مؤسسه کتابشناسی شیعه
 آرم مؤسسه کتابشناسی شیعه | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | موسسة تراث الشیعة |
| تأسیس | ۱۳۸۵ش |
| بنیانگذار | رضا مختاری |
| رویکرد | شناسایی و معرفی میراث مکتوب شیعه |
| نوع فعالیت | فرهنگی • پژوهشی |
| گستره فعالیت | داخلی |
| اهداف | شناخت منابع روایی مذهب تشیع • معرفی عالمان و مؤلّفان مذهب شیعه • معرفی آثار مکتوب شیعه |
| فعالیت‌ها | تألیف، تحقیق و ترجمه کتاب‌های تراجم و فهارس • مجموعه مقالات پژوهشی • شناختنامهها و یادنامه‌ها • کتابخانه تخصصی |
| مکان | قم |
| رئیس | رضا مختاری |
| سایر | |
| وضعیت | فعال |
| آثار | اَعلامُ الشّیعة • اِجازاتُ الشّیعة • دو فصلنامه کتاب شیعه |
| وبگاه | |
مؤسسه کتابشناسی شیعه (تأسیس:۱۳۸۵ش/۱۴۲۷ق) مجموعه‌ای فرهنگی و پژوهشی در قم که فعالیت آن، پیرامون شناسایی و معرفی آثار و تألیفات شیعه و نویسندگان آنها است. این مؤسسه، دارای کتابخانه‌ای تخصصی و غنی بوده و با توجه به اهداف خود، طرح‌های پژوهشی در حوزه‌های مختلف را در دستور کار خویش قرار داده است.
تأسیس
مؤسسه کتابشناسی شیعه به منظور شناسایی و معرفی دقیق و علمی میراث مکتوب شیعه و نیز پدید آورندگان آنها سال ۱۳۸۵ش/۱۴۲۷ق در قم تاسیس شد.[۱]
اهداف
رضا مختاری رییس و بنیانگذار مؤسسه کتابشناسی شیعه، اهداف این مجموعه را اینگونه بیان کرده است:
- توسعه، توانمندسازی و ارتقای سطح دانش و پژوهش در زمینه علوم و فنون تراجم، تاریخ علم، فهارس و کتابشناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی و زمینه‌سازی مناسب برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی مرتبط با آن در حوزه معارف شیعی، و رفع نیازهای پژوهشی شیعه‌شناسی.
- شناخت دقیق و درست منابع حدیثی و روایی مذهب تشیع و بررسی صحّت یا نادرستی و میزان ارزش و اعتبار آنها.
- معرّفی دقیق و همه‌جانبه عالمان، بزرگان و مؤلّفان مذهب شیعه.
- معرّفی دقیق و همه جانبه آثار مکتوب شیعه به خصوص در پنج قرن نخست هجری.
- تبیین صحیح و عالمانه پیشینه علمی وفرهنگی مذهب شیعه و پاسخ به شبهات و نقدها در این زمینه.[۲]
فعالیت‌ها
این موسسه اجرای طرح‌های پژوهشی کلان را در دستور کار خود قرار داده است:
- دانشنامه آثار شیعه: اساسی‌ترین طرح پژوهشی مؤسسه در چهل جلد دائرةالمعارفی و حدود سی هزار صفحه به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی.
- بزرگان شیعه: (نام عربی: اَعلامُ الشّیعة) در ۱۱۰ جلد درباره سرگذشت، آراء و اندیشه‌ها، آثار علمی، فعالیت‌های اجتماعی و سایر امور مربوط به علما و دانشمندان شیعه.
- اِجازاتُ الشّیعة: انتشار اجازات روایی عالمان شیعه به منظور نشان دادن اهتمام شیعه به حدیث و اسناد درست.
- عُلَماءُ الشّیعة و مَصادرُ اَهلِ السّنة: راجع به شخصیت‌ها و آثار شیعی که در منابع اهل سنت آمده، ولی در آثار امامیه ثبت نگردیده است.
- تَحقیقُ اَعیانِ الشّیعة: که به بررسی همه‌جانبه کتاب اعیان الشیعة اثر سید محسن امین می‌پردازد.
- تألیف، تحقیق و ترجمه کتاب‌های تراجم: در باب تحقیق آثار علمای شیعه خصوصا علمای شبه‌قاره.
- تألیف، تحقیق و ترجمه کتاب‌های فهارس: در باب تحقیق و نشر آراسته برخی از آثار شیعه خصوصا طرح تألیف فهرست میراث مخطوط (نسخ خطی) شیعه.
- مجموعه مقالات پژوهشی: در باب بررسی مقالات، گفتگوها، تدریس‌ها و پژوهش‌های شخصیت‌های طراز اولِ شخصیت‌شناسی و کتابشناسی.
- شناختنامهها و یادنامه‌ها: جمع‌آوری تحقیقات پراکنده پیرامون شخصیت‌ها تحت عنوان شناختنامه و یادنامه.
- پژوهش‌های منطقه محور: که به سرگذشت و زندگینامه عالمان و بزرگان در منطقه‌ای خاص می‌پردازد.
- دو فصلنامه کتاب شیعه: این نشریه با قطع رحلی و پربرگ به چاپ می رسد. برخی مطالب آن زمینه‌ساز تألیف کتاب‌های مؤسسه است.[۳]
کتابخانه تخصصی
کتابخانه مؤسسه کتابشناسی شیعه با هدف گردآوری و سازماندهی کتاب‌ها، نشریه‌ها، پایان‌نامه‌ها، نرم‌افزارها و منابع الکترونیکی تأسیس شده است و با وجود بیش از دهها هزار کتاب و نشریه تخصصی در زمینه‌های مختلف یکی از غنی‌ترین کتابخانه‌های تخصصی کشور است.[۴]
پایگاه اطلاع‌رسانی
پایگاه اطلاع رسانی موسسه کتابشناسی شیعه «الأثر» (آدرس پایگاه: http://al-athar.ir) وابسته به مؤسسه کتابشناسی شیعه، با هدف ارتباط و تبادل اطلاعات با مراکز علمی و فرهنگی و پژوهشگران و علاقهمندان راه‌اندازی شد.[۵]
مهمترین بخش‌های این پایگاه عبارتاند از:
- اخبار: شامل آخرین اطلاعات درباره پژوهش‌های نو در حوزه کتابشناسی، شخصیت‌شناسی، تصحیح انتقادی متون و فهرست نسخه‌های خطی.
- مقالات: شامل مقالات پژوهشگران مؤسسه کتابشناسی شیعه در تراجم، کتاب‌پژوهی، نسخه‌های خطی و فهارس.
- نکته‌های کتابشناختی: شامل پژوهش‌های کوتاه و نو در حوزه میراث مکتوب شیعه و تراجم.
- نقد و معرفی کتاب: شامل گزارش و بررسی کتاب‌های جدید در حوزه تراجم، کتابشناسی، نسخه‌پژوهی و فهرست‌نگاری.
- کتابخانه؛ این قسمت در دو بخش طراحی شده است:
- کتاب‌های چاپی: متن کتاب‌های ارزشمند و نایاب با قابلیت دریافت و ذخیره متن کتاب.
- کتاب‌های خطی: نسخه‌های عکسی و دیجیتال مؤسسه کتابشناسی شیعه که از نسخه‌های نفیس کتابخانه‌های مختلف تهیه شده است.
- فعالیت‌ها: شامل گزارشی از پژوهش‌های مؤسسه و همچنین اخبار بخش آموزش.[۶]
آدرس
- تلفن: ۰۲۵۳۸۸۰۲۲۱۲
- صندوق پستی: ۳۷۱۸۵-۹۱۶
- نشانی: قم، نیروگاه، خیابان توحید، توحید۷، پلاک ۲۲.[۷]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مختاری، «مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه»، ص۳۹۶.
- ↑ مختاری، مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ مختاری، مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ مختاری، مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ مختاری، مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ مختاری، مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ مؤسسه کتابشناسی شیعه، بنیادمحقق طباطبایی.
یادداشت
منابع
- مختاری، رضا، «مراکز علمی و فرهنگی: مؤسسه کتابشناسی شیعه (مؤسسه تراث الشیعه)»، در کتاب شیعه، سال اول، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۸۹ش.
- مؤسسه کتابشناسی شیعه، بنیادمحقق طباطبایی.