عبدالله بن جحش
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالله بن جحش بن رئاب |
| کنیه | ابامحمد |
| محل زندگی | مکه • مدینه• حبشه |
| مهاجر/انصار | مهاجر |
| نسب/قبیله | قریش |
| خویشاوندان | پیامبر اسلام • حمزه بن عبدالمطلب • زینب دختر جحش |
| شهادت | ۳ق در جنگ احد |
| مدفن | قبرستان احد |
| مشخصات دینی | |
| زمان اسلام آوردن | از اولین مسلمانان |
| حضور در جنگ‌ها | جنگ بدر • احد |
| هجرت به | حبشه • مدینه |
| نقش‌های برجسته | فرمانده سریه عبدالله بن جحش |
عبدالله بن جَحْش از اولین مسلمانان و از مهاجران به حبشه بود. عبدالله پسر عمه پیامبر اسلام بود و در جنگ بدر و جنگ احد شرکت داشت. او در جنگ احد شهید شد و بدنش مثله گردید. عبدالله به همراه حمزه بن عبدالمطلب که دایی‌اش بود، در یک قبر دفن شد.
عبدالله در سال دوم هجری فرمانده سریه‌ای شد که در آن یک نفر از قریش را کشته و دو نفر را اسیر کردند.
زندگی‌نامه
پدر عبدالله، جحش بن رِئاب و مادرش اُمَیمَة دختر عبدالمطلب[۱] و عمه پیامبر اسلام بود.[۲] عبدالله با کنیه أبامحمد[۳] هم‌پیمان قبیله بنی‌عبدالشمس بود.[۱]
عبدالله از اولین افرادی بود که مسلمان شد و اسلام او را قبل از ورود پیامبر به خانه ارقم بن ابی‌ارقم دانسته‌اند.[۴] عبدالله به همراه برخی دیگر از مسلمانان به حبشه هجرت کرد.[۵] زینب دختر جحش خواهر عبدالله و همسر پیامبر بود.[۴]
پس از هجرت پیامبر به مدینه، عبدالله نیز به مدینه رفت و در آنجا پیامبر میان او و عاصم بن ثابت عقد اخوت برقرار کرد.[۶]
عبدالله در جنگ بدر شرکت داشت.[۷] پیامبر با برخی از جمله او در مورد اسرای بدر مشورت کرد.[۸] عبدالله همچنین در جنگ احد نیز شرکت کرد و در آن جنگ شهید شد.[۹]
برخی منابع تاریخی اهل سنت همچون ابن‌سعد[۶] و ابن‌حبیب[۱۰] دو مورخ قرن سوم نقل کرده‌اند که پیامبر در این سریه عبدالله را أمیرالمؤمنین خواند.
سریه عبدالله بن جحش
سریه عبدالله بن جحش یا سریه نخله سریه‌ای به فرماندهی عبدالله بن جحش در سال ۲ هجری بود.[۱۱] پیامبر اسلام، عبدالله و یارانش را برای زیرنظر داشتن قریش و جمع‌آوری اطلاعات آن‌ها فرستاد.[۱۲] اما آن‌ها در ماه حرام، به کاروان قریش حمله کرده، یک نفر را کشتند.[۱۳]
از آنجا که این حمله در ماه حرام بود، مورد اعتراض و طعنه مشرکان قرار گرفت.[۱۴] پیامبر نیز به عبدالله و یارانش یادآور شد که به جنگ در ماه حرام دستور نداده بود.[۱۵] در نهایت خداوند آیه ۲۱۷ سوره بقره را نازل کرد. خداوند در این آیه، قتال در ماه حرام را گناهی بزرگ برمی‌شمرد، با این حال اعلام می‌دارد که کفر به خداوند و اخراج مسلمانان از مکه گناه بزرگتری است.[۱۶]
شهادت
پیش از جنگ احد، عبدالله دعا کرد که در جنگ کشته شود،و بینی و گوشهایش نیز جدا گردد. تا اینکه در نزد خداوند بگوید این، در راه خدا و رسولش بوده است.[۱۷] عبدالله در جنگ احد شهید شد و همان‌گونه که دعا کرده بود بدنش مثله گردید.[۱۷]
عبدالله را به همراه حمزه بن عبدالمطلب که دایی‌اش بود در یک قبر دفن کردند.[۱۸]
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۷۷.
- ↑ ابونعیم اصفهانی، حلیة الأولیاء، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۱۰۸.
- ↑ ابن‌جوزی، صفة الصفوة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۰۳.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ابن‌اثیر جزری، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۰.
- ↑ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۸۹.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۶۶.
- ↑ ابن‌اثیر جزری، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۱.
- ↑ ابن‌قانع، معجم الصحابة، ۱۴۲۴ق، ج۹،ص۳۱۹۳.
- ↑ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۸۹.
- ↑ ابن‌حبیب، المحبر، بیروت، ص۸۶.
- ↑ طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۴۱۲.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفة، ج۱، ص۶۰۲.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۳.
- ↑ طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۹.
- ↑ سوره بقره، آیه۲۱۷.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ابن‌حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۲.
- ↑ ابن‌جوزی، صفة الصفوة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۰۳.
منابع
- ابن‌اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
- ابن‌حبیب، المحبر، تحقیق ایلزة لیختن شتیتر، بیروت، دارالآفاق الجدیدة، بی‌تا.
- ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، صفة الصفوة، محقق: ابراهیم محمد رمضان، سعید محمد لحام، بیروت، دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۲۳ق.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود، علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
- ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
- ابن‌قانع بغدادی، عبدالباقی، معجم الصحابة، محقق: خلیل ابراهیم قوتلای، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۴ق.
- ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق: ابراهیم شلبی، بیروت، دارالمعرفة، چاپ اول، بی‌تا.
- ابونعیم اصفهانی، أحمد بن عبد الله، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، مصر، السعادة، ۱۳۹۴ق.
- بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة، تحقیق: عبدالمعطی قلعجی، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق: محمد أبوالفضل، ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.