری، | * نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، به‌کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره، ۱۳۸۲ق. | ||
* واقدی، محمد بن عمر، الردة، به روایت ابن اعثم کوفی، | * واقدی، محمد بن عمر، الردة، به روایت ابن اعثم کوفی، به‌کوشش محمد حمیدالله، پاریس، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | ||
* واقدی، المغازی، | * واقدی، المغازی، به‌کوشش مارسدن جوئز، لندن، ۱۹۶۶م. | ||
* یعقوبی، احمد بن اسحاق، | * یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، بیروت، ۱۳۷۹ق/۱۹۶۰م. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد | | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد | ||
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد--> | | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->از منبع خوب | | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->از منبع خوب | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
نسخهٔ ۲۲ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۲۵
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | ابودجانه سماک بن اوس بن خَرَشَـة بن لَوذَان |
| لقب | اَبودُجانه |
| محل زندگی | مدینه |
| مهاجر/انصار | انصار |
| نسب/قبیله | بنی ساعده |
| شهادت | ۱۲ق |
| نحوه شهادت | در جنگ با مسیلمه کذاب |
| مشخصات دینی | |
| حضور در جنگ‌ها | بدر، احد، دیگر غزوات پیامبر(ص) و جنگ یمامه |
سماک بن (اوس بن) خَرَشَة بن لَوذَان(شهادت ۱۲ق) معروف به اَبودُجانه، از انصار و صحابی پیامبر(ص). او در جنگ‌های بدر و احد و دیگر غزوات پیامبر(ص) شرکت داشت. وی از معدود اصحابی بود که در جنگ احد به رغم پیشروی و پیروزی قریشیان، از پیامبر(ص) جدا نشد. ابودجانه در جنگ با مسیلمه کذاب به شهادت رسید.
صحابه پیامبر(ص)
ابودجانه، صحابی پیامبر(ص)[۱] از انصار و از قبیله بنی ساعده بود.[۲] وی در جنگ‌های بدر و احد و دیگر غزوات پیامبر(ص) شرکت داشت.[۳]
پیامبر(ص) در جنگ احد شمشیری به او بخشید[۴] ابودجانه در این جنگ رشادت و پایداری بسیار از خود نشان داد و از معدود اصحابی بود که به رغم پیشروی و پیروزی قریشیان، از پیامبر(ص) جدا نشد[۵] و به همین سبب پیامبر(ص) او را دعا فرمود.[۶]
در سال ۴ق، پس از پیروزی مسلمانان بر یهودیان بنی نضیر، پیامبر(ص) اموال آنها را میان مهاجران تقسیم کرد و با آنکه انصار از آن سهمی نیافتند، پیامبر(ص) سهمی به ابودجانه و سهل بن حنیف که فقیر بودند بخشید.[۷]
پس از پیامبر(ص)
پس از رحلت پیامبر(ص)، ابودجانه در سال ۱۲ق در جنگ یمامه شرکت داشت. هنگامی که پیروان مسیلمه کذاب به باغی پناه برده بودند، وی شجاعانه مسلمانان را به جنگ برانگیخت و بر اثر پایداری و شجاعت او، مسلمانان به درون باغ نفوذ یافتند.[۸] گفته‌اند که وی بر مسیلمه زخم زد و جنگید تا به شهادت رسید.[۹] بنابر نقلی دیگر، مسیلمه او را به شهادت رساند.[۱۰]
تشابه اسمی
شباهت نام ابودجانه (سماک) صحابی پیامبر(ص) با سماک بن مخرمة اسدی که از عثمانیان بود و از علی(ع) کناره گرفت، [۱۱] یا سماک بن خرشة جعفی[۱۲] سبب شده تا برخی گمان برند که وی در جنگ صفین حضور داشته است.[۱۳]
پانویس
الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود
منابع
- ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة، قاهره، ۱۲۸۰ق.
- ابن‌اسحاق، محمد، السیر و المغازی، به‌کوشش سهیل زکار، بیروت، ۱۳۹۸ق/۱۹۷۸م.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصاحبة، قاهره، ۱۳۲۷ق.
- ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارصادر.
- ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب. به‌کوشش علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م.
- ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویـة، به‌کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م.
- ابوعلی مسکویه، احمد بن محمد، تجارب الامم، به‌کوشش ابوالقاسم امامی، تهران، ۱۳۶۶ش.
- بلاذری، احمد ین یحیی، انساب الاشراف، به‌کوشش محمد حمید الله، قاهره، ۱۹۵۹م.
- بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، به‌کوشش صلاح الدین منجد، قاهره، ۱۹۵۶ـ۱۹۶۰م.
- ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، به‌کوشش جلال الدین محدث، تهران، ۱۳۵۵ش.
- دارقطنی، علی بن عمر، المؤتلف و المختلف، به‌کوشش موفق بن عبدالله، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
- سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- عسکری، مرتضی، خمسون و مائة صحابی مختلق، بیروت، ۱۳۹۴ق/۱۹۷۴م.
- نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، به‌کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره، ۱۳۸۲ق.
- واقدی، محمد بن عمر، الردة، به روایت ابن اعثم کوفی، به‌کوشش محمد حمیدالله، پاریس، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
- واقدی، المغازی، به‌کوشش مارسدن جوئز، لندن، ۱۹۶۶م.
- یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، بیروت، ۱۳۷۹ق/۱۹۶۰م.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دایرةالمعارف بزرگ اسلامی با ویرایش و اصلاحات.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.
- ↑ ابن‌اسحاق، السیر و المغازی، ۱۳۹۸ق، ص۳۲۶؛ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۲، ص۳۵۳.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۷۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۲۸۰ق، ج۲، ص۳۵۲.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۷۱؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۶۶-۵۵۷.
- ↑ ابن‌هشام، السیرة النبویة، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۸۷؛ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۲۴۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۲۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۳۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.
- ↑ واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۲، ۷۴.
- ↑ واقدی، الردة، ۱۴۰۹ق، ص۷۴؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ج۳، ص۵۵۷؛ بلاذری، فتوح البلدان، قاهره، ج۱، ص۱۱۰.
- ↑ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۳۰.
- ↑ ثقفی، الغارات، ۱۳۵۵ش، ج۱، ص۳۲۳، ج۲، ص۴۸۴؛ دارقطنی، المؤتلف، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۱۳-۳۱۴.
- ↑ نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص۳۷۵.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۶۱۵ـ۶۵۲؛ قس: ابن‌حجر، الاصابه، ۱۳۲۷ق، ج۲، ص۱۲۸؛ عسکری، خمسون، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۹۵.